Θάνος Παπαδόπουλος

Πάντα θεωρούσαν ότι η Μάγχη ήταν ένας ωκεανός που τους χώριζε από την Ευρώπη, ενώ ο Ατλαντικός ήταν ένας πορθμός που τους ένωνε με την Αμερική. Περίεργη αντίληψη για τη γεωγραφία για ένα έθνος νησιωτών.

Όταν άρχισε να θεμελιώνεται η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) οι Βρετανοί απείχαν από τις διεργασίες. Όταν οι Ευρωπαίοι συζητούσαν για ευρωπαϊκό στρατό κι ευρωπαϊκή άμυνα η Βρετανία ματαίωνε τις συζητήσεις. Όταν ίδρυσαν οι Ευρωπαίοι την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) οι Βρετανοί έκαναν αντιπερισπασμό ιδρύοντας την Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών (EFTA), όπου περιέλαβαν και την Πορτογαλία του δικτάτορα Σαλαζάρ. Αλλά η αντίδραση τους δεν φτούρησε και τελικά έκαναν αίτηση εισόδου στην ΕΟΚ. Αν και ο Σαρλ ντε Γκολ τους θεώρησε ανώριμους ως Ευρωπαίους, τελικά την Πρωτοχρονιά του 1973 το Ηνωμένο Βασίλειο μπήκε στην ΕΟΚ των 6 κρατών και των 100 εκατομμυρίων πληθυσμού μ’ ένα δημοψήφισμα που το ναι πήρε 67%. Λίγο μετά όμως άρχισαν τις κατσιγανιές: 

 Το 1984 η πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ απείλησε να μην πληρώσει την εισφορά στην ΕΟΚ αν δεν της έκαναν έκπτωση 50%. Τελικά το πέτυχε ο φραγκοφονιάς! 

 Το 1991 ο Τζον Μέιτζορ εξαίρεσε τη Βρετανία από τις πολιτικές του Μάαστριχτ.

 Το 1999 το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε να μείνει έξω από την Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) και το Ευρώ.

 Το 2000 η Βρετανία και η Πολωνία εξαιρέθηκαν από τη Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

 Το 2012 η Βρετανία εξαιρέθηκε από τη Νομοθεσία για τη Μετανάστευση.

 Τέλος, το 2016 αποφάσισαν την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση με δημοψήφισμα όπου το Brexit πήρε μόλις το 51,9%.

Στο μεταξύ, όμως, είχαν προσπαθήσει να βάλουν την Τουρκία στην Ευρώπη κι απέτυχαν χάρη στην αντίσταση των άλλων εταίρων, για να μη διαλυθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης επέμειναν στη μη-ένταξη της Κύπρου, αν δεν λυνόταν το Κυπριακό πρόβλημα πριν. Απέτυχαν, όμως, και σ’ αυτό χάρη στην επιμονή, την πολιτική και την αντίσταση του Κώστα Σημίτη.

Ποιοι και γιατί ψήφισαν το Brexit?

Την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση ψήφισαν κυρίως οι Άγγλοι της περιφέρειας και οι Ουαλλοί. Το Λονδίνο, η Σκοτία και η Βόρεια Ιρλανδία ψήφισαν την παραμονή στην Ευρώπη. Η ξενοφοβία (ο Πολωνός υδραυλικός), η νοσταλγία της αυτοκρατορίας και ο εθνικός επαρχιωτισμός της Μέσης Αγγλίας ήταν οι αιτίες μεταξύ άλλων. Δεν μπορούσαν να χωνέψουν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι πια αυτοκρατορία. Το τραύμα στην αγγλική ψυχή ήταν πολύ βαθύ και πρόσφατο: Πώς μπορούσε να κάθεται ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί της Α.Μ. στριμωγμένοι ανάμεσα σε 27 άλλους εκπροσώπους κρατών μερικοί από τους οποίους αντιπροσώπευαν πρώην αποικίες τους, όπως η Μάλτα και η Κύπρος και να έχουν και την ίδια ψήφο! Απρέπεια!...

