Νίκος Φελέκης

Στη δεκαετία του 1960 σε μία από τις εκλογικές αναμετρήσεις στις ΗΠΑ ένας υποψήφιος για το προεδρικό αξίωμα είπε στους επικοινωνιακούς του συμβούλους να διαδώσουν ότι ο αντίπαλός του είναι κτηνοβάτης. «Μα, πρόεδρε, δεν είναι, πώς να πούμε ένα τέτοιο ψέμα, θα γίνουμε ρεζίλι», αντέτειναν οι σύμβουλοί του. «Δεν έχει καμία σημασία, θέλω να τον δω να το διαψεύδει», τους είπε αυτός. Καταφεύγουμε στον αμερικανικό αστικό μύθο για να κατανοήσουμε ένα από τα σοβαρά λάθη της Αχτσιόγλου στην αναμέτρηση με τον Κασσελάκη.

Οχι, ο Stefanos δεν είπε κάποια τερατολογία εις βάρος της Εφης. Είπε όμως με καθαρό τρόπο αφενός ότι αυτός είναι ο εκλεκτός του Τσίπρα, «με φύτεψε ο Αλέξης», έλεγε και ξανάλεγε και αφετέρου, με αιχμή κάποιο ανύπαρκτο SMS, φούντωσε τη φιλολογία περί υπονόμευσης του Τσίπρα από την Αχτσιόγλου και τους υποστηρικτές της. Αποτέλεσμα: η Εφη βρέθηκε σε θέση άμυνας να διαψεύδει ότι υπονόμευσε τον Τσίπρα με στόχο να αρπάξει την προεδρία. Και με μεγάλη καθυστέρηση άρχισε να βάζει στο λεξιλόγιό της τον Τσίπρα, ενώ μέχρι τότε η γραμμή των συμβούλων της ήταν να απογαλακτιστεί από αυτόν.

Προφανώς, στο επιτελείο της Αχτσιόγλου δεν είχαν καταλάβει ότι αυτοί που ψήφισαν τον Κασσελάκη ακόμη και το αίμα τους έγραφε «Τσίπρας». Πίστευαν ότι οι εκλέκτορες θα ήταν λίγοι. Τους υπολόγιζαν από 30.000 έως 50.000. Και συνέχισαν την ίδια στρατηγική ακόμη και όταν πήγαν 150.000. Τι να πει κανείς. Λάθη. Αλλεπάλληλα λάθη. Ακόμη και στον Παππά τού έδωσαν τη δικαιολογία να συνταχθεί με τον Κασσελάκη αφού, όπως υποστηρίζει ο Νίκος, το μόνο που του είπε η Εφη όταν τηλεφωνήθηκαν τη Δευτέρα ήταν «να αποδεσμεύσεις τους δικούς σου». Ούτε να βρεθούν, του είπε.

Ούτε του ζήτησε να τη στηρίξει. Ούτε να συζητήσουν πολιτικά για την επόμενη μέρα στον ΣΥΡΙΖΑ. Τίποτε. Αδραξε την ευκαιρία ο Παππάς, άλλο που δεν ήθελε, και πήγε στον Κασσελάκη. Και έγινε ο kingmaker, κάτι σαν τον 16ο κόμη του Γουόρικ, Ρίτσαρντ Νέβιλ, ο οποίος τον 15ο αιώνα στην Αγγλία ανεβοκατέβαζε βασιλιάδες. Ο Παππάς, αν και ήρθε τέταρτος την πρώτη Κυριακή, «σπρώχνοντας» το 8,5% στον Κασσελάκη έγινε ο ρυθμιστικός παράγοντας της διαδοχής του Τσίπρα και τώρα εμφανίζεται ως παρακοιμώμενος του νέου βασιλέως της Κουμουνδούρου. Και ως ο άνθρωπος που θα πρέπει να οργανώσει τη νέα προεδρική πλειοψηφία.

