Βρυξέλλες: Σε γερές βάσεις η συμφωνία με την Τουρκία για το μεταναστευτικό

«Γερά θεμέλια» έχει η συμφωνία ΕΕ και Τουρκίας για τη μετανάστευση σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο των Βρυξελλών, ο οποίος σημείωσε την μεγάλη δουλειά που έχει γίνει από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την υποστήριξη της Ελλάδας στο μεταναστευτικό, μιλώντας σε καθεστώς ανωνυμίας.

Ο ανώτερος αξιωματούχος δήλωσε πως παρά τα πολλά αρνητικά σχόλια και δημοσιεύματα, που προβλέπουν την κατάρρευση της συμφωνίας, οι συνέπειες μιας αποτυχίας είναι αρκετά υψηλές και δεν αναμένει κάποιο πρόβλημα στην μακροπρόθεσμη εφαρμογή της.

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, σίγουρα στο μέλλον θα έχουμε «αναταράξεις» στην συνεχή εφαρμογή της, κυρίως λόγω σεναρίων και δηλώσεων πολιτικών, όμως το κόστος μη τήρησης της συμφωνίας δεν επιτρέπει την κατάρρευση της συνεργασίας. Θέλοντας να δώσει έμφαση στο διακύβευμα, ο αξιωματούχος των Βρυξελλών παραλλήλησε τη συμφωνία με την πορεία του Ευρώ, όπου για χρόνια μεγάλο μέρος του Τύπου και των αναλυτών «έβλεπε» τη κατάρρευση του, όμως ποτέ δεν έγινε πραγματικότητα. 

Στη συνέχεια ο αξιωματούχος αναφέρθηκε στη πρόοδο που έχει επιτευχθεί στον τομέα αντιμετώπισης των μεταναστευτικών ροών και της βελτίωσης του μηχανισμού υποδοχής.

Αναλυτικά, η εργασία των ευρωπαϊκών θεσμών για την υποστήριξη του έργου των ελληνικών Αρχών (οι οποίες σύμφωνα με τον αξιωματούχο είχαν καταρρεύσει, ιδιαίτερα στον τομέα επεξεργασίας αιτημάτων ασύλου) έχει αποδώσει σημαντικούς καρπούς και η κατάσταση στο έδαφος ένα χρόνο μετά δεν θυμίζει σε τίποτα την αντίστοιχη περίοδο του 2015.

Ένα χρόνο πριν, η εισροή μεταναστών και προσφύγων στα ελληνικά νησιά έφτανε μέχρι και τις 10.000 ανθρώπους την ημέρα και δεν γινόταν καμία καταγραφή, ενώ σήμερα οι ροές έχουν μειωθεί σημαντικά, αριθμώντας μερικές εκατοντάδες την ημέρα καθώς έχει επιτευχθεί και η πλήρης καταγραφή τους.

Παράλληλα «μεγάλη επιτυχία» θεωρείται η δημιουργία 60.000 θέσεων υποδοχής για πρόσφυγες και μετανάστες στα νησιά στα 5 hotspot, οι οποίες στην αρχή ήταν μόλις 3.000. Από τους συνολικά 60.000 πρόσφυγες στην Ελλάδα, οι 24.000 μπορούν να επιλεγούν για μετεγκατάσταση στην ΕΕ, ενώ ένα το επόμενο βήμα για την υποστήριξη και περίθαλψη τους είναι ένα πιλοτικό σύστημα χορήγησης κουπονιών και μετρητών στους μετανάστες και πρόσφυγες.
Σημαντικά ποσά έχουν επίσης διατεθεί από τα κοινοτικά κονδύλια για την υποστήριξη των προσφύγων και μεταναστών στα hotspot, καθώς έχουν διατεθεί πάνω από 352 εκατομμύρια ευρώ, για την υποστήριξη τους σε όλα τα υλικοτεχνικά πλαίσια της παραμονής τους στη χώρα 

Σχετικά με το θέμα αποκατάστασης της κανονικότητας της ζώνης του Σένγκεν (υπενθυμίζουμε πως έχουν επιβληθεί συνοριακοί έλεγχοι σε σύνορα κρατών όπως Αυστρία και Γερμανία), η Επιτροπή εξετάζει το πόσο βήματα που έχουν γίνει είναι  επαρκή έτσι ώστε να υπάρξει μια θετική έκθεση των ελληνικών υποχρεώσεων.

Αν και ο αξιωματούχος δεν έκανε μια ξεκάθαρη τοποθέτηση, τόνισε πως η σχετική επιτροπή των Κρατών Μελών θα ολοκληρώσει εντός του Σεπτεμβρίου την έκθεση προόδου κάτι που αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα από τη περσινή κατάσταση.

Παρά τις σταθερά αυξανόμενες επιστροφές προσφύγων στη Τουρκία, ο ανώτερος αξιωματούχος βλέπει δύο ουσιαστικά προβλήματα, τα οποία θέτουν σοβαρά εμπόδια στην αποσυμφόρηση των νησιών.

Αρχικά, η διαδικασία επεξεργασίας των αιτημάτων ασύλου συνεχίζει να είναι απαράδεκτα χρονοβόρα, κρατώντας αρκετούς μήνες σε κάθε περίπτωση, καθώς πέρα από τις αρχικές συνεντεύξεις με τους πρόσφυγες, τα άτομα που δεν κατάφεραν να τους χορηγηθεί άσυλο κάνουν εφέσεις, οι οποίες πρέπει να εξεταστούν βάση του διεθνούς δικαίου.  

Το δεύτερο σημείο ανησυχίας για τον αξιωματούχο των Βρυξελλών είναι πως υπάρχει μεγάλη συσσώρευση προσφύγων και μεταναστών στα νησιά, καθώς οι Αρχές δεν προλαβαίνουν να επεξεργαστούν τις αιτήσεις ασύλου και διαρκώς φτάνουν περισσότεροι άνθρωποι. Αυτό έχει ως συνέπεια την προστιθέμενη δυσκολία επεξεργασίας αιτήσεων ασύλου λόγω του φόρτου εργασίας και του χαμηλού ηθικού στα κέντρα φιλοξενίας, κάτι που μεταφράζεται σε συγκρούσεις μεταξύ των διαφορετικών εθνικοτήτων.