Νίκος Φελέκης

Στην ακρίβεια επικεντρώνει ο Αλέξης Τσίπρας την εφεξής αντιπολίτευση στην κυβέρνηση. Προχθές, στην ολομέλεια των δικηγορικών συλλόγων της χώρας για την «παράλογη» ρήτρα αναπροσαρμογής της ΔΕΗ και την κατάθεση τροπολογίας να μην κόβεται το ρεύμα μέχρι να κριθεί στα δικαστήρια η νομιμότητά της.

Χθες, στους δρόμους του Πειραιά για τα κεσάτια των εμπόρων, τις αυξήσεις και τον πληθωρισμό. Τη Δευτέρα, στην πορεία για την Πρωτομαγιά, θα βρίσκεται στο μπλοκ του ΣΥΡΙΖΑ διαδηλώνοντας για τους εργαζομένους που έχουν γονατίσει από τους φουσκωμένους λογαριασμούς και τις ανατιμήσεις σε βασικά είδη διατροφής. Και από την Τρίτη, «η πορεία στον λαό», εκτός από τις αθηναϊκές συνοικίες, μεταφέρεται και εκτός πρωτευούσης.

Μέχρι στις 15 Μαΐου, την ημέρα δηλαδή της επανεκλογής του στην αρχηγία του ΣΥΡΙΖΑ, θέλει να επισκεφτεί το Αγρίνιο, την Αρτα, τον Πύργο, τα Χανιά, το Ρέθυμνο, την Καβάλα, τις Σέρρες, τη Θεσσαλονίκη.

Εξυπακούεται πως με τις περιοδείες του, ταυτόχρονα με την αντιπολίτευση στον Μητσοτάκη, θέλει να προπαγανδίσει και τη «γιορτή της Δημοκρατίας», όπως έχει βαφτίσει την ψηφοφορία για την εκλογή ηγεσίας (πρόεδρος και Κεντρική Επιτροπή) στο κόμμα του. Γι’ αυτό και βασικό του σύνθημα είναι «στις 15 Μαΐου γινόμαστε μέλη, ψηφίζουμε όλοι, τους στέλνουμε πίσω τον λογαριασμό». Για τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης η συμμετοχή στις 500 κάλπες, που θα στήσει η Κουμουνδούρου καθ’ άπασαν την επικράτειαν, αποτελεί ένα πολύ μεγάλο στοίχημα. Θέλει τουλάχιστον να διπλασιάσει τα 40.000 μέλη του ΣΥΡΙΖΑ (από τα 61.000 εγγεγραμμένα) που ψήφισαν για τους αντιπροσώπους στο συνέδριο.

Μέχρι πρότινος, οι συνεργάτες του Τσίπρα θα ήταν ευχαριστημένοι αν στην κάλπη για την εκλογή προέδρου ψήφιζαν 10.000-15.000 περισσότεροι από αυτούς που θα πήγαιναν για να «σταυρώσουν» τα 300 μέλη της νέας Κεντρικής Επιτροπής.

Πάντως, το κρυφό όνειρο του Αλέξη είναι να (επαν)εκλεγεί από εξαψήφιο αριθμό μελών. Ξέρει ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο, όμως αυτός είναι ο ανομολόγητος πόθος του. Γι’ αυτό, για τη δική του κάλπη, επέλεξε να μπορούν να ψηφίσουν όσοι εγγράφονται μέλη του ΣΥΡΙΖΑ ακόμη και την ημέρα της ψηφοφορίας. Αντίθετα, για την Κεντρική Επιτροπή μπορούν να ψηφίσουν μόνο όσοι ήταν μέλη την 21η Μαρτίου, οι οποίοι, σύμφωνα με τον Δημήτρη Τζανακόπουλο, και τους οργανωτικούς αρχειοθέτες της Κουμουνδούρου είναι 61.600.

