Στο «BIOS» η παράσταση «Από πρώτο χέρι»

Ζωές που ταυτίστηκαν με το χώμα. Καλοκαίρια που ποτέ δεν κατάφεραν να μυρίσουν θάλασσα. Κοινοτικές επιδοτήσεις με πολιτικό πρόσημο, πεντοχίλιαρα, Αλβανοί εργάτες, επικίνδυνα φυτοφάρμακα. Μόχθος, αγωνία, γυναικόπαιδα εδώ και εκεί σκόρπια μες στο καταμεσήμερο σε κάμπους και τραχιά χωράφια.

Ένας ολόκληρος νομός με οικογένειες καπνοκαλλιεργητών που για δεκαετίες στάθηκαν στα πόδια τους, σπούδασαν τα παιδιά τους, προίκισαν τις κόρες τους, καλλιεργώντας καπνά: Τα γνωστά τσεμπέλια Αγρινίου, που για χρόνια θεωρούνταν τα καλύτερα για την παρασκευή τσιγάρων.



Το πλαίσιο μέσα στο οποίο φαμίλιες της Αιτωλοακαρνανίας από τη δεκαετία του 1960 έως και τη δεκαετία του '90 καλλιεργούσαν τα καπνά, όσα στο μεταξύ διαδραματίζονταν στο πολιτικό στερέωμα της χώρας και κυρίως όσα άφησε στις ψυχές (αλλά και τα σώματα) των ανθρώπων η καλλιέργεια του καπνού, πραγματεύεται η εξαιρετική παράσταση «Από πρώτο χέρι» που ανεβαίνει στο «BIOS» από 16 έως 26 Οκτωβρίου.

Πρόκειται για μια παραγωγή του «Μικρού Θεάτρου» - ύμνο στον καθημερινό μόχθο των ανθρώπων - που «χτίστηκε» με αληθινά υλικά: Τις μαρτυρίες καπνοκαλλιεργητών του Αγρινίου που κάτω από αντίξοες συνθήκες καλλιεργούσαν για χρόνια καπνά.

Σκληρή δουλειά όλων των μελών της οικογένειας -ακόμη και των μικρών παιδιών - από την άνοιξη έως το Φθινόπωρο, όνειρα «χτισμένα» τα...αξημέρωτα (όταν ξεκινούσε και η συγκομιδή του καπνού) και χέρια ποτισμένα με υγρασία και μελίγκρα, «στοιχειώνουν» τις μνήμες όσων γνώρισαν από κοντά τι σημαίνει η καλλιέργεια καπνού και τι κόπος απαιτούνταν μέχρι τα φύλλα του να φτάσουν αποξηραμένα στις αποθήκες του Παπαστράτου και από εκεί στις ταμπακιέρες των καπνιστών.

Βιρτζίνια... Αγρινίου

Αναμφίβολα η παράσταση «μίλησε» στις καρδιές των ντόπιων και πυροδότησε σειρά συζητήσεων στο Αγρίνιο. Το «Από πρώτο χέρι» όμως, σε σκηνοθεσία της κυρίας Γεωργίας Μαυραγάνη, είναι το αποτέλεσμα μιας μεγάλης έρευνας των συντελεστών της. Έρευνας,που στηρίζεται σε αφηγήσεις καπνεργατών και καλλιεργητών καπνού στο Αγρίνιο, σε πληροφορίες από το βιβλίο του Ευάγγελου Παπαστράτου «Η δουλειά κι ο κόπος της», σε ιστορικά στοιχεία που προκύπτουν από το δοκίμιο «Καπνεργάτες – οι κυνηγοί του ονείρου»του Αριστείδη Μπαρχαμπά αλλά και σε μια σειρά συναισθηματικών, λογοτεχνικών και μουσικών συνειρμών.



Έτσι, με υλικά τις πραγματικές μνήμες τρεις ηθοποιοί - οι κυρίες Κατερίνα Καραδήμα, Μαντώ Κεραμυδά και Δανάη Σπηλιώτη - ξεδιπλώνουν τις σκληρές ζωές καπνοκαλλιεργητών, εκεί γύρω στη δεκαετία του '80, για να φέρνουν παράλληλα στην επιφάνεια τα όνειρα των παιδιών για μια καλύτερη ζωή (να περάσουν στις Πανελλήνιες να φύγουν μακριά από τον τόπο τους) τα δάκρυα, τα γέλια και τους έρωτες των ενηλίκων.

Το έργο ξεδιπλώνεται με «φόντο» τα όσα διαδραματίζονται στο πολιτικό σκηνικό της εποχής με κύρια χαρακτηριστικά, την παροχολογία, την πολιτική πόλωση και τη μετάλλαξη της κοινωνίας όπως πλέον αυτή διαμορφώνονταν ενώ τα πεντοχίλιαρα από τα ευρωπαϊκά πακέτα ήδη αφθονούσαν. Είναι η εποχή του «Δώστα όλα» που στα αγροτόσπιτα μπαίνουν οι συσκευές βίντεο, οι έγχρωμες τηλεοράσεις και τα λαμέ συνολάκια....

Τη δεκαετία εκείνη οι περισσότεροι καπνοκαλλιεργητές του Αγρινίου σταματούν να καλλιεργούν τα τσεμπέλια. Με τις «ευλογιές» των Βρυξελλών και της τότε ηγεσίας του υπουργείου Γεωργίας αντικαθιστούν το τσεμπέλι με την ποικιλία Βιρτζίνια. Η εποχή προστάζει ποσότητα και όχι ποιότητα. Αλβανούς εργάτες και Έλληνες αφεντικά να διατάζουν. Από την πρώτη σοδειά άνθρωποι και καπνοχώραφα πνίγονται στα φυτοφάρμακα. Η παράμετρος αυτή – η θυσία δηλαδή των ανθρώπων στο όνομα του κέρδους τίθεται με σαφήνεια που «πονάει» στο έργο και είναι ίσως από τις πιο δυνατές στιγμές της παράστασης.

«Το Μικρό Θέατρο»

Το «Μικρό Θέατρο» – όπως αναφέρει η κυρία Κατερίνα Καραδήμα μιλώντας στο «protothema.gr», γεννήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2009 στο Αγρίνιο. Ηθοποιός, σκηνοθέτης και εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού η ίδια ήταν η «ψυχή» της προσπάθειας για τη δημιουργία του συγκεκριμένου χώρου. Έναν εναλλακτικό αμφιθεατρικό χώρο 85 θέσεων, ο οποίος λειτουργεί και ως θεατρικό εργαστήρι για παιδιά, έφηβους , ενήλικες και υποψήφιους φοιτητές δραματικών σχολών.

Πρόκειται για προσπάθεια - σταθμό για μια επαρχιακή πόλη όπως το Αγρίνιο, αφού δίνει τη δυνατότητα σε όσους αγαπούν το θέατρο να εκφραστούν και να διαπαιδαγωγηθούν θεατρικά μέσα από μαθήματα υποκριτικής, αυτοσχεδιασμού, θεατρικού παιχνιδιού, σεμινάρια θεάτρου, κ.ά.



Όπως επισημαίνει η κυρία Καραδήμα το «Μικρό Θέατρο» ξεκίνησε τη δράση του μέσα από την εκπαίδευση και συνέχισε να δρα σε επαγγελματικό επίπεδο διοργανώνοντας παραστάσεις για παιδιά και ενήλικες. Έχει ασχοληθεί κατά καιρούς με θέματα όπως ο ρατσισμός – μετανάστευση, διαφορετικότητα, σχολική βία, παρατήρηση, πατρίδα – γη κ.ά

Η πιο πρόσφατη παραγωγή του μικρού θεάτρου είναι η παράσταση «Από πρώτο χέρι».

Σκηνοθεσία: Γεωργία Μαυραγάνη
Βοηθός σκηνοθέτη – σκηνικά, κοστούμια: Λίλη Κυριλή
Καλλιτεχνικός συνεργάτης - φωτογράφιση: Αντώνης Μίκροβας
Φωτισμοί - Ήχοι: Δημήτρης Κολοβός
Βίντεο παράστασης: myagrinio 
Παίζουν: Κατερίνα Καραδήμα, Μαντώ Κεραμυδά, Δανάη Σπηλιώτη

Παραγωγή: Μικρό Θέατρο Αγρινίου

Πληροφορίες παράστασης

BIOS Main

Διάρκεια παραστάσεων: 16 -26 Οκτωβρίου 2014
Παραστάσεις: Πέμπτη - Κυριακή
Έναρξη: 20.30
Τιμή Εισιτηρίου: 10 ευρώ (ενιαίο)