Τσίπρας: Η ΕΕ για πρώτη φορά μικραίνει - Πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί δεν εμπνέει τους λαούς της

Προβληματισμό για την επόμενη μέρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέφρασε ο Αλέξης Τσίπρας σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ.

Αναφερόμενος στο βρετανικό δημοψήφισμα και τις εξελίξεις μετά την απόφαση για Brexit, ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι δημιουργείται ένα ιστορικό δεδομένο -και αυτό είναι ότι, για πρώτη φορά από την ίδρυσή της, η ΕΕ «μικραίνει» και ο χάρτης αλλάζει. «Βρισκόμαστε σε μία κρίσιμη καμπή. Πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί η ΕΕ δεν εμπνέει τους λαούς της» σημείωσε.

Ο κ. Τσίπρας αναρωτήθηκε τι θα γινόταν εάν είχαμε σήμερα και άλλα δημοψηφίσματα σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι εκτιμά πως υπάρχουν και άλλες χώρες, οι πολίτες των οποίων θα επέλεγαν την αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο κ. Τσίπρας συμπέρανε ότι οι λαοί δεν εμπιστεύονται την ΕΕ και υπογράμμισε ότι, στο πλαίσιο αυτό, η Ευρώπη θα πρέπει να παρουσιάσει ένα νέο, πιο ελκυστικό όραμα, ενώ μίλησε για δημοκρατικό και κοινωνικό έλλειμμα στην Ένωση -το κοινωνικό έλλειμμα, δε, το χαρακτήρισε τεράστιο.

Ο ίδιος μίλησε και για τις ανισότητες εντός ΕΕ, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι δεν μπορείς να μειώνεις το δημοσιονομικό έλλειμμα και ταυτόχρονα να αυξάνεται η ανεργία, όπως συνέβη στην ελληνική περίπτωση. Αναφέρθηκε μάλιστα συγκεκριμένα στην ανεργία στην Ελλάδα, η οποία στα χρόνια της κρίσης αυξήθηκε από το 7% στο 26%, την ώρα που, στην Γερμανία, όπως σημειώσε, η ανεργία μειώθηκε στο 4,5% -θέλοντας έτσι να επισημάνει την ανάγκη να μειωθούν οι ανισότητες στην ΕΕ.

Ο Αλέξης Τσίπρας είπε ακόμη ότι αυτές τις ανισότητες και την ανάγκη ενός νέου οράματος για την ΕΕ είχε αναδείξει και ο ελληνικός λαός και η κυβέρνησή του, αναφερόμενος στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015, που έγινε στη χώρα μας.

Τέλος, προανήγγειλε πρωτοβουλίες και συνεργασίες της ελληνικής πλευράς σε πολιτικό και γεωγραφικό επίπεδο, προκειμένου να εξαλειφθούν οι ανισότητες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να υπάρξει μεγαλύτερη σύνδεση των ηγετικών ευρωπαϊκών οργάνων με τους λαούς της ΕΕ.

«Είτε θα αποφασίζουμε ο καθένας για τον εαυτό του είτε θα αποφασίσουμε τη δημιουργία μίας καλύτερης Ευρώπης» υπογράμισε ακόμη.

Αναλυτικά η δήλωση Τσίπρα

«Η Ευρώπη βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Βρετανία αποτελεί ένα ιστορικό γεγονός, ένα γεγονός που συγκλονίζει την Ευρώπη. Και λέω «ιστορικό», δεδομένου ότι για πρώτη φορά στην ιστορία της, η Ευρωπαϊκή Ένωση μικραίνει. Ο χάρτης αλλάζει και η Ευρωπαϊκή Ένωση μικραίνει.

Βρισκόμαστε, λοιπόν, σε μια κρίσιμη καμπή που πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ποιος είναι ο λόγος και για ποιον λόγο οι Βρετανοί πολίτες είχαν αυτή την απάντηση στο δημοψήφισμα. Και ταυτόχρονα να αναρωτηθούμε, εάν σήμερα με το ίδιο ερώτημα γινόταν δημοψήφισμα σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πόσες πιθανότητες είχαμε το αποτέλεσμα αυτό να μην το βλέπαμε και σε άλλες χώρες.

Πρέπει, λοιπόν, να αναρωτηθούμε γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν εμπνέει τους λαούς της. Και πρέπει να αναστοχαστούμε και να δουλέψουμε, προκειμένου να δημιουργήσουμε ένα νέο πιο ελκυστικό όραμα και μια νέα πιο ελκυστική προοπτική για τους πολίτες της Ευρώπης και για το μέλλον της Ευρώπης.

Η Ελλάδα, αν θέλετε, με τον πιο οδυνηρό τρόπο πέρυσι τέτοιο καιρό επισήμανε, μέσα από τη διεκδίκηση του λαού της και της κυβέρνησής της, τις δυσλειτουργίες και τα ελλείμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και νομίζω ότι σήμερα, δυστυχώς, επιβεβαιώνεται το γεγονός ότι υπάρχει ένα τεράστιο κοινωνικό έλλειμμα, ότι υπάρχει δημοκρατικό έλλειμμα και ότι πρέπει να αλλάξουμε κατεύθυνση, πορεία.

