Ευρωπαϊκή Ένωση: Στην τελική ευθεία το «Game of Thrones» για τις κορυφαίες θέσεις

Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ. Ντόναλντ Τουσκ. Φεντερίκα Μογκερίνι. Μάριο Ντράγκι. Αντόνιο Ταγιάνι. Πέντε ονόματα σε πέντε κορυφαίες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ονόματα και θέσεις σχεδόν άγνωστες στην πλειονοψηφία των Ευρωπαίων πολιτών πριν από την Κρίση. Κι όμως, μια δεκαετία μετά την έναρξη αυτού που κατέληξε σε ένα κρεσέντο ευρωπαϊκών κρίσεων, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των 28 κρατών – μελών ( σσ. Ευρωπαϊκό Συμβούλιο) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρόκειται να αποφασίσουν για τα πρόσωπα που θα διαδεχθούν τους πέντε προαναφερθέντες στην ηγεσία των ευρωπαϊκών θεσμών.

Οι ευρωπαϊκές εκλογές της 26ης Μαΐου ανέδειξαν το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (κεντροδεξιά) ως την πολιτική ομάδα με τις περισσότερες έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Εντούτοις για πρώτη φορά στην ιστορία της «κάτω βουλής» της ΕΕ, το ΕΛΚ δεν θα μπορέσει να σχηματίσει έναν μεγάλο συνασπισμό με την κεντροαριστερή ομάδα των «Σοσιαλιστών και δημοκρατών» ώστε να ορίσουν και να καθορίσουν τις εξελίξεις.

Οι ευρωπαϊκές εκλογές ανέδειξαν δύο αδιαμφισβήτητους νικητές και δύο ηττημένους. Οι νικητές μπορούν να εντοπιστούν στις δύο πλευρές των Πυρηναίων. Ο Πέδρο Σάντσεθ της Ισπανίας και ο Εμανουέλ Μακρόν της Γαλλίας ανήκουν στους νικητές. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα ανήκει στους ηττημένους. Ο έτερος ηττημένος είναι η Ιταλία. Η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης οδεύει ολοταχώς προς μια αναδιάρθρωση χρέους και είναι πλήρως απομονωμένη από τις διαδικασίες του ευρωπαϊκού «Game of Thrones».

Τα φαβορί και οι ημερομηνίες

Από την 2α Ιουλίου μέχρι την 4η του ιδίου μήνα θα συνέλθει σε σώμα η πρώτη Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Οι νεοεκλεγέντες ευρωβουλευτές θα συνεδριάσουν στην εναρκτήριο σύνοδο της ολομέλειας του Κοινοβουλίου για να εκλέξουν τον Πρόεδρο, τους 14 Αντιπροέδρους και τους πέντε Κοσμήτορες. Το Κοινοβούλιο θα ψηφίσει επίσης για τη αριθμητική σύνθεση των μόνιμων επιτροπών και υποεπιτροπών του Κοινοβουλίου, σηματοδοτώντας το ξεκίνημα της νέας νομοθετικής περιόδου. Τις επόμενες εβδομάδες, οι επιτροπές θα συνεδριάσουν για πρώτη φορά προκειμένου να εκλέξουν τους αντίστοιχους προέδρους και αντιπροέδρους τους.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ήτοι οι 28 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων (σ.σ η Μεγάλη Βρετανία παραμένει μέλος της ΕΕ περίπου τρία χρόνια μετά το δημοψήφισμα για την αποχώρησή της ) θα συνεδριάσει στις Βρυξέλλες από την 20η μέχρι την 21η με σκοπό να αποφασίσει για τα πρόσωπα που θα αναλάβουν τις κορυφαίες θέσεις της ΕΕ. Βάσει των Συνθηκών απαιτείται αυξημένη πλειονοψηφία. Ωστόσο βάσει εθίμου απαιτείται ομοφωνία. Γεωγραφικά και πληθυσμιακά κριτήρια. Ποσοστά ανδρών και γυναικών και πολιτικοί συσχετισμοί σε ένα κατακερματισμένο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, είναι οι παράγοντες που θα θέσουν τους κανόνες στη διαδοχή των επικεφαλής των κορυφαίων θέσεων της ΕΕ. Της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του Ύπατου Εκπροσώπου Εξωτερικής πολιτικής και Άμυνας, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Άπαξ και οι «28» καταλήξουν σε ένα πρόσωπο για να διαδεχθεί τον Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ στην προεδρία της Κομισιόν, ακολουθεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η πρώτη ευκαιρία για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εκλέξει τον ή την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η σύνοδος του Ιουλίου (15-18 Ιουλίου). Για αυτό χρειάζεται απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο (τα μισά από τα μέλη του ΕΚ συν ένα, δηλαδή 376 ψήφους). Εάν δεν εξασφαλιστεί η απαιτούμενη πλειονοψηφία, τα κράτη μέλη πρέπει να προτείνουν άλλο υποψήφιο εντός ενός μήνα (το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίζει επ’ αυτού με ειδική πλειοψηφία).

