Μυστικά και φανερά δείπνα στη ΝΔ

Την παράδοση, η οποία θέλει ο επόμενος ηγέτης της Νέας Δημοκρατίας να «ψήνεται» σε μυστικά και φανερά δείπνα που οργανώνουν βαρόνοι του κόμματος και άλλα μεγαλοστελέχη, επιβεβαιώνουν οι πρόσφατες παρασκηνιακές κινήσεις που ξεκίνησαν την επομένη της εκλογικής ήττας και πυκνώνουν εν όψει της συνεδρίασης της «γαλάζιας» Κοινοβουλευτικής Ομάδας που έχει οριστεί για την προσεχή Πέμπτη με αντικείμενο την αποτίμηση του αποτελέσματος της πρόσφατης κάλπης.

Από τις «μακαρονάδες», όπως ήταν η κωδικοποιημένη ονομασία για τις εσωκομματικές ζυμώσεις την εποχή που ο Μιλτιάδης Εβερτ προαλειφόταν για διάδοχος του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, έως τη μεταμεσονύκτια σύναξη των βαρόνων του κόμματος με την οποία επιβλήθηκε, την άνοιξη του 1997, η υποψηφιότητα και η εκλογή στην ηγεσία του -διστακτικού ως τότε- Κώστα Καραμανλή, στο νεοδημοκρατικό στρατόπεδο είναι σύνηθες φαινόμενο τα γεύματα και τα δείπνα που καθορίζουν τις επερχόμενες εξελίξεις.




Ο κ. Κώστας Καραμανλής δεν πρόκειται να σπάσει τη σιωπή του, όμως ένα νεύμα του είναι αρκετό να σηματοδοτήσει εξελίξεις

Γι’ αυτό και δεν προκάλεσε ιδιαίτερη έκπληξη το προσκλητήριο που απηύθυνε η πρώην υπουργός Μαριέττα Γιαννάκου σε «όλες τις γενιές της Ν.Δ.» να βρεθούν το βράδυ της περασμένης Τετάρτης στην «Αθηναΐδα» για να συζητήσουν την επόμενη μέρα στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τα στελέχη του οποίου με έκδηλη αμηχανία, που εκφράστηκε και από τα εμφανώς άδεια έδρανα της πτέρυγάς τους κατά τη συζήτηση στη Βουλή επί των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης Τσίπρα επιχειρούν να επαναπροσδιορίσουν τη θέση τους στο πρωτόγνωρο πολιτικό σκηνικό που διαμορφώθηκε από την κάλπη της 25ης Ιανουαρίου.

Οι εξαιρέσεις

Εκπληξη, αντιθέτως, προκάλεσε το εύρος της ανταπόκρισης που βρήκε η πρωτοβουλία της κυρίας Γιαννάκου, καθώς, με εξαίρεση τον τέως πρόεδρο της Βουλής Βαγγέλη Μεϊμαράκη που δεν πήγε, τον κ. Προκόπη Παυλόπουλο, αλλά και τον τέως υπουργό Μάκη Βορίδη, ο οποίος δεν προσκλήθηκε, η «γαλάζια» πρώην υπουργός κατάφερε να συγκεντρώσει γύρω από το ίδιο τραπέζι στελέχη με σημαίνοντα ρόλο σχεδόν από όλες τις εσωκομματικές τάσεις (καραμανλικοί, μητσοτακικοί ακόμη και πρώην σαμαρικοί), πλην, ίσως, της υπερδεξιάς. Και, το σημαντικότερο, να βρεθούν δίπλα-δίπλα πρόσωπα με εμφανώς αντικρουόμενα συμφέροντα που, υπό άλλες συνθήκες, δύσκολα θα φανταζόταν κανείς ότι μπορούσαν να παρακαθίσουν μαζί στον ίδιο χώρο.



Η κυρία Μαριέττα Γιαννάκου πήρε την πρωτοβουλία για το δείπνο με καλεσμένες «όλες τις γενιές της Ν.Δ.»

