Κάμπινγκ και σκοτάδι «φάρμακα» για την αϋπνία

Μια εβδομάδα κάμπινγκ μπορεί να βοηθήσει στον συντονισμό του βιολογικού ρολογιού που καθορίζει το μοτίβο του ύπνου, σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη από ειδικούς του πανεπιστήμιου Κολοράντο στο Μπάουλντερ των ΗΠΑ.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Current Biology» και κάνει λόγο για διαταραχές στον ύπνο εξαιτίας του σύγχρονου κόσμου που ζούμε, υποστηρίζοντας ότι η έκθεση μας σε τεχνητό ηλεκτρικό φως και όχι στο φυσικό φως του ηλίου επηρεάζει και εν τέλει απορυθμίζει, καθυστερεί το επονομαζόμενο “κιρκαδιανό”, ήτοι το βιολογικό μας ρολόι.

Η έρευνα υλοποιήθηκε σε δυο στάδια:

Στο πρώτο στάδιο οι επιστήμονες μελέτησαν μια ομάδα οκτώ εθελοντών, παρακολουθώντας την καθημερινότητα τους στην πόλη, όσο και την έκθεση τους σε τεχνητό και φυσικό φως.

Αναλύοντας τα επίπεδα της ορμόνης μελατονίνης στους εθελοντές, δηλαδή της ορμόνης που εκκρίνεται από την επίφυση του εγκεφάλου και μας ειδοποιεί πότε είναι ώρα για ύπνο και για ξύπνημα, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το τεχνητό φως στο σύγχρονο περιβάλλον καθυστερεί το κιρκαδιανό ρολόι κατά δύο ώρες.

Τα επίπεδα της μελατονίνης αυξάνονται πριν πέσουμε για ύπνο και μειώνονται κατά την διάρκεια της νύχτας.
Οι εθελοντές στην ομάδα έπεφταν για ύπνο λίγο μετά τα μεσάνυχτα και ξυπνούσαν κατά τις 8:00 η ώρα το πρωί.
Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι τα επίπεδα μελατονίνης στους εθελοντές ήταν αρκετά αυξημένα για αρκετές ώρες αφότου είχαν ξυπνήσει, το οποίο μαρτυράει ότι οι εθελοντές δεν ήταν συγχρονισμένοι με το βιολογικό τους ρολόι.
Στο δεύτερο στάδιο της μελέτης η ομάδα των οκτώ εθελοντών κατασκήνωσαν στο Κολοράντο για μία εβδομάδα.
Ηλεκτρικές συσκευές, λάμπες και φακοί απαγορεύονταν στο κάμπινγκ, το μοναδικό φως που υπήρχε ήταν αυτό της νύχτας και της φωτιάς.

Όπως διαπιστώθηκε από τους επιστήμονες οι εθελοντές συγχρόνισαν πλήρως τον ύπνο τους με την ανατολή και την δύση του ήλιου.

«Όλοι άρχισαν να κοιμούνται και να ξυπνούν νωρίτερα» δήλωσε ο καθηγητής Κένεθ Ράιτ από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, «ιδιαίτερα τα άτομα που κοιμούνταν στην κανονική ζωή τους αργότερα από τα υπόλοιπα παρουσίασαν και τη μεγαλύτερη διαφορά στην ώρα του ύπνου και του ξυπνήματος» πρόσθεσε ο καθηγητής. Ενώ η έκθεση τους στο φως του ηλίου ήταν 400% περισσότερο από αυτή στην καθημερινότητα τους.

''Μετά την έκθεση στον φυσικό κύκλο του φωτός και του σκότους τα επίπεδα μελατονίνης των εθελοντών ήταν χαμηλά πριν το ξύπνημα'' δήλωσε ο καθηγητής Ράιτ σχετικά με την μελέτη. Αναφέροντας ότι ενώ τα μοτίβα του ύπνου πήγαν πίσω κατά δύο ώρες, δεν αυξήθηκε η συνολική ποσότητα του ύπνου τους.

Η μελέτη αυτή ήταν σχετικά μικρή και περιορισμένη αφού δεν ξέρουμε αν ισχύει για όλες τις χώρες, αφού κάποιοι λαοί εκτίθενται περισσότερο στον ήλιο από άλλους.

Περισσότερη έρευνα χρειάζεται συμφωνεί και ο καθηγητής Ράιτ: «Θα θέλαμε να διεξαχθούν αντίστοιχες μελέτες σε διαφορετικά μέρη του κόσμου. Αυτό που κάναμε είναι μόνο το πρώτο βήμα».

Ακόμα προσθέτει ότι η έρευνα έγινε σε υγιείς ανθρώπους και καλό θα ήταν να διεξαχθεί μια ανάλογη έρευνα σε άτομα που έχουν σοβαρά προβλήματα ύπνου.

Όσον αφορά στις συμβουλές του καθηγητή που μπορούν να μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε τυχόν προβλήματα αϋπνίας;

Ο κ. Ράιτ προτείνει να ξεκινάμε την ημέρα μας με μία βόλτα ενώ τη νύχτα θα πρέπει να μειώσουμε τα τεχνητά φώτα στο σπίτι. “Κλείστε τους υπολογιστές και τις άλλες ηλεκτρονικές συσκευές. Είμαστε ευαίσθητοι ακόμη και στον ήπιο φωτισμό. Μέχρι και το φως του κινητού τηλεφώνου στο οποίο εκτιθέμεθα το απόγευμα… απορυθμίζει το βιολογικό μας ρολόι κάνοντάς μας να κοιμόμαστε αργότερα” συμβουλεύει ο καθηγητής.