Κατατίθεται ο προϋπολογισμός με μια ντουζίνα νέα μέτρα

Δεν πρόλαβε να ψηφιστεί χθες το νομοσχέδιο για το Κοινωνικό Μέρισμα και το ένα δισ. ευρώ στα νοικοκυριά (συν την επιδότησης 360 εκατ. ευρώ προς τη ΔΕΗ για ΥΚΩ), και σήμερα το απόγευμα η κυβέρνηση καταθέτει για ψήφιση και τον νέο κρατικό προϋπολογισμό για το 2018, που συνοδεύεται από τουλάχιστον μια ντουζίνα νέα μέτρα λιτότητας όπως: κατάργηση της έκπτωσης φόρου 10% στις ιατρικές δαπάνες, περικοπή 50% για το επίδομα θέρμανσης, κατάργηση της έκπτωσης φόρου 1,5% μισθωτών και συνταξιούχων, φόροι σε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια και AirBNB, κατάργηση επιδομάτων για δικαιούχους του ΚΕΑ, αύξηση εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες κλπ. Αγνωστο παραμένει αν θα «παγώσει» η επαναφορά του φόρου υπεραξίας στις πωλήσεις ακινήτων και η αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ σε 32 νησιά.

Ωστόσο, όπως όλα δείχνουν, η μετρολογία θα συνοδευτεί και τις επόμενες μέρες με προσπάθεια της κυβέρνησης να πείσει -όπως όλη μέρα εχθές- ότι το Κοινωνικό μέρισμα προήλθε από «υπεραπόδοση» της ελληνικής Οικονομίας και όχι από υπερβάλλουσα λιτότητα που επεβλήθη.  Μάλιστα ο πρωθυπουργός μίλησε ξανά για «ανάπτυξη κοντά στο 2%» αν και το τελικό σχέδιο προϋπολογισμού θα αναγράφει 1,6% αντί 1,8% που έλεγε προ μηνός το προσχέδιο – κι ενώ την τελευταία στιγμή η κυβέρνηση επέλεξε να μην εμφανίσει από τώρα και ακόμα χαμηλότερη εκτίμηση για Ανάπτυξη μόλις 1,4% του ΑΕΠ εφέτος.

Με την διαφορά όμως ότι και τα στοιχεία που παρουσίασε χθες ο πρωθυπουργός όπως και όλα τα κυβερνητικά στελέχη, μάλλον ανατρέπουν αντί να ενισχύουν την εικόνα που καλλιεργεί η κυβέρνηση. Και ενώ ο ίδιος ο πρωθυπουργός έδωσε τον ορισμό ότι «υπεραπόδοση είναι ό,τι επιπλέον έναντι του στόχου πλεονάσματος επιτευχθεί», τα κυβερνητικά επιχειρήματα αποκάλυψαν την σύγχυση και την αγωνία που επικρατεί στο κυβερνητικό επιτελείο:

1ον) «Το πλεόνασμα προέκυψε από την πάταξη της φοροδιαφυγής» είπε ο πρωθυπουργός. Αλλά, ο ίδιος αποκάλυψε ότι με την ρύθμιση για αδήλωτα εισοδήματα «έχουν δηλωθεί 6,6 δισ. ευρώ και έχουν βεβαιωθεί φόροι 598 εκατ. ευρώ, ενώ έχουν μπει στα κρατικά  ταμεία 208 εκατ. ευρώ, τα οποία πήγαν στο κοινωνικό μέρισμα».

Δηλαδή μόνον τα 208 εκατ. ευρώ από τα 1,4 δισ. που ψηφίστηκαν σαν «μέρισμα» έχουν εισπραχθεί μέσα στο 2017 από τη ρύθμιση, και όχι «400 εκατομμύρια που πήραμε λόγω της οικειοθελούς αποκάλυψης» όπως έλεγε μιλώντας μισή ώρα νωρίτερα, ο υπουργός Οικονομικών κύριος Ευκλείδης Τσακαλώτος. Ο οποίος μπορεί ενδεχομένως και να εννοούσε «βεβαίωση» και όχι «είσπραξη», αλλά και έτσι ακόμα αν ήταν, τα 400 εκατομμύρια απέχουν πολύ από τα 598 εκατ. που είπε ο πρωθυπουργός.

Για την ιστορία πάντως, τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΑΑΔΕ δείχνουν ότι τα αποτελέσματα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής είναι πολύ κατώτερα των προσδοκιών που είχαν καλλιεργηθεί -και ακόμα καλλιεργούνται: από τη λίστα εμβασμάτων, τα 65 CD με τους μεγαλοκαταθέτες κλπ το ΚΕΦΟΜΕΠ έχει εισπράξει μόλις 35 εκατ. ευρώ μέσα στο 2017, ενώ από τις λίστες Λαγκάρντ, Μπόργιανς κλπ 27 εκατ. ευρώ όλα κι όλα.

