Στυτική δυσλειτουργία: Αίτια και θεραπεία

Ηστυτική δυσλειτουργία ανέκαθεν ήταν ένα σημαντικό πρόβλημα στη σεξουαλική ζωή του άνδρα. Η πρώτη του σεξουαλική αποτυχία τον ακολουθεί και θεωρεί δεδομένη την ανεπάρκειά του σε κάθε επόμενη προσπάθεια. Η αδυναμία του να επιτύχει εκείνη τη σκληρότητα του μορίου του που θα του επιτρέψει να έχει επιτυχημένη σεξουαλική συνεύρεση με τη σύντροφό του ισοδυναμεί με θανατική καταδίκη της σεξουαλικής ζωής του. Ή, τουλάχιστον, έτσι το έβλεπε μέχρι τώρα ο κάθε ασθενής. 

Αιτιολογία στυτικής δυσλειτουργίας
Στις ηλικίες κάτω των 40 ετών απαντάται λιγότερο συχνά σε σχέση με τους άνδρες ηλικίας από 40 έως 70 ετών, όπου η συχνότητα εμφάνισής της φτάνει ή και ξεπερνάει το 50%. Η αιτιολογία της ποικίλλει και μπορεί να οφείλεται σε:
■ Αγγειακούς παράγοντες
■ Ορμονικές παθήσεις
■ Διαταραχές του νευρικού συστήματος 
■ Φάρμακα ή ουσίες 
■ Να είναι ψυχογενής

Συχνότερα απαντώμενη μορφή στυτικής δυσλειτουργίας στους άνδρες άνω των 50 ετών είναι η αγγειογενής, δηλαδή αυτή που προκαλείται από κάποια διαταραχή στην αγγείωση του πέους. Η διαταραχή αυτή μπορεί να επηρεάζει την ταχύτητα με την οποία παρέχεται το αίμα στον στυτικό μηχανισμό των σηραγγωδών σωμάτων (αρτηριογενής λόγω χαμηλής παροχής αίματος) ή να προκαλείται από βλάβη στον βαλβιδικό μηχανισμό της παγίδευσης του αίματος εντός των σηραγγωδών σωμάτων (φλεβική διαφυγή). Η φλεβική διαφυγή αποτελεί και τη συχνότερη μορφή αγγειογενούς στυτικής δυσλειτουργίας.

Αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας - Θεραπεία

Η μέχρι τώρα αντιμετώπιση των ανδρών που εμφανίζουν στυτική δυσλειτουργία συνίσταται στη χορήγηση φαρμάκων για την επίτευξη στύσης και στην τροποποίηση των επιβλαβών παραγόντων του τρόπου ζωής τους. Η από του στόματος χορήγηση αναστολέων της φωσφοδιεστεράσης τύπου 5 (σιλδεναφίλη, βαρδεναφίλη, ταδαλαφίλη και αβαναφίλη) και η ενδοπεϊκή έγχυση αγγειοδιασταλτικών ουσιών (αλπροσταδίλη, παπαβερίνη και φαιντολαμίνη) αποτελούν αξιόπιστες, αποτελεσματικές και ασφαλείς λύσεις για να επιτύχει ο ασθενής την επιθυμητή στύση.  Και οι δύο μορφές θεραπείας εφαρμόζονται χρόνια τώρα και έχουν αποδείξει την αξιοπιστία τους. Εφαρμόζονται λίγη ώρα πριν από  τη σεξουαλική επαφή και με το κατάλληλο ερέθισμα προσδίδουν στον ασθενή τη δυνατότητα να έχει στύση ώστε να ικανοποιήσει τη σύντροφό του. 

Κρουστικά κύματα, μια αξιόπιστη λύση

Τα κρουστικά κύματα είναι ηχητικά κύματα μεταβαλλόμενης εστίασης και έντασης που μεταφέρουν ενέργεια σε ένα μέσο-στόχο. Τα υψηλής έντασης κρουστικά κύματα χρησιμοποιούνται σήμερα για την καταστροφή λίθων στην εξωσωματική λιθοτριψία, τα μέσης έντασης στην Ορθοπαιδική λόγω των αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων που έχουν, ενώ τα χαμηλής έντασης αγγειογενετικά κρουστικά κύματα εφαρμόζονται μέχρι τώρα στη θεραπεία χρόνιων τραυμάτων, στην περιφερική νευροπάθεια και τον ίσχαιμο καρδιακό ιστό. Οταν τα χαμηλής έντασης κρουστικά κύματα διαπερνούν τον ιστό-στόχο προκαλούν τον μικροτραυματισμό αυτού μέσω των διατμητικών δυνάμεων που ασκούν. Ενεργοποιείται με τον τρόπο αυτό μια καταιγίδα γεγονότων που περιλαμβάνει την παραγωγή αγγειογεννετικών παραγόντων, την προσέλκυση βλαστικών κυττάρων, τη νεοαγγείωση της περιοχής και τη βελτίωση της αιματικής ροής προς αυτήν. 

