Δημήτρης Παγαδάκης

Ναι, αλλά δεν θυσιάσαμε τις συναναστροφές με τους φίλους μας, δεν παραδώσαμε στην αστυνόμευση την ομαδική μας άσκηση ούτε της παραχωρήσαμε το έλεγχο της μαζικής διασκέδασής μας σε μπαρ, ρέστο, ταβέρνες, πάρτι, πανηγύρια. Δεν στερηθήκαμε, ταξίδια διακοπές, τάματα, λατανίες και συναυλίες, Δεν απαρνηθήκαμε τα γλέντια σε γάμους, γενέθλια , οικογενειακές συναθροίσεις, Μας κόψανε το γήπεδο αλλά απαντήσαμε με διαδηλώσεις. Δεν δειλιάσαμε απέναντι στην απολυμαντική υστερία των λοιμοξιολόγων. Δεν κλειδωθήκαμε στο αεροστεγές ντουλάπι που μας επιφύλασσαν. Υπερασπίσαμε συλλογικά το τρόπο ζωής μας.  Αμυνθήκαμε για τα θεμελιώδη δικαιώματα και το δημοκρατικό κράτος δικαίου. Διαφυλάξαμε τις αρχές και τις αξίες του Συντάγματος από την «απαράδεκτη» ενεργοποίηση των περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία και στην ελευθερία της ειρηνικής συνάθροιση. Είμαστε περήφανοι για την φιλελεύθερη ανεκτικότητα μας στην μικροανυποταξία. Κάπως έτσι αδάμαστοι «κερδάμε» και θύματα μετράμε. Πριν καταπιούμε αμάσητο το επερχόμενο πακέτο της πανδημικής νίλας. Ψέματα;

Και ενώ εδώ , και τριγύρω, κουβεντιάζεται ακόμη αν ο Covid-19 είναι πιο θανατηφόρος από το κοκίτη, ενώ στρατιές «ψεκασμένων» αρνούνται τη μάσκα διάφορες ασιατικές χώρες έχουν αποτελεσματικά μειώσει την εξάπλωση της μόλυνσης. Ισοπέδωσαν την καμπύλη της πανδημίας, έλεγξαν χιλιάδες κρούσματα και απέτρεψαν εκατόμβη νεκρών με απείρως μικρότερο αντίκτυπο στις οικονομίες τους. Ζουν ,άραγε , άλλοι άνθρωποι εκεί στην Απω Ανατολή; Προφανώς όχι. Αλλά, είναι σίγουρα πολύ πιο πειθαρχημένοι από τους Δυτικούς, πιο πρόθυμοι να υπακούσουν στις κυβερνητικές εντολές και στις υπηρεσίες πρόνοιας ως πιο καχύποπτοι στις ασθένειες επειδή την έχουν «πατήσει» από διαδοχικές μαζικές λοιμώξεις και αλλεπάλληλες μείζονες επιδημίες.

Χώρια που σχεδόν στο σύνολό τους διαπνέονται από τη βουδιστική προτροπή «μάθετε να ανταποκρίνεστε, όχι να αντιδράτε». Δεν θα αρκούσε, όμως η συνήθης μεθοδική ή έστω πειθαναγκαστική συμπεριφορά των πολιτών για την αντιμετώπιση του ξεσπάσματος του ιού αν το κράτη τους δεν ήταν οργανωμένα και προετοιμασμένα για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Για παράδειγμα, 10 ημέρες πριν το λοκνταουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις ιπποδρομίες του Τσέλτενχαμ συνέρρευσαν περισσότεροι από 250.000 άνθρωποι. Τις ίδιες εκείνες μέρες του Μαρτίου το Γιουχάν της Κίνας είχε τεθεί σε αυστηρό λουκέτο που διήρκεσε 76 ημέρες. Ταυτόχρονα είχε δρομολογηθεί έγκαιρη ανίχνευση των ομάδων κρουσμάτων, η διερεύνηση των μεταξύ τους επαφών και είχαν διενεργηθεί 9 εκατομμύρια τεστ.

Επίσης το φετινό Αύγουστο 460.000 Αμερικανοί, χωρίς μάσκες, συγκεντρώθηκαν στο Στέρτζις της Νότιας Ντακότας, για ένα ράλι μοτοσικλετών. Την ίδια στιγμή στη Ταιβάν των 25 εκ. κατοίκων, άπαντες φορούσαν υποχρεωτικά μάσκες. Παράλληλα μ ε συστηματικό συντονισμό κρατικών και ιδιωτικών φορέων, απόλυτη διαφάνεια των κυβερνητικών δράσεων και ανοιχτή πολιτική πρόσβασης στις πληροφόρηση, διενεργούνταν μαζικά τεστ και λαμβάνονταν εντατικά μέτρα απομόνωσης των ασθενών και ταχύτατης μεταφοράς τους σε ειδικά διαμορφωμένα νοσοκομεία. Άλλες χώρες, άλλες συνήθειες. Άλλα μέτρα και άλλα σταθμά. Αλλού βαρούν τα τύμπανα κι αλλού χορεύει η νύφη, δεδομένου ότι ακόμα και στα τέλη Σεπτεμβρίου στις ΗΠΑ των τότε 200.00 νεκρών της πανδημίας , ο πρόεδρος Τραμπ, πριν ασθενήσει από τον κορονοϊο, γελοιοποιούσε δημοσίως τη μάσκα του Τζο Μπάιντεν. Όπως συκοφαντούσε και τη Κίνα, επειδή από εκεί ξεκίνησε ο ιός τη θανατηφόρα διάδοση του.