Η συζήτηση, βέβαια, που διεξήχθη χθες και σήμερα, ήταν μια συζήτηση σε κλίμα φορτισμένο. Εντούτοις πιστεύω ότι το γεγονός πως η ίδια η ζωή μας αναγκάζει να πάρουμε αποφάσεις αργά ή γρήγορα θα οδηγήσει τις ευρωπαϊκές ηγεσίες στη συνειδητοποίηση ότι βρισκόμαστε μπροστά σε δύο δρόμους: είτε να συνεχίσουμε σαν να μη συμβαίνει τίποτα, ο καθένας να αποφασίζει για τον εαυτό του και όλοι μαζί, βέβαια, για την εύρυθμη λειτουργία των τραπεζών – αλλά δεν ψηφίζουν οι τράπεζες στα δημοψηφίσματα, ψηφίζουν οι πολίτες – είτε να αποφασίσουμε τη δημιουργία μιας καλύτερης Ευρώπης, πιο δημοκρατικής και κοινωνικής Ευρώπης.

Και νομίζω ότι αυτό είναι το κρίσιμο δίλημμα. Δεν μπορούμε  να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι οι σκληρές επιλογές της λιτότητας, η à la carte αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, η αίσθηση των πολιτών ότι δεν αποφασίζουν, ότι όλα αποφασίζονται πίσω από κλειστές πόρτες σε ατελείωτες συνεδριάσεις τεχνοκρατών, οδηγεί την Ευρώπη σε κατάσταση νευρικής κρίσης και σε κατάσταση βαθιάς πολιτικής κρίσης, ως συνέπεια, όμως, της αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης.

Υπό αυτή την έννοια θεωρώ ότι είναι υπαρξιακής σημασίας ανάγκη να τεθεί στο τραπέζι ένα νέο σχέδιο για την επόμενη μέρα. Να υπάρξει ένα new deal, μια νέα συμφωνία για μια Ευρώπη που θα ξαναεμπνεύσει τους λαούς της και ιδίως τους νέους ανθρώπους. Και αυτό το new deal δεν μπορεί παρά να συμπεριλαμβάνει και την κοινωνική διάσταση.

Έχουμε ένα Σύμφωνο Σταθερότητας που μετράει το έλλειμμα και τον πληθωρισμό. Εκτός, όμως, από το δημοσιονομικό έλλειμμα, υπάρχει και το κοινωνικό έλλειμμα. Δεν μπορεί κάποιος να είναι ευχαριστημένος, επειδή μειώνεται το δημοσιονομικό έλλειμμα, όταν όμως την ίδια στιγμή τριπλασιάζει την ανεργία. Η Ελλάδα είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα, αλλά και άλλες χώρες της Ευρώπης. Από τις δέκα χώρες του ΟΟΣΑ με τη μεγαλύτερη ανεργία, οι οκτώ είναι κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα, πριν την κρίση, είχε ανεργία παρόμοια με της Γερμανίας, κοντά στο 7% και μετά πήγε στο 26% η Ελλάδα και στο 4,5% η Γερμανία. Αυτή η Ευρώπη με τόσο μεγάλες ανισότητες δεν μπορεί να έχει προοπτική.

Συνεπώς, χρειάζεται να βάλουμε στο τραπέζι την ανάγκη για μια κοινωνική ατζέντα: ανάπτυξη, απασχόληση, μείωση της ανεργίας και κυρίως προσπάθεια εξάλειψης του δημοκρατικού ελλείμματος της Ευρώπης, ενίσχυση των ευρωπαϊκών θεσμών. Να αισθάνονται οι πολίτες ότι έχουν λόγο.

Η Ελλάδα θα πάρει πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση. Θα πάρει πρωτοβουλίες τόσο για την εξάλειψη των ανισοτήτων τόσο σε περιφερειακό επίπεδο όσο και εντός των κρατών. Πρωτοβουλίες για να μπουν στο τραπέζι συγκεκριμένες πολιτικές. Βεβαίως, θα καταθέσουμε προτάσεις, αλλά θα προχωρήσουμε και στη συγκρότηση συμμαχιών. Συμμαχιών και σε πολιτικό αλλά και σε γεωγραφικό επίπεδο.

Και το επόμενο διάστημα νομίζω ότι θα πρέπει να βρεθούμε μπροστά σε κρίσιμες αποφάσεις, οι οποίες θα καθορίσουν την προοπτική της Ευρώπης για τα επόμενα χρόνια».

Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με την ενεργοποίηση του άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας από το Ηνωμένο Βασίλειο, ο πρωθυπουργός προσέθεσε: «Νομίζω ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο στο άρθρο 50, αλλά το ότι αναγνωρίζουμε το έλλειμμα δημοκρατίας  που υπάρχει και θα πρέπει να καταλάβουμε γιατί οι Βρετανοί αποφάσισαν να φύγουν από την ΕΕ. Επομένως, θα πρέπει να έχουμε μακρές συζητήσεις, αλλά πιστεύω ότι είναι απαραίτητο να ληφθούν αποφάσεις, όχι μόνο να κάνουμε συζητήσεις. Θέλουμε μια κοινωνική Ευρώπη. Αυτό είναι το θέμα για μένα: Πως θα επιτευχθεί με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες. Όπως είπα και πριν, στη δήλωσή μου στα ελληνικά, δεν είναι φυσιολογικό να έχεις 25% ανεργία σε ορισμένες χώρες , να υπάρχουν ανισότητες εντός των χωρών. Αυτές αυξάνονται συνεχώς. Πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση, η Ελλάδα είχε ποσοστό ανεργίας 7, 7% και αυτή τη στιγμή έχει φθάσει στο 26%. Η Γερμανία έχει 4,5%, μειώθηκε. Καταλαβαίνουμε ότι με όλες αυτές τις ανισότητες δεν μπορούμε να συνεχίσουμε. Επομένως, είναι κρίσιμης σημασίας να αντικαταστήσουμε την ανεργία με αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας και τη λιτότητα με μια ατζέντα οικονομικής ανάπτυξης».