Εύα Παυλάτου

Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν, η μέλλουσα βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου, Κέιτ Μίντλετον και ο βασιλιάς Κάρολος προσπάθησαν να αποκρύψουν τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν. Ο Όστιν αναγκάστηκε μετά από πολλές μέρες να ζητήσει δημόσια συγγνώμη επειδή δεν ενημέρωσε τον Λευκό Οίκο και τον αμερικανικό λαό πως διαγνώστηκε με καρκίνο του προστάτη. Η πριγκίπισσα της Ουαλίας σε επίσημη ανακοίνωση δήλωσε πως δεν επιθυμεί να μιλήσει για το πρόβλημα της υγείας της, το οποίο θεωρεί ιδιωτικό. Και ο βασιλιάς Κάρολος, μόλις 18 μήνες μετά την στέψη του, αντιμετώπισε δύο προβλήματα υγείας. Για το πρώτο, την υπερπλασία του προστάτη, μίλησε ανοιχτά μέσω ανακοίνωσης του Μπάκιγχαμ για το δεύτερο όμως, την διάγνωση με καρκίνο, επέλεξε να μην αποκαλύψει λεπτομέρειες και να μην ανακοινώσει την μορφή της ασθένειας.

Στις 2 Ιανουαρίου ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν μεταφέρθηκε υπό άκρα μυστικότητα στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας στρατιωτικού νοσοκομείου μετά από επιπλοκές σε επέμβαση που υπεβλήθη για καρκίνο του προστάτη. Μέχρι τις 4 Ιανουαρίου η αναπληρώτρια υπουργός Άμυνας Καθλίν Χικς τον αντικαθιστούσε χωρίς να γνωρίζει τι του συμβαίνει... Όμως, δεν ήταν η μόνη που δεν είχε ενημερωθεί για το πρόβλημα υγείας του Όστιν. Ο επικεφαλής ενός από τα πιο κρίσιμα υπουργεία στις ΗΠΑ κράτησε επτασφράγιστο μυστικό τον καρκίνο του και από τον πρόεδρο Μπάιντεν και από τον αμερικανικό λαό. Ο Λόιντ θεώρησε ως φαίνεται «ταμπού» το θέμα της υγείας του και προτίμησε να το κρατήσει κρυφό χωρίς να σκεφτεί πως η έλλειψη ενημέρωσης για την κατάστασή του και η απουσία του, τουλάχιστον, για 10 μέρες, θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στο Πεντάγωνο μεσούσης της κρίσης στη Μέση Ανατολή. Την Πέμπτη, 1 Φεβρουαρίου, ο Λόιντ Όστιν απολογήθηκε δημόσια στον πρόεδρο Μπάιντεν και στο λαό των ΗΠΑ επειδή απέκρυψε την διάγνωση για καρκίνο του προστάτη και την εισαγωγή του σε νοσοκομείο της Ουάσινγκτον.

Μόλις την περασμένη Δευτέρα το παλάτι του Μπάκιγχαμ ανακοίνωσε πως ο 75χρονος βασιλιάς Κάρολος διαγνώστηκε με καρκίνο, χωρίς όμως να αποκαλύπτει την μορφή καρκίνου από την οποία πάσχει ο μονάρχης. Όταν στα μέσα Ιανουαρίου ο βασιλιάς είχε εισαχθεί σε ιδιωτικό νοσοκομείο του Λονδίνου για επέμβαση υπερπλασίας του προστάτη το παλάτι δεν το απέκρυψε καθώς πρόκειται για ένα πολύ συχνό πρόβλημα υγείας των ανδρών της ηλικίας του Καρόλου. Όμως, με τον καρκίνο τα πράγματα, όπως φαίνεται, έγιναν πιο σοβαρά για τους υπεύθυνους επικοινωνίας του παλατιού. Η είδηση δόθηκε μεν στη δημοσιότητα, άλλωστε δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, αφού με εντολή των γιατρών του ο Κάρολος θα απέχει από τα δημόσια καθήκοντα και θα ακολουθεί θεραπεία κατ' οίκον, αλλά δεν αποκαλύφθηκε η μορφή του καρκίνου. Ταμπού λοιπόν και ο καρκίνος του βασιλιά της Γηραιάς Αλβιώνας, που μπορεί να ανακοινώθηκε αλλά χωρίς καμιά περαιτέρω λεπτομέρεια, όπως η μορφή του, ο χρόνος θεραπείας και ο χρόνος επιστροφής του μονάρχη στα επίσημα καθήκοντά του. Ας μην ξεχνάμε πως ο Κάρολος είναι αρχηγός κράτους και επικεφαλής της Εκκλησίας της Αγγλίας.