Βέβαια, στην αχανή «χώρα του δράκου» τα καθημερινά επιβεβαιωμένα κρούσματα σύμφωνα με τον ΠΟΥ είναι μηδαμινά, καμιά 20αριά όλα κι όλα εκ των οποίων τα μισά εισαγόμενα .
Σε σχέση με τον τεράστιο πληθυσμό της Κίνας, το γεγονός προκαλεί υποψίες. Κάποιο λάκκο έχει η φάβα. Σύμφωνοι. Οι δημοκρατίες σε όλο τον κόσμο κρίνονται ελέγχονται και λογοδοτούν για την ικανότητά τους να επιβάλλουν «λουκέτα», να προστατεύουν τα συστήματα υγείας και να διαχειρίζονται τις οικονομίες τους εν μέσω των αφόρητων πιέσεων της πανδημίας Στη Λαϊκή, δηλαδή αυταρχική και καπιταλιστική, Κίνα, ωστόσο, κουμάντο κάνει ένας και μοναδικός σερίφης.

Αναπόφευκτα, πάντα θα υπάρχουν σκιές για την ειλικρίνεια μιας χώρας της οποίας το κυβερνών κομμουνιστικό κόμμα της είναι συνυφασμένο με το κράτος. ασκεί καθετοποιημένη εξουσία, έχει απόλυτο έλεγχο της επικοινωνιακής αφήγησης και δυνατότητα ακαριαίας, στρατιωτικού τύπου, κινητοποίησης. Άλλωστε όταν η κυβέρνηση της κατάφερε από τη μια μέρα στην άλλη, να «κλειδώσει» εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς να δώσει λογαριασμό σε κανένα, τα στοιχεία της αποτελεσματικότητας της στη καταπολέμηση του κορονοϊού που παρουσιάζει  μοιάζουν αβάσιμα, ανεπαρκή αν όχι έωλα. Ειδικά για όσους έχουν τη «μύγα» της αμφιβολίας.

Μια στιγμή, όμως. Κανείς δεν έχει αμφισβητήσει ότι στη Κίνα εφαρμόστηκαν αποφασιστικά εξουθενωτικές» διαδικασίες ιχνηλάτησης των επαφών, προγράμματα απομόνωσης για όσους έχουν μολυνθεί από τον ιό και αυστηροί ταξιδιωτικοί περιορισμοί για τις διεθνείς πτήσεις. Ταυτόχρονα υπό τη σημαία - σύνθημα του «πολέμου των ανθρώπων ενάντια στην ασθένεια», από τη μια κινητοποίησε τους πολίτες και από την άλλη άσκησε σκληρές πολιτικές επιτήρησης τους με τη λειτουργία εκατομμύριων έξυπνων καμερών σάρωσης και παραμετροποίησης των κοινωνικών συμπεριφορών τους

Κάτω από αυτό το πρίσμα τα εργαλεία της είναι τόσο ουσιαστικά, αξιόπιστα και ακριβή όσο αποδοτικά κρίνονται και εκείνα των δημοκρατικών χωρών της ευρύτερης Άπω Ανατολής. Το Χονγκ Κονγκ, η Ταϊβάν και η Σιγκαπούρη, στη μάχη τους εναντίον του κορονοϊού πόνταραν μαζικά στην ψηφιακή επιτήρηση και στη χρήση μεταδεδομένων των πολιτών. Ακόμη και στη πιο φιλελεύθερη Νότια Κορέα οι ειδικοί «κοσκινίζουν» δεδομένα από smartphones, αρχεία πιστωτικών καρτών και βίντεο κλειστού κυκλώματος για τον εντοπισμό των επαφών όσων έχουν μολυνθεί, ενώ οι πολίτες σκανάρουν ένα κωδικό barcode δύο διαστάσεων προτού μπουν σε νυχτερινά κέντρα, μπαρ ή σινεμά ώστε να γίνεται πιο εύκολος ο εντοπισμός σε περίπτωση που χρειαστεί. Παρόμοια ετοιμότητα και τεχνολογική ανταπόκριση επέδειξε και η Ιαπωνία, παρότι το ισχύον Σύνταγμα της δεν περιέχει τη ρήτρα της κήρυξης σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Η αλήθεια είναι ότι σε εθνικό επίπεδο συναγερμού οι Απωανατολίτες κατάφεραν να περιορίσουν την πανδημία. Επέλεξαν τη δραστική αντιμετώπιση με όλα τα διαθέσιμα μέσα για την απαλλαγή από μια ζοφερή κατάσταση. Αντίθετα στη Δύση η πρόκρινε να ενεργοποιηθεί, με τις διαφορές της από χώρα σε χώρα, με όρους διαχείρισης του προβλήματος που αποσκοπούσε στο περιορισμό της βλάβης από την επίθεση ενός αόρατου και επιθετικού εχθρού . Λογικά, η απουσία προστασίας προσωπικών δεδομένων και ασφάλειας της ιδιωτικής σφαίρας, η αδιαφορία για θεσμικούς κανόνες και ανθρώπινα δικαιώματα, όπως εκδηλώνονται στην τεχνολογικά αναπτυγμένη Ασία, ζωγραφίζουν μια δυστοπική εικόνα για Ευρωπαίους, Αμερικανούς Αυστραλούς κλπ. Οποιαδήποτε νύξη για μεταφορά τέτοιων, έστω ελαφρύτερων, μέτρων στις δημοκρατικές χώρες τους θεωρείται αδιανόητη από τους λαούς, τις κυβερνήσεις και τις αντιπολιτεύσεις. Όσο όμως καθυστερεί ένα αποτελεσματικό εμβόλιο αποδοτικό για την ανοσία της αγέλης, και όσο διαδοχικά θανατηφόρα κύματα της πανδημίας θα απειλούν μαζικά τους πολίτες της Δύσης, θα αιωρείται πιεστικό το δίλημμα της μανούβρας :«χαμός ή πάρ’το αλλιώς;».