Η «μυστηριώδης» και σαγηνευτική Σαμοθράκη

Λένε ότι η Σαμοθράκη είναι παράξενο νησί, ιδιαίτερο, μυστηριώδες. Και ότι όποιος πηγαίνει εκεί βιώνει, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, το μυστήριό της...

Ειδικά τα βράδια του καλοκαιριού, όταν έχει φεγγάρι, πάνω από το... «Φεγγάρι», όπως αποκαλούν οι ντόπιοι το όρος Σάος (και την ψηλότερη κορυφή του), που δεσπόζει στο νησί.

Για τους οπαδούς της Ιερής Γεωγραφίας, το μυστηριώδες αυτό νησί αποτελεί έναν από τους πλέον ισχυρούς ενεργειακούς τόπους στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. 

Εδώ ήταν η έδρα των περίφημων Καβείριων Μυστηρίων, για τα οποία γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα. Το νησί αποτελεί πόλο έλξης εκείνων που αρέσκονται στον εναλλακτικό τουρισμό και συνήθως, λέγεται πως αποφεύγουν την κατασκήνωση κοντά στο ρέμα του φονιά, όπου πιθανώς να υπάρχει ισχυρό ενεργειακό πεδίο, το οποίο διαπιστώνει κανείς από τον αλλόκοτο τρόπο με τον οποίο εκφύονται οι κορμοί και τα κλαδιά των δέντρων. 

Λέγεται επίσης ότι ο επισκέπτης που θα ανέβει στην κορυφή του όρους Σάος θα έρθει σε επαφή με παράξενα φαινόμενα, ενώ μπορεί ακόμη να δει και τις τρομερές μορφές των Καβείρων επάνω στους βράχους. Επίσης, λέγεται πως σε ένα αρχαίο τείχος υπάρχει εντοιχισμένη μια αρχαία πλάκα, που στην πραγματικότητα είναι χάρτης του νησιού όπως φαίνεται από ψηλά και η αλήθεια είναι πως η ομοιότητα είναι σημαντική.

Σε αυτόν τον τόπο, ήδη από την αρχαιότητα, κατέφτανε κόσμος από πολλά και διάφορα μέρη. Ηταν τα Καβείρια Μυστήρια, η μεγάλη εξάπλωση των οποίων άρχισε τον 3ο αιώνα π.Χ.· τα μυστήρια εκείνα για τα οποία έχουμε τα λιγότερα στοιχεία -λιγότερα και από τα Ελευσίνια- και τελούνταν στο χώρο του «Ιερού των Μεγάλων Θεών», τον σημαντικότερο αρχαιολογικό τόπο στο νησί σήμερα, ενώ λέγεται ότι η μύηση σε αυτά σχετιζόταν περισσότερο με τη ζωή και λιγότερο με το θάνατο.

Το «Ιερό των Μεγάλων Θεών»

Οι μυημένοι, βέβαια, οι οποίοι ήταν και ελεύθεροι, και δούλοι, φρόντισαν να κρατήσουν καλά κρυμμένα τα μυστικά τους. Σήμερα το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι η θρησκεία των Καβείρων και οι μυστηριώδεις ιεροτελεστίες τους ενέπνεαν παντού φόβο, επειδή θεωρούσαν πως οι Κάβειροι ήταν πολύ σκληροί όταν επέβαλλαν τιμωρίες. 

Ένα τρισδιάστατο ψηφιακό μοντέλο του Ιερού των Μεγάλων Θεών της Σαμοθράκης, όπως ήταν στα χρόνια της λειτουργίας του.

Αλλά και ότι όσοι μυούνταν στα μυστήρια των Καβείρων αποκτούσαν τη δύναμη να αποφεύγουν τους κινδύνους, να πετυχαίνουν στις πιο αβέβαιες προσπάθειες και να νικούν τους εχθρούς. Ισως με αυτό να συνδέεται και ο θρύλος που θέλει τους γονείς του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τον Φίλιππο Β΄ και την Ολυμπιάδα, να συναντιούνται για πρώτη φορά στο νησί. Αλλά και η σύλληψη του μετέπειτα μεγάλου στρατηλάτη να... πραγματοποιείται εδώ.










Το άγαλμα της Νίκης, που εκτίθεται σήμερα στο μουσείο του Λούβρου, στο Παρίσι

Η Σαμοθράκη, όμως, είναι γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο και για έναν ακόμη λόγο, για το περίφημο αρχαιοελληνικό άγαλμα της Νίκης, ύψους 2,75 μέτρων, που βρέθηκε στο νησί το 1863 και εκτίθεται σήμερα στο Μουσείο του Λούβρου, στο Παρίσι. Στο μουσείο του αρχαιολογικού χώρου που αναφέραμε παραπάνω και αξίζει να το επισκεφτείτε στην περιοχή του Παλαιοχωρίου, υπάρχει ένα αντίγραφο της Νίκης, που πρέπει οπωσδήποτε να δείτε.








Περιήγηση στο νησί

Η γνωριμία με τη Σαμοθράκη, που την προσεγγίζουμε αφού ταξιδέψουμε ώς την Αλεξανδρούπολη και περάσουμε απέναντι με φέρι, δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει πολλή και πυκνή βλάστηση, τρεχούμενα νερά και... βουνό, λιγότερη παραλία και θάλασσα. Εδώ, άλλωστε, στην «ψηλή Θράκη», όπως είναι η ερμηνεία του ονόματός της από το «σάμος», που στα αρχαία ελληνικά σημαίνει «ψηλός», το μεγαλύτερο μέρος της έκτασής της καταλαμβάνει το όρος Σάος, που είναι «τόσο ψηλό, που κρύβει το φεγγάρι». Εξ ου, λοιπόν, και η ψηλότερη κορυφή του, η οποία αγγίζει τα 1.611 μέτρα, ονομάζεται «Φεγγάρι». Η δε Σαμοθράκη είναι το τρίτο ψηλότερο νησί της χώρας, μετά την Κρήτη και την Εύβοια!


