Γρ. Νικολόπουλος

Αφορούν φυσικά και την Ευρώπη, η οποία εξαρτάται ποικιλοτρόπως από τις αποφάσεις της αμερικανικής ηγεσίας. Υπάρχουν λοιπόν δύο πολύ ανησυχητικές ειδήσεις για την Ευρώπη από το μέτωπο των αμερικανικών εκλογών. Πρώτον, ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε πως αν η Ευρώπη δεχτεί επίθεση δεν θα τη βοηθήσουν οι ΗΠΑ και ότι θα διαλύσει το ΝΑΤΟ.
Δεύτερον, ότι ο Τραμπ προηγείται με πολύ μεγάλη διαφορά στον αγώνα για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών και είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτός θα διεκδικήσει την προεδρία των ΗΠΑ, με πολύ μεγάλες πιθανότητες να εκλεγεί. Αν εκλεγεί ο Τραμπ, και αν τηρήσει όσα δηλώνει, ότι δηλαδή δεν θα βοηθήσει την Ευρώπη σε περίπτωση που δεχτεί επίθεση, τα πράγματα είναι πάρα πολύ ανησυχητικά για τη Γηραιά Ηπειρο.

Η Ευρώπη στηρίζεται αμυντικά στις ΗΠΑ. Οι χώρες που έχουν αξιόλογη στρατιωτική ισχύ είναι λίγες, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ελλάδα - κι άλλες χώρες έχουν στρατιωτική δύναμη αλλά πολύ μικρότερη, και σε καμία περίπτωση το σύνολο των ευρωπαϊκών στρατιωτικών δυνάμεων δεν μπορεί να καλύψει το κενό που θα προκαλέσει μια ενδεχόμενη αποχώρηση των ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ. Χωρίς τις ΗΠΑ να παρεμβαίνουν στρατιωτικά σε διάφορες περιοχές, π.χ. Μέση Ανατολή και Μεσόγειο, οι γεωπολιτικές ισορροπίες αλλάζουν άρδην εις βάρος των ευρωπαϊκών συμφερόντων. Φυσικά ο περιορισμός των στηρίξεων των ΗΠΑ στην Ευρώπη δεν θα αφορά μόνο τα στρατιωτικά ζητήματα, αλλά ένα πλήθος οικονομικών συνεργασιών, μεταξύ των οποίων είναι και τα θέματα τεχνολογίας, ενέργειας και κεφαλαιαγορών. Και στους τομείς αυτούς η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι εξαρτημένη από τις ΗΠΑ.

Δυστυχώς, οι Ευρωπαίοι δεν ψηφίζουν στις αμερικανικές εκλογές για να επηρεάσουν το αποτέλεσμά τους και προφανώς αν οι εξελίξεις είναι τελικά αρνητικές, θα πρέπει η Ευρώπη να σταθεί στα πόδια της μόνη της.

Πώς θα γίνει αυτό αν η επικρατούσα γερμανική λογική πιέζει παγίως για περιορισμό των δαπανών και του χρέους; Πώς θα ξεπεραστούν αγκυλώσεις δεκαετιών και θα καταφέρει η Ε.Ε. να φτιάξει αξιόμαχο στρατό για την άμυνά της; Πώς θα ανταγωνιστεί στην κούρσα της τεχνολογίας, όταν π.χ. στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης το μόνο ευρωπαϊκό επίτευγμα είναι το θεσμικό πλαίσιο περιορισμού και ελέγχου της; Πώς θα χρηματοδοτήσει τις αυξημένες στρατιωτικές της ανάγκες αν δεν προχωρήσει σε οικονομική ενοποίηση, δηλαδή, αν δεν ξεκινήσει να δανείζεται με ευρωομόλογα, εγγυημένα από την Ε.Ε. και όχι από κάθε χώρα ξεχωριστά; Πώς θα αντλήσει κεφάλαια για να σταθεί στον διεθνή ανταγωνισμό όταν δεν διαθέτει ενιαίο ευρωπαϊκό πλαίσιο που να διέπει όλες τις ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές; Πώς θα εξασφαλίσει το τραπεζικό της σύστημα όταν δεν υπάρχει ευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων; Πώς θα αντιμετωπίσει τις ενεργειακές κρίσεις που θα πληθαίνουν αν δεν διαθέτει επάρκεια ενέργειας, ούτε φυσικά επάρκεια τροφίμων, φαρμάκων και άλλων αναγκαίων για τη διαβίωση προϊόντων;

Η Ευρώπη θα βρεθεί σε πάρα πολύ δύσκολη θέση αν εκλεγεί ο Τραμπ, αλλά δεν θα φταίει ο Τραμπ. Θα φταίνε οι ευρωπαϊκές ηγεσίες που αρνούνται την ευρωπαϊκή ενοποίηση, που υιοθετούν στενόμυαλες πολιτικές λιτότητας, που δεν φροντίζουν να ενισχύσουν τις βιομηχανίες και την πρωτογενή παραγωγή τους, αλλά προτιμούν να ανταγωνίζονται εσωτερικά η μία την άλλη για να έχουν οικονομική υπεροχή έναντι των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Η ελπίδα που έχει η Ευρώπη είναι να εκλεγεί φέτος μια ευρωπαϊκή ηγεσία ισχυρή, που θα προχωρήσει σε γενναίες αποφάσεις γρήγορα. Σε αποφάσεις που θα υιοθετούν τις επίμονες παραινέσεις του Ιταλού Μάριο Ντράγκι που δείχνει τον δρόμο της ολοκλήρωσης της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Η Ευρώπη σήμερα δεν είναι ενωμένη. Είναι μια νομισματική ένωση, η οποία ανταγωνίζεται τον εαυτό της. Δηλαδή, εσωτερικός ευρωπαϊκός ανταγωνισμός υπερέχει έναντι κάθε ευρωπαϊκού οράματος.

Και δυστυχώς το διεθνές περιβάλλον γύρω από την Ευρώπη δεν είναι καθόλου καλό. Ο ανταγωνισμός προέρχεται από χώρες με πολύ ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης, με μεγαλύτερη οικονομική ισχύ, με μεγαλύτερους πληθυσμούς, με λιγότερη ή καθόλου δημοκρατία, που δεν ενδιαφέρονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή για το «καθαρό παιχνίδι».
Οσον αφορά την Ελλάδα, φανταστείτε τι έχει να γίνει στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο, χωρίς την επιβλητική παρουσία των ΗΠΑ.

Πριν από τις αμερικανικές εκλογές έρχονται οι ευρωεκλογές, που πολλά θα κρίνουν για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Το αποτέλεσμά τους θα δείξει αν η Ευρώπη θα προχωρήσει ενωτικά ή θα παραμείνει κατακερματισμένη και μη ανταγωνιστική.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, τη στιγμή αυτή η Ευρωπαϊκή Ενωση διατρέχει πολύ σοβαρούς κινδύνους τους οποίους δεν μοιάζει να αξιολογεί σωστά ή, πάντως, δεν προετοιμάζεται επαρκώς και εγκαίρως να τους αντιμετωπίσει. Και αυτό τελικά, όσο αδιάφορο κι αν ακούγεται σήμερα σε μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης, θα αποδειχθεί ότι είναι καθοριστικό για τις ζωές όλων μας.