Ενας υποψήφιος, ένα «κόμμα»

Αν καταφέρει να τον ψηφίσουν περισσότεροι από 100.000 μπορεί να μην κερδίσει στον πόλεμο των αριθμών με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Νίκο Ανδρουλάκη, στην εκλογή των οποίων προσήλθαν 400.000 και 270.000 αντίστοιχα, αλλά δύσκολα θα μπορούν να ισχυριστούν και οι αντίπαλοι ότι έχει χάσει. Όχι επειδή θα τον έχουν ψηφίσει μόνο μέλη (και όχι και φίλοι, όπως έγινε στη Ν.Δ. και το ΚΙΝ.ΑΛ.), αλλά και διότι κανείς δεν πιστεύει πως η μικρή οργανωτικά και περιχαρακωμένη ιδεολογικά Κουμουνδούρου θα καταφέρει να μαζικοποιηθεί σε βαθμό που η κομματική αντιστοίχησή της με τους ψηφοφόρους της να είναι σε ικανοποιητικό επίπεδο, ισάξια με τα άλλα κόμματα. Και σίγουρα επειδή 100.000 «σταυροφόροι» μπορούν -σε σχέση με τους 13.000 «πελταστές» του 2015 και τους 20.000 «τυφεκιοφόρους» του 2019- να διεξαγάγουν αποτελεσματικότερα τον πόλεμο, προκειμένου «να φύγει η Δεξιά» και «να επανέλθει η Αριστερά» στην εξουσία.

Το κυριότερο όμως επιχείρημα του Τσίπρα -και σ’ αυτό μάλλον έχει δίκιο- είναι ότι στις εκλογές του ΚΙΝ.ΑΛ. ουσιαστικά συμμετείχαν τρία κόμματα. Ένα «δεξιό» υπό τον Ανδρέα Λοβέρδο, ένα «αριστερό» υπό τον Γιώργο Παπανδρέου και ένα «κεντρώο» υπό τον Νίκο Ανδρουλάκη, το οποίο και τελικά κέρδισε. Κάτι αντίστοιχο είχε γίνει και με την εκλογή Μητσοτάκη, ο οποίος εμφανίστηκε να εκπροσωπεί το φιλελεύθερο κομμάτι της Ν.Δ., με τον Αδωνη Γεωργιάδη να εκπροσωπεί την πούρα έως και Ακρα Δεξιά και τους Μεϊμαράκη και Τζιτζικώστα να μοιράζονται την παραδοσιακή καραμανλική Κεντροδεξιά. Στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει μόνο ένας υποψήφιος, ένα «κόμμα»: ο Τσίπρας.

Δεν υπάρχουν αντίπαλοι, δεν υπάρχουν άλλα «κόμματα» με υποψηφίους για να τρέξουν να φέρουν δυνάμεις στη διεκδίκηση της ηγεσίας. Μάλιστα, ο Αλέξης προσφάτως φέρεται να είπε, αστειευόμενος, σε συνομιλητή του, «μακάρι να ήταν υποψήφιος μαζί με μένα και ο Γιώργος (Παπανδρέου), να μου φέρει άλλες 100.000 να ψηφίσουν, όπως έγινε στο ΚΙΝ.ΑΛ., και ας έρθουν μετά ο Ανδρουλάκης και οι άλλοι να μου κάνουν τσαλίμια και ασκήσεις συγκριτικής πολιτικής με τους αριθμούς των μελών και φίλων».

Το γεγονός ότι δεν υπάρχει αντίπαλη υποψηφιότητα, κομματικά υπολογίσιμη και με λαϊκό έρεισμα σίγουρα αποτελεί μειονέκτημα για τον ΣΥΡΙΖΑ και οπωσδήποτε στο μέλλον θα του δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα ενότητας και απήχησης στο εκλογικό σώμα, ειδικά αν ο Τσίπρας ηττηθεί εκ νέου στις βουλευτικές εκλογές.

Η πρώτη μάχη

Σε κάθε περίπτωση, η 15η Μαΐου είναι η πρώτη μεγάλη μάχη του Τσίπρα στην πορεία προς τις εκλογές. Ο αριθμός των ανθρώπων που θα προσέλθουν στις κάλπες είναι κρίσιμος όχι για το εύρος της αποδοχής του στον ΣΥΡΙΖΑ -αυτό είναι δεδομένο, δεν αμφισβητείται ούτε από τους εσωκομματικούς του αντιπάλους και πιθανότατα θα προσεγγίσει το 90%-, αλλά για το ποσοστό εκλογικής επιρροής στην κοινωνία. Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Τσίπρας προσέδωσε στην επανεκλογή του χαρακτηριστικά δημοψηφίσματος κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη και ενδυνάμωσης του ΣΥΡΙΖΑ.

