Μάχη της κυβέρνησης σε πέντε μέτωπα - Ποιοι θα εφαρμόσουν το μοντέλο Μητσοτάκη

«Πριν από λίγες ημέρες ο λαός μάς εμπιστεύτηκε με τόλμη και ωριμότητα. Με την ίδια τόλμη και ωριμότητα καλούμαστε τώρα να κυβερνήσουμε για τα επόμενα τέσσερα χρόνια», διακήρυξε ο νέος πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του προς τα μέλη της κυβέρνησής του κατά την πρώτη συνεδρίαση του νέου Υπουργικού Συμβουλίου.

Δίνοντας ο ίδιος το σύνθημα της ετοιμότητας και της αποφασιστικότητας που θέλει, όπως είπε, να αποτελέσουν τα χαρακτηριστικά της διακυβέρνησής του, ο κ. Μητσοτάκης σήκωσε πρώτος τα μανίκια και προχώρησε με γοργούς ρυθμούς στη διανομή ρόλων ώστε η κυβέρνηση που συγκρότησε να λειτουργήσει σαν καλοκουρδισμένη μηχανή που θα δίνει συντονισμένα όλες τις μάχες που απαιτούνται για την ταχεία επιστροφή της χώρας στην κανονικότητα και την άμεση βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Ο εκλεγμένος πρωθυπουργός προετοιμάζεται για να εμφανιστεί την προσεχή εβδομάδα ενώπιον της Βουλής, να παρουσιάσει τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης το προσεχές Σάββατο και να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης τη Δευτέρα 22 Ιουλίου, έτσι ώστε αμέσως μετά να κατατεθούν για συζήτηση και ψήφιση τα πρώτα νομοσχέδια που οι κυβερνητικοί επιτελείς δηλώνουν ότι έχουν έτοιμα.

Τα τρία πρώτα νομοσχέδια

■ Το πρώτο νομοσχέδιο θα αφορά το επιτελικό κράτος και, κατά τον προγραμματισμό, θα κατατεθεί στις 23 Ιουλίου. Θα περιέχει ρυθμίσεις για τη νέα δομή στη λειτουργία της κυβέρνησης, καθώς και για την αναδιάρθρωση του κρατικού μηχανισμού ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών και τις επιταγές της ψηφιακής εποχής. Σε αυτό θα ενταχθούν επίσης οι αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα, η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, καθώς και διατάξεις που θα διορθώνουν τις... ανορθογραφίες που έφερε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση η απλή αναλογική.

■ Στη συνέχεια θα πάρει σειρά το φορολογικό νομοσχέδιο με τις πρώτες μειώσεις φόρου τις οποίες έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση στους πολίτες. Αν και η εφαρμογή των περισσότερων ρυθμίσεων θα ξεκινήσει από την αρχή του νέου χρόνου, η κυβερνητική ηγεσία έκρινε ότι πρέπει να ψηφιστούν τώρα ώστε να σταλεί διπλό μήνυμα αφενός προς τους πολίτες για απαρέγκλιτη τήρηση των δεσμεύσεων και αφετέρου προς τους διεθνείς και τους εγχώριους επενδυτές ότι είναι ώρα να προχωρήσουν σε επενδύσεις που θα δημιουργήσουν νέες δουλειές και θέσεις εργασίας.

■ Με την επανέναρξη των εργασιών της Βουλής αμέσως μετά τον Δεκαπενταύγουστο προγραμματίζεται να κατατεθεί το τρίτο κατά σειρά νομοσχέδιο, που είναι το λεγόμενο «αναπτυξιακό». Με αυτό η κυβέρνηση σχεδιάζει να ξεδιπλώσει τη μεταρρυθμιστική της στρατηγική αίροντας τα εμπόδια που ορθώνει η γραφειοκρατία στον δρόμο όσων θέλουν να επενδύσουν στην Ελλάδα.

