Μπ. Κούτρας: Μνημόνιο-φιάσκο

Η ιστορία είναι  γνωστή. Πριν ένα  χρόνο  το βασικό πρόβλημα της ελληνικής  οικονομίας  ήταν  το υψηλό επιτόκιο δανεισμού από τις διεθνείς αγορές. Για την αντιμετώπιση της κρίσης δανεισμού  πιέσαμε την  Ευρωπαϊκή  Ένωση  για δημιουργία  μηχανισμού στήριξης Ο μηχανισμός αποφασίσθηκε στις 25  Μαρτίου 2010  και παρά την αισιοδοξία και τις διαβεβαιώσεις του Γιώργου Παπανδρέου οι αγορές δεν φοβήθηκαν το «πιστόλι» στο τραπέζι . Ένα μήνα αργότερα  φθάσαμε στο επαχθές «μνημόνιο» με αντάλλαγμα τα 110 δις ευρώ.

      Σήμερα  μπορούμε  να κάνουμε έναν μικρό  απολογισμό  εφαρμογής του μνημονίου  καθώς βουλιάζουμε όλο και  πιο βαθειά   στην οικονομική και  κοινωνική κρίση.

      Πρώτον  δεν υλοποιήθηκε ο στόχος της  τρόικας να οδηγηθεί η χώρα ξανά στις αγορές «ίσως και μέχρι το τέλος του 2010» όπως αναφέρθηκε στην επίσημη ανακοίνωση κατά την υπογραφή του μνημονίου.  Σήμερα είναι αμφίβολο αν η χώρα  θα μπορέσει να δανεισθεί ξανά από τις αγορές  μέχρι το τέλος του 2012.

        Δεύτερον τα spreads του ελληνικών ομολόγων είναι φέτος  υπερδιπλάσια σε σχέση με πέρυσι  και παρά τις ελπίδες για αποκλιμάκωση  βρισκόμαστε   ψηλότερα  ακόμη και από την ημέρα εφαρμογής   του συμφώνου σταθερότητας.

      Τρίτον  η κυβέρνηση  διαπίστωσε  στην πορεία  ότι η Ελλάδα είναι  αδύνατον να «σηκώσει» το φορτίο αποπληρωμής των 110 δις ευρώ  εντός  μιας τριετίας και πασχίζουμε τώρα να πάμε σε επιμήκυνση.

      Τέταρτον  με καθυστέρηση  δέκα μηνών διαπιστώσαμε πως  το επιτόκιο  για 110 δις είναι  ληστρικό  και πρέπει να  ζητήσουμε  στην μείωση του, όπως η Ιρλανδία.

        Πέμπτον με  το  μνημόνιο  το  χρέος  εκτοξεύθηκε  από  το 115% του ΑΕΠ στο 150% του ΑΕΠ  με τάση ανόδου στο 160% κάνοντας  αδύνατη την εξυπηρέτηση  των  δανείων. Αποτέλεσμα να  συζητάμε  ήδη του  «κούρεμα» με ότι αυτό θα σημάνει  και πιθανόν στο μέλλον την επιστροφή στη δραχμή!

      Αν  πάμε τώρα  στις παράπλευρες απώλειες  από την «συνταγή» της τρόικας  και  του Γιώργου Παπανδρέου.  Περικοπές μισθών 25% –30% στο δημόσιο, στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και  στις συντάξεις, άγρια  υπερφορολόγηση στα καύσιμα,  αύξηση ΦΠΑ, έκτατες εισφορές  σε φυσικά πρόσωπα και  επιχειρήσεις με αποτέλεσμα  στην στραγγαλισμό  του παραγωγικού ιδιωτικού τομέα. Μακροχρόνια ύφεση που έφθασε   στο –6,6%, ανεργία επίσημα   στο 14,8% με τάσεις ανόδου,  πληθωρισμός μεταξύ 4,4% και 5,5%, απώλεια κεκτημένων που κατακτήθηκαν με  αγώνες, δραματική υποβάθμιση   του βιοτικού επιπέδου στα επίπεδα του 1980.

      Είναι  φανερό πώς το μνημόνιο δημιούργησε  περισσότερα και πιο σύνθετα  προβλήματα από το ένα που «έλυσε», δηλαδή την  αντιμετώπιση των δανειακών αναγκών για το  διάστημα 2010-2013 και μάλιστα με υψηλό κόστος.  Ένα πρόβλημα που θα μπορούσε   να αντιμετωπισθεί με πολύ χαμηλότερο κόστος  αν ο Γιώργος Παπανδρέου και το οικονομικό του επιτελείο είχαν διαχειρισθεί διαφορετικά  την κατάσταση  αντί  να ψάχνουν  τον  Στρός Κάν από την επομένη της εκλογής τους.  Τώρα είναι ανάγκη να χαράξουμε  διορθωτική πορεία  και να  τελειώνουμε  με το μνημόνιο. Όσο επιμένουμε  σ΄  αυτό  τόσο θα βυθιζόμαστε στην κρίση. Και όσον  αφορά την θεωρία του αδιεξόδου , στην οικονομία δεν υπάρχουν μονόδρομοι.  Όταν  η κυβέρνηση έβαζε την υπογραφή της στο επαίσχυντο  κείμενο της τρόικας χωρίς διαπραγμάτευση έπρεπε να έχει στο μυαλό της και το  plan B και το plan C. Κι αν δεν είχε τότε είναι δική της ευθύνη  να το βρει τώρα.