Αγκυλογλωσσία: Ενα ανατομικό πρόβλημα που δημιουργεί προβλήματα

Πολλές είναι οι δυσκολίες που δημιουργεί η αγκυλογλωσσία, μια πάθηση γενετικής αιτιολογίας που σημαίνει αγκυροβόλημα της γλώσσας. Μερικές απ’ αυτές τις δυσκολίες αφορούν το θηλασμό, τη σίτιση, την κατάποση, την ομιλία, τη στοματική υγιεινή, γενικά το φιλί και τις σχέσεις, δημιουργώντας και ψυχολογικά προβλήματα, όπως χαμηλή αυτοεκτίμηση. Κάποιοι μπορεί να έχουν ήπια συμπτώματα, ή να μην είναι εμφανή, ενώ άλλοι παρουσιάζουν σοβαρότερες επιπτώσεις στη δομή και στη λειτουργία, μας εξηγεί η παθολόγος λόγου και ομιλίας Μαρινέλλα Τσουκαλά.

Οι εκτιμήσεις για το ποσοστό των βρεφών που έχουν αγκυλογλωσσία ποικίλουν, αλλάπερίπου το 2% των βρεφών διαγιγνώσκεται με το πρόβλημα. Πέρα από τα προβλήματα στο θηλασμό, επηρεάζει και τη σίτιση, κατάποση και ομιλία των μεγαλύτερων παιδιών, εξαιτίας της περιορισμένης ή μηδενικής κίνησης της γλώσσας. Υπάρχει δηλαδή ένα ασυνήθιστα κοντός ή και παχύς ιστός, που ονομάζεται γλωσσικός χαλινός, που κρατά τη γλώσσα στο δάπεδο του στόματος, ή επιτρέπει μόνο περιορισμένη κίνηση.

Η αγκυλογλωσσία δεν “χαλαρώνει” με την πάροδο του χρόνου για να επιτρέψει στηγλώσσα να κινείται ελεύθερη για το φαγητό και την ομιλία. Υπάρχουν περιπτώσεις που το άτομο χρειάζεται να υποβληθεί σε μια μικρή χειρουργική επέμβαση, που ονομάζεται frenectomy-frenotomy-frenuloplasty (κόψιμο χαλινού), για να απελευθερωθεί η γλώσσα. Θα πρέπει να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό ΩΡΛ, οδοντίατρο, γναθοχειρουργό,παιδοχειρουργό, σύμβουλο θηλασμού, παθολόγο λόγου και ομιλίας, συμβουλεύει η κ.Τσουκαλά. Συνήθως η διαδικασία μπορεί να γίνει από ηλικία 7 ημερών μέχρι έναν ενήλικα 70 ετών.

Η αξιολόγηση παρουσίασης ή μη δυσκολίας στην ομιλία ή στη σίτιση δεν είναι εύκολη υπόθεση, ωστόσο τα χαρακτηριστικά είναι κοινά:

• Εγκοπή σχήματος V στη άκρη της γλώσσας (σε σχήμα καρδιάς)

• Αδυναμία αγγίγματος της οροφής του στόματος, από την μια πλευρά στην άλλη.

• Επίπεδη ή τετράγωνη άκρη της γλώσσας όταν εκτείνεται, αντί μυτερή.

• Κενό μεταξύ των μπροστινών δοντιών στην κάτω γνάθο.

• Προσωρινό άσπρισμα του γλωσσικού χαλινού, όταν τεντώνεται η γλώσσα προς τα πάνω ή προς τα έξω.

