Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Οσοι περίμεναν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα ξέχναγε τις προεκλογικές του εξαγγελίες διαψεύδονται, καθώς ο νέος πρόεδρος κάνει πολλά από όσα είχε υποσχεθεί, αλλάζοντας σε αρκετά σημεία τη μακροχρόνια στρατηγική της χώρας του.

Η Αμερική δείχνει να αποσύρεται από τον ρόλο του παγκόσμιου ρυθμιστή. Είτε πρόκειται για την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για την κλιματική αλλαγή είτε για την «ανάθεση» στη Σαουδική Αραβία να ρυθμίσει τα θέματα της περιοχής, η στρατηγική της κυβέρνησης Τραμπ δημιουργεί τριβές αλλά και πολλά κενά στην παγκόσμια σκακιέρα, τα οποία μένει να δούμε ποιος θα καλύψει και αν η μετάβαση θα γίνει ομαλά ή με... θόρυβο.

Δύο εβδομάδες μετά την επίσκεψη Τραμπ στη Σαουδική Αραβία, που σφραγίστηκε με μια συμφωνία πώλησης αμυντικού εξοπλισμού αξίας 110 δισ. ευρώ, το Ριάντ πρωτοστατεί στον αποκλεισμό του Κατάρ, πίσω από το οποίο βρίσκεται το Ιράν και σε κάποιον βαθμό η Τουρκία. Ο Τραμπ φωτογράφισε τις καταριανές τράπεζες ως υπεύθυνες για τη χρηματοδότηση του ISIS και φαίνεται ότι οι Σαουδάραβες βρήκαν ευκαιρία να ξεκαθαρίσουν λογαριασμούς με τον πραγματικό αντίπαλο, που είναι το Ιράν - λογαριασμοί που ξεκινούν από το τεράστιο κοίτασμα φυσικού αερίου που ανήκει σε Ιράν και Κατάρ, περνάνε από τις διαφορές μεταξύ των σιιτών του Ιράν και των σουνιτών της Σαουδικής Αραβίας και φτάνουν στις δαιδαλώδεις διαδρομές της τρομοκρατίας, όπου ο ένας κατηγορεί τον άλλον. Στο παιχνίδι βρίσκονται και τα συμφέροντα που συνδέονται με τις επενδύσεις των εμίρηδων σε εταιρείες-κολοσσούς της Δύσης. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, επέκρινε τον αποκλεισμό του Κατάρ και χαρακτήρισε επικίνδυνη την κούρσα εξοπλισμών που ενθαρρύνουν οι ΗΠΑ. Δύο λεπτομέρειες με σημασία είναι ότι το Κατάρ είναι σημαντικός μέτοχος σε εταιρείες όπως η Volkswagen, η Siemens και η Deutsche Bank, ενώ μόλις έναν μήνα πριν ήταν η Ανγκελα Μέρκελ που προωθούσε προϊόντα της πολεμικής βιομηχανίας κατά την επίσκεψή της στο Ριάντ.

Στην ουσία της υπόθεσης φαίνεται ότι η πολιτική κατευνασμού με το Ιράν, την οποία είχε ακολουθήσει ο Ομπάμα, δεν άρεσε καθόλου στις άλλες χώρες της περιοχής, καθώς οδηγούσε σε αναβάθμιση της Τεχεράνης αλλά τώρα πλέον η κατάσταση αντιστρέφεται. Υστερα από το τρομοκρατικό χτύπημα στο Ιράν δεν διευκολύνονται οι συνεννοήσεις παρότι τις προωθούσε ο μετριοπαθής πρόεδρος Χασάν Ροχανί.

Στο ευρύτερο παιχνίδι πόντους φαίνεται να χάνει και η Τουρκία, η οποία συνδέεται στενά με το Κατάρ, έχει κατηγορηθεί για ανοχή προς το ISIS, ενώ τα σχέδια του Ερντογάν να εξελιχθεί στον ηγέτη του μουσουλμανικού κόσμου δεν άρεσαν καθόλου στους Αραβες. Η Αίγυπτος, που μετέχει και αυτή στον αποκλεισμό του Κατάρ, ευθυγραμμίζεται με τις υπόλοιπες χώρες του Κόλπου και τον Τραμπ. Το πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι σε έναν κόσμο όπου η στρατιωτική υπερδύναμη δίνει προτεραιότητα στις πωλήσεις όπλων και δεν διστάζει να ανάβει φωτιές δίπλα στην πυριτιδαποθήκη ουδείς μπορεί να κοιμάται ήσυχος.