Σε περίπτωση που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκλέξει τον (ή την) επόμενο πρόεδρο της Κομισιόν, ακολουθεί η εξής διαδικασία. Το Συμβούλιο, σε συμφωνία με το νεοεκλεγέντα Πρόεδρο της Επιτροπής, υιοθετεί λίστα υποψηφίων επιτρόπων, έναν για κάθε κράτος μέλος. Αυτοί οι ορισθέντες επίτροποι παρίστανται ενώπιον των αρμόδιων κοινοβουλευτικών επιτροπών ανάλογα με τον τομέα ευθύνης τους (οι ακροάσεις αναμένεται να πραγματοποιηθούν τον Οκτώβριο). Οι υποψήφιοι για τα χαρτοφυλάκια της Επιτροπής πρέπει να περάσουν από «σκληρή» διαδικασία κοινοβουλευτικού ελέγχου.

Οι πιθανοί πρόεδροι


Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Όποιος ή όποια διαδεχθεί τον Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ στη προεδρία της Κομισιόν θα αναλάβει ένα πολύ σημαντικό ρόλο. Όσο και αν διαφωνεί ή συμφωνεί κανείς με τον πρόεδρο Γιούνκερ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μιλάμε για έναν «δεινόσαυρο» της ευρωπαϊκής πολιτικής. Υπήρξε πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου επί 18 έτη. Επικεφαλής του Eurogroup. Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ήταν παρών, ως υπουργός Οικονομικών, όταν υπεγράφη η Συνθήκη του Μάαστριχτ. Ο/η διάδοχός του θα αναλάβει μεγάλο βάρος. Ο Γάλλος Μισέλ Μπαρνιέ. η Δανή Μαργκρέτε Βεστάγκερ και ο Γερμανός Μάνφρεντ Βέμπερ, είναι τα φαβορί.


Ευρωπαϊκό Συμβούλιο

Για τη διαδοχή στην ηγεσία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπάρχει σχεδόν ομοφωνία για ένα πρόσωπο που δεν θέλει τη θέση. Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα ήθελαν να δουν στη θέση του Ντόναλντ Τουσκ την Άνγκελα Μέρκελ. Ωστόσο η ίδια η Καγκελάριος της Γερμανίας δεν επιθυμεί να βρεθεί σε αυτό το πόστο. Η Νταλιέ Γκριμπαουσκάιτε από την Λιθουανία έχει πολλές πιθανότητες να διαδεχθεί τον πρόεδρο Τουσκ.

Εξωτερική Πολιτική και Άμυνα

Πρόκειται για έναν (ή μια) αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο διάδοχος της Φεντερίκα Μογκερίνι θα μπορούσε να είναι ο Φρανς Τίμερμανς. Ο Ολλανδός σοσιαλδημοκράτης υποψήφιος για την προεδρία της Κομισιόν. Πολύγλωσσος, έμπειρος και πληθωρικός, θα μπορούσε να εκπροσωπήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση διεθνώς, σε περίπτωση που οι πολιτικές ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκλέξουν άλλον (ή άλλη ) στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Γκι Φερχόφστατ. Θα μπορούσε επιτέλους ένας από τους τελευταίους φεντεραλιστές στην ΕΕ να αναλάβει την προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου; Η πολιτική ομάδα των Φιλελεύθερων και Δημοκρατών έχει εξελιχθεί σε αυτό που οι Άγγλοι ονομάζουν «Kingmakers». Ωστόσο κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά ότι ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου θα καταφέρει επιτέλους να λάβει μια από τις κορυφαίες θέσεις της ΕΕ, ακριβώς λόγω των πεποιθήσεων του για μια ολοένα και στενότερη ένωση των των κρατών -μελών.

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

Ο Γερμανός Γενς Βάιντμαν; Ο Φινλανδός Όλι Ρεν (ή άλλος Ολλανδός); Ο διάδοχος του Μάριο Ντράγκι αποτελεί το μεγαλύτερο μυστήριο στις μουσικές καρέκλες της ΕΕ.