Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Ακόμα και οι πολιτικοί αντίπαλοί του δεν του καταλογίζουν λάθος στόχευση ως επί το πλείστον, αλλά υποστηρίζουν ότι τα όσα επιδιώκει δεν είναι εφικτά και δεν θα τα επιτρέψουν οι εταίροι-δανειστές, οι οποίοι κρατούν τη χώρα αλυσοδεμένη με τις δανειακές συμβάσεις και το μνημόνιο.

Είναι αλήθεια ότι οι ευρωπαϊκοί περιορισμοί είναι πολλοί. Το θεσμικό πλαίσιο απαγορεύει πολλά οικονομικά εργαλεία ανάκαμψης, ενώ η επιμονή της Γερμανίας στη λιτότητα έχει αποδειχθεί μέχρι σήμερα καταλυτική και παρόλο που πιέζει όλες τις χώρες του Νότου, δεν έχει εκδηλωθεί σοβαρή αντίσταση από τις τελευταίες.

Οι αντιφάσεις είναι τόσο έντονες που οι περισσότερες σοβαρές αναλύσεις καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι αν η Ευρώπη δεν αλλάξει πολιτική, κινδυνεύει να διαλυθεί.
Η συζήτηση για την περίφημη «ευρωπαϊκή στροφή», που αργά ή γρήγορα θα γίνει, έχει ξεκινήσει από το 2010. Εκτοτε, τρεις ελληνικές κυβερνήσεις υπέκυψαν στο πολιτικό κόστος, η στροφή ωστόσο δεν έχει πραγματοποιηθεί.

Σήμερα, όμως, υπάρχουν κάποιες θετικές ενδείξεις. Η ρητορική Ευρωπαίων αξιωματούχων -όχι βεβαίως του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε- αλλάζει και δείχνει ότι αποδέχονται τον ΣΥΡΙΖΑ, παρότι μέχρι πρότινος τον παρουσίαζαν ως μια παραφωνία του ευρωπαϊκού συστήματος.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ξεκινά πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης («τύπωμα χρήματος») παρά τις αντιρρήσεις της Γερμανίας και έστω και αν η τελευταία κατάφερε να το «κουτσουρέψει».

Η διαφοροποίηση της πολιτικής στάσης από ορισμένες πλευρές δεν οφείλεται σε αλτρουιστικούς λόγους, αλλά στο ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Αν η οικονομική πίεση δεν εκτονωθεί, θα μεταφερθεί στο πολιτικό πεδίο και θα αρχίσει να σκάει σε χώρες όπως η Ισπανία είτε, χειρότερα, στη Γαλλία με την ακροδεξιά Λεπέν. Οι σοσιαλδημοκράτες και οι χριστιανοδημοκράτες, οι δύο πολιτικές οικογένειες που έχτισαν τη μεταπολεμική Ευρώπη, σε λίγο καιρό δεν θα βρίσκουν ούτε τη δική τους ψήφο στις εκλογές εφόσον δεν αλλάξουν τα πράγματα.

Η πολιτική που επιβάλλει η κυβέρνηση της Ανγκελα Μέρκελ στις υπόλοιπες χώρες δεν οφείλεται σε κάποιο πείσμα ή εμμονή, αλλά έχει σαφή στόχευση: διευκολύνει την πολιτική ηγεμονία της, ενώ διατηρεί και την αυξημένη ανταγωνιστικότητά της έναντι των υπολοίπων.

Στην πραγματικότητα τα γερμανικά συμφέροντα συγκρούονται με τα ελληνικά, όπως και με αρκετών άλλων χωρών.

Πόσο μπορεί να κρατήσει αυτό;

Στην Ελλάδα, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, η πλειονότητα του κόσμου πιστεύει ότι ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι και σκοπεύει να δείξει με την ψήφο του ότι θέλει αλλαγή πορείας, και αποτελέσματα - και όλα αυτά χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η συμμετοχή της χώρας στην Ευρωζώνη.
Το στοίχημα του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι θα πρέπει να δώσει τη μάχη στο εξωτερικό την ώρα που θα μάχεται και στο εσωτερικό όχι απλώς για να βελτιώσει τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, αλλά για να αλλάξει ριζικά τη χώρα, όπως έχει υποσχεθεί.

Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να αποτελέσει τη θρυαλλίδα για να αρχίσουν να αλλάζουν κάποια πράγματα;
Θα βρουν ευκαιρία άλλες χώρες να ανοίξουν τη συζήτηση ή θα αποστασιοποιηθούν για να μη βρεθούν στο ίδιο καράβι με την Ελλάδα;

Τα ερωτήματα είναι πολλά, αλλά το βέβαιο είναι ότι ο κύβος ερρίφθη και η ψήφος των πολιτών επιβάλλει να ξεκινήσει η επόμενη φάση.