Αλλά και με το πρόσφατο πρόβλημα υγείας τής πριγκίπισσας της Ουαλίας και την μυστηριώδη επέμβαση στην οποία υπεβλήθη η Κέιτ Μίντλετον στην κοιλιακή χώρα οι πληροφορίες δόθηκαν με το σταγονόμετρο, η κρυψίνοια περίσσεψε και αν και η μέλλουσα βασίλισσα έχει λάβει εξιτήριο και βρίσκεται στο στάδιο της ανάρρωσης, η σιβυλλική ανακοίνωση του παλατιού και η παρατεταμένη σιωπή κάνουν μόνο ένα πράγμα.... εκκωφαντικό θόρυβο.

«Η σιωπή της βασιλικής οικογένειας κάνει την Κέιτ Μίντλετον στόχο», δήλωσε πρόσφατα στην γαλλική εφημερίδα Le Figaro ο Φιλίπ Μορό Σεβρολέ, σύμβουλος επικοινωνίας, ειδικός στη διαχείριση κρίσεων και καθηγητής στο πανεπιστήμιο Sciences Po. Για τον Γάλλο καθηγητή η βρετανική βασιλική οικογένεια έκανε ένα μεγάλο λάθος με την υιοθέτηση της στρατηγικής της σιωπής για το πρόβλημα υγείας της 42χρονης μέλλουσας βασίλισσας της Γηραιάς Αλβιώνας. Φαίνεται πως οι Βρετανοί γαλαζοαίματοι βαδίζουν πιστά στα βήματα της εκλιπούσης Ελισάβετ, η οποία πορεύτηκε σε ολόκληρη τη ζωή της εφαρμόζοντας την αγαπημένη της φράση «never explain, never complain» (ποτέ μην εξηγείς, ποτέ μην παραπονιέσαι).

Όμως, εν έτει 2024 ο Σεβρολέ χαρακτηρίζει αναχρονιστική την πολιτική των βρετανικών ανακτόρων να αποκρύπτουν τα προβλήματα υγείας των μελών της βασιλικής οικογένειας και μάλιστα, τα πιο σοβαρά από αυτά. Γιατί όπως είδαμε ενώ από τις 16 Ιανουαρίου που η Κέιτ Μίντλετον εισήχθη σε ιδιωτικό νοσοκομείο του Λονδίνου για προγραμματισμένη επέμβαση στην κοιλιακή χώρα μέχρι και τις 29 του μήνα που έλαβε εξιτήριο η σχετική ανακοίνωση από το παλάτι του Κένσινγκτον ήταν εξαιρετικά φειδωλή χωρίς να διευκρινίζει το πρόβλημα υγείας της πριγκίπισσας, παρόλο που πρόκειται για δημόσιο πρόσωπο αλλά και για μια εξαιρετικά αγαπητή προσωπικότητα για τους Βρετανούς. Στον αντίποδα, το Μπάκιγχαμ δεν δίστασε να ανακοινώσει την ίδια περίοδο το πρόβλημα υγείας του 75χρονου βασιλιά Καρόλου, αφού η επέμβαση για υπερπλασία του προστάτη είναι συνηθισμένη στους άντρες της ηλικίας του. Έτσι, όμως, η διαφορετική προσέγγιση των υπευθύνων επικοινωνίας για τα προβλήματα υγείας των δύο μελών της βασιλικής οικογένειας δημιούργησε ορθά την εντύπωση και στον απλό κόσμο αλλά και στα μέσα ενημέρωσης, εγχώρια και διεθνή, πως η κατάσταση της υγείας της πριγκίπισσας της Ουαλίας είναι άκρως σοβαρή.