Η αγκυλογλωσσία είναι δυνατόν να δημιουργήσει προβλήματα στα μωρά που θηλάζουν.Οι πιπίλες “θηλές” θηλασμού, δεν παρακινιούνται, ούτε αφήνουν σημάδια συμπίεσης από λανθασμένες κινήσεις της γλώσσας. Ακόμα και αν η μητέρα βλέπει ότι το μωρό αρνείται
το μπουκάλι, ή παλεύει με τη θηλή αργής ροής, έχει κολικούς, ή παρουσιάζει και άλλα συμπτώματα, δεν μπορεί να τα συνδέσει με τη μη καλή κίνηση της γλώσσας. Για να θηλάσει αποτελεσματικά ένα μωρό χρειάζεται να έχει πλήρη κίνηση της γλώσσας, που πρέπει να
δημιουργηθεί με σφράγισμα με τη γλώσσα και τα χείλη για να σχηματίσουν ένα κενό για το
ρούφηγμα του γάλακτος.

Γενικότερα:

• Παιδιά με ασυνήθιστα μικρό χαλινό διατρέχουν κίνδυνο πνιγμού κατά τη σίτισή
τους και παρουσιάζουν μη καταληπτή ομιλία, λόγω της περιορισμένης κίνησης της γλώσσας
και της γνάθου.


• Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα της ζωής του παιδιού. Όταν χρειάζεται πρέπει να γίνεται όσο το δυνατόν νωρίτερα, ώστε το παιδί να μην αναπτύξει “compensatory patterns” (αντισταθμιστικά) πρότυπα στην ομιλία, στην σίτιση και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων.

• Συχνά ενήλικες και παιδιά προσπαθούν να μιλήσουν δημιουργώντας ένα μικρό άνοιγμα στο στόμα τους, έτσι ώστε να μπορούν να κάνουν τις γλωσσικές επαφές που χρειάζονται για την εκφορά των συμφώνων. Σχεδόν όλοι με την πάροδο του χρόνου έχουν πολύ καλή αντίληψη των φθόγγων, αλλά αρθρώνουν λανθασμένα. Μεγαλύτερη δυσκολία έχουν για το /λ/ που το λένε με τη ράχη της γλώσσας γιατί δεν καταφέρνουν να την σηκώσουν, ή με το /ρ/, κ.λ.π Οι γρήγορες αλληλοδιαδοχικές κινήσεις της γλώσσας είναι κάτι που τους δυσκολεύει και για αυτό αποφεύγουν γενικότερα να μιλάνε, δημιουργώντας εσωστρεφή χαρακτήρα.

Παιδιά:

• Αδυναμία να μασήσουν κατάλληλες στερεές τροφές για την ηλικία τους

• Τάση προς έμετο, πνιγμός ή έμετος με τρόφιμα

• Επιμονή κατανάλωσης συγκεκριμένων τροφών.

• Επιδείνωση τη ομιλίας

• Δυσκολίες στην στοματική υγιεινή

• Προβλήματα συμπεριφοράς

• Εμφάνιση οδοντικών προβλημάτων

• Μη καλή αντίληψη/αίσθηση της στοματικής κοιλότητας, λόγω περιορισμένης δυνατότητας γλωσσικών κινήσεων.

• Επίμονες λανθασμένες συνήθειες στην ομιλία που πρέπει να διορθωθούν.

• Χαμηλή αυτοπεποίθηση

Ενήλικες:

• Αδυναμία να ανοίξει το στόμα επηρεάζοντας σε μεγάλο βαθμό την ομιλία και τις διατροφικές συνήθειες

• Πρέπει πάντα να προσέχει την ομιλία του γιατί δεν γίνεται καταληπτή

• Αδυναμία να μιλήσει με σαφήνεια, όταν μιλάει γρήγορα, δυνατά ή απαλά

• Χτύπημα και πόνος στα σαγόνια

• Ημικρανίες

• Προεξοχή της κάτω σιαγόνας, κατώτερος προγναθισμός

• Επιδράσεις σε κοινωνικές καταστάσεις, φαγητό, φιλιά, σχέσεις

• Κακή οδοντιατρική υγεία, ουλίτιδα, αυξημένη ανάγκη για σφραγίσματα και εξαγωγές

• Ευαισθησία για την προσωπική εμφάνιση

Υπερήλικες:

• Δυσκολία να συγκρατήσουν την οδοντοστοιχία στη θέση της.