Ανάμεσα στους συνδαιτυμόνες, άλλωστε, ήταν σχεδόν όλοι όσοι ακούγονται ως επίδοξοι διάδοχοι: από τον 46χρονο Κυριάκο Μητσοτάκη, που ανέλαβε αμέσως μετά τις εκλογές κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματος, έως τον 48χρονο Ευριπίδη Στυλιανίδη, που είναι ο πρώτος που δημοσίως άσκησε κριτική στη διακυβέρνηση από τον τέως πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, και από τον 56χρονο Νίκο Δένδια και την 40χρονη Ολγα Κεφαλογιάννη, οι οποίοι, χωρίς να θεωρούνται σαμαρικοί, ήταν σταθερά μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου κατά τα τελευταία δυόμισι χρόνια, έως τον εκπρόσωπο της νεότερης γενιάς του «γαλάζιου» στελεχιακού δυναμικού, τον 37χρονο Απόστολο Τζιτζικώστα, ο οποίος τον περασμένο Μάιο εξελέγη περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας κόντρα στη βούληση του τότε ενοίκου του Μεγάρου Μαξίμου.



Ο  37χρονος «αντάρτης»  Απόστολος Τζιτζικώστας είναι μεταξύ των ονομάτων που ακούγονται ως επίδοξοι διάδοχοι

Αλλά και τα υπόλοιπα στελέχη της Ν.Δ. που έδωσαν το «παρών» στο δείπνο της κυρίας Γιαννάκου είχαν το ενδιαφέρον τους, παρότι δεν συγκαταλέγονται στους εν δυνάμει δελφίνους, όπως οι έχοντες θεσμικούς ρόλους αντιπρόεδρος της Βουλής Νικήτας Κακλαμάνης και πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ Σάκης Ιωαννίδης, καθώς επίσης οι πρώην υπουργοί Κωστής Χατζηδάκης και Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, ο δήμαρχος Γλυφάδας και πρώην ευρωβουλευτής Γιώργος Παπανικολάου, αλλά και οι πρώην βουλευτές Αρης Σπηλιωτόπουλος και Ευάγγελος Αντώναρος, οι οποίοι σε διαφορετικές περιόδους -ο πρώτος παλαιότερα και ο δεύτερος πιο πρόσφατα- έχουν υπάρξει οι προς τα έξω φωνές του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή.
Ξεχωριστή επίσης σημασία είχε η παρουσία της πρώην υπουργού Ντόρας Μπακογιάννη, στην οποία πολλοί θεωρούν ότι πέφτει ξανά ο κλήρος του «πιονέρου» που θα σύρει τον χορό της αμφισβήτησης του κ. Σαμαρά, ενταφιάζοντας, ίσως, έτσι οριστικά τις όποιες προσωπικές φιλοδοξίες της για χάρη είτε του αδελφού της Κυριάκου Μητσοτάκη είτε, ίσως, και του 37χρονου γιου της, περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας Κώστα Μπακογιάννη, που ετοιμάζεται μάλλον για την επόμενη φάση της «γαλάζιας» διαδοχής, εφόσον ο ηλικιακός πήχης δεν κατέβει πολύ σε αυτή τη φάση ή ο πιθανός διάδοχος του κ. Σαμαρά αποδειχτεί «αναλώσιμος».

Ο ρόλος του Κ. Καραμανλή

Το πρόσωπο, πάντως, που… έλαμψε διά της απουσίας του δεν ήταν άλλο από εκείνο του Κώστα Καραμανλή, γύρω από τον οποίο φαίνεται πως περιστρέφονται όλες οι μέλλουσες εξελίξεις στο εσωτερικό της κεντροδεξιάς παράταξης. Αν και οι περισσότεροι αναλυτές προεξοφλούν ότι ο πρώην πρωθυπουργός δεν πρόκειται να αναμειχθεί ευθέως στην κούρσα διαδοχής που πιθανολογείται βάσιμα ότι θα ανοίξει αργά ή γρήγορα, οι πάντες αναγνωρίζουν ότι «αρκεί ένα δικό του νεύμα ή η τοποθέτηση υπέρ της μιας ή της άλλης υποψηφιότητας από πρόσωπα που θεωρούνται της δικής του επιρροής» για να γείρει η πλάστιγγα.