Αυτή είναι και η πρώτη μάχη που θα δοθεί στον ΣΥΡΙΖΑ. Η πρώτη από τις επτά μάχες του εμφυλίου πολέμου στην αξιωματική αντιπολίτευση. Ξεκίνησε το ίδιο δευτερόλεπτο που ο πρόεδρος της Εφορευτικής Επιτροπής Γιάννης Δρόσος ανακοίνωνε το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, που έδινε 56% στον Κασσελάκη και 44% στην Αχτσιόγλου. Και θα συνεχιστεί για μήνες. Μέχρι να εδραιωθεί στην Κουμουνδούρου ο Κασσελάκης ή να εκδιωχθεί, αν τα αποτελέσματα, υπό την ηγεσία του, δεν είναι τα αναμενόμενα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Το πιθανότερο είναι να φτιαχτεί νέα πλειοψηφία.

Ομως μέχρι να δημιουργηθεί θα πρέπει να ξεπεράσει το εμπόδιο της μειοψηφίας, που δεν είναι και μικρό, αφού ο υπό την Αχτσιόγλου αριστερός συνασπισμός έλαβε 44%. Σημειώνουμε ότι η αριστερή μειοψηφία επί Τσίπρα ήταν περίπου 23%. Τώρα είναι διπλάσια και με αρχηγό της πλειοψηφίας όχι τον Τσίπρα, αλλά έναν ο οποίος ήρθε από το πουθενά, άρπαξε το κόμμα και τώρα εκτός από μαθήματα ελληνικών υποβάλλεται και σε ταχύρρυθμα μαθήματα πολιτικής, από την κομματική γεωγραφία και τα κοινοβουλευτικά ειωθότα μέχρι τη διπλωματία και τα ελληνοτουρκικά.

Το θετικό για τον Κασσελάκη είναι ότι η Εφη δεν εμφανίζεται διατεθειμένη να αναλάβει τον ρόλο της ηγερίας της εσωκομματικής αντιπολίτευσης. Δήλωσε ότι έχει «αδειάσει από ενέργεια», ενώ και επίλεκτα στελέχη της ομάδας της («Πρωτοβουλία 6+6»), όπως ο Ηλιόπουλος, ο Τζανακόπουλος, ο Χαρίτσης, δεν θέλουν να ταυτίζονται με τον Φίλη, τον Σκουρλέτη, τον Τσακαλώτο και τους αποδέλοιπους της «Ομπρέλας». Αν το 44% της μειοψηφίας καταφέρει να ομογενοποιηθεί, τότε ο Κασσελάκης μπορεί να χάσει την εσωκομματική μάχη αφού η νέα πλειοψηφία χρειάζεται αφενός χρόνο για να συγκροτηθεί και αφετέρου να ξεπεράσει τις πολλές εσωτερικές αντιθέσεις για το ποιοι θα αποτελούν τη νέα ηγετική ομάδα στη μετά Τσίπρα εποχή.

Η δεύτερη μάχη αφορά αυτό ακριβώς το πεδίο: ποια θα είναι η νέα ηγετική ομάδα. Και κατά έναν περίεργο τρόπο έχει ως αιχμή της τον πρωτοκαπετάνιο του Κασσελάκη, τον Παύλο Πολάκη. Σχεδόν όλοι θέτουν ως όρο συνεργασίας με τη νέα ηγεσία την απουσία του Πολάκη από αυτήν. Από παλαιούς συνεργάτες του Τσίπρα μέχρι φίλους του Παππά και από τον Τεμπονέρα μέχρι στελέχη της διεύρυνσης, της παλιάς ΡΕΝΕ και της Προοδευτικής Συμμαχίας, όλοι θέτουν ως όρο ευδοκίμησης της νέας πλειοψηφίας τη μη συμμετοχή του Πολάκη σε κάποιον κεντρικό ρόλο, όπως του συντονιστή του κοινοβουλευτικού έργου και συνδέσμου των βουλευτών με τον αρχηγό, ρόλο που επί Τσίπρα είχε ο Αλέκος Φλαμπουράρης.