Τι θα γίνει τώρα;

O Μπόρις Τζόνσον, υπουργός Εξωτερικών της Α.Μ. έχει έτοιμη την απάντηση: Η Ευρώπη θα πληρώσει το …Brexit! Δεν σας θυμίζει λίγο τον δικό μας τον Γιάνη; Χιουμορίστας λοιπόν και ο γλυκούλης Μπόρις, σαν τον Τραμπ, τον Πέπε Γκρίλο και τον Κιμ Γιουνγκ Ουν. Πείτε του λοιπόν σιγά για να μην τον τρομάξετε ότι ο λογαριασμός του Brexit είναι 50-100 δισ. ευρώ. Εξαρτάται βέβαια από τη διαπραγμάτευση. Αλλά και ο μεσιέ Μισελ Μπαρνιέ είναι χιουμορίστας και συνήθως κάνει μαύρο χιούμορ….

Αλλά και η μίσις Τερέζα Μέι είναι χιουμορίστας. Απειλεί την Ευρώπη ότι θα μετατρέψει την Αγγλία σε φορολογικό παράδεισο για το μαύρο χρήμα. Δεν εκπλήσσει γιατί το είχαμε προβλέψει: η Αγγλία μπορεί να γίνει η Τράπεζα όλων των ληστών και των πειρατών του κόσμου – των λαθρεμπόρων όπλων, γυναικών, ανθρωπίνων οργάνων και ναρκωτικών. Έχει προϊστορία σ΄αυτά. Επί αυτοκρατορίας λήστευε όλο τον κόσμο, από τον Καναδά και τις ΗΠΑ έως την Ινδία και την Αυστραλία. Εξάλλου οι κυβερνήσεις της Α.Μ. έκαναν και πολέμους για να πουλιέται ελεύθερα το όπιο στην Κίνα. Ξεχνιούνται ποτέ οι ένδοξοι πόλεμοι του όπιου; Πάντως στο «Μανιφέστο» της η μίσις Μέι δεν αναφέρει τίποτα για το 1919. Η «παράλειψη» δείχνει ότι θα επιδιώξει μακρά μεταβατική περίοδο κατά την οποία η Βρετανία θα είναι εντός της Ε.Ε. και θα πληρώνει κανονικά όσο διαπραγματεύεται. Τ΄ακούς, γλυκέ μου Μπόρις;

Ιδού περιληπτικά, όμως, μερικές χαρούμενες συνέπειες του Brexit: 

* Το ΑΕΠ της Βρετανίας θα μειωθεί κατά 0,4-0,7% το χρόνο. Αντίθετα, το δημόσιο χρέος θ’ αυξηθεί κατά 115 δισ. στερλίνες κι ανάλογα θα αυξηθούν και τα ελλείμματα. 

* Η ανεργία θα αυξηθεί κατά 500.000 ανθρώπους ενώ οι τιμές των περισσότερων τροφίμων θα αυξηθούν κατά 20% λόγω δασμών. 

* Οι μισθοί θα πέσουν κατά 2,0% ενώ ταυτόχρονα θα αυξηθεί ο πληθωρισμός. Τον Μάιο έφτασε το 2,7%. 

* Από το Λονδίνο ετοιμάζονται να αποχωρήσουν Τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες και χρηματοδοτικοί οργανισμοί που ανοίγουν πανιά για Παρίσι, Φρανκφούρτη, Εδιμβούργο, Βαρκελώνη, Μιλάνο, Βαρσοβία, Κύπρο… Ηδη πολλά στελέχη φεύγουν οικειοθελώς από τώρα. 
* Η Σκωτία, τέλος, ετοιμάζεται αποχαιρετίσει για πάντα το Ηνωμένο Βασίλειο μετατρέποντάς το σε διασπασμένο Βασίλειο. Αν μάλιστα ακολουθήσει τη Σκωτία και η Β. Ιρλανδία, τότε η Βρετανία θα καταντήσει μισό νησί!

Όταν το Ηνωμένο Βασίλειο μπήκε στην ΕΟΚ, τότε η κοινότητα είχε μόνο 6 χώρες και κάτι περισσότερο από 100 εκατομμύρια πληθυσμό. Τώρα που η Αγγλία φεύγει από την Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Ένωση  έχει 27 χώρες και 450 εκατομμύρια πολίτες. Γι' αυτό η διαπραγμάτευση θα είναι σκληρή - πολύ σκληρή. Επειδή θα υπερασπίζεται τα ζωτικά συμφέροντα μιας ολόκληρης ηπείρου. Και το κυριότερο, επειδή είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για την ίδια την Ένωση.
------------------------------------------------------------------------------------ 
* Ο Θάνος Παπαδόπουλος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας