Τα γλυπτά του Παρθενώνα είχαν λαμπερά χρώματα

Ερευνητές του Βρετανικού Μουσείου επιβεβαίωσαν ότι τα γλυπτά του Παρθενώνα ήσαν αρχικά χρωματισμένα με λαμπερά χρώματα. Μια ομάδα επιστημόνων-συντηρητών, χρησιμοποιώντας μια νέα τεχνική, αποκάλυψε αόρατα ίχνη μιας αρχαίας χρωστικής ουσίας, γνωστής ως «Αιγυπτιακό μπλε», πάνω στα γλυπτά.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, υπό τον Τζοβάνι Βέρι, είναι η πρώτη πέραν πάσης αμφιβολίας απόδειξη πως δεν ήσαν ολόλευκα, όπως φαίνονται σήμερα, τα ύψους περίπου δύο μέτρων γλυπτά πάνω στα τριγωνικά αετώματα. Η χρωστική ουσία που χρησιμοποιήθηκε από τους αρχαίους Αθηναίους, σύμφωνα με τους Βρετανούς ερευνητές, συνέχιζε να βρίσκεται σε ευρεία χρήση μέχρι περίπου το 800 μΧ.

Η βρετανική έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο διεθνές χημικό περιοδικό «Analytical and Bioanalytical Chemistry» (Αναλυτική και Βιοαναλυτική Χημεία), έγινε πάνω στα μάρμαρα του Παρθενώνα που βρίσκονται από το 1816 στο Βρετανικό Μουσείο και έχουν αποτελέσει αντικείμενο έντονης διαμάχης σχετικά με την επιστροφή τους στην Ελλάδα.
Είναι γνωστό εδώ και πάνω από δύο αιώνες ότι οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι χρωμάτιζαν τα αγάλματά τους, αλλά το χρώμα αυτό έχει σχεδόν εξαφανιστεί με το πέρασμα του χρόνου, αν και μικρά στίγματα χρώματος μπορεί ακόμα να διακρίνει κανείς μερικές φορές, αν μελετήσει τα αγάλματα από πολύ κοντά. Σύμφωνα με τους Βρετανούς ερευνητές, κανένα ίχνος χρώματος δεν είχε εντοπιστεί με βεβαιότητα στα γλυπτά του Παρθενώνα, παρά την ενδελεχή ανάλυσή τους, μεταξύ άλλων από το διάσημο Βρετανό φυσικό Μάικλ Φαραντέι στη δεκαετία του 1830.

Ο φυσικός Τζοβάνι Βέρι, του τμήματος συντήρησης και επιστημονικής έρευνας του Βρετανικού Μουσείου, ανέπτυξε μια νέα τεχνική, που εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι το «Αιγυπτιακό μπλε» εκπέμπει σχεδόν υπέρυθρη ακτινοβολία, όταν διεγείρεται από το ορατό φως. Κατασκεύασε έτσι έναν φορητό ανιχνευτή που εκπέμπει μια ακτίνα ερυθρού φωτός πάνω στην επιφάνεια του γλυπτού, ενώ μια κάμερα ανιχνεύει το υπέρυθρο φως που εκπέμπουν τα σωματίδια του «Αιγυπτιακού μπλε».

«Πληροφορήσαμε τους Έλληνες συναδέλφους μας για αυτό που βρήκαμε και ανταποκρίθηκαν θερμά, λέγοντας ότι ενδιαφέρονται να εξετάσουν αυτά τα στίγματα και οι ίδιοι», δήλωσε ο Βέρι, σύμφωνα με το διαδικτυακό τόπο του επιστημονικού περιοδικού «Nature».

«Πάντα πίστευα ότι η ζωφόρος πρέπει να ήταν χρωματιστή. Η νέα μέθοδος δεν αφήνει πλέον καμία αμφιβολία γι αυτό», δήλωσε ο Ίαν Τζένκινς, έφορος του Τμήματος Ελλάδας και Ρώμης του Βρετανικού Μουσείου.

Ο Βέρι πιστεύει ότι τα στίγματα χρώματος στη ζωφόρο, που έχουν ήδη εντοπίσει οι Έλληνες συντηρητές, μπορεί επίσης να είναι «Αιγυπτιακό μπλε» και εμφανίζεται πρόθυμος να τα εξετάσει με το νέο φορητό ανιχνευτή του, αλλά διευκρίνισε ότι λόγω των «διπλωματικών εντάσεων» που έχουν αναζωπυρωθεί τελευταία, ίσως να μην είναι η κατάλληλη στιγμή.

Σύμφωνα με το New Scientist, οι κύριες χρωστικές ουσίες που χρησιμοποιήθηκαν στον Παρθενώνα, πιθανότατα ήσαν το κόκκινο, το μπλε και το επίχρυσο.