«Η σιωπή τροφοδοτεί τις φήμες... δημιουργεί φανταστικά σενάρια και οδηγεί σε σκέψεις πως ο ασθενής ίσως βρίσκεται κοντά στο θάνατο. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στη Ρωσία με την ομερτά που επικρατεί για τα θέματα υγείας του Βλαντιμίρ Πούτιν», υποστηρίζει ο Γάλλος καθηγητής επικοινωνίας και τονίζει πως θα ήταν καλύτερο για να αποφευχθούν τα πάσης φύσεως σενάρια να εκδίδονται ανακοινώσεις ξεκάθαρες και ειλικρινείς για τα προβλήματα υγείας των δημοσίων προσώπων, αν και κυριαρχεί η πεποίθηση ότι η εικόνα τους θα πρέπει να διατηρείται δυνατή και άτρωτη στα μάτια της κοινής γνώμης.

Το λέμε ή δεν το λέμε το πρόβλημα υγείας;

Με αφορμή το πρόβλημα υγείας της Κέιτ Μίντλετον και την σιγή ιχθύος που τηρεί το παλάτι σε ό,τι αφορά την «μυστηριώδη» επέμβαση στην κοιλιακή χώρα της «εξ αγχιστείας» γαλαζοαίματης, αναρωτιέμαι τι θα πρέπει να κάνουν οι ανά τον κόσμο «κοινοί θνητοί» όταν αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Με απλά λόγια, το λέμε ή δεν το λέμε το πρόβλημα; Το κρατάμε για τον εαυτό μας; Το μοιραζόμαστε με λίγους δικούς μας ανθρώπους, συγγενείς και φίλους; Ή αποφασίζουμε να μιλήσουμε ανοιχτά σε όλους και να έχουμε την συμπαράσταση πολλών ανθρώπων στα δύσκολα που έρχονται; Το ερώτημα που ακολουθεί, βέβαια, τα παραπάνω ερωτήματα είναι, αν μιλήσουμε ανοιχτά σε όλους μήπως θα γίνουμε στόχος της περιέργειας και του κουτσομπολιού των πολλών ελλείψει ενσυναίσθησης και της κατάλληλης παιδείας;

Είναι δύσκολη η απόφαση να εξομολογηθεί κάποιος δημόσια και στους πολλούς ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας αλλά, παράλληλα, όποιος ή όποια το πράττει είναι πολύ γενναίος άνθρωπος. Πρόσφατα γνωστή μου 38χρονη επιστήμονας και μανούλα τριών ανήλικων τέκνων νόσησε από καρκίνο του μαστού και αποφάσισε να το μοιραστεί δημόσια με φίλους, γνωστούς και συγγενείς μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με απόλυτη ειλικρίνεια και με κάθε λεπτομέρεια για την πορεία της υγείας της. Συμφωνώ μαζί της! Νομίζω πως η ίδια ένιωσε ανακούφιση που μοιράστηκε το πρόβλημά της με τους συνανθρώπους της αλλά και πολλές γυναίκες με το ίδιο πρόβλημα πήραν κουράγιο για να συνεχίσουν και να βγουν νικήτριες στη μάχη που δίνουν.

Η σοφή γιαγιά μου, φουρνάρισσα στα Διλινάτα της Κεφαλονιάς, έλεγε συχνά όταν άκουγε πως κάποιος είναι άρρωστος: «Την αρρώστια κανείς δεν την αγοράζει», μια μικρή φράση που κρύβει μέσα της την συμπόνια και το νοιάξιμο για τον συνάνθρωπο, δηλαδή, «ας σταθούμε στο πλευρό όποιου αντιμετωπίζει πρόβλημα υγείας γιατί δεν το επέλεξε και ο καθένας από εμάς θα μπορούσε να είναι στη θέση του». Μάλλον, τα βρετανικά ανάκτορα χρειάζονται μια αλλαγή προσωπικού στην ομάδα που διαχειρίζεται την επικοινωνία και ειδικότερα, την διαχείριση κρίσεων εντός των τειχών τους.