Καλό το διεθνές κλίμα

Οι πρώτες πληροφορίες που έρχονται από το εξωτερικό υποστηρίζουν ότι οι μέχρι στιγμής πρωτοβουλίες της κυβέρνησης Μητσοτάκη έχουν καλλιεργήσει θετικό κλίμα στις τάξεις των εταίρων και δανειστών της χώρας. Ο νέος πρωθυπουργός είχε συνομιλίες με πολλούς ξένους ηγέτες, όπως ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και η Βρετανή πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, ενώ δέχτηκε και την πρώτη πρόσκληση για διεθνές ταξίδι που ήρθε από τη Γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ, την οποία θα συναντήσει στο Βερολίνο το τρίτο δεκαήμερο του Αυγούστου.

Στο κυβερνητικό στρατόπεδο επικρατεί συγκρατημένη, είναι αλήθεια, ευφορία, καθώς ο ίδιος ο πρωθυπουργός κάλεσε στο πρώτο Υπουργικό Συμβούλιο τους συνεργάτες του να κρατήσουν «ψηλά τους στόχους και χαμηλά το βλέμμα», αποδεικνύοντας ότι δεν θα γίνουν «άλλη μία κυβέρνηση», σαν τις προηγούμενες, αλλά ότι θα είναι «πραγματικά μια άλλη κυβέρνηση».

Η πραγματικότητα, άλλωστε, την οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί του είναι αδυσώπητη και δεν αλλάζει επειδή εγκαταστάθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου το -χρήσιμο κατά τα άλλα- ηλεκτρονικό σύστημα για την καθημερινή παρακολούθηση του έργου κάθε υπουργού και υφυπουργού.

Η κυβέρνηση έχει μπροστά της μικρές και μεγάλες προκλήσεις, αλλά και αστάθμητους παράγοντες που δεν αρκούν τα ωραία λόγια και οι καλές προθέσεις για να αντιμετωπιστούν. Μαζί με την πανηγυρική παράδοση και παραλαβή των υπουργείων, τα κυβερνητικά στελέχη παρέλαβαν από τους προκατόχους τους του ΣΥΡΙΖΑ πολλές «καυτές πατάτες».

Ορισμένες μάλιστα από τις επείγουσες εκκρεμότητες έχουν τον χαρακτήρα ωρολογιακής βόμβας που αν δεν απενεργοποιηθεί άμεσα μπορεί να σκάσει στα χέρια των σημερινών κυβερνώντων, αλλάζοντας άρδην τη θετική ατμόσφαιρα που δημιούργησαν η εκλογική νίκη της Νέας Δημοκρατίας, η αυτοδύναμη κοινοβουλευτική πλειοψηφία που λύνει τα χέρια των υπουργών για να εφαρμόσουν το κυβερνητικό πρόγραμμα, καθώς και τα θετικά πρώτα δείγματα από την εκκίνηση της κυβερνητικής μηχανής.

Γρήγορα και αποφασιστικά

Ενδεικτικά, μερικά από τα καυτά ζητήματα που έχει ενώπιόν της η νέα κυβέρνηση και καλείται να επιλύσει με ταχύτητα και αποφασιστικότητα είναι τα εξής:

■ Ο κίνδυνος κατάρρευσης της ΔΕΗ. Η μεγαλύτερη Επιχείρηση της χώρας παραδόθηκε από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ καθημαγμένη και στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Αν δεν ληφθούν οι δέουσες αποφάσεις σε σύντομο χρόνο, η ΔΕΗ κινδυνεύει να «σκάσει», κάτι που αν συμβεί θα έχει μεγάλες επιπτώσεις στην οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα.

