Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Η ώρα των αποφάσεων για το ελληνικό χρέος πλησιάζει και όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι η Γερμανία κατεβάζει τον πήχη αρκετά χαμηλά. Αντί για 15 χρόνια επιμήκυνση των δανείων που ζητεί το ΔΝΤ, το Βερολίνο δέχεται μόνο πέντε και λέει «όχι» στον αυτόματο μηχανισμό ελάφρυνσης όταν δεν υπάρχει ανάπτυξη (το λεγόμενο «γαλλικό κλειδί»), προκειμένου να εξαρτώνται οι αποφάσεις από πολιτικές αποφάσεις στο Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, το γνωστό Eurogroup, αλλά και από την έγκριση της γερμανικής Βουλής.

Με λίγα λόγια θέλει, πέρα από μια ανάσα ορισμένων ετών, να αφεθεί η Ελλάδα υπερχρεωμένη και εξαρτημένη από τη βούληση του Βερολίνου. Επιβεβαιώνεται για άλλη μια φορά ότι η γερμανική πλευρά βλέπει τα ευρωπαϊκά θέματα υπό το πρίσμα του στενού εθνικού της συμφέροντος και του άμεσου κόστους για την ίδια.
Γι' αυτό και απορρίπτει συστηματικά κάθε συζήτηση για πολιτικές όπως το ευρωομόλογο, ο κοινός προϋπολογισμός για επενδύσεις ή, εν προκειμένω, η ελάφρυνση χρέους είτε πρόκειται για την Ελλάδα, είτε για την Ιταλία, το πρόβλημα της οποίας ήρθε πρόσφατα στο προσκήνιο.

To Eurogroup είναι υποχρεωμένο να προχωρήσει σε ελάφρυνση του ελληνικού χρέους αφού έχει λάβει σχετικές δεσμευτικές αποφάσεις ήδη από το 2016, αλλά και νωρίτερα, από το 2012. Είδαμε, όμως, ότι οι δεσμεύσεις ουδέποτε τηρήθηκαν, αφού ορισμένες χώρες, με πρώτη και καλύτερη τη Γερμανία, έβαζαν βέτο.
Στην πραγματικότητα, η Γερμανία γνωρίζει ότι η Ευρωζώνη είναι το βασικό συστατικό της δικής της οικονομικής επιτυχίας, καθώς το ισχυρό ευρώ αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο για μια οικονομία που βασίζεται στις εξαγωγές, όπως η γερμανική. Χάρη στις εξαγωγές συσσωρεύει σημαντικά εμπορικά πλεονάσματα, ενώ παράλληλα έχει πλεόνασμα και στον Προϋπολογισμό της.

Οι Γερμανοί θεωρούν αυτά τα δύο στοιχεία «εκ των ων ουκ άνευ», αφού οδεύουν προς μια σημαντική δημοσιονομική κρίση, καθώς είναι κράτος γερόντων και μοιραία οι πληρωμές για συντάξεις και ιατρική περίθαλψη θα διογκωθούν. Γι' αυτό και δημιουργούν πλεονάσματα πάση θυσία.

Πέραν αυτού, μέσα από τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και το σύστημα εκκαθάρισης διακρατικών συναλλαγών (το σύστημα Target 2), η Γερμανία έχει συσσωρεύσει απαιτήσεις που φτάνουν σχεδόν το 1 τρισ. ευρώ από άλλες χώρες. Οι απαιτήσεις αυτές αντιστοιχούν σε κινήσεις κεφαλαίων από άλλες χώρες της Ευρωζώνης προς τη Γερμανία είτε για να αγοραστούν προϊόντα (εισαγωγές) είτε για να κατατεθούν σε γερμανικές τράπεζες. Οικονομολόγοι όπως ο Χανς Βέρνερ Ζιν, πρώην επικεφαλής του ινστιτούτου IFO και γνωστό «γεράκι» στη Γερμανία, επισήμανε μιλώντας στην εφημερίδα «Handelsblatt» ότι οι απαιτήσεις αυτές θα «εξατμιστούν» εάν μια χώρα όπως η Ιταλία φύγει από το ευρώ ή εάν το νόμισμα διαλυθεί.

Είναι, επομένως, η Γερμανία βαθιά εξαρτημένη από το ευρώ. Χωρίς αυτό θα ήταν μια μεσαία χώρα που θα ανταγωνιζόταν με ίσους πάνω-κάτω όρους τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία απέναντι σε κολοσσούς όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα.

Ως ο ισχυρότερος πόλος της Ευρωζώνης, όμως, η Γερμανία έχει εξελιχθεί σε υπολογίσιμο διεθνή παίκτη, γι' αυτό και με κάθε ευκαιρία ενισχύει την ηγεμονία της εντός της Ε.Ε.

Οι άλλες χώρες μέχρι σήμερα υποτάσσονται σε αυτή την κατάσταση, αλλά οι πιέσεις δεν παύουν να εκτονώνονται στο πολιτικό πεδίο, άλλοτε με την ενίσχυση της Ακροδεξιάς στη Γαλλία, άλλοτε με τους ευρωσκεπτικιστές στην Ιταλία.

Η Γερμανία δεν πρόκειται να βάλει οικειοθελώς νερό στο κρασί της. Επομένως, η σύγκρουση του Νότου με τον Βορρά είναι μοιραία αργά ή γρήγορα.