SOS από ΟΗΕ: Κίνδυνος «αναζωπύρωσης» του AIDS

Δραματική αύξηση παρουσιάζουν το τελευταίο διάστημα τα κρούσματα AIDS στη ρωσική ομοσπονδία, γεγονός που κινητοποίησε δίχως χρονοτριβή τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΗΕ, οι οποίες εξέφρασαν με ανακοίνωσή τους την ανησυχία τους για πιθανή «αναζωπύρωση» της θανατηφόρας ασθένειας.

Στο κείμενο αυτό, έκτασης 286 σελίδων, το οποίο δημοσιοποιήθηκε σήμερα από το Κοινό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για τον HIV και το AIDS (UNAIDS), ο αριθμός των ενηλίκων που έχουν προσβληθεί από τον ιό ανθρώπινης ανοσολογικής ανεπάρκειας από το 2010 ως το 2015 υπολογίζεται πως ανήλθε σε 1,9 εκατομμύριο.

Παρά τη σταθερή υποχώρηση της επιδημίας μετά την «κορύφωσή» της το 1997, υπάρχουν ακόμη 36,7 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο που ζουν με τον ιό, στην πλειονότητά τους στην υποσαχάρια Αφρική. Θετικό στοιχείο χαρακτηρίζεται πάντως ότι η μόλυνση παιδιών μειώθηκε κατά 70% και πλέον από το 2001 και συνεχίζει να υποχωρεί. Ο ΟΗΕ είχε θέσει στόχο να τερματιστεί η επιδημία το 2030. Όμως μετά το 2010, η πτωτική τάση επιβραδύνθηκε σημαντικά, ενώ σε ορισμένες περιοχές του κόσμου αντιστράφηκε.

«Αυτή η κατάσταση μου προκαλεί φόβο και πρέπει να δράσουμε γρήγορα», υπογράμμισε ο Μισέλ Σιντιμπέ, ο εκτελεστικός διευθυντής της UNAIDS, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στη Γενεύη. Σε διαφορετική περίπτωση, «η επιδημία μπορεί για άλλη μια φορά να προκαλέσει τεράστιες ανθρώπινες και οικονομικές απώλειες», πρόσθεσε ο ίδιος.

Στην Ανατολική Ευρώπη και στην Κεντρική Ασία ο αριθμός των νέων κρουσμάτων καταγράφει εκρηκτική αύξηση (+57%) μέσα στα τελευταία πέντε χρόνια: το 80% αναφέρθηκε στη Ρωσία, το 10% στην Ουκρανία. Οι ρωσικές αρχές μοιάζουν στην πράξη να προτιμούν να επικεντρώνονται στη θεραπεία του AIDS, παρά στην πρόληψή του. Η Ρωσία έχει απαγορεύσει τη μεθαδόνη, υποκατάστατο της ηρωίνης, κάτι που σύμφωνα με αρκετούς ειδικούς, μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης των τοξικομανών. Η Ρωσία εξάλλου πατάσσει την ομοφυλοφιλία. Το 2015 ο αριθμός των οροθετικών στη Ρωσία ξεπέρασε το φράγμα του ενός εκατομμυρίου και πάνω από 200.000 από αυτούς είναι ήδη νεκροί, σύμφωνα με το ρωσικό Ομοσπονδιακό Κέντρο Καταπολέμησης του AIDS.

Στην έκθεση του UNAIDS υπενθυμίζεται ότι οι άνθρωποι που είναι οι πιο εκτεθειμένοι στον HIV είναι οι ομοφυλόφιλοι, οι ιερόδουλες και οι πελάτες τους, οι διαφυλικοί, οι χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών και οι φυλακισμένοι.
«Εάν δεν ελέγχετε την επιδημία σε αυτές τις ομάδες του πληθυσμού, διότι τις περιθωριοποιείτε, διότι τις αποκλείετε, διότι τις ποινικοποιείτε (...) η μόλυνση θα επεκταθεί στον γενικό πληθυσμό», προειδοποίησε ο Σιντιμπέ, απευθυνόμενος προφανώς στις ρωσικές αρχές. Ο αριθμός των νέων κρουσμάτων του HIV αυξήθηκε επίσης στην Καραϊβική (+9%), στη Μέση Ανατολή, στη Βόρεια Αφρική (+4% σε αμφότερες αυτές τις περιοχές) και στη Λατινική Αμερική (+2%) μεταξύ 2010 και 2015.

Αντιθέτως, μειώθηκε κατά 4% στην Ανατολική Αφρική και στη Νότια Αφρική και κατά 3% στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, ενώ η μείωση παρέμεινε οριακή στη δυτική και κεντρική Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική. Αφότου ενέσκηψε η επιδημία πριν από 30 χρόνια και πλέον, 35 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από ασθένειες που συνδέονται με τον HIV. Η πρόληψη συνεχίζει να είναι ο μόνος τρόπος περιορισμού της επιδημίας, εν αναμονή ενός εμβολίου ή μιας θεραπείας, σύμφωνα με την έκθεση του UNAIDS.

Σύμφωνα με το Πρόγραμμα, οι άνδρες που έχουν ομοφυλοφιλικές σχέσεις και οι τοξικομανείς που κάνουν χρήση ενέσιμων ουσιών διατρέχουν 24 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να μολυνθούν από τον υπόλοιπο, γενικό πληθυσμό. Τα πρόσωπα που επιδίδονται σε πορνεία διατρέχουν εξάλλου δεκαπλάσιο κίνδυνο. Στην έκθεση επισημαίνεται ότι τα τρία τέταρτα των νέων κρουσμάτων μεταξύ των νέων 15 ως 24 ετών στην υποσαχάρια Αφρική αφορούν έφηβες ή νέες γυναίκες, που δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες πρόληψης του AIDS και στιγματίζονται.

«Έχουμε ένα παράθυρο ευκαιρίας διάρκειας πέντε ετών. Εάν το χάσουμε, θα δούμε την επιδημία να αναζωπυρώνεται και δεν θα είμαστε σε θέση να την τερματίσουμε ως το 2030», υπογράμμισε ο Σιντιμπέ.