Αφγανιστάν: Η δικαιοσύνη εξακολουθεί να αγνοεί τις γυναίκες

Το αφγανικό κράτος εξακολουθεί να παραμελεί τις γυναίκες καθώς πολλά εγκλήματα και περιστατικά βίας εναντίον τους δεν φτάνουν ποτέ στη δικαιοσύνη, αλλά διευθετούνται με τη μεσολάβηση των γηραιών του χωριού ή άλλους παραδοσιακούς τρόπους, γεγονός που ενισχύει την ατιμωρησία των δραστών, καταγγέλλει ο ΟΗΕ.

«Η ευρεία προσφυγή στους παραδοσιακούς τρόπους μεσολάβησης ενισχύει την ατιμωρησία, επιτρέπει την επανάληψη των βιαιοτήτων και υπονομεύει την εμπιστοσύνη στο δικαστικό σύστημα», καταλήγει έκθεση που δημοσιεύθηκε σήμερα στην Καμπούλ και η οποία τονίζει το εύρος της βίας που υφίστανται οι γυναίκες, η οποία «εξακολουθεί να είναι πολύ διαδεδομένεη» στο Αφγανιστάν 17 χρόνια μετά την πτώση του καθεστώτος των Ταλιμπάν.

Σχεδόν 600 εγκλήματα (χτυπήματα, εγκαύματα, βιασμοί, αναγκαστικοί γάμοι, εκπόρνευση, επιθέσεις με οξύ, αναγκαστικές αυτοκτονίες, ανταλλαγές κοριτσιών για τη διευθέτηση χρέους) αλλά και φόνοι, περιλαμβανομένων αυτών που γίνονται για την υπεράσπιση «της τιμής» των ανδρών, εξετάστηκαν και παρακολουθήθηκαν από τον Αύγουστο του 2015 ως τον Δεκέμβριο του 2017 από την Αποστολή Αρωγής του ΟΗΕ στο Αφγανιστάν, η οποία χαρακτήρισε την έκθεση αυτή «αναμφίβολα τη χειρότερη» που έχει δημοσιεύσει ποτέ.

Από τις 280 υποθέσεις φόνων για την υπεράσπιση της «τιμής» της οικογένειας, μόνο για τις 50 υπήρξε δικαστική καταδίκη, δηλαδή για το 18% των υποθέσεων, από τον Ιανουάριο του 2016 ως τον Ιανουάριο του 2017.

Η βία εναντίον των γυναικών «παραμένει διαδεδομένη σε όλο το Αφγανιστάν παρά τις συγκεκριμένες προσπάθειες της κυβέρνησης να την ποινικοποιήσει», επισημαίνουν οι συντάκτες της έκθεσης με τίτλο «Αδικία και ατιμωρησία: Η μεσολάβηση στα εγκλήματα κατά των γυναικών».

Κυρίως όμως παραπέμποντας εγκλήματα που τιμωρούνται με την ποινή του θανάτου σε παραδοσιακούς μεσολαβητές (επικεφαλής κοινοτήτων, συμβούλια χωριών) οι οικογένειες προσπαθούν να τις αντιμετωπίσουν σαν απλές «ιδιωτικές υποθέσεις», μειώνοντας τη σημασία τους.

Από το 2009 ο Νόμος για την Εξάλειψη της Βίας εναντίον των γυναικών (Evaw) προβλέπει ότι η αστυνομία θα πρέπει να παραπέμπει στα δικαστήρια πέντε εγκλήματα εναντίον των γυναικών, μεταξύ των οποίων ο βιασμός, η αναγκαστική εκπόρνευση και η πυρπόληση γυναικών.

Όμως η αποστολή του ΟΗΕ κατέγραψε «πολλές υποθέσεις που παραπέμφθηκαν σε άτυπη μεσολάβηση υπό την πίεση των οικογενειών (…) κατά παράβαση του ποινικού κώδικα».

Το αποτέλεσμα αυτών των διαδικασιών είναι πολύ συχνά ενάντια στο συμφέρον των γυναικών, πρώτον διότι τους ζητείται να αποσύρουν τυχόν νομικές προσφυγές προτού γίνει η μεσολάβηση και δεύτερον επειδή με αυτό τον άτυπο τρόπο επίλυσης τα εγκλήματα συχνά παρουσιάζονται ως «οικογενειακές διαμάχες» με τα θύματα να ωθούνται να συμφιλιωθούν με τους βασανιστές τους ή απλώς να τους ζητούν διαζύγιο.