Ακόμη και υποστηρικτές του Κασσελάκη βγάζουν σπυριά όταν ακούν ότι ο Πολάκης μπορεί να είναι ο νέος Φλαμπουράρης. Εφόσον ο Κασσελάκης αποφασίσει να κινηθεί πέραν του Πολάκη, της Τζάκρη και του Γιώργου Τσίπρα και να φτιάξει μια νέα ηγετική ομάδα με καινούρια πρόσωπα, δεν θα πρέπει να αποκλείσουμε -κάθε άλλο- ο Διονύσης Τεμπονέρας να αποδεχτεί την πρόταση Κασσελάκη να είναι αυτός ο νέος γραμματέας του κόμματος.

Η τρίτη μάχη και ενδεχομένως η πιο αιματηρή θα είναι η εσωκομματική. Ποιος θα καταφέρει να αποκτήσει τον έλεγχο της Κεντρικής Επιτροπής και της Πολιτικής Γραμματείας. Για τους περισσοτέρους αυτή είναι η αποφασιστική μάχη: ο έλεγχος της Κεντρικής Επιτροπής. Αν ο Κασσελάκης έχει την πλειοψηφία στην υφιστάμενη Κεντρική Επιτροπή, τότε το συνέδριο θα πάει είτε τον Απρίλιο, έναν μήνα πριν από τις ευρωεκλογές, είτε -όπερ και το πιθανότερο- μετά τις ευρωεκλογές ώστε να αποτιμηθούν και τα αποτελέσματα.

Το γεγονός ότι ορίστηκε συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής για τις 22 Οκτωβρίου, μία εβδομάδα μετά τον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών, ορισμένοι το ερμηνεύουν ως επιβεβαίωση του imperium Κασσελάκη στο κόμμα. Λένε, δηλαδή, ότι οι συνεργάτες του τον διαβεβαίωσαν πως η Κεντρική Επιτροπή βρίσκεται under control. Και κατά συνέπεια θα δεχτεί τον οδικό χάρτη για το συνέδριο και τη λειτουργία του κόμματος που θα υποδείξει ο νέος αρχηγός.

Αντίθετα, στελέχη της μειοψηφίας υποστηρίζουν πως μετά και την τοποθέτηση του Αντώνη Κοτσακά, που επηρεάζει σημαντική μερίδα κεντρικοεπιτρόπων, τότε η «Ομπρέλα», η πλευρά της Αχτσιόγλου και κάποιοι πασοκογενείς, που δεν συμφωνούν με τον Κασσελάκη, μπορούν να κερδίσουν τις ψηφοφορίες, και ειδικότερα αυτή για τη διεξαγωγή συνεδρίου εντός του 2023 - αν όχι τον Νοέμβριο, τουλάχιστον τον Δεκέμβριο. Σύμφωνα με αυτούς, ο Κασσελάκης επειδή ακριβώς δεν ελέγχει την Κεντρική Επιτροπή θέλει να γίνει κι αυτός γρήγορα συνέδριο αφού, κατά τη γνώμη του, θα κερδίσει τους περισσότερους συνέδρους. Η παρούσα Κεντρική Επιτροπή εκφράζει τον συσχετισμό επί Τσίπρα, τώρα που ήρθε νέος σερίφης στο κόμμα και θα πρέπει μετά την εκλογή στην ηγεσία να εμβαπτιστεί και στα κομματικά νάματα.