■ Το βάλτωμα της επένδυσης του Ελληνικού. Συνδυάζοντας ανικανότητα και ιδεοληψία οι ιθύνοντες του ΣΥΡΙΖΑ εμπόδιζαν επί τεσσεράμισι ολόκληρα χρόνια την έναρξη των εργασιών στη μεγαλύτερη επένδυση που σχεδιάζεται να γίνει στην Ελλάδα. Λίγο μάλιστα προτού παραδώσουν την εξουσία εξέδωσαν υπουργική απόφαση που θέτει προσκόμματα και υπονομεύει την εφαρμογή της υπόσχεσης του νέου πρωθυπουργού ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. μέσα στην πρώτη εβδομάδα θα υπογράψει τις αποφάσεις για το ξεμπλοκάρισμα της επένδυσης. Ο αρμόδιος υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Αδωνις Γεωργιάδης μετέθεσε για το τέλος του χρόνου την έναρξη των εργασιών στον χώρο του παλαιού αεροδρομίου, γεγονός που δεν ενθουσίασε τους πολίτες.

■ Η σκανδαλώδης συμφωνία της ΕΡΤ για τα τηλεοπτικά δικαιώματα των ποδοσφαιρικών ομάδων. Την τελευταία ημέρα της προεκλογικής περιόδου ο Αλέξης Τσίπρας και οι συνεργάτες του έκαναν ψηφοθηρικές ανακοινώσεις, οι οποίες, όπως αποκαλύπτει το «ΘΕΜΑ» φέρνοντας στο φως εσωτερικό έγγραφο της ΕΡΤ, εφόσον προωθηθούν από τη νέα κυβέρνηση, η δημόσια τηλεόραση θα δεχτεί δυνατό οικονομικό πλήγμα που θα απειλήσει τη βιωσιμότητά της. Από την άλλη, αν η κυβέρνηση ακυρώσει τις προφορικές συμφωνίες των προκατόχων της, κινδυνεύει να βρεθεί απέναντι στις διαμαρτυρίες ομάδων που απειλούνται με χρεοκοπία και στον κίνδυνο να μην αρχίσουν ποτέ τα νέα πρωταθλήματα.

■ Το «άβατο των Εξαρχείων». Ο πήχης για την καταστολή της εκτεταμένης ανομίας που επικρατεί στη χώρα έχει μπει πολύ ψηλά για την κυβέρνηση Μητσοτάκη και τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, που βρίσκεται για τέταρτη φορά στον πύργο της Κατεχάκη. Οι προσδοκίες που έχουν καλλιεργηθεί είναι μεγάλες και η κατάργηση του «άβατου των Εξαρχείων» καθίσταται εκ των πραγμάτων επιτακτική ανάγκη για να στείλει το μήνυμα της αλλαγής του υποδείγματος στην εν γένει αντιεγκληματική πολιτική που θα εφαρμόζεται εφεξής.

■ Οι «στραβές στη βάρδια» με απρόοπτες φυσικές καταστροφές. Η φονική κακοκαιρία στη Χαλκιδική που κόστισε τη ζωή επτά συνανθρώπων μας, η πλειονότητα των οποίων ήταν τουρίστες, ήταν ένα προειδοποιητικό σήμα για το πώς από τη μια στιγμή στην άλλη ένας αστάθμητος παράγοντας μπορεί να ανατρέψει τα πάντα. Οι κυβερνητικοί ιθύνοντες έδειξαν καλά αντανακλαστικά και βρέθηκαν γρήγορα στο πεδίο της καταστροφής. Το «άλλοθι», ωστόσο, ότι παρέλαβαν ανοχύρωτη τη χώρα με διαλυμένη την υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας και απενεργοποιημένο το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης των πολιτών, τον πανευρωπαϊκό αριθμό κλήσης έκτακτης ανάγκης 112, δεν θα υπάρχει για πολύ ακόμη. Στην επόμενη μεγάλη φυσική καταστροφή, που κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι θα συμβεί μέσα στο καλοκαίρι, όπως μια μεγάλη πυρκαγιά, ή το φθινόπωρο, όπως μια μεγάλη πλημμύρα, οφείλουν να είναι όχι απλώς έτοιμοι, αλλά πανέτοιμοι. Το δόγμα «μου έτυχε στραβή στη βάρδιά μου» έκλεισε τον κύκλο του μαζί με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Το μοντέλο Κυριάκου και ποιοι θα το εφαρμοσουν - Ο κρίσιμος ρόλος των 21 τεχνοκρατών και η τριανδρία που αναλαμβάνει τον συντονισμό και την αξιολόγηση

