Γιώργος Αμυράς: Φοροαποφυγή μέσω υπερήλικων

Κρούσματα εικονικής μεταφοράς φορολογικής κατοικίας στο εξωτερικό από συνταξιούχους με σκοπό τη φοροαποφυγή, καταγγέλλει  ο βουλευτής Β΄ Αθηνών με το Ποτάμι, Γιώργος Αμυράς σε ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή προς τους Υπουργούς Οικονομικών & Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνική Αλληλεγγύης.

Ο ίδιος υποστηρίζει ότι το φαινόμενο βρίσκεται σε έξαρση τα τελευταία δύο χρόνια, με αποτέλεσμα ο αριθμός των συνταξιούχων, που αιτούνται τη μεταβολή της φορολογικής του κατοικίας, να είναι διαρκώς αυξανόμενος, μεταξύ των οποίων και περιπτώσεις υπερήλικων (πάνω από 90 ετών). Με το «κόλπο» αυτό, η σύνταξη που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι από το Ελληνικό Κράτος φορολογείται εφεξής αποκλειστικά στο νέο Κράτος Κατοικίας τους και όχι στην Ελλάδα, ενώ στις περιπτώσεις, που η μεταβολή έχει γίνει αναδρομικά, μπορούν να αιτηθούν και επιστροφή φόρου από το Ελληνικό Δημόσιο για χρήσεις προγενέστερες του χρόνου καταχώρισης της μεταβολής!
 
Ειδικότερα, ο κ. Αμυράς καλεί τους αρμόδιους Υπουργούς να απαντήσουν στη Βουλή για τον αριθμό των φορολογούμενων, που έχουν μεταβάλλει την φορολογική τους κατοικία στο εξωτερικό από το 2014 μέχρι σήμερα, με ποια κριτήρια, πόσοι έκαναν αναδρομική μεταβολή της κατοικίας, πόσοι είναι συνταξιούχοι, πόσοι από αυτούς έχουν ζητήσει από τα ασφαλιστικά τους ταμεία την διακοπή της παρακράτησης του φόρου λόγω υπαγωγής τους στις Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού και πόσοι από αυτούς έχουν αιτηθεί επιστροφή φόρου. Επιπλέον, ο βουλευτής με το Ποτάμι ρωτά, αν έχει ελεγχθεί έστω μία από τις περιπτώσεις μεταβολής φορολογική κατοικίας, για να διαπιστωθεί τυχόν εικονικότητά της και αν θα γίνει έλεγχος, έστω δειγματοληπτικός, για τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις με τα οποία πραγματοποιήθηκαν οι μεταβολές της φορολογικής κατοικίας.
 
Τέλος, ζητάει από τους Υπουργούς να ενημερώσουν τη Βουλή σε τι ενέργειες θα προβούν, ώστε να αποφευχθούν κατά το δυνατόν οι εικονικές μεταφορές φορολογικής κατοικίας και αν έχει υπάρξει κάποια πρόβλεψη για το δημοσιονομικό κενό, που θα δημιουργηθεί αναπόφευκτα από τις επιστροφές των φόρων για προγενέστερα έτη και από την μελλοντική μη φορολόγηση των συντάξεων, που καταβάλλουν τα Ελληνικά Ασφαλιστικά Ταμεία.
 
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
 
Προς τους κ.κ. Υπουργούς:
Οικονομικών

Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοιν. Αλληλεγγύης
 
ΘΕΜΑ: «Μεταβολή φορολογικής κατοικίας συνταξιούχων Ελλάδας προς χώρες του εξωτερικού για φορολογικούς σκοπούς»
 
Tα τελευταία δύο χρόνια παρατηρείται έξαρση του φαινομένου μεταφοράς της φορολογικής κατοικίας Ελλήνων φορολογούμενων στο εξωτερικό, ενώ εικάζεται ότι σε αρκετές περιπτώσεις οι μεταβολές αυτές γίνονται εικονικά, για λόγους φοροαποφυγής. Αποκορύφωμα του φαινομένου αποτελεί η συνεχώς αυξανόμενη μεταφορά της φορολογικής κατοικίας Ελλήνων συνταξιούχων σε άλλες χώρες, δημιουργώντας εύλογες απορίες και ερωτήματα.
 
Η φορολόγηση των συντάξεων σε αυτές τις περιπτώσεις ρυθμίζεται από τις αντίστοιχες διατάξεις των διμερών Συμβάσεων Αποφυγής Διπλής Φορολογίας που έχει υπογράψει η Ελλάδα με τις χώρες μεταφοράς της κατοικίας. Στην πλειονότητα των Συμβάσεων αυτών, οι ιδιωτικές συντάξεις φορολογούνται αποκλειστικά στο Κράτος κατοικίας του δικαιούχου της σύνταξης εκτός αν προέρχονται από κυβερνητικές υπηρεσίες ή αν η Σύμβαση προβλέπει διαφορετικά. Συνεπώς, με την μεταβολή της φορολογικής κατοικίας, η σύνταξη που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι από το Ελληνικό Κράτος φορολογείται εφεξής αποκλειστικά στο νέο Κράτος Κατοικίας τους και όχι στην Ελλάδα, ενώ στις περιπτώσεις που η μεταβολή έχει γίνει αναδρομικά, μπορούν να αιτηθούν και επιστροφή φόρου από το Ελληνικό Δημόσιο για χρήσεις προγενέστερες του χρόνου καταχώρισης της μεταβολής!
 
Είναι προφανές ότι ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός συνταξιούχων, σε μερικές μάλιστα περιπτώσεις υπερήλικων (πάνω από 90 ετών), που αιτούνται μεταβολή της φορολογικής τους κατοικίας, συνδέεται με την υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών και συνταξιούχων στην Ελλάδα. Εντούτοις, οι ισχύουσες ΠΟΛ 1058/18.03.2015 και 1177/14.07.2014 της φορολογικής Διοίκησης επιτρέπουν την μεταβολή της φορολογικής κατοικίας ακόμα και με την προσκόμιση μίας απλής βεβαίωσης του Δήμου της νέας κατοικίας του φορολογούμενου, χωρίς περαιτέρω έλεγχο για το αν η αποχώρηση από την Χώρα είναι πραγματική ή εικονική! Τέλος, άξιο απορίας είναι ότι δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για το αν επιτρέπεται και υπό ποιες προϋποθέσεις η μεταβολή φορολογικής κατοικίας σε μη Συνεργαζόμενα Κράτη ή Κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς, καθώς και για τους εργαζόμενους σε διεθνείς Οργανισμούς.
 
Τα οφέλη για τους συνταξιούχους που μεταφέρουν την φορολογική τους κατοικία στο εξωτερικό ακόμα και σε χώρες που δεν έχουν ιδιαίτερα χαμηλή φορολογία, είναι σημαντικά, όπως σημαντικές είναι και οι αρνητικές συνέπειες στα κρατικά έσοδα καθώς συρρικνώνεται η φορολογητέα ύλη.
 
Επειδή, το ενδεχόμενο σωρείας μελλοντικών αιτήσεων επιστροφής παρακρατούμενων φόρων, για τις οποίες δεν υπήρξε πρόβλεψη στον προϋπολογισμό, μπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτες δημοσιονομικές συνέπειες,
 
Επειδή σε μια εποχή που κρίνεται το ασφαλιστικό, μειώνονται οι συντάξεις και οι πολίτες υφίστανται μεγάλη φορολογική επιβάρυνση, ενδέχεται κάποιοι συνταξιούχοι να βρίσκουν πρόσφορους τρόπους φοροαποφυγής με την ανοχή της Διοίκησης, δημιουργώντας έντονο αίσθημα αδικίας
 
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
 
1) Πόσοι φορολογούμενοι έχουν μεταβάλλει την φορολογική τους κατοικία στο εξωτερικό από το 2014 μέχρι σήμερα και με ποια κριτήρια, πόσοι έκαναν αναδρομική μεταβολή της κατοικίας, πόσοι είναι συνταξιούχοι, πόσοι από αυτούς έχουν ζητήσει από τα ασφαλιστικά τους ταμεία την διακοπή της παρακράτησης του φόρου λόγω υπαγωγής τους στις Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού και πόσοι από αυτούς έχουν αιτηθεί επιστροφή φόρου;
 
2) Έχετε ελέγξει έστω μία από τις περιπτώσεις μεταβολής φορολογική κατοικίας, για να διαπιστώσετε τυχόν εικονικότητά της; Προτίθεστε να προβείτε σε έλεγχο, έστω δειγματοληπτικό για τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις με τα οποία πραγματοποιήθηκαν οι μεταβολές της φορολογικής κατοικίας;
 
3) Προτίθεστε να προβείτε σε ενέργειες, ώστε να αποφευχθούν κατά το δυνατόν οι εικονικές μεταφορές φορολογικής κατοικίας;
 
4) Έχει υπάρξει κάποια πρόβλεψη για το δημοσιονομικό κενό που θα δημιουργηθεί αναπόφευκτα από τις επιστροφές των φόρων για προγενέστερα έτη και από την μελλοντική μη φορολόγηση των συντάξεων που καταβάλλουν τα Ελληνικά Ασφαλιστικά Ταμεία;
 
Ο ερωτών βουλευτής:
Γιώργος Αμυράς - Β' Αθήνας