Η πλευρά Κασσελάκη θεωρεί ότι ο χρόνος μέχρι το συνέδριο θα είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να γυρίσει ολόκληρη την επικράτεια ο Στέφανος και να φτιάχνει σχεδόν σε καθημερινή βάση τηλεοπτικά και σοσιαλμιντιακά γεγονότα. Αφού δεν είναι στη Βουλή, με αφορμή τον προσυνεδριακό διάλογο θα πάει σε όλους τους νομούς της χώρας και θα αποκτήσει απευθείας ερείσματα με τη βάση του ΣΥΡΙΖΑ. Εάν μάλιστα καταφέρει να κερδίσει το συνέδριο, τότε θα έχει βάλει ρούμπο στην εσωκομματική αντιπολίτευση και θα απονομιμοποιήσει οποιαδήποτε διασπαστική κίνηση. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι κομματικές οργανώσεις θα είναι επικουρικές των κοινοβουλευτικών τομέων. Θα φτιάξει ένα διαφορετικό μοντέλο κόμματος και διοίκησής του.

Την τέταρτη μάχη την έχει ήδη χάσει. Σχετίζεται με την απήχηση του ίδιου και του ΣΥΡΙΖΑ στην κοινωνία. Οι πρώτες δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι το πολιτικό σκηνικό παραμένει αμετάβλητο. Η Ν.Δ. προηγείται καταφανώς και την όποια φθορά της κυβέρνησης δεν την εισπράττει η αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά το ΚΚΕ και το κόμμα του Βελόπουλου. Αναμφίβολα τα ευρήματα των τριών πρόσφατων δημοσκοπήσεων δεν χαροποίησαν τον Κασσελάκη και τους συνεργάτες του. Περίμεναν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα κέρδιζε έστω λίγο από τη λαμπερή εικόνα του Stefanos.

Φευ... Οι δημοσκόποι δεν έχουν την ίδια γνώμη με τους Kasselistas. Οι χαμηλές πτήσεις στη δημοφιλία του ΣΥΡΙΖΑ και του Κασσελάκη μάλλον προσθέτουν επιχειρήματα στους εσωκομματικούς του αντιπάλους ότι δεν αρκεί μια βιντεολογούσα περσόνα για να κερδίσει την πολιτική-εκλογική μάχη. Δεν αρκεί να δηλώνεις ότι θα κερδίσεις τον Μητσοτάκη επειδή ξέρεις καλύτερα αγγλικά και έχεις καλύτερες σπουδές όταν αγνοείς στοιχειώδη πράγματα που αφορούν τον πολιτικό και δημόσιο βίο των Ελλήνων...

Η πέμπτη μάχη αφορά την επικράτηση στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Και ειδικότερα αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταφέρει με τον Κασσελάκη να ξεπεράσει το ΠΑΣΟΚ του Ανδρουλάκη. Οι πρώτες εντυπώσεις έδειχναν ότι ο «τυφώνας Στεφάν» στρατηγικά θα είχε καταστροφικά αποτελέσματα για τη Χαριλάου Τρικούπη. Σίγουρα η εικόνα των δύο ηγεσιών είναι υπέρ του λαμπερού Κασσελάκη και όχι του γκρίζου Ανδρουλάκη. Οι πρώτες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το ΠΑΣΟΚ «τσιμπάει» λίγο, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ πέφτει κάτω και από το 17,8% των εκλογών του Ιουνίου. Αν μάλιστα η στάγδην απεγγραφή και αποστράτευση μελών και στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που παρατηρείται πάρει διαστάσεις, ακόμη κι αν αποφευχθεί η διάσπαση, τότε η πλάστιγγα της σύγκρισης μπορεί να γείρει υπέρ του ΠΑΣΟΚ.

Ηέκτη μάχη είναι οι ευρωεκλογές. Και αναμφίβολα η μάχη όλων των μαχών για τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Κασσελάκη. Αν έχουν καταφέρει μέχρι τον Μάιο να ανακάμψουν όχι μόνο δημοσκοπικά, αλλά και ως κοινωνική και δημόσια αίσθηση και εκ παραλλήλου έχουν σημειώσει επιτυχίες σε πολιτικές και κοινοβουλευτικές μάχες, τότε η νέα ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θα κριθεί από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Ακόμη και αρκετοί από τους ηττημένους της προηγούμενης Κυριακής συμφωνούν ότι πρέπει να δοθεί πίστωση χρόνου στον Κασσελάκη μέχρι τις ευρωεκλογές.