«Σε κάθε κυβέρνηση τα πρόσωπα που θεωρούνται σαν το βαρύ πυροβολικό είναι περίπου το 10% του συνόλου των υπουργών. Ενα επιπλέον ποσοστό 10% των μελών του Υπουργικού Συμβουλίου είναι πρόσωπα που μπορούν να θεωρηθούν σαν τα καλά χαρτιά του πρωθυπουργού. Στην περίπτωση του Κυριάκου Μητσοτάκη χρειάζονται πέντε πολύ καλοί υπουργοί και ακόμη πέντε καλοί. Αν αυτά τα 5+5 πρόσωπα της νέας κυβέρνησης, υπό την καθοδήγηση του πρωθυπουργού, αποδώσουν, θα δώσουν τον τόνο της επιτυχίας», παρατηρεί έμπειρο πολιτικό στέλεχος που δεν συμμετέχει στην παρούσα Βουλή.

Η ανακοίνωση του προγράμματος της κυβέρνησης Μητσοτάκη και ο καθορισμός των αρμοδιοτήτων των νέων υπουργών, μόλις λίγες ώρες μετά την ορκωμοσία τους, οδήγησαν ακόμη και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να παραδεχτούν δημοσίως ότι η Ν.Δ. ήταν άρτια προετοιμασμένη να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας.

Οι τεχνοκράτες

Η νέα κυβέρνηση έχει 21 πρόσωπα που θεωρούνται τεχνοκράτες και επέλεξαν να βάλουν την προσφορά στα κοινά πάνω από την επαγγελματική τους σταδιοδρομία, η οποία κατά τεκμήριο ήταν πιο προσοδοφόρα από την υπουργική αποζημίωση. Οι τεχνοκράτες του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι βέβαιο ότι θα κινηθούν με τη λογική της υπέρβασης των χρονοβόρων διαδικασιών του δημόσιου τομέα. Μετά την αποτυχία των Γάλλων να αναμορφώσουν την αργοκίνητη ελληνική δημόσια διοίκηση, η αντίληψη που διαμορφώνεται είναι ότι χωρίς bypass δεν μπορεί να υλοποιηθεί καμία μεταρρύθμιση προς όφελος των πολιτών.

Ισως το πιο κομβικό ζήτημα για τον κ. Μητσοτάκη είναι ο συντονισμός του πολυάριθμου κυβερνητικού σχήματος και η αξιοποίηση των προσώπων που έχουν πρακτικές δυνατότητες, αποφασιστικότητα και αντίληψη της οικονομίας, αφού οι δυσκολίες είναι δεδομένες και η Ελλάδα βρίσκεται σε ναρκοπέδιο.

Ποιοι θα αναλάβουν την καθοδήγηση των 21 τεχνοκρατών της κυβέρνησης Μητσοτάκη και τον συντονισμό τους με τους υπόλοιπους 30 υπουργούς; Με τα καθήκοντα αυτά είναι επιφορτισμένοι ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Παναγιώτης Πικραμμένος με τον υπουργό Επικρατείας Γιώργο Γεραπετρίτη και τον υφυπουργό παρά τω πρωθυπουργώ Ακη Σκέρτσο. Το κύρος και η εμπειρία του πρώην υπηρεσιακού πρωθυπουργού Π. Πικραμμένου από κοινού με τις δεξιότητες του συνταγματολόγου Γ. Γεραπετρίτη και την ορμή του κ. Σκέρτσου, που επικρίθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ επειδή η τελευταία του επαγγελματική θέση ήταν αυτή του γενικού διευθυντή στον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, θα πρέπει να λειτουργήσουν συνδυαστικά ώστε να αποτρέψουν πιθανούς κραδασμούς στην κυβερνητική μηχανή.

