Γεράσιμος Σιάσος: Στοίχημα η δημιουργική επανεκκίνηση στα πανεπιστήμια

Το να σταδιοδρομεί κάποιος στην ιατρική επιστήμη και ταυτόχρονα να ακολουθεί  από πολύ νέος ακαδημαϊκή καριέρα, σίγουρα δεν είναι κάτι εύκολο, πόσο μάλλον όταν παράλληλα με τα δύο προηγούμενα ασχολείται και με τα κοινά, πετυχαίνοντας πριν από λίγες ημέρες να εκλεγεί Αντιπρόεδρος της Ιατρικής Σχολής της Αθήνας. Ο λόγος για τον γιατρό, καρδιολόγο στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών, Επισκέπτη Καθηγητή στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και Αναπληρωτή καθηγητή καρδιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, κ. Γεράσιμο Σιάσο, ο οποίος, καταφέρνοντας να συνδυάσει την ακαδημαϊκή καριέρα, την ενασχόλησή του με την διοίκηση και την παροχή κλινικού έργου σε ένα από τα πιο απαιτητικά νοσοκομεία της Αττικής, δείχνει ότι με πολύ θέληση και ακόμη περισσότερη δουλειά τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. «Το Ιπποκράτειο Νοσοκομείο και η Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική αντιμετωπίζουν καθημερινά έναν τεράστιο όγκο καρδιολογικών περιστατικών. Ωστόσο οι Πανεπιστημιακοί, εκτός του κλινικού έργου ασκούν καθημερινά και εκπαιδευτικό έργο στους φοιτητές Ιατρικής αλλά και ερευνητικό έργο.

Ο συνδυασμός δεν είναι πάντα εύκολος καθώς κοινός παρανομαστής είναι ο χρόνος. Πρέπει να βρεθεί μια ισορροπία ώστε το κλινικό έργο να μην παρεμποδίζει το ακαδημαϊκό έργο» αναφέρει μιλώντας στο protothema.gr, o κ. Σιάσος. Και μπορεί η ενασχόληση του με την ιατρική να μην είναι αυτό που θα λέγαμε οικογενειακή υπόθεση, μιας και ο ίδιος δεν προέρχεται από οικογένεια γιατρών, εντούτοις η συγκεκριμένη επιστήμη θα τον κερδίσει από πολύ μικρό. «Η αλήθεια είναι ότι οι γονείς μου δεν έχουν καμία σχέση με την Ιατρική. Ο πατέρας μου ως Μηχανολόγος – Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, απόφοιτος του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης πάντα με συμβούλευε να ακολουθήσω σπουδές στο Πολυτεχνείο, η μητέρα μου σπούδασε οικονομικά.

Τελικά τόσο εγώ όσο και οι δύο αδερφές μου ακολουθήσαμε εντελώς διαφορετική πορεία και σπουδάσαμε και οι τρείς στην Ιατρική Σχολή Αθηνών» σημειώνει ο  κ. Σιάσος, τονίζοντας τον καθοριστικό ρόλο που έπαιξε ο γνωστός καθηγητής καρδιολογίας Χριστόδουλος Στεφανάδης στην απόφασή του να πάρει τη συγκεκριμένη ειδικότητα. «Όσο αφορά την καρδιολογία, από το τρίτο έτος των σπουδών μου με είχε συναρπάσει η λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος. Κατόπιν είχα την τύχη να γνωρίσω ως φοιτητής τον Καθηγητή Χριστόδουλο Στεφανάδη, ο οποίος και με καθοδήγησε στα πρώτα μου βήματα» επισημαίνει χαρακτηριστικά.
Έχοντας ένα «βαρύ» βιογραφικό, στο πλαίσιο του οποίου ξεχωριστή θέση έχουν οι εκατοντάδες εργασίες που έχει εκπονήσει και οι μερικές χιλιάδες αναφορές στη διεθνή βιβλιογραφία, ο κ. Σιάσος ερωτώμενος, θα ξεχωρίσει μία από αυτές. «Πριν περίπου έναν χρόνο διατυπώσαμε από κοινού με την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, την Ιατρική Σχολή Αθηνών και τη Mayo Clinic, για πρώτη φορά τη θεωρία ανάπτυξης της στεφανιαίας νόσου πρώτα στην μικροκυκλοφορία των στεφανιαίων αρτηριών και στη συνέχεια στις μεγάλες αρτηρίες. Η μελέτη αυτή δημοσιεύθηκε στο μεγαλύτερο καρδιολογικό περιοδικό της Αμερικής και ουσιαστικά ανέδειξε για πρώτη φορά τη σημασία της δυσλειτουργίας των μικρών στεφανιαίων αρτηριών στην ανάπτυξη της στεφανιαίας νόσου και στην πρόκληση εμφραγμάτων» αναφέρει σχετικά.