Δεν είναι τυχαίο ότι οι οδηγίες που έχουν πάρει τα στελέχη της Κουμουνδούρου, σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, βουλευτές και μέλη των νομαρχιακών και τοπικών επιτροπών, είναι το επόμενο δεκαπενθήμερο να λιώσουν τις σόλες των παπουτσιών τους για να μεταδώσουν το εξής μήνυμα: «Η μαζική συμμετοχή δεν θα είναι μόνο στοίχημα για τον ΣΥΡΙΖΑ, θα είναι και μήνυμα στη χειρότερη κυβέρνηση που γνώρισε ο τόπος. Θα είναι μήνυμα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δυναμώνει και ο εφιάλτης τελειώνει για τους πολίτες».

Αν και πόσο θα αποδώσει η διαφημιστική καμπάνια που ξεκινά η Κουμουνδούρου τις επόμενες ημέρες, με αφίσες, μηνύματα στο Διαδίκτυο, ραδιοφωνικές προβολές, υλικό στις εφημερίδες, και τι αποτέλεσμα θα έχουν οι εξορμήσεις των στελεχών σε γειτονιές και χώρους δουλειάς θα το μάθουμε το βράδυ της 15ης Μαΐου, όταν ανοίξουν οι κάλπες.

Ενα πάντως είναι σίγουρο: Αν ο Τσίπρας δεν μετέτρεπε την ανανέωση, ουσιαστικά, της αρχηγίας του σε πολιτικό γεγονός, τη 15η Μαΐου θα γιόρταζαν οι αντίπαλοί του και όχι ο ΣΥΡΙΖΑ. Η συμμετοχή θα ήταν περιορισμένη, αφού η εκλογή Κεντρικής Επιτροπής ενδιαφέρει ελάχιστους και κυρίως απασχολεί τις εσωκομματικές ομάδες που βρίσκονται πίσω από τους 776 υποψηφίους για τις 300 θέσεις του ανώτερου καθοδηγητικού οργάνου, το οποίο, ειρήσθω εν παρόδω, θα συνεδριάζει κάθε έξι μήνες.

Και του οποίου η μόνη αξιομνημόνευτη πράξη το επόμενο διάστημα θα είναι η εκλογή αφενός του νέου γραμματέα -καθώς ο Δημήτρης Τζανακόπουλος δεν θέλει να ανανεωθεί η θητεία του- και αφετέρου η εκλογή του 11μελούς Εκτελεστικού Γραφείου του κόμματος, στο οποίο θα εκπροσωπείται πιθανώς με 3 μέλη και η εσωκομματική αντιπολίτευση, καθώς και του 40μελούς Πολιτικού Συμβουλίου, στο οποίο θα μετέχουν στελέχη απ’ όλες τις τάσεις.

Η αναγόρευση λοιπόν μιας αυστηρά εσωκομματικής υπόθεσης, εν πολλοίς αδιάφορης για τους πολίτες, σε «γιορτή Δημοκρατίας» και σε «δημοψήφισμα κατά της κυβέρνησης» θα πρέπει να πιστωθεί στα πολιτικά αντανακλαστικά του Τσίπρα. Ανεξάρτητα από τα κίνητρα και την πολιτική ιδιοτέλεια, που σίγουρα υπάρχουν, η εκλογή ηγεσίας από τη βάση και η ανοιχτή μέχρι και την ώρα της ψηφοφορίας κάλπη για τον αρχηγό σε συνδυασμό με την περιφερειακή οργάνωση του κόμματος, την ποσόστωση (50/50) των γυναικών και τις ηλεκτρονικές ψηφοφορίες του συνόλου των μελών για τις θέσεις του κόμματος στα μείζονα γεγονότα της χώρας συγκροτούν ένα ελκυστικό πακέτο για τους πολίτες που ασχολούνται με τα πολιτικά πράγματα, ενδιαφέρονται για την τύχη της ευρύτερης Κεντροαριστεράς και επιθυμούν να υπάρξει «προοδευτική διακυβέρνηση».

Η παράπλευρη απώλεια

Το πόσα ψάρια θα πιάσει ο Τσίπρας θα το μάθουμε στις 15 Μαΐου, μέχρι τότε όμως θα πρέπει να αναγκάσει και τους συντρόφους του «να χωνέψουν τη μαγειρίτσα» και να αρχίσουν να ψαρεύουν και οι ίδιοι. Πέρασαν 15 ημέρες από το συνέδριο και οι περισσότεροι, αντί να μετέχουν ενεργά στην αντιπολιτευτική στρατηγική που έχει χαράξει ο αρχηγός, φαίνεται να ενδιαφέρονται μόνο για τον οργανωτικό συσχετισμό στη νέα Κεντρική Επιτροπή, αν οι προεδρικοί θα ελέγξουν τα 4/5 ή τα 7/10 του οργάνου και πώς θα κατανεμηθούν ανάμεσα στην Κίνηση Μελών, τη ΡΕΝΕ, τη «Γέφυρα», τη ΔΗΜ.ΑΡ. και τους διάφορους πασοκογενείς και αν η «Ομπρέλα» θα έχει 50, 60 ή 80 μέλη.

