Πλακιωτάκης: Κίνητρα για προσέλκυση ναυτιλιακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα και επενδύσεων στα λιμάνια

Κίνητρα για προσέλκυση επενδύσεων στον ευρύτερο τομέα της ναυτιλιακής βιομηχανίας, ανακοίνωσε ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Γιάννης Πλακιωτάκης.

Πιο συγκεκριμένα:

«Για να συνεχίσει η ελληνική ναυτιλία να αποτελεί την αιχμή του δόρατος της εθνικής μας οικονομίας και να πρωταγωνιστεί στα παγκόσμια ναυτιλιακά δρώμενα, θα πρέπει να αναλάβουμε πρωτοβουλίες που θα δημιουργήσουν συνέργειες τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, να αναπτύξουμε το ναυτιλιακό μας προϊόν τόσο στη θάλασσα όσο και στη στεριά για όλο το χρόνο, και να ηγηθούμε της ναυτιλιακής πολιτικής στην Ευρώπη.

1. Στο πλαίσιο αυτό, όπως πολλές φορές έχουμε επισημάνει τόσο εγώ, όσο και ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, πρώτη μας προτεραιότητα είναι να διαμορφώσουμε ένα φιλικότερο προς τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις νομοθετικό και φορολογικό πλαίσιο, ώστε να προσελκυστούν νέες επενδύσεις και να διευκολυνθεί η εγκατάσταση ξένων ναυτιλιακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα.

Υπό αυτή την οπτική, σας δηλώνω ότι θα προχωρήσουμε στην παροχή κινήτρων για την προσέλκυση περισσότερων πλοίων στην ελληνική σημαία, την ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου με την ναυπήγηση πλοίων στην Ελλάδα, και την προσαρμογή τους στα νέα περιβαλλοντικά δεδομένα που θα προκύψουν μετά από το 2020 με την υιοθέτηση της αλλαγής καυσίμου.

2. Προτεραιότητά μου αλλά και της Νέας Δημοκρατίας επίσης, είναι η αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών και των υπηρεσιών τους, ώστε να βελτιωθεί η προσβασιμότητά τους καθώς και η συνδεσιμότητά τους με τη νησιωτική Ελλάδα.

Η αναβάθμιση των λιμένων μας, θα λειτουργήσει ως καταλύτης, ώστε τα ελληνικά λιμάνια να αποτελέσουν ελκυστικό home port για τα κρουαζιερόπλοια και, παράλληλα, για να αναβαθμιστεί ο κλάδος του θαλάσσιου τουρισμού.

Στο πλαίσιο αυτό, θα επικαιροποιηθεί η εθνική στρατηγική λιμένων και θα ενσωματωθεί στην εθνική στρατηγική για τα logistics.

Μόνο αν αναβαθμιστούν τα λιμάνια μας, θα μπορέσουμε πραγματικά να μετατρέψουμε την Ελλάδα σε «πύλη εμπορίου» της Ευρώπης για το εμπόριο από τα λιμάνια της Μέσης Ανατολής και της Άπω Ανατολής.

Επίσης, μόνο τότε θα μπορέσουμε να αναπτύξουμε τον Πειραιά μας σε μεγάλο ναυτιλιακό cluster όπου παράλληλα με τις κυρίως δραστηριότητές του, θα μπορέσει να έχει έσοδα η εθνική οικονομία μας από πολλές βοηθητικές υπηρεσίες όπως ναυλομεσιτικές, πρακτόρευσης, τροφοδοσίας και εξοπλισμών πλοίων κ.λπ.

3. Βασική επιλογή του προγράμματος Ναυτιλίας της κυβέρνησής μας, κυρίες και κύριοι, είναι αναβίωση της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης μέσω χρηματοδοτικών δράσεων υπό μορφή έργων - project – από κοινοπρακτικά σχήματα (σε μορφή cluster ή κοινοπραξίας) αποτελούμενα από μικρό αριθμό επιχειρήσεων ή υιοθέτηση στρατηγική «έξυπνης εξειδίκευσης» για τα μικρότερα ναυπηγεία που θα δραστηριοποιούνται στην κατασκευή, τις επισκευές ή μετασκευές, σκαφών αναψυχής, επιβατηγών/οχηματαγωγών, πλοίων ανεφοδιασμού, και μετασκευές πλοίων για καλύτερες περιβαλλοντικές επιδόσεις (LNG-fuelled conversions, hybrids)».

Στη συνέχεια ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής αναφέρθηκε στα μέτρα για την αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης.

«Η Ελληνική Ναυτιλία είναι βέβαιο, ότι δεν θα μπορέσει να πάει μακριά, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα για την αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης.

