Γιώργος Κυριακός

Θυμάμαι ακόμα τις έντονες συζητήσεις για το σχέδιο συμφωνίας, που προέβλεπε ότι «η Ελληνική Δημοκρατία, με στόχο να διαφυλάξει την υπό εξέλιξη διαδικασία αποκρατικοποιήσεων και να διατηρήσει το επενδυτικό ενδιαφέρον σε διαγωνισμούς-κλειδιά, δεσμεύεται να προχωρήσει με το τρέχον πρόγραμμα», όπως και δεσμευόταν «να διερευνήσει όλες τις δυνατότητες για να μειώσει την απαιτούμενη οικονομική βοήθεια μέσω υψηλότερων εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις».

Επίσης, ανέφερε ρητά ότι «η κυβέρνηση δεσμεύεται να διευκολύνει τη διαδικασία αποκρατικοποιήσεων και να ολοκληρώσει όλες τις απαραίτητες ενέργειες που θα επιτρέψουν την επιτυχή εκτέλεση των διαγωνισμών». Με λίγα λόγια, λιγότερο κράτος, περισσότερα έσοδα, περισσότερες δουλειές, καλύτερες υπηρεσίες στον πολίτη, καλύτερες τιμές. Είχαμε υπολογίσει τότε στο υπουργείο Οικονομικών ότι για κάθε ευρώ αποκρατικοποιήσεων άλλο ένα ευρώ θα έμπαινε στα ταμεία του κράτους από μερίσματα, υποχρεωτικές επενδύσεις και πληρωμές παραχώρησης.

Από το 2010 έως τα τέλη του 2019 πολλά συνέβησαν, αναμφισβήτητα δε η χώρα μας βρήκε τον βηματισμό της και για πρώτη φορά, πολύ πρόσφατα, οι πρώτες αχτίδες αισιοδοξίας ενεφανίσθησαν στον ορίζοντα σχετικά με τις αποκρατικοποιήσεις στην Ελλάδα.

Διεθνώς το πιο σημαντικό οικονομικό γεγονός του 2019 ήταν η πώληση του περίπου 2% των μετοχών της σαουδικής εθνικής πετρελαϊκής εταιρείας Saudi Aramco μέσω χρηματιστηρίου αντί του ποσού των 30 δισ. ευρώ. Η δε κεφαλαιοποίηση της εταιρείας ξεπερνούσε το 1,5 τρισ. ευρώ - περίπου οκτώ φορές το ΑΕΠ της Ελλάδας. Ολα αυτά, όπως έλεγε και ο Φίλιππος Σαχινίδης, «was last year». Δυστυχώς, πλέον θα λέμε ότι όλα αυτά γίνονταν στην προ κορωνοϊού εποχή. Σήμερα, μόλις 75 ημέρες μετά το ξεκίνημα της πανδημίας, η εικόνα έχει αντιστραφεί τελείως.

Οι μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις και η ιδιωτικοποίηση πολλών κρατικών εταιρειών θα αποτελούν για πολλά χρόνια μια ανύπαρκτη επιλογή. Λιγότερο κράτος σήμερα σημαίνει περισσότερες χρεοκοπίες, εφιαλτική άνοδο της ανεργίας και επιστροφή σε επίπεδα διαβίωσης που σε τίποτα δεν θα θυμίζουν τη μέχρι το 2019 ευμάρεια. Ηδη στην Ευρώπη οι κυβερνήσεις στην Ισπανία, στη Γαλλία, στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία έσπευσαν να ανακοινώσουν εθνικοποιήσεις.

Αντιμετωπίζοντας μια επιλογή δανεισμού ή επένδυσης σε εθνικούς πρωταθλητές που αποτυγχάνουν, αρκετές κυβερνήσεις επέλεξαν το τελευταίο εθνικοποιώντας αεροπορικές εταιρείες, νοσοκομεία, αυτοκινητοβιομηχανίες. Στην Ελλάδα το πρόγραμμα ενίσχυσης της οικονομίας περιλαμβάνει μέχρι σήμερα περίπου 25 δισ. ευρώ μέτρα, τα οποία θα βοηθήσουν σημαντικά την οικονομία μας να επιβιώσει.

Θα ήθελα να σταθώ ιδιαίτερα στις εταιρείες που έχουν έντονο εξαγωγικό χαρακτήρα -πολυεθνικές ή μικρομεσαίες-, καθώς και στις εταιρείες που συνεισφέρουν άμεσα στη δημιουργία του τουριστικού προϊόντος μας. Οι εταιρείες με έντονο εξαγωγικό χαρακτήρα θα έχουν πλέον ως ανταγωνιστή τους στις χώρες όπου δραστηριοποιούνται το κράτος, και όχι κάποιον αντίστοιχο ιδιωτικό ανταγωνιστή.

