Δρ Θεοδώρα Παπαδοπούλου Χαμουζά

Για να απαντηθούν αυτές οι ερωτήσεις πρέπει να ερευνήσουμε τις ψυχικές ανάγκες αυτού του κοριτσιού και γενικότερα μιας κοπέλας αυτής της ηλικίας. Θα ξεκινήσω τονίζοντας για άλλη μια φορά το σημαντικό ρόλο του πατέρα στη ζωή του παιδιού του και συγκεκριμένα της κόρης του. Σύμφωνα με τους Freud και Burlingham (1973) ο πατέρας αποτελεί το πρώτο αντικείμενο αγάπης, θαυμασμού και ταυτοποίησης του παιδιού.

Είναι αυτός που δίνει σωματική φροντίδα στο παιδί και ως ένα ισχυρό και παντοδύναμο όν λειτουργεί ως υποστηρικτική και παρηγορητική προστασία. Συνεπώς όταν ο πατέρας είναι απών από τη ζωή του παιδιού του δημιουργείται ένα ψυχικό ρήγμα που μεγαλώνει συνέχεια κάνοντας το κορίτσι ασυνείδητα να ψάχνει να το γεμίσει δια μέσω άλλων ‘πατρικών’ προτύπων. Ουσιαστικά αναζητά τον πατρικό θαυμασμό, την αίσθηση της ασφάλειας και την παρηγορητική πατρική παρουσία σε κάθε δύσκολη στιγμή της ζωής της.

Αυτές οι ψυχικές ανάγκες δεν ικανοποιούνται από την παρουσία της μητέρας ή όποιου άλλου υποστηρικτικού τρίτου. Αρκετές μελέτες έχουν γίνει σε ότι αφορά τις συνέπειες που έχει η σχέση πατέρα-κόρης στις ρομαντικές σχέσεις των ενηλίκων γυναικών. Οι Schaick και Stolberg (2001) διαπίστωσαν ότι τα υψηλά επίπεδα πατρικής συμμετοχής, ανεξάρτητα από την οικογενειακή κατάσταση των γονέων, συνέβαλαν στη δημιουργία υψηλών επιπέδων οικειότητας, αφοσίωσης και εμπιστοσύνης στις στενές σχέσεις των νέων, ενώ τα χαμηλά επίπεδα πατρικής συμμετοχής συνέβαλαν στην δημιουργία ανασφαλών μοντέλων προσκόλλησης στις οικείες σχέσεις τους.

Έρευνες αποδεικνύουν ότι οι κόρες που δεν έχουν καμιά ή έχουν ελάχιστη επαφή με τους πατέρες τους παρουσιάζουν έντονη σεξουαλική δραστηριότητα σε νεαρή ηλικία και είναι πιο πιθανό να μείνουν έγκυες ως έφηβοι (Ellis et al., 2003, Nielson, 2011).

Αρχικά, ο Hetherington (1972) διερεύνησε τα αποτελέσματα της απουσίας του πατέρα λόγω διαζυγίου ή θανάτου σε κορίτσια εφηβικής ηλικίας. Διαπίστωσε ότι οι κόρες που είχαν ελάχιστη επαφή με τον πατέρα τους λόγω γονικού διαζυγίου παρουσίασαν προβλήματα στην φυσιολογική αλληλεπίδραση με τα αγόρια. Αυτά τα κορίτσια επέδειξαν μεγαλύτερη εγγύτητα αναζήτησης του άλλου φύλου και προέβησαν σε πρώιμες ερωτικές και σεξουαλικές σχέσεις.

Όπως πρότεινε ο Hetherington, οι κόρες των διαζευγμένων θεωρούν απαραίτητο στοιχείο για την ευτυχία τους την εξασφάλιση του συντρόφου επειδή δεν θέλουν να καταλήξουν δυσαρεστημένες όπως η μητέρα τους. Ταυτόχρονα, η έλλειψη σχέσης με ένα τρυφερό πατέρα και οι αρνητικές αναμνήσεις από τον πατέρα τους μπορεί να τις καταστήσει ανυπόμονες και ανήμπορες να επιτύχουν αυτό τους το στόχο. Η πατρική φιγούρα παίζει σημαντικό ρόλο στην επιλογή συζύγου της κόρης.

Σύμφωνα με τους Amato και Booth (1991), η κακή ποιότητα της σχέσης πατέρα-κόρης μετά το διαζύγιο σχετίζεται με την έλλειψη οικογενειακής ευτυχίας της κόρης στο γάμο της, την κακή ποιότητα συζυγικής σχέσης, τις συγκρούσεις και τις διαφωνίες στο γάμο της.

Δεδομένου ότι η σχέση πατέρα-κόρης είναι η πρώτη σημαντική σχέση που έχει ένα κορίτσι με άτομο του αντίθετου φύλου, κατανοούμε ότι μπορεί να είναι καθοριστική για τον τρόπο με τον οποίο η κόρη θα αντιληφθεί τη σχέση με τους άντρες.

Πρίν σοκαριστούμε λοιπόν για άλλη μια φορά από τις αντιδράσεις ενός ‘παράξενου’ και ‘ευκολόπιστου’ κοριτσιού και οργιστούμε με τον ψυχικά διαταραγμένο 42χρονο , καλό θα είναι αναλογιστούμε τη δική μας ευθύνη ως γονείς απέναντι σε όλα αυτά τα παιδιά που ξαφνικά καλούνται να αντέξουν το πένθος της οικογένειας τους μετά το διαζύγιο και την εγκατάλειψη από τον γονέα που απομακρύνεται από την οικογενειακή εστία λόγω της νέας πραγματικότητας. Κάθε παιδί είναι μοναδικό ! Κάθε παιδί έχει ψυχικές ανάγκες που πρέπει να καλυφθούν και από τους 2 γονείς ! Είτε είναι μαζί είτε είναι χωρισμένοι.

Τα παιδιά με βοήθεια ειδικών μαθαίνουν να διαχειρίζονται το πένθος τους και μέσα από τη θεραπευτική εμπερίεξη δυναμώνουν και δεν γίνονται εύκολα θύματα όλων αυτώ που πουλούν ψεύτική ασφάλεια, παρηγοριά και αποδοχή.

Καταδικάζω τη πράξη του 42χρονου αλλά δυστυχώς το είδος αυτό δεν θα εκλείψει. Το όνειρο όμως του κάθε παιδιού πρέπει να το ακούσει, να το νοιώσει , να το αγκαλιάσει και να το στηρίξει η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ του !

Πραγματικά η άτυχη κοπέλα δεν άντεξε να χάσει για άλλη μια φορά το όνειρο της. Να την αγκαλιάσει και να τη στηρίξει μια πατρική δυνατή παρουσία. Και για αυτό έβαλε τέλος στη ζωή της.

Ας είναι αναπαυμένη στην αγκαλιά των Αγγέλων.

Δρ Θεοδώρα Παπαδοπούλου Χαμουζά
Διδάκτωρ Ψυχολογίας, Νευρογλωσσολόγος