Στο πλαίσιο αυτό, παράλληλα με τις δημόσιες Ακαδημίες μας, θα πρέπει να λειτουργήσουν ιδιωτικές Ακαδημίες, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες φοίτησης και να σταματήσει η φυγή των νέων μας για σπουδές σε Ναυτικές Ακαδημίες γειτονικών χωρών, αλλά και για να ενθαρρυνθούν όλο και περισσότεροι νέοι να ακολουθήσουν το ναυτικό επάγγελμα.

Επίσης, τα ζητήματα που θα αντιμετωπιστούν άμεσα για να υπάρξουν βήματα προόδου στις Ακαδημίες του Εμπορικού μας Ναυτικού είναι:

Η έλλειψη πόρων.

Η απουσία σύγχρονου υλικοτεχνικού εξοπλισμού. Για παράδειγμα, θα δοθεί έμφαση στα μαθήματα χρήσης νέων τεχνολογιών και όλες οι σχολές θα εφοδιαστούν με προσομοιωτές, ώστε οι σπουδαστές να εξοικειωθούν με πραγματικές καταστάσεις για να μπορούν να αντιμετωπίσουν πιθανές απρόβλεπτες καταστάσεις επί του πλοίου.

Η βελτίωση των κτιριακών και τεχνολογικών υποδομών στις Α.Ε.Ν.

Η έλλειψη μονίμων καθηγητών στις Α.Ε.Ν.

Η αναβάθμιση των εκπαιδευτικών εγχειριδίων.

Η μη εύρεση πλοίων για την οργάνωση εκπαιδευτικών ταξιδιών των σπουδαστών των ακαδημιών όπως προβλέπεται από το σύστημα εναλλασσόμενης εκπαίδευσης».

Ο Γιάννης Πλακιωτάκης υπογράμμισε:

«Είναι πολλά αυτά που μπορούν να γίνουν ακόμη για να διατηρήσουμε την ελληνική ναυτιλία μας στην κορυφή της παγκόσμιας ναυτιλίας.

Δεν θα μπορέσει να γίνει τίποτε όμως, αν δεν κατορθώσουμε να εξασφαλίσουμε την ομαλή χρηματοδότησης του κλάδου της ελληνικής ναυτιλίας τόσο σε βραχυχρόνιο όσο και μακροχρόνιο επίπεδο.

Με δεδομένο ότι η ναυτιλία αποτελεί έναν κλάδο εντάσεως κεφαλαίου με πολύ μεγάλες διακυμάνσεις, και λόγω των ναυτιλιακών κύκλων οι ναύλοι παρουσιάζουν έντονες διακυμάνσεις, θα πρέπει να ξεφύγουμε από τον παραδοσιακό τρόπο χρηματοδότησης μέσω των ελληνικών, ευρωπαϊκών ή κινεζικών τραπεζών και να εξεύρουμε εναλλακτικούς τρόπους εξεύρεσης πόρων για την κάλυψη των αναγκών της ελληνικής ναυτιλίας.

Στο πλαίσιο αυτό, θα δοθεί ώθηση στην υιοθέτηση για παράδειγμα πρακτικών όπως η χρηματοδοτική μίσθωση (Leasing), τα κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (Venture Capital), η σύναψη ομολογιακών δανείων ή η ίδρυση επενδυτικών εταιρειών ειδικού σκοπού (Special Purpose Acquisition Companies), ώστε να εξασφαλίσουμε πόρους για την αγορά ή ναυπήγηση νέων πλοίων, και να εξασφαλίσουμε την ανταγωνιστικότητα της ναυτιλίας μας και στο μέλλον.

Τέλος, κυρίες και κύριοι, αν δεν υπάρξει ένα δίκτυ κοινωνικής προστασίας και ενίσχυσης όσων ασχολούνται με τις δραστηριότητες της θαλάσσιας οικονομίας, είναι βέβαιο ότι η ελληνική ναυτιλία δεν θα έχει μέλλον.

Υπό το πρίσμα αυτό, θα προχωρήσουμε στο πάγωμα αρχικά και στη συνέχεια, τη μείωση της φορολογίας των εργαζομένων στην ναυτιλία.

Επίσης, θα υπάρξει μέριμνα για την κάλυψη του Οίκου Ναύτου με το απαραίτητο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, αλλά και η εξασφάλιση του ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων των Ελλήνων ναυτικών».

