«Ασυλία» σε Κενυάτα και Ρούτο προσφέρει η Αφρικανική Ένωση

Ξεκίνησε σήμερα στην Αντίς Αμπέμπα μια έκτακτη σύνοδος των ηγετών της Αφρικανικής Ένωσης (AU), στη διάρκεια της οποία θα εξεταστεί ένα σχέδιο απόφασης που θα ζητά την αναβολή των διώξεων που έχει ξεκινήσει το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) εναντίον εν ενεργεία ηγετών.

Το προσχέδιο της απόφασης υιοθέτησαν χθες Παρασκευή το βράδυ οι υπουργοί Εξωτερικών των 54 χωρών μελών της Αφρικανικής Ένωσης και θα υποβληθεί προς έγκριση σήμερα στους ηγέτες των χωρών.

Η πρόεδρος της Επιτροπής της AU, η νοτιοαφρικανή Νκοσαζάνα Νλαμίνι-Ζούμα, και ο προεδρεύων της Ένωση, ο αιθίοπας πρωθυπουργός Χαϊλεμαριάμ Ντεσαλέν, αναμένεται να αναφερθούν στο ζήτημα στη διάρκεια της κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίασης.

Ο πρόεδρος της Κένυας Ουχούρου Κενυάτα, η δίκη του οποίου ενώπιον του ΔΠΔ είναι προγραμματισμένο να ξεκινήσει στις 12 Νοεμβρίου, ήταν παρών στην αίθουσα. 

Εξάλλου η Κένυα ήταν αυτή που ζήτησε τη διεξαγωγή της έκτακτης συνόδου. 

Ο αντιπρόεδρος της χώρας Ουίλιαμ Ρούτο δικάζεται από τις 10 Σεπτεμβρίου στο ΔΠΔ.

Οι δύο άνδρες διώκονται για το φερόμενο ρόλο τους στις πολιτικο-εθνοτικές βιαιότητες που είχαν σημειωθεί μετά τις προηγούμενες κενυατικές προεδρικές εκλογές στα τέλη του 2007, στη διάρκεια των οποίων είχαν σκοτωθεί περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι. 

Το ΔΠΔ τους έχει απαγγείλει κατηγορίες για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Η AU σκοπεύει να επικοινωνήσει με το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για να του ζητήσει επισήμως να αναβληθούν οι διώξεις εναντίον των Κενυάτα και Ρούτο, όπως δήλωσε τη νύχτα ο υπουργός Εξωτερικών της Αιθιοπίας Τέντρος Αντανόμ Γεμπρεγιεσούς.

Το άρθρο 16 της ιδρυτικής συνθήκης του ΔΠΔ, το Καταστατικό της Ρώμης, επιτρέπει στο Συμβούλιο Ασφαλείας να ζητήσει από το ΔΠΔ την αναστολή κάθε έρευνας ή δίωξης για ένα χρόνο, η οποία μπορεί να ανανεωθεί.

«Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι στόχος μας δεν είναι και δεν θα πρέπει να είναι μια σταυροφορία εναντίον του ΔΠΔ, αλλά μια έκκληση προς τον οργανισμό να λάβει σοβαρά υπόψη του τις ανησυχίες της Αφρικής», υπογράμμισε ο Ντεσαλέν.

Το προσχέδιο αναφέρει ότι «καμία κατηγορία δεν θα μπορεί να απαγγέλλεται ή να εκδικάζεται από οποιοδήποτε δικαστήριο, διεθνές ή μη, εναντίον οποιουδήποτε εν ενεργεία ηγέτη κράτους».
Παρόλα αυτά οι υπουργοί Εξωτερικών δεν ζήτησαν να υπάρξει μαζική αποχώρηση των χωρών τους από την ιδρυτική συνθήκη του ΔΠΔ.

Η Κένυα και οι δύο ηγέτες της είχαν στο παρελθόν δεσμευθεί να συνεργαστούν με το ΔΠΔ, όμως πλέον εκτιμούν ότι εξαιτίας των δικών τους οι Κενυάτα και Ρούτο δεν θα μπορούν να εκπληρώνουν τις υπερχρεώσεις τους.

Εξάλλου, τα 54 μέλη της Αφρικανικής Ένωσης είχαν σχεδόν ομόφωνα υποστηρίξει το Ναϊρόμπι, το οποίο κατήγγειλε μια εμμονή του εν λόγω δικαστηρίου, που εδρεύει στη Χάγη, εναντίον της Κένυας και γενικότερα της Αφρικής. Ο πρωθυπουργός της Αιθιοπίας είχε μάλιστα κάνει λόγο για «ρατσιστικό κυνήγι» εκ μέρους του ΔΠΔ.

Η αγανάκτηση εναντίον του Δικαστηρίου αυξάνεται στην Αφρική, καθώς από τη δημιουργία του το 2002 το ΔΠΔ έχει καταδικάσει μόνο έναν άνδρα, έναν αφρικανό πολέμαρχο, ενώ όλοι οι υπόλοιποι εναντίον των οποίων έχει απαγγείλει κατηγορίες είναι επίσης Αφρικανοί.

Οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν κάνει έκκληση στα αφρικανικά κράτη να μην γυρίσουν την πλάτη τους στο Δικαστήριο, το οποίο εκτιμούν ότι είναι ζωτικής σημασίας για να τερματιστεί η κουλτούρα της ατιμωρησίας, όπως την αποκαλούν, στην αφρικανική πολιτική.