Τα αγόρια υπογόνιμων πατέρων μπορεί να είναι και αυτά υπογόνιμα. Τα αγόρια που γεννιούνται με την εξωσωματική τεχνική της ενδοκυτταροπλασματικής σπερματέγχυσης (μικρογονιμοποίησης) από πατέρες με πρόβλημα υπογονιμότητας, έχουν αυξημένες πιθανότητες και τα ίδια να εμφανίσουν μικρότερη ποσότητα και χειρότερη ποιότητα σπερματοζωαρίων ως ενήλικοι.
Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας βελγικής επιστημονικής έρευνας, η οποία δείχνει ότι η υπογονιμότητα είναι δυνατό να κληρονομηθεί. Όσοι γεννιούνται με την τεχνική αυτή, έχουν μικρότερη γονιμότητα από τον μέσο όρο, πράγμα που δείχνει ότι τα προβλήματα υπογονιμότητας του πατέρα -κυρίως γενετικής αιτιολογίας- μπορούν να περάσουν στους απογόνους του (χωρίς πάντως να σημαίνει ότι φταίει η ίδια η εξωσωματική τεχνική γι' αυτό).
Στην σπερμάτεγχυση, που αναπτύχθηκε στην αρχή της δεκαετίας του ΄90, ένα ποιοτικό σπερματοζωάριο επιλέγεται στο εργαστήριο και εισάγεται απευθείας στο ωάριο, το οποίο γονιμοποιεί. Η μέθοδος εφαρμόζεται σε άνδρες με λίγα σπερματοζωάρια, αφύσικου σχήματος ή με μικρή κινητικότητα.
Σε άλλες μεθόδους εξωσωματικής, περισσότερα σπερματοζωάρια αφήνονται να κολυμπήσουν προς ένα ωάριο, ώσπου κάποιο -αβοήθητο!- να καταφέρει να πετύχει τη γονιμοποίηση. Σε μερικές χώρες σχεδόν το 100% των εξωσωματικών γίνεται μέσω σπερματέγχυσης, ενώ σε άλλες χώρες η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται πολύ λιγότερο.
Οι ερευνητές του Ελευθέρου Πανεπιστημίου και του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου των Βρυξελλών (όπου αναπτύχθηκε το 1992 η εν λόγω εξωσωματική τεχνική), με επικεφαλής τον καθηγητή Αντρέ Βαν Στάϊρτεγκεμ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Human Reproduction» (Ανθρώπινη Αναπαραγωγή), συνέκριναν την ποιότητα του σπέρματος 54 ανδρών ηλικίας 18 έως 22 ετών (η πρώτη γενιά που είχε γεννηθεί με αυτή τη μέθοδο μεταξύ 1992-96), με το σπέρμα 57 άλλων ανδρών, που γεννήθηκαν χωρίς εξωσωματική.
Διαπιστώθηκε ότι οι άνδρες που είχαν γεννηθεί με σπερματέγχυση, είχαν σχεδόν τη μισή πυκνότητα σπερματοζωαρίων και πολύ μικρότερη κινητικότητα σπερματοζωαρίων, σε σχέση με όσους είχαν γεννηθεί με φυσική κύηση. Είχαν επίσης σχεδόν τριπλάσια πιθανότητα να έχουν συγκέντρωση σπερματοζωαρίων κάτω από το όριο του φυσιολογικού, που έχει ορίσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Οι επιστήμονες τόνισαν πάντως ότι, πέρα από την όποια κληρονομικότητα, πολλοί άλλοι παράγοντες (περιβαλλοντικοί, ψυχολογικοί κ.α.) παίζουν ρόλο στην υπογονιμότητα. Σε κάθε περίπτωση, τόνισε ο Βαν Στάϊρτεγκεμ, η νέα έρευνα δεν πρέπει να απογοητεύει κάποιον που γεννήθηκε με σπερμάτεγχυση και ο οποίος απλώς μπορεί να χρειαστεί να καταφύγει και ο ίδιος σε εξωσωματική για να αποκτήσει παιδιά.