Ο υπουργός επεσήμανε ότι «στο άμεσο μέλλον ο κλάδος της Ναυτιλίας μας, καλείται να αντιμετωπίσει τις λανθασμένες πολιτικές επιλογές του παρελθόντος, καθώς και σημαντικές απειλές που αναδύονται στο παγκόσμιο ναυτιλιακό περιβάλλον».

Συγκεκριμένα:

«Το διεθνές κανονιστικό πλαίσιο γίνεται όλο πιο σύνθετο και, αντί να διαμορφωθεί ένα ενιαίο νομικό καθεστώς, παρατηρούμε ότι συνεχώς κατακερματίζεται και συνεχώς δημιουργούνται επιπρόσθετα εμπόδια στο ελεύθερο εμπόριο και την παγκόσμια ναυτιλία. Επίσης, ο εμπορικός πόλεμος που βρίσκεται ανάμεσα στις μεγάλες εμπορικές δυνάμεις του κόσμου είναι πιθανό να πλήξει ακόμη περισσότερο το παγκόσμιο ναυτιλιακό περιβάλλον και να δημιουργήσει στρεβλώσεις που θα επηρεάσουν αρνητικά το κόστος μεταφοράς, αλλά και τον υγιή ανταγωνισμό. Στο πλαίσιο αυτό, η ακαμψία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η αδυναμία των αξιωματούχων της να λάβουν αποφάσεις είναι πιθανό να οδηγήσουν σημαντικό αριθμό εφοπλιστών εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία της πληροφορικής, αλλάζουν άρδην τον τρόπο λειτουργίας των ναυτιλιακών εταιρειών και αναδεικνύονται τα κενά που υπάρχουν στην εκπαίδευση και κατάρτιση των στελεχών και του προσωπικού της ελληνικής ναυτιλίας. Επίσης, εγείρονται και πρόσθετες χρηματοδοτικές ανάγκες για την επάνδρωση τόσο των ναυτιλιακών εταιρειών όσο και των πλοίων με τα εν λόγω εξελιγμένα τεχνολογικά προϊόντα.

Οι διακυμάνσεις στις ναυλαγορές, έχουν επιφέρει μείωση στην κερδοφορία των ναυτιλιακών εταιριών, κλιμάκωση των δανειακών τους επιβαρύνσεων και την αύξηση των χρηματοδοτικών τους απαιτήσεων για την κάλυψη των υποχρεώσεών τους και την αγορά νέων σκαφών. Στο πλαίσιο αυτό, αναδεικνύεται το υπαρκτό πρόβλημα της χρηματοδότησης της ελληνικής ναυτιλίας, ώστε ένα εξασφαλιστεί η βιωσιμότητά της.

Ο διεθνής ανταγωνισμός για την ελληνόκτητη ναυτιλία εντείνεται συνεχώς, αφού καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τους Κινέζικους, Ιαπωνικούς, Γερμανικούς ακόμη και Ιρανικούς ναυτιλιακούς ομίλους που προσπαθούν να αυξήσουν το μερίδιό τους στην ναυτιλιακή αγορά. Επίσης, παρατηρείται αύξηση του παγκόσμιου εμπορίου και της οικονομικής ισχύος στις ταχέως αναπτυσσόμενες αγορές της Νοτιοανατολικής Ασίας. Επιπρόσθετα, δεν πρέπει να υποτιμηθούν οι όλο και πιο έντονες πιέσεις συγκεκριμένων λόμπι για την αλλαγή του φορολογικού καθεστώτος που ισχύει για την ελληνόκτητη ναυτιλία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο ίδιο πλαίσιο, καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε και τις περιβαλλοντικές προκλήσεις και το αίτημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για νεότευκτα και φιλικά προς το περιβάλλον πλοία.

Το ελληνικό νηολόγιο φθίνει συνεχώς με έντονους ρυθμούς, ενώ η ελληνική πλοιοκτησία αναπτύσσεται συνεχώς. Η αντίθεση αυτή πρέπει να μας προβληματίσει, ώστε να εξετάσουμε πως θα αναστραφεί η πτωτική πορεία του νηολογίου πριν η κατάσταση εξελιχθεί σε μη αναστρέψιμη. Πρέπει να αναχαιτίσουμε άμεσα τη δυναμική ανταγωνιστικών προς εμάς χωρών όπως η Μάλτα, όπου κατάφερε να προσελκύσει στο νηολόγιό της μεγάλο αριθμό πλοίων, κατέχοντας πια την πρώτη θέση στις κοινοτικές σημαίες.

Η ανεργία στο ναυτιλιακό κλάδο επίσης, έχει κτυπήσει κόκκινο.