Ο ίδιος εξάλλου είναι Επισκέπτης Καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ ήδη από το 2015, έχοντας έτσι από πρώτο χέρι ένα μέτρο σύγκρισης ως προς τις πολλές διαφορές και ελάχιστες ομοιότητες που υπάρχουν μεταξύ της ιατρικής σχολής του συγκεκριμένου πανεπιστημίου και της Ιατρικής Σχολής Αθηνών. «Το 2015 μου απένειμαν τον τίτλο του Επισκέπτη Καθηγητή στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ ενώ εργαζόμουν στο Καρδιολογικό Τμήμα του Νοσοκομείου Brigham and Womens Hospital, στη Βοστώνη. Η συνεργασία μου με αυτό το κορυφαίο Πανεπιστήμιο συνεχίζεται και το επισκέπτομαι κάθε χρόνο. Όσο βρισκόμουν εκεί ένιωθα κάθε ημέρα ότι βρισκόμουν σε έναν «Πανεπιστημιακό Παράδεισο», είχα τη δυνατότητα να συνεργάζομαι καθημερινά με τους κορυφαίους καρδιολόγους του κόσμου σε ένα περιβάλλον πραγματικά μοναδικό. Δεν μπορεί να γίνει καμία απολύτως σύγκριση με την Ελληνική πραγματικότητα. Η οργάνωση, οι υποδομές, οι πόροι δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να συγκριθούν με την Ελλάδα. Ωστόσο εκεί που ίσως υπερέχουμε είναι στο «ελληνικό φιλότιμο».

Ο Έλληνας Πανεπιστημιακός είναι εξαιρετικά εργατικός και έχει καταφέρει παρά την οικονομική κρίση να παρουσιάζει πραγματικά πρωτοποριακή έρευνα με αποτέλεσμα η Ιατρική Σχολή Αθηνών να συγκαταλέγεται συνεχώς μεταξύ των 150 καλύτερων Ιατρικών Σχολών σε παγκόσμιο επίπεδο. Δυστυχώς το θεσμικό πλαίσιο δεν βοηθάει την ανάπτυξη καινοτόμου έρευνας και η Πολιτεία διαχρονικά θέτει σε δεύτερη μοίρα τα Πανεπιστήμια» σημειώνει. Μετά τη συγκεκριμένη τοποθέτηση, η επόμενη ερώτηση έρχεται αβίαστα, τι χρειάζεται τελικά η τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα και γιατί η χώρα μας δεν επενδύει περισσότερο προς αυτή την κατεύθυνση; «Σε ώρες κρίσης οι ώριμες κοινωνίες επενδύουν στην εκπαίδευση, την έρευνα και τον πολιτισμό, θωρακίζουν τα Πανεπιστήμιά τους.