Η Επιτροπή Ανταγωνισμού των Βρυξελλών αναπόφευκτα θα έχει λιγότερο λέγειν και η ανάγκη της επιβίωσης θα γεννήσει έναν έντονο οικονομικό εθνικισμό και προστατευτισμό. Οι δικές μας εταιρείες, που ήδη είχαν να αντιμετωπίσουν προβλήματα υψηλών επιτοκίων, φορολογίας, γραφειοκρατίας και αγκυλώσεων, τώρα θα έχουν μπροστά τους κράτη που θα κάνουν ό,τι μπορούν για να διασώσουν τις δικές τους εταιρείες.

Θα πρέπει, λοιπόν, να ενισχυθούν οι επιχειρήσεις μας αυτές που προσθέτουν μεγάλη υπεραξία στην ελληνική οικονομία. Γενναία μέτρα επιδοτήσεων και φορολογικών ελαφρύνσεων θα τις βοηθήσουν να ανταγωνιστούν και να λειτουργήσουν σε πολύ πιο δύσκολες συνθήκες.

Σχετικά με τις εταιρείες που συνεισφέρουν άμεσα στο τουριστικό μας προϊόν: η Aegean ανταγωνίζεται αντίστοιχες αεροπορικές εταιρείες που στηρίζονται για την επιβίωσή τους στο κράτος. Ενδεικτικά, στην Αμερική το πακέτο διάσωσης των αεροπορικών γραμμών ανέρχεται σε 60 δισ. ευρώ, ενώ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η γερμανική Lufthansa, η οποία χάνει κάθε ώρα που περνάει 1 εκατ. ευρώ και περιμένει μέτρα όπως αναβολή καταβολής φόρων χωρίς χρέωση τόκων από τη γερμανική κυβέρνηση.

Το ίδιο ισχύει για τα ταξιδιωτικά γραφεία και τους tour operators. Στη Γερμανία ενεκρίθη κρατική ενίσχυση υπό μορφή δανείου στην TUI ύψους 2 δισ. ευρώ. Είναι σημαντικό γιατί η εταιρεία αυτή διακινεί στην Ελλάδα 3 εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο. Αντίστοιχα και στην Ελλάδα, λελογισμένα μέτρα στήριξης όλων των εταιρειών που συνεισφέρουν στον τουρισμό είναι απόλυτη προτεραιότητα. Οπως τόνισε στο διάγγελμά του ο κ. Μητσοτάκης, «η ύφεση το 2020 θα είναι μεγάλη. Ακόμα μεγαλύτερη, όμως, μπορεί να είναι η ανάκαμψη το 2021. Και σε αντίθεση με το παρελθόν, σήμερα διαθέτουμε ένα μεγάλο πλεονέκτημα: ένα τεράστιο απόθεμα αξιοπιστίας και σοβαρότητας».

Οι νοικοκυρεμένες εταιρείες -μεγάλες και μικρές- πρέπει να υποστηριχθούν, να παραμείνουν ζωντανές και να μπορέσουν μετά το 2021 να συνεισφέρουν τα μέγιστα στο μεγάλο σχέδιο ανάκαμψης της χώρας μας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας είναι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα νοικοκυρεμένης εταιρείας, η figame.com, που παρέχει εξειδικευμένες διαδικτυακές ταξιδιωτικές υπηρεσίες και ο ιδρυτής της οποίας Μιχάλης Κουμαρτζάκης κατέκτησε δύο φορές τη δεύτερη θέση στα διεθνή βραβεία του Στέλιου Χατζηιωάννου.

Η εταιρεία αυτή που ιδρύθηκε μέσα στην κρίση, το 2009, απασχολεί τώρα 20 άτομα, διακινεί κάθε μήνα 1.500 άτομα και έχει καταφέρει να είναι κερδοφόρα από το 2013. Η εταιρεία αυτή -όπως και πολλές άλλες- με την επανεκκίνηση της οικονομίας θα μπορέσει να συνεισφέρει στη συνολική άνοδο του τουριστικού μας προϊόντος.

Το φετινό μας Πάσχα θα το θυμόμαστε για όλη μας τη ζωή. Οχι μόνο γιατί το ζήσαμε από το σπίτι μας. Οχι μόνο γιατί το ζήσαμε σε απόλυτα οικογενειακό περιβάλλον.
Θέλω να πιστεύω ότι θα το θυμόμαστε ως το σημείο εκείνο της πραγματικής Ανάστασης της Ελλάδας μας που όλοι θέλουμε και προσδοκούμε.