Η συνεχής αύξηση της φορολογίας κοντά στα επίπεδα του 45%, έχει προκαλέσει μια αδιέξοδη κατάσταση η οποία πλήττει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής ναυτιλίας. Πραγματικά είναι τραγικό, τη στιγμή που η Μεγάλη Βρετανία μετά το Brexit φιλοδοξεί να μετατρέψει το Λονδίνο σε φορολογικό παράδεισο, στην Ελλάδα να αυξάνουμε συνεχώς την φορολογία σε όλες τις ναυτιλιακές δραστηριότητες.
Οι πολύ υψηλές ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλουν οι ναυτικοί μας -παρά τις ιδιαιτερότητες του ναυτικού επαγγέλματος- σε συνδυασμό με την διόγκωση των ελλειμμάτων στα ασφαλιστικά ταμεία τους και την προοπτική κατάργησης του ΝΑΤ, καθιστούν αβέβαιο το ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό μέλλον των ναυτικών μας.

Τα προβλήματα στη ναυτική εκπαίδευση επίσης, όπως η έλλειψη πόρων, η απουσία σύγχρονου υλικοτεχνικού εξοπλισμού στις Ακαδημίες του Εμπορικού Ναυτικού, η απουσία μονίμων καθηγητών, η μη εύρεση πλοίων για την οργάνωση εκπαιδευτικών ταξιδιών των σπουδαστών των ακαδημιών και η απαξίωση των κέντρων εκπαίδευσης των ναυτικών, δημιουργούν σειρά αντικινήτρων και αποτρέπουν τους νέους να ακολουθήσουν το ναυτικό επάγγελμα».

Ο απερχόμενος υπουργός Ναυτιλίας, Φώτης Κουβέλης στην ομιλία του έκανε έναν σύντομο απολογισμό του έργου του:

- Ενισχύσαμε τη ναυτική εκπαίδευση
- Υποπαραχωρήσαμε πολλές δραστηριότητες σε δέκα λιμάνια
- Θεσμοθετήσαμε το μεταφορικό ισοδύναμο
- Πήραμε σειρά μέτρων για την ενίσχυση και προστασία της ναυτεργασίας
- Φτιάξαμε το ηλεκτρονικό μητρώο
- Ενισχύσαμε το λιμενικό σώμα
- Εναρμονιστήκαμε με τη νέα νομοθεσία του διεθνούς ναυτιλιακού οργανισμού με αφορμή την εφαρμογή της νομοθεσίας για αποθειωμένα καύσιμα

Ο απερχόμενος υφυπουργός Νεκτάριος Σαντορινιός επεσήμανε, μεταξύ άλλων, στην ομιλία του:

«Αναβαθμίσαμε την Νησιωτικότητα, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, σε βασική παράμετρο για την υλοποίηση πολιτικών συνοχής.

Αφήνουμε παρακαταθήκη την πρωτοβουλία της τοποθέτησης και λειτουργίας αφαλατώσεων, σε πάνω από 13 νησιά, έχοντας εξασφαλίσει για το ελληνικό δημόσιο 4,5 εκ ευρώ, υδατική αυτονομία και ευκαιρίες ανάπτυξης για τα νησιά, ποιοτικό και επαρκές νερό για τους νησιώτες και τους επισκέπτες.

Συνεργαστήκαμε με επιτυχία με άλλα Υπουργεία της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ κ στηρίξαμε τις υποδομές των νησιών, μέσα από εθνικούς πόρους, με πάνω από 101 εκατ.

Ιδιαίτερα για τις λιμενικές εγκαταστάσεις και την ανάπτυξη των ζωνών λιμένα των νησιών, οι θεσμικές μας παρεμβάσεις και οι χρηματοδοτήσεις της Γενικής Γραμματείας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής, διόρθωσαν παθογένειες χρόνων και ενίσχυσαν τις δυνατότητες των μικρών λιμανιών.

Περήφανα μπορούμε να πούμε ότι ανασυντάξαμε το ακτοπλοϊκό δίκτυο της χώρας - πάντα με σύμμαχο τα άξια στελέχη της Διεύθυνσης Θαλασσίων Συγκοινωνιών- φτάνοντας τις χρηματοδοτήσεις για τις άγονες γραμμές στα 91,5 εκ ευρώ, θεσμοθετώντας ρυθμίσεις που δίνουν ευκαιρίες για ανανέωση του στόλου με σύγχρονα και πιο πράσινα πλοία, ανοίγοντας τον δρόμο για πολυετείς συμβάσεις που θα κάνουν τα νησιά μας να αισθάνονται πιο ασφαλή στην συχνότητα των μετακινήσεων και θα δώσουν ευκαιρίες ανάπτυξης στον κλάδο».