Χρήστος Ράπτης

Ολοι οι σκεπτόµενοι Ευρωπαίοι αντιλαµβάνονται σήµερα ότι το ευρώ και κατά προέκταση η ευρωζώνη κρέµονται στην κυριολεξία από µια κλωστή. Ποτέ άλλοτε στη σύντοµη ιστορία της η ευρωπαϊκή ενοποίηση δεν βρέθηκε τόσο κοντά στη διάλυση. Μολονότι οι Γερµανοί έχουν δίκιο όταν επιµένουν ότι το χρέος των χωρών του Νότου αποτελεί βραδυφλεγή βόµβα στα θεµέλια των κοινωνιών τους και κατά συνέπεια σε αυτά της Ευρώπης, ωστόσο η δηµοσιονοµική θεραπεία που θέλουν να επιβάλουν είναι εξίσου επικίνδυνη µε το ίδιο το χρέος. Και είναι βέβαιο ότι, αν δεν ρίξουν νερό στο κρασί τους, η Ευρώπη θα διαλυθεί σύντοµα στα εξ ων συνετέθη. 

Ας πάρουµε το παράδειγµα της Ιταλίας. Οι γείτονές µας, που διαθέτουν τη δεύτερη µεγαλύτερη βιοµηχανική υποδοµή στη Γηραιά Ηπειρο, έχουν δηµόσιο χρέος αντίστοιχο µε αυτό της Γερµανίας. Το ιταλικό χρέος είναι περίπου 1 τρισ. 600 εκατ. ευρώ, όταν το χρέος της Γερµανίας είναι περίπου 1 τρισ. 800 δισ. ευρώ. 

Οι Γερµανοί δανείζονται µε επιτόκιο 2% ενώ οι Ιταλοί δανείζονται µε επιτόκιο που αγγίζει το 7%. Η διαφορά αυτή δηµιουργεί τεράστια προβλήµατα στην ιταλική βιοµηχανία αφού το κόστος του χρήµατος µετακυλίεται στα αγαθά µε αποτέλεσµα να υπονοµεύει την ανταγωνιστικότητα των ιταλικών προϊόντων. Ηδη στην Ιταλία έχει ξεκινήσει ένας δηµόσιος διάλογος για το κατά πόσο συµφέρει τη χώρα να παραµείνει στο ευρώ. 

Μια πρόσφατη έρευνα της Bank of America, που δόθηκε την προηγούµενη εβδοµάδα στη δηµοσιότητα και η οποία ανέλυε ποιες από τις 17 χώρες που συµµετέχουν στο ευρώ συµφέρει και ποιες δεν συµφέρει να βγουν από αυτό, αποδείκνυε ότι η Ιταλία θα ήταν η πιο κερδισµένη από µια ενδεχόµενη επιστροφή της στο εθνικό νόµισµα. Με τη Γερµανία την πιο χαµένη. 

Διαθέτοντας µεγάλη βιοµηχανική αυτάρκεια και έχοντας µια εσωτερική αγορά 60 εκατοµµυρίων καταναλωτών, θα έβρισκε γρήγορα την ανταγωνιστικότητά της και θα δηµιουργούσε τις προϋποθέσεις για µια εντυπωσιακή ανάκαµψη. 

Είναι προφανές ότι οι Γερµανοί, αν δεν έχουν αποφασίσει να ενταφιάσουν το ευρώ, θα αναγκαστούν γρήγορα να απαντήσουν στο εξής απλό δίληµµα: είτε θα δεχτούν να λυθεί το δηµοσιονοµικό πρόβληµα της Ιταλίας και της Ισπανίας, είτε θα ανοίξουν τον δρόµο για τη διάλυση του ευρώ. Αν επιλέξουν την πρώτη λύση, τότε έχουµε -στη λογική του µαζί µε τον βασιλικό ποτίζεται και η γλάστρα- µια ελπίδα και εµείς (ίσως τη µοναδική) να σωθούµε. Με την προϋπόθεση φυσικά έως τότε να έχουµε κάνει και πέντε µεταρρυθµίσεις που θα µας κρατήσουν στη ζωή…