2ον) «Το πλεόνασμα δεν προήλθε από την υπερφορολόγηση» είπε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κύριος Γιώργος Χουλιαράκης για να συμπληρώσει μάλιστα και ότι «δυστυχώς υπήρξε υστέρηση 1 δισ. ευρώ» έναντι του στόχο στις εισπράξεις. Και αυτό είναι το ακριβές, καθόσον συμπίπτει και με τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Ωστόσο, όπως έχει επισημάνει το protothema.gr, αυτό επιβεβαιώνει ότι η επιλογή της κυβέρνησης για προκαταβολική αύξηση των φόρων από το 2016 ήδη, επέστρεψε σαν «μπούμερανγκ» για τα κρατικά έσοδα: αντί αυτά να αυξηθούν, μόνον και μόνον για επιστροφές φόρων  το 2017 το δημόσιο θα επιστρέψει 1,5 δισ. επιπλέον από όσα υπολόγιζε, για φόρους που από …κεκτημένη ταχύτητα η κυβέρνηση τα είχε ήδη προεισπράξει -αλλά συνεχίζει ακόμα να κάνει το ίδιο!

3ον) «Δεν περικόψαμε τις κρατικές  δαπάνες για την Υγεία για να βγει πλεόνασμα, εμείς ανοίξαμε νοσοκομεία και κάναμε προσλήψεις νοσηλευτικού προσωπικού» τόνισε ο πρωθυπουργός. Δεν αμφισβήτησε δηλαδή ότι περικόπηκαν κρατικά κονδύλια που ήταν να δοθούν και ότι δαπανήθηκαν φέτος 300 εκατ. ευρώ λιγότερα για Υγεία- Νοσοκομεία και Πρόνοια σε σχέση με το στόχο στο Μνημόνιο. Εμφάνισε δηλαδή σχεδόν σαν επιχείρημα  ότι … «λεφτά δεν χρειάζονται» για να φτιαχτούν νοσοκομεία και άρα μπορούν και να περικόπτονται και άλλο τα κονδύλια, πέραν όσων επιβάλει το Μνημόνιο.

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρωθυπουργός είπε και ότι δεν υπάρχει «στάση πληρωμών και μη απόδοση συντάξεων και εφάπαξ» με το επιχείρημα  πως «έχουμε προχωρήσει στην έκδοση 521.000 συντάξεων επικουρικών και συντάξεων, ενώ για πρώτη φορά μειώνεται το απόθεμα που είχε σωρευθεί». Παραλείπει όμως να πει πόσες δαπάνες έπρεπε να είχαν δοθεί, ώστε να φανεί αν προέκυψε εξοικονόμηση και πλεόνασμα που πήγε στο μέρισμα (ή αντιθέτως υπέρβαση δαπάνης) σε σχέση με τον στόχο για πλεόνασμα.

Στην πράξη, ενώ η υστέρηση εσόδων ήταν τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ, κόπηκαν κατά 3 δισ. οι κρατικές δαπάνες, ώστε να βγει πλεόνασμα 5,5 δισ. ευρώ -εκ των οποίων και το υπερπλεόνασμα για παροχές και «μαξιλάρι ασφαλείας» ύψους 2 δισ. ευρώ.

4ον) «Οι προβλέψεις των δανειστών ήταν πιο συντηρητικές» και έτσι βγήκε μεγαλύτερο το πλεόνασμα είπαν ο πρωθυπουργός και όλοι οι αρμόδιοι υπουργοί. Με τη διαφορά όμως οι «συντηρητικές εκτιμήσεις» δεν απέτρεψαν την δημιουργία «μαύρης τρύπας» στα έσοδα. Και επιπλέον, οι «συντηρητικές εκτιμήσεις» των δανειστών αποδείχθηκαν… «αισιόδοξες» στο σκέλος των δαπανών, αφού επέτρεπαν μεγαλύτερες κρατικές δαπάνες που δεν έγιναν!

Μάλιστα ο κύριος Τσακαλώτος, ενώ είπε ότι «το ΔΝΤ υποτιμάει πάντοτε την απόδοση των μέτρων» αμφισβητώντας την αποδοτικότητάς τους, τα εμφάνισε τους δανειστές σαν περίπου να πιέζουν για επιπλέον κοινωνικές δαπάνες, λέγοντας προς την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας: «Γιατί οι φίλοι σας στο ΔΝΤ θεωρούν ότι είναι δύσκολο να επιτευχθούν οι στόχοι επειδή έχουμε παρακόψει δαπάνες από τα σχολεία και την Παιδεία και βάζουνε μέσα στους υπολογισμούς τους μιαν αύξηση των δαπανών».  Με βάση τα λεγόμενα του κυρίου Τσακαλώτου δηλαδή, το ΔΝΤ αμφισβητούσε ότι θα δοθούν τόσα λίγα για την Παιδεία και υπολόγιζε… να χρειαστούν και περισσότερα, όταν υπολόγιζε τον στόχο για πλεόνασμα.

5ον) «Αν δεν είχαμε μειώσει τους στόχους για πρωτογενές πλεόνασμα στο Μνημόνιο, δεν θα είχαμε περιθώριο για υπεραπόδοση» είπε ο πρωθυπουργός. Αλλά ακριβώς επειδή μειώθηκαν οι στόχοι στο Μνημόνιο, δεν χρειάζονταν τόσο υψηλά πλεονάσματα, πράγμα που αποδεικνύει ότι, αν και επιτεύξιμα, ήταν αχρείαστα τα 5,5 δισ. ευρώ για την διάσωση της χώρας –ή χρήσιμα μόνον για… υπερπλεόνασμα και παροχές.