Δεν είναι τυχαίο ότι μετά τις εκλογές έχουν πυκνώσει οι επισκέψεις «γαλάζιων» στελεχών στην Παναγή Κυριακού όπου έχει στήσει το «στρατηγείο» του ο απολύτως σιωπηλός, κατά τα τελευταία πεντέμισι χρόνια, πρώην πρωθυπουργός. Προ ημερών βρέθηκε εκεί η κυρία Μπακογιάννη, ενώ οι πληροφορίες θέλουν τις επόμενες ημέρες να περνάει το κατώφλι του γραφείου του και η κυρία Γιαννάκου, η οποία, όπως φαίνεται, φιλοδοξεί να αποτελέσει τη «γεφυροποιό» που θα ενώσει τις διαφορετικές ομάδες που λειτουργούν στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας. Για να πετύχει, όμως, ένα τέτοιο εγχείρημα, όλοι εκτιμούν ότι απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η σύμφωνη γνώμη του κ. Καραμανλή, ο οποίος, εξάλλου, παραμένει βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης και, εφόσον τεθεί ζήτημα αμφισβήτησης της ηγεσίας του κ. Σαμαρά από την Κοινοβουλευτική Ομάδα, θα χρειαστεί να πάρει και ο ίδιος συγκεκριμένη θέση. Το ερώτημα αν ο κ. Καραμανλής θα ανάψει το πράσινο φως για την αμφισβήτηση του διαδόχου στην ηγεσία της Ν.Δ. παραμένει προς το παρόν αναπάντητο, αν και προσεκτικοί παρατηρητές των όσων τεκταίνονται, κυρίως στο παρασκήνιο, εκτιμούν ότι εμμέσως ο πρώην πρωθυπουργός έχει λάβει θέση.

Το Καταστατικό και η αμφισβήτηση

«Το μεγάλο ζήτημα δεν είναι η αμφισβήτηση του κ. Σαμαρά, αλλά το γεγονός ότι οι εξελίξεις τον έχουν ξεπεράσει. Και αυτό θα φανεί καλύτερα μόλις ο Τσίπρας ολοκληρώσει τη στροφή και κάνει τον συμβιβασμό με τους Ευρωπαίους εταίρους», σχολίαζε τις προηγούμενες ημέρες έμπειρο κοινοβουλευτικό στέλεχος της Ν.Δ. που διαφωνούσε. «Αλλά ακόμη και αν ο νυν πρωθυπουργός καθυστερήσει τη στροφή, δεν είναι βέβαιο ότι ο χρόνος είναι με το μέρος της ηγεσίας μας», προσθέτει ο ίδιος που ανήκει σε εκείνους που απορρίπτουν το αποκαλούμενο «σενάριο της αριστερής παρένθεσης».

Συναφής με αυτές τις απόψεις είναι και η κριτική που δέχθηκε στο δείπνο της «Αθηναΐδας» ο κ. Μητσοτάκης επειδή ανέλαβε τη θέση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου, ενώ τις τελευταίες ημέρες αυξήθηκαν οι επικριτές της ηγεσίας με παρεμβάσεις στελεχών που παλαιότερα ήταν κοντά στη σημερινή ηγεσία, όπως ο κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος ή ο κ. Γιάννης Μιχελάκης, την ίδια στιγμή που άλλοι που δείχνουν να παραμένουν στο στρατόπεδο των σαμαρικών αποφεύγουν να εκτίθενται δημοσίως.

Η ανακοίνωση του ΕΛΚ

Μέσα σε αυτό το κλίμα και με τους υποστηρικτές του κ. Σαμαρά να επιμένουν -επικαλούμενοι και την επαινετική ανακοίνωση που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα για τα επιτεύγματα της προηγούμενης διακυβέρνησης- ότι «πρέπει να αποφευχθούν οι παρασυναγωγές που ανακυκλώνουν την εσωστρέφεια», όλες οι πλευρές προετοιμάζονται για τη συνεδρίαση της Πέμπτης, στην οποία οι 76 βουλευτές της Ν.Δ. θα κάνουν την πρώτη αποτίμηση του πρόσφατου εκλογικού αποτελέσματος.

Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα προοιωνίζεται ότι θα τεθεί ζήτημα ηγεσίας, αν και δεν είναι ξεκάθαρο αν όσοι το θέσουν θα μείνουν στα λόγια ή θα προχωρήσουν στο επόμενο βήμα που είναι η αμφισβήτηση του προέδρου. Σύμφωνα με το Καταστατικό της Ν.Δ., ο πρόεδρος, ο οποίος δεν έχει συγκεκριμένη χρονική θητεία, μπορεί να αμφισβητηθεί από την Κοινοβουλευτική Ομάδα, την Πολιτική Επιτροπή ή το Εθνικό Συνέδριο του κόμματος, που και στις τρεις περιπτώσεις απαιτείται ενεργοποίηση της σχετικής διαδικασίας από το 1/3 των μελών του αντίστοιχου οργάνου.

Οι συσχετισμοί δυνάμεων

Οι συσχετισμοί δυνάμεων, ωστόσο, είναι τέτοιοι που, όπως λέγεται από τους γνωρίζοντες τις παρασκηνιακές διεργασίες, η διαδικασία αμφισβήτησης μπορεί να εκδηλωθεί μόνο από την Κοινοβουλευτική Ομάδα με την υποβολή σχετικής πρότασης από 26 βουλευτές. Για να γίνει δε δεκτή η πρόταση αυτή πρέπει, κατά το Καταστατικό, να υπερψηφιστεί από την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών της, δηλαδή, σε πραγματικούς όρους, να συγκεντρώσει 39 βουλευτικά «ναι» σε μυστική ψηφοφορία.

Οι τελευταίες πληροφορίες κάνουν λόγο για νέο δείπνο που σχεδιάζεται να έχουν τις επόμενες ημέρες οι συνδαιτυμόνες της «Αθηναΐδας», με την ίδια ή διευρυμένη σύνθεση, προκειμένου να ληφθούν αποφάσεις για το τι μέλλει γενέσθαι στη συνεδρίαση της Πέμπτης. Ορισμένα στελέχη επικαλούμενα τη «γαλάζια» προϊστορία, σύμφωνα με την οποία από την εποχή του Γεωργίου Ράλλη κανένας αρχηγός που έχασε εκλογές δεν παρέμεινε στη θέση του, με εξαίρεση τον Κωνσταντίνο Καραμανλή που το 1985 είχε αναλάβει μόλις λίγους μήνες νωρίτερα, θεωρούν ότι πρέπει επιτακτικά να τεθεί θέμα αλλαγής της ηγεσίας.

Αλλοι, ωστόσο, εκτιμούν ότι σε αυτή τη φάση πρέπει να περιοριστούν στην αποστολή του μηνύματος προς την ηγεσία ότι πρέπει να αναλάβει η ίδια την πρωτοβουλία για τη μετάβαση του κόμματος στη νέα εποχή που εκ των πραγμάτων δρομολογεί η εκλογική ήττα. Και μόνον εφόσον δεν υπάρξει ανταπόκριση να ακολουθήσει εν ευθέτω χρόνο η ενεργοποίηση της προβλεπόμενης καταστατικής διαδικασίας αμφισβήτησης της ηγεσίας.

Κοινή πεποίθηση, πάντως, μεταξύ των «γαλάζιων» βουλευτών είναι ότι αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις που θέλουν τη συνομολόγηση στο Eurogroup της Δευτέρας συμφωνίας ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και τους εταίρους, οι εξελίξεις στη Νέα Δημοκρατία «θα τρέξουν πολύ γρήγορα». Και στην αντίθετη περίπτωση, όμως, δηλαδή αν υπάρξουν περισπασμοί στις σχέσεις της Αθήνας με τις Βρυξέλλες, τα σύννεφα που έχουν μαζευτεί πάνω από τη Συγγρού όχι μόνον δεν θα διαλυθούν, αλλά μάλλον θα πυκνώσουν.