Το «Φεγγάρι», η ψηλότερη κορυφή του όρους Σάους

Η βόλτα, λοιπόν, στο βουνό είναι εκ των ων ουκ άνευ. Από τα ψηλά του έρχεται το ποτάμι που ακούει στο όνομα «Φονιάς» (!) και το οποίο κατεβαίνοντας δημιουργεί μια σειρά από μικρές και μεγάλες βάθρες - ιδανικές για κολύμπι στα πολύ κρύα νερά τους. Κάθε χρόνο, μάλιστα, έρχονται εδώ ουκ ολίγοι κατασκηνωτές από όλο τον κόσμο για να απολαύσουν τη σκιά του βουνού και τη δροσιά των υδάτων του μακριά από τη θάλασσα και την πολυκοσμία.

Οι βάθρες είναι αρκετές και ο βαθμός δυσκολίας για να προσεγγίσετε τις ψηλότερες από αυτές μεγαλώνει, γι' αυτό επιδείξτε σύνεση και προσοχή. Το όνομα του ποταμού, άλλωστε, τα λέει όλα. Υπάρχουν όμως και άλλα σημεία με βάθρες, πιο τουριστικά και πιο προσιτά στους περισσοτέρους, όπως η Γριά Βάθρα, που βρίσκεται πιο χαμηλά, στην περιοχή των Θερμών. Εδώ υπάρχουν επίσης θερμά λουτρά, ενώ το καλοκαίρι συνωστίζονται οι περισσότεροι επισκέπτες του νησιού, γι' αυτό υπάρχει καλή τουριστική υποδομή.








Η «Γριά Βάθρα»

Από τα Θερμά, μπορείτε να κινηθείτε προς το Παλαιοχώρι με τα αρχαία του, αλλά και την παραλιακή -και λιγότερο γραφική- Καμαριώτισσα, που φιλοξενεί το λιμανάκι του νησιού, ενώ συγκεντρώνει και το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της Σαμοθράκης, ειδικά το χειμώνα και την άνοιξη, όταν δεν έχουν ανοίξει ακόμα τα... καλοκαιρινά στέκια. Τούτη την εποχή, θα βρείτε εδώ και τα περισσότερα καταλύματα και ταβέρνες.

Και η βόλτα συνεχίζεται. Σε απόσταση 7 - 8 χιλιομέτρων από την Καμαριώτισσα, δεσπόζει η αμφιθεατρικά χτισμένη και πολύ περιποιημένη Χώρα του νησιού, το οικιστικό στολίδι της Σαμοθράκης. Με πάμπολλα φροντισμένα και πολλά αναπαλαιωμένα σπίτια, αλλά και καφενεία, μπαράκια, ταβερνάκια και πολύ συμπαθητικά καταστήματα (στο φόρτε τους το καλοκαίρι και αυτά), η βόλτα στα καλντερίμια της Χώρας είναι must και... αγαπημένη συνήθεια τα ανοιξιάτικα και καλοκαιρινά απογεύματα και βράδια στο νησί, ακόμη και τώρα που δεν είναι όλα ανοιχτά. 









Η Χώρα της Σαμοθράκης

Το σημειώνουμε και αυτό και προχωράμε ακόμη πιο ανατολικά για τα υπόλοιπα χωριά του νησιού, με μια στάση που επιβάλλεται στον ορεινό Προφήτη Ηλία. Εδώ ερχόμαστε οπωσδήποτε για κατσικάκι στη σούβλα, το οποίο σερβίρεται σε οποιαδήποτε ταβέρνα του χωριού κι αν επιλέξουμε να καθίσουμε. Είναι το έτερο must (γαστρονομικό αυτήν τη φορά) της περιήγησής μας στο νησί και δεν το παραβλέπουμε.









Η Παχιά Άμμος

Κι αν τέλος μας έπιασε η ζέστη και επιθυμούμε μια βουτιά σε νερό... θαλασσινό, η Σαμοθράκη διαθέτει κάμποσες βοτσαλωτές παραλίες, αλλά και μία (και μοναδική) αμμώδη και πολύ καλή επιλογή, την Παχιά Αμμο, με τα καθαρά της νερά, λίγη οργάνωση και πολύ ελεύθερο χώρο και άνεση. Για μπάνιο με φόντο το επιβλητικό Σάος και μια αίσθηση μυστηρίου να πλανάται στον αέρα... Είναι τα σύννεφα που «παιχνιδίζουν» στην κορυφή του. Ισως και οι Κάβειροι που μένουν για πάντα εδώ.










Πότε και πως να πάτε

Το καράβι σαλπάρει από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης όταν ο καιρός το επιτρέπει. Αυτό σημαίνει ότι την προσεγγίζεις ευκολότερα το καλοκαίρι. Τον Αύγουστο το νησί βουλιάζει από κόσμο. Οπότε γι’ αυτούς που αναζητούν ησυχία οι ιδανικοί καλοκαιρινοί μήνες είναι ο Ιούνιος και ο Ιούλιος.


Ευχαριστούμε για τις σπάνιες και μοναδικές αυτές εικόνες τον φωτογράφο Βασίλη Ραμιώτη