Αν ο ΣΥΡΙΖΑ λάβει μεγαλύτερο ποσοστό από αυτό των τελευταίων εκλογών (17,8%), η νέα ηγεσία του δύσκολα θα αμφισβητηθεί. Εξυπακούεται ότι αν λάβει μικρότερο ποσοστό ή τον ξεπεράσει το ΠΑΣΟΚ, τότε ο Στέφανος μαζί με τον σύζυγό του Τάιλερ και τη σκυλίτσα τους τη Φάρλι θα πρέπει να... χαιρετήσουν την Αλεξάνδρεια που χάνουν. Σύμφωνα με τα λεγόμενα στα παρασκήνια του ΣΥΡΙΖΑ, θα πρέπει και η «Ομπρέλα» να αναπροσαρμόσει την τακτική της και να μη θέσει ως όριο για την ενότητα ή διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ το συνέδριο, αλλά τις ευρωεκλογές.

Η έβδομη μάχη σχετίζεται με τον Τσίπρα και την κληρονομιά του. Είναι ο Κασσελάκης κληρονόμος του Τσίπρα, όπως ισχυρίζεται; Σε καμία περίπτωση. Διάδοχός του στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, ναι. Οχι όμως και κληρονόμος του. Μπορεί η πλευρά της Αχτσιόγλου να θεωρεί πως ήταν ο Τσίπρας που έβαλε το χεράκι του για να εκλεγεί ο Κασσελάκης επειδή δήθεν ο πρώην πρωθυπουργός θέλει να κάνει μπάχαλο το κόμμα του ώστε κάποια στιγμή να επιστρέψει ο ίδιος ως τροπαιοφόρος, όμως ουδέν αναληθέστερον.

Ακόμη και ο ίδιος ο Τσίπρας έχει τρομάξει, λένε συνομιλητές του, με το εύρος της αμάθειας και της άγνοιας του Στέφανου για τα εγχώρια πολιτικά πράγματα. Βρίσκεται όμως στο πλευρό του και έχει τη γνώμη πως θα πρέπει να του δοθεί ο χρόνος, τουλάχιστον μέχρι τις ευρωεκλογές, για να δείξει τις αρετές του. Η πιθανότητα διάσπασης (αν σπάσει στα δύο) ή και διάλυσης (αν έχουμε τρία ή και περισσότερα κομματίδια) του ΣΥΡΙΖΑ δεν ευνοεί τον Τσίπρα. Θα χρειαστεί και ο ίδιος να περπατήσει στην (πολιτική) έρημο. Προσώρας, ετοιμάζει το πολιτικό του γραφείο και σκέφτεται στο μέλλον να φτιάξει κάποιον πολιτικό όμιλο ή ινστιτούτο, όπως έχουν και οι άλλοι πρώην πρωθυπουργοί.

Στις 9 Οκτωβρίου και για τέσσερις ημέρες θα βρίσκεται στο Στρασβούργο. Διάλεξε, όπως και ο Γιώργος Παπανδρέου, να γίνει μέλος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης. Είναι μάλιστα πιθανόν να ηγηθεί και της ομάδας της Αριστεράς στο ΣτΕ. Επίσης, το πρώτο ταξίδι στο εξωτερικό θα είναι, εκτός απροόπτου, στην Τυνησία, όπου θα μιλήσει σε διεθνές φόρουμ για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Τον χειμώνα μάλλον θα λάβει μέρος και στο Νταβός, ενώ έχει κι άλλες προσκλήσεις για ομιλίες σε διεθνή φόρα.