Υπουργείο Εξωτερικών: Ο παράγοντας Τουρκία και το στοίχημα Δένδια

Μετά τα συγχαρητήριά του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο κάλεσε τον πρωθυπουργό της Ελλάδας σε αναζωογόνηση της επικοινωνίας μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου έστειλε ένα προσωπικό μήνυμα στο νέο Έλληνα ομόλογό του.

Σε ανάρτησή του, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ότι είχαν εργαστεί μαζί για πολλά χρόνια στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης. «Τώρα θα εργαστούμε μαζί για την ανάπτυξη των ελληνοτουρκικών σχέσεων και για την περαιτέρω συνεργασία μας», αναφέρει. Επέλεξε, μάλιστα, να μεταφέρει το μήνυμά του στα ελληνικά.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η νέα ηγεσία της ελληνικής διπλωματίας έχει εύκολο δρόμο μπροστά της.
Είναι πολλά τα ανοιχτά μέτωπα που κληρονομεί από την απερχόμενη κυβέρνηση. Πρώτο, δυσκολότερο και πιο επικίνδυνο η κρίση χαμηλής έντασης που εξελίσσεται στην κυπριακή ΑΟΖ και την οποία η Άγκυρα αφήνει να αιωρείται η απειλή πως θα επεκτείνει και στην ελληνική υφαλοκρηπίδα.

Στα Βαλκάνια σε εκκρεμότητα βρίσκονται οι σχέσεις με την Αλβανία, δεδομένου ότι οι διαπραγματεύσεις του Νίκου Κοτζιά με τον Αλβανό ομόλογό του για μία συνολική διευθέτηση των όποιων διμερών προβλημάτων, είχαν φθάσει σε προχωρημένο σημείο, αλλά δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Αυτό σημαίνει ότι κάποια στιγμή και εάν ξεπεραστεί η πολιτική κρίση στη γειτονική χώρα, τα ελληνοαλβανικά εκ των πραγμάτων θα επανέλθουν στο προσκήνιο.

Το σημαντικότερο, ωστόσο, πρόβλημα, λόγω και του αυξημένου πολιτικού συμβολισμού, είναι οι σχέσεις με τα Σκόπια. Η Συμφωνία των Πρεσπών μπορεί να έλυσαν με τον τρόπο που έλυσαν το ονοματολογικό, αλλά η ΝΔ, ως αξιωματική αντιπολίτευση, όχι μόνο είχε ταχθεί εναντίον της Συμφωνίας, αλλά και είχε –λόγω της εκτεταμένης λαϊκής αντίδρασης– επενδύσει πολιτικά σ’ αυτή την λαϊκή αντίθεση.

Αν και πολλοί ζητούν από τη νέα κυβέρνηση με κάποιον τρόπο να ακυρώσει μονομερώς τη Συμφωνία των Πρεσπών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και τα αρμόδια στελέχη του είχαν εξ αρχής ξεκαθαρίσει πως δεν τίθεται τέτοιο θέμα. Αυτό σημαίνει ότι η νέα κυβέρνηση το πολύ-πολύ να είναι αυστηρή όσον αφορά την τήρηση της Συμφωνίας από την πλευρά των Σκοπίων, δεδομένου ότι σ’ αυτό το επίπεδο έχουν γίνει αρκετές παρασπονδίες από την πλευρά του γειτονικού κράτους με την ένοχη ανοχή της κυβέρνησης Τσίπρα.

Με αυτά τα ανοικτά μέτωπο αναλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο των Εξωτερικών ο Νίκος Δένδιας. Ήταν ο μόνος, για τον οποίο δεν προκλήθηκε κάποια καραμπόλα στο σταυρόλεξο του κυβερνητικού σχήματος. Αρκετές εβδομάδες τώρα το όνομά του έπαιζε γι’ αυτό το αξίωμα στα δημοσιογραφικά γραφεία. Και χθες επιβεβαιώθηκε η πληροφορία ότι η τοποθέτησή του είχε κλειδώσει αρκετές ημέρες πριν.

Ο Νίκος Δένδιας διαθέτει πλούσια κυβερνητική εμπειρία. Έχει θητεία σε κρίσιμα υπουργεία (Ανάπτυξης, Άμυνας, Προστασίας του Πολίτη κ.α.), αλλά μέχρι τώρα, όμως, δεν είχε εξοικείωση με τα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής. Ίσως, μόνο λόγω θεματικής γειτνίασης, κατά τη θητεία του στο υπουργείο Άμυνας. Κατά μία έννοια, λοιπόν, είναι πρωτάρης στην άμεση διαχείριση διπλωματικών φακέλων.

Ξένοι διπλωμάτες στην Αθήνα εκτιμούν πως η τοποθέτηση του Νίκου Δένδια δεν σηματοδοτεί κάτι το συγκεκριμένο όσον αφορά τις επιλογές στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής. Το γεγονός ότι είναι μετριοπαθής και χαμηλών τόνων είναι γενικά θετικό, αλλά ειδικά αυτήν την περίοδο προκαλεί και ερωτηματικά, εάν όχι ανησυχία σε κύκλους που θεωρούν πως ειδικά αυτή την περίοδο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας έπρεπε να τοποθετηθεί ένας έμπειρος, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί άμεσα στις τρέχουσες προκλήσεις.

Σχολιάζεται, μάλιστα, το γεγονός ότι δεν τοποθετήθηκε ούτε ως αναπληρωτής για ευρωπαϊκές υποθέσεις ο μέχρι τώρα τομεάρχης Εξωτερικών Γιώργος Κουμουτσάκος. Αντίθετα, τοποθετήθηκε αναπληρωτής στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη με αρμοδιότητα τη μεταναστευτική πολιτική. Από την άλλη, ο τομεάρχης για τη Μεταναστευτική Πολιτική Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης τοποθετήθηκε υπουργός αναπληρωτής για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις, Ελληνικές διπλωματικές πηγές, σχολιάζοντας τις επιλογές του νέου πρωθυπουργού εκτιμούν ότι η κίνηση αυτή αποτυπώνει την εμπιστοσύνη του προς τη πρόσωπο του Δένδια, ο όποιος από το παρελθόν έχει επιδείξει σθένος και βούληση.

Την τετράδα της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου συμπληρώνουν δύο υφυπουργοί. Ο πρώτος είναι ο υφυπουργός με αρμοδιότητα τον Απόδημο Ελληνισμό. Πρόκειται για τον εκδότη (από το 1979) της εφημερίδας “Εθνικός Κήρυκας”, που εκδίδεται πάνω από έναν αιώνα στη Νέα Υόρκη, Αντώνης Διαματάρης.

Ο δεύτερος υφυπουργός, αρμόδιος για την διεθνή οικονομική συνεργασία είναι ο Κώστας Φραγκογιάννης, ο οποίος προέρχεται από τον χώρο των επιχειρήσεων με πλούσιο βιογραφικό σε διεθνή επενδυτικά σχέδια και σε διεθνείς επιχειρηματικές δραστηριότητες.