Ο κίνδυνος που υπάρχει είναι τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να ασχολούνται με την Κεντρική Επιτροπή και με την εκλογή αρχηγού να ασχολούνται μόνο ο Τσίπρας και οι στενοί του συνεργάτες. Ενδεχομένως, αυτή είναι η πρώτη παράπλευρη απώλεια του συνεδρίου, όπου ο Τσίπρας επικύρωσε τη μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε αρχηγικό κόμμα και πήρε την εξουσιοδότηση που επιθυμούσε, να μετακομίσει δηλαδή η Κουμουνδούρου από την γκαρσονιέρα της ριζοσπαστικής Αριστεράς στο ευρύχωρο οροφοδιαμέρισμα της αριστερής σοσιαλδημοκρατίας και του ριζοσπαστικού Κέντρου.

Βέβαια, ο Τσίπρας γνωρίζει ότι το γύρισμα της τύχης του δεν εξαρτάται από τον αριθμό των ψήφων που θα πάρει ο ίδιος στις 15 Μαΐου, αλλά αν τον Απρίλιο του 2023, στις βουλευτικές εκλογές, προηγηθεί έστω και με μία ψήφο του Μητσοτάκη. Σίγουρα, η συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία, οι φουσκωμένοι λογαριασμοί και η ακρίβεια είναι οι μεγάλοι εχθροί του Κυριάκου και εξ αντανακλάσεως οι σύμμαχοι του Αλέξη στον δρόμο προς τις κάλπες. Δεν είναι όμως μόνον αυτοί.

Είναι και τα λεγόμενα εθνικά θέματα καθώς η -παρά τις προβλέψεις του Μαξίμου- αναβαθμισμένη στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο Τουρκία αυξάνει την ένταση στο Αιγαίο με συνεχείς παραβάσεις και παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου. Γι’ αυτό ο Τσίπρας, εν όψει και της επίσκεψης του Μητσοτάκη στην Ουάσινγκτον, σκέφτεται να ανεβάσει τους τόνους της αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση και στο διπλωματικό πεδίο.

Είναι σίγουρο ότι πριν από τη 15η Μαΐου -ενδεχομένως και στο επόμενο τριήμερο, όταν η Ν.Δ. θα κάνει συνέδριο και το ΚΙΝ.ΑΛ. θα αποφασίζει αν θα προσθέσει και το ΠΑΣΟΚ στον τίτλο του- θα τοποθετήσει τον πήχη της επιτυχίας του ταξιδιού του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ στην προμήθεια των F16 από την Αγκυρα.

Αν ο πρόεδρος Μπάιντεν, παρά την αυξανόμενη προκλητικότητα των Τούρκων, δεν ακυρώσει την παραγγελία, ο Τσίπρας θα θεωρήσει αποτυχημένη τη συνάντηση και μάλιστα θα τη χρωματίσει με τα μελανότερα χρώματα αν η κυβέρνηση υποκύψει στις αμερικανικές πιέσεις να αυξήσει και την αποστολή στρατιωτικού υλικού στην Ουκρανία και να συνταχθεί με εκείνες τις χώρες της Ε.Ε. που θέλουν να «τελειώσουν» πρώτα τον Πούτιν και μετά τον πόλεμο. Μάλιστα, όπως λέει σε συνομιλητές του, «είναι ανόητοι όσοι θεωρούν ότι η προμήθεια LNG από σχιστολιθικό αέριο αποτελεί κάποιου είδους σχέδιο Μάρσαλ των ΗΠΑ στην Ευρώπη».

Ανόητοι είναι όμως και όσοι στον ΣΥΡΙΖΑ θεώρησαν ότι μπορούν να κάνουν αντιπολίτευση στην κυβέρνηση με αιχμή τον θεσμό της βασιλείας, ο οποίος έχει καταργηθεί εδώ και μισόν αιώνα και επιμένουν να χαρακτηρίζουν «unfair» και ύποπτη τη συζήτηση του πρωθυπουργού με τον διάδοχο του αγγλικού θρόνο Κάρολο για την αξιοποίηση των κτημάτων του Τατοΐου!