Η τριανδρία Πικραμμένου - Γεραπετρίτη - Σκέρτσου, οι τρεις σωματοφύλακες του κ. Μητσοτάκη, είναι η ομάδα που θα αναλάβει εκτός των άλλων και την αξιολόγηση των υπόλοιπων 48 μελών του Υπουργικού Συμβουλίου. Για τον συντονισμό ενεργοποιείται ένα ειδικό σύστημα πληροφορικής που αποκαλείται «Μαζί» και στο οποίο θα υπάρχουν όλα τα έργα και οι στόχοι που περιλαμβάνονται στο κυβερνητικό πρόγραμμα για να ελέγχονται οι δράσεις και η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων.

Ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με όσα λένε συνομιλητές του, περιμένει πολλά και από τους 29 υφυπουργούς του που πλαισιώνουν τους υπουργούς. Από την πρώτη στιγμή μετά την ορκωμοσία τους όλοι οι υφυπουργοί γνωρίζουν επακριβώς τις αρμοδιότητές τους, αφού θα αντικαταστήσουν και 30 γενικούς γραμματείς, οι θέσεις των οποίων καταργούνται.

Από τους υφυπουργούς Οικονομικών Απόστολο Βεσυρόπουλο, Θεόδωρο Σκυλακάκη και Γιώργο Ζαββό, που θα πρέπει να προσέχουν γραμμή-γραμμή τα θεμελιώδη μεγέθη της ελληνικής οικονομίας, στον κ. Γιάννη Τσακίρη που θα αναλάβει να κινητοποιήσει τους ξένους επενδυτές και να διευκολύνει συμπράξεις ιδιωτών με φορείς του Δημοσίου, στον υφυπουργό Εξωτερικών Κώστα Φραγκογιάννη, που θεωρείται εξπέρ στην προώθηση των εξαγωγών και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων, στον κ. Γεράσιμο Θωμά, τον αναπληρωτή γενικό διευθυντή Ενέργειας της Κομισιόν που τοποθετήθηκε υφυπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων και η πρώτη του δοκιμασία θα είναι να λύσει τον γρίφο της ΔΕΗ, στον προερχόμενο από την Google Γρηγόρη Ζαριφόπουλο, οι υφυπουργοί δεν έχουν ούτε μια μέρα για χάσιμο και καλούνται να αποδείξουν ότι είναι έτοιμοι να εργαστούν αποδοτικά.

Ο νέος υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, έχοντας διαχειριστεί με επιτυχία αναπτυξιακά έργα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ σε όλο τον κόσμο, έχει αποκτήσει πολύτιμη εμπειρία στη διαπραγμάτευση με φορείς των χωρών επένδυσης. Μέσα από τον ρόλο του στην ανάπτυξη και την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων έχει συνεισφέρει στη δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας και ταυτόχρονα δημιουργήσει σημαντική υπεραξία σε κάθε χώρα δραστηριοποίησης. Εχει ηγηθεί συνολικά 18 επενδύσεων παραγωγικού χαρακτήρα σε 16 χώρες, 9 κοινοπρακτικών επενδύσεων, 5 εξαγορών και, τέλος, της ίδρυσης πολλαπλών εταιρειών εμπορικού χαρακτήρα σε δεκάδες χώρες. Μέσω της πολυετούς και διεθνούς δραστηριότητάς του έχει αποκτήσει πλήρη και σύγχρονη αντίληψη όσων απαιτούνται για την αποτελεσματική προσέλκυση ξένων επενδύσεων, την προώθηση των εξαγωγών και την ανάπτυξη στη διεθνή οικονομία.