Η πρώτη εφαρμογή της μεθόδου έγινε από τον Γιόραμ Βάρντι και τους συνεργάτες του το 2010 σε ασθενείς με στυτική δυσλειτουργία που ανταποκρίνονταν στη χρήση αναστολέων της φωσφοδιεστεράσης τύπου 5. Εναν μήνα μετά τη θεραπεία το 75% των ασθενών είχαν ανακτήσει την αυθόρμητη στύση τους, ενώ 6 μήνες μετά το 50% δεν χρειαζόταν φάρμακα για να έχει σεξουαλική επαφή. Στη συνέχεια μελέτησαν την εφαρμογή της σε ασθενείς με σοβαρή στυτική δυσλειτουργία που δεν ανταποκρίνονταν καλά στην από του στόματος θεραπεία και είχαν πολλαπλούς αγγειοσκληρυντικούς παράγοντες (καρδιαγγειακή νόσο, σακχαρώδη διαβήτη). Μετά το τέλος της θεραπείας 3 στους 4 ασθενείς μπορούσαν να έρθουν σε σεξουαλική επαφή με τη χρήση φαρμάκου. Το 2012 η ίδια ομάδα επιβεβαίωσε τις θεραπευτικές ιδιότητες των κρουστικών κυμάτων χαμηλής έντασης διεξάγοντας τυχαιοποιημένη διπλή τυφλή μελέτη με ομάδα ελέγχου, όπου τα αποτελέσματα των δύο προηγούμενων μελετών επιβεβαιώθηκαν και ισχυροποιήθηκαν. Το θεραπευτικό αποτέλεσμα των κρουστικών κυμάτων φαίνεται ότι διατηρείται σε βάθος χρόνου, καθώς πρόσφατα ανακοινώθηκε, πάλι από τον Βάρντι και τους συνεργάτες του, ότι οι μισοί από τους ασθενείς που υποβλήθηκαν σε θεραπεία έχουν αυθόρμητη στύση και μετά τη διετία. Βέβαια το ποσοστό αυτό είναι χαμηλότερο σε αυτούς που έχουν σοβαρή στυτική δυσλειτουργία και σακχαρώδη διαβήτη. Ακόμα όμως και αυτοί που δεν είχαν ικανοποιητικό αποτέλεσμα μετά τη θεραπεία με τα κρουστικά κύματα μπορεί να βοηθηθούν μετά από την επανάληψή της σε ποσοστό 50%. Φαίνεται δηλαδή ότι κάποιοι ασθενείς χρειάζονται μεγαλύτερη έκθεση στο θεραπευτικό αποτέλεσμα των κρουστικών κυμάτων για να έχουν βελτίωση της ποιότητας της στύσης τους.

Τα κρουστικά κύματα αποτελούν σήμερα τη μοναδική θεραπευτική επιλογή που έχουμε για τη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας. Δεν αποτελούν πανάκεια, δεν είναι θαυματουργά, δεν υπόσχονται ότι θα τους θεραπεύσουν όλους, είναι όμως μια πολλά υποσχόμενη πρωτοποριακή θεραπεία που μεταβάλλει τη φυσική πορεία της νόσου, επιστρέφοντας στον άνδρα τον αυθορμητισμό στη στύση του. Φτάνει μόνο αυτό; Και βέβαια όχι. Με τη σωστή καθοδήγηση του ασθενή από τους ειδικούς το θεραπευτικό αποτέλεσμα μεγιστοποιείται και τα οφέλη της θεραπείας παραμένουν για το μέγιστο χρονικό διάστημα. Η σωστή επιλογή του ασθενή εντός των ενδείξεων της θεραπείας και η συμβουλευτική του σε κάθε στάδιό της αποτελούν τους ακρογωνιαίους λίθους για το καλύτερο δυνατό θεραπευτικό αποτέλεσμα.