«Σπανίως ένας νέος πρωθυπουργός είναι τόσο καλά προετοιμασμένος», έγραψε για τον κ. Μητσοτάκη η γερμανική εφημερίδα «Badische Zeitung». Εκτός όμως από την προετοιμασία, τα νομοσχέδια που είναι έτοιμα προς ψήφιση και τα βιογραφικά σημειώματα που δείχνουν ότι οι νέοι υπουργοί είναι αξιόλογοι, αυτό που έχει σημασία είναι να λυθούν τα προβλήματα των πολιτών: από τα χρέη στην Εφορία, τα κόκκινα δάνεια, τη μείωση των φόρων και τη δανειοδότηση των μικρών επιχειρήσεων. Διότι οι κυβερνήσεις δεν κρίνονται μόνο από τα μεγάλα projects όπως το Ελληνικό, η ΔΕΗ και η επαναδιαπραγμάτευση των υπέρογκων πρωτογενών πλεονασμάτων, αλλά και από τον χειρισμό μικρών καθημερινών θεμάτων που επηρεάζουν τη ζωή των πολιτών.

Το πρόγραμμα δράσης και η ψηφιακή διακυβέρνηση

Σαν έτοιμος από καιρό, ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε τις ημερομηνίες που θα κατατεθούν οι δύο πρώτοι νόμοι της κυβέρνησης: στις 23 Ιουλίου θα πάει στη Βουλή προς ψήφιση το σχέδιο για το επιτελικό κράτος και θα ακολουθήσει το φορολογικό νομοσχέδιο, με τις πρώτες μειώσεις φόρων που υποσχέθηκε πείθοντας τους Ελληνες να του δώσουν ποσοστό 39,85%, το οποίο μεταφράζεται σε κοινοβουλευτική ομάδα 158 βουλευτών.

Υπενθυμίζοντας στους 51 υπουργούς και υφυπουργούς του, κοινοβουλευτικούς και τεχνοκράτες, ότι πρέπει να λειτουργήσουν σαν εξαρτήματα μιας καλοκουρδισμένης μηχανής, ο κ. Μητσοτάκης έδωσε σε όλα τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου το πρόγραμμα δράσης για τις πρώτες 180 ημέρες, επισημαίνοντας ότι για να διασφαλιστεί η εφαρμογή των προεκλογικών δεσμεύσεων της Ν.Δ., εκτός των χρονοδιαγραμμάτων, προϋπόθεση είναι η αξιολόγηση όλων των μελών της κυβέρνησης. Εκτός από τον τομέα «Ασφάλεια στο σπίτι, στην πόλη και στη χώρα», το φλέγον ζητημα της μετανάστευσης και τους κρίσιμους για το μέλλον της χώρας τομείς της οικονομίας και των επενδύσεων, ο πρωθυπουργός επενδύει πολλά στην Ψηφιακή Διακυβέρνηση.

Ο κ. Κυριάκος Πιερρακάκης, στον οποίο ανατέθηκε αυτό το χαρτοφυλάκιο, είναι το τρίτο πρόσωπο της κυβέρνησης Μητσοτάκη που προέρχεται από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ, σηματοδοτώντας το άνοιγμα της Ν.Δ. σε πρόσωπα που θεωρούνται κεντρογενή και τη δημιουργία διαύλου με ψηφοφόρους του Κινήματος Αλλαγής.

Αν καταφέρει να επεκτείνει τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του Δημοσίου, να καταργήσει τα έγγραφα και να απλοποιήσει τις χρονοβόρες διαδικασίες που ταλαιπωρούν τους πολίτες, ψηφιοποιώντας ακόμη και τις υπεύθυνες δηλώσεις ή τις εξουσιοδοτήσεις, ο κ. Πιερρακάκης θα έχει πετύχει. Η δοκιμαστική ενεργοποίηση του ευρωπαϊκού αριθμού έκτακτης ανάγκης 112 αμέσως μετά τη φονική κακοκαιρία στη Χαλκιδική έδειξε ότι αν υπάρχει προθυμία ακόμη και προβλήματα που παρέμεναν άλυτα επί χρόνια μπορούν να διευθετηθούν.