Τώρα χρειαζόμαστε περισσότερο από ποτέ μια επανεκκίνηση, η οποία είναι σκόπιμο να χαρακτηρίζεται για τη δημιουργικότητα, τη συμμετοχική δράση και το όραμα. Στο πλαίσιο αυτό θα καινοτομήσουμε μόνο εφόσον γόνιμα αμφισβητήσουμε εκείνα που γνωρίσαμε. Αυτό είναι το στοίχημα της νέας εποχής. Να δημιουργήσουμε ένα παραγωγικό φυτώριο ιδεών, το οποίο θα αξιοποιηθεί εποικοδομητικά για το συμφέρον της ελληνικής κοινωνίας» λέει ο κ. Σιάσος,  οποίος αναφερόμενος ταυτόχρονα και στην τεράστια φυλλοροή επιστημονικού προσωπικού στο εξωτερικό τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, τονίζει πως η χώρα μας οφείλει να ανακόψει «την «αφαίμαξη» του επιστημονικού προσωπικού προσφέροντας τη δυνατότητα σε όλους τους άριστους αποφοίτους μας, οι οποίοι εγκατέλειψαν την Ελλάδα να επιστρέψουν και να στελεχώσουν το Πανεπιστήμιο της επόμενης εικοσαετίας.

Χρειάζεται να δώσουμε στο Πανεπιστήμιο την αυτονομία που χρειάζεται για να δημιουργήσει και να αναπτυχθεί. Για παράδειγμα γιατί να μην λειτουργήσουν και στη χώρα μας ξενόγλωσσα Τμήματα προπτυχιακών σπουδών; Χρειάζεται να διαμορφωθεί ένα νέο θεσμικό πλαίσιο των Πανεπιστημίων, το οποίο να ανταποκρίνεται στα δεδομένα και στις συνθήκες της εποχής για ένα σύγχρονο, αυτόνομο, διεθνοποιημένο, φιλελεύθερο Πανεπιστήμιο, με αξιολόγηση, αξιοκρατία, διαφάνεια, κοινωνική λογοδοσία, ανοιχτό στην κοινωνία και σε άμεση συνέργεια και αλληλεπίδραση με αυτήν και την ιδιωτική πρωτοβουλία. Επιπλέον, να πραγματωθεί μια ευέλικτη διαχείριση των εσόδων του με ένα σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο. Ακόμα, το «άσυλο ανομίας» στο Πανεπιστήμιο επηρεάζει αρνητικά τη λειτουργία του και πρέπει άμεσα να καταργηθεί», καταλήγει στην τοποθέτησή του.

Σύμφωνα με τον κ. Σιάσο, η χώρα μας, πέρα από τη βελτίωση της κατάστασης στα πανεπιστήμια, έχει αρκετά περιθώρια να καλυτερεύσει και την παροχή των υπηρεσιών υγείας προς τους πολίτες, εντοπίζοντας τα δύο μεγαλύτερα προβλήματα που υπάρχουν στην κακή οργάνωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και στην δυσλειτουργία των Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων ως προς την αντιμετώπιση εξειδικευμένων περιστατικών. «Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα δυσλειτουργίας του συστήματος υγείας στη Χώρα μας είναι το Αττικό Νοσοκομείο. Το Αττικό Νοσοκομείο διαθέτει σε ένα σύγχρονο χώρο όλες τις ειδικότητες ανεπτυγμένες σε Πανεπιστημιακές Κλινικές και Εργαστήρια, στελεχωμένες με τους κορυφαίους Πανεπιστημιακούς. Οφείλει να είναι το υπόδειγμα ενός σύγχρονου “teaching hospital” και να πρωτοστατεί στην εκπαίδευση, την έρευνα και την αντιμετώπιση εξειδικευμένων ιατρικών περιστατικών. Ωστόσο έχουν δημιουργήσει προβλήματα που απειλούν τη λειτουργία του ως Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου υψηλών προδιαγραφών, έχοντας τη πρωτιά της πληρότητας σε όλη την Ελλάδα (μέση πληρότητα 125%, την ημέρα της γενικής εφημερίας η πληρότητα φτάνει το 150%). Η παρουσία «ράτζων» σε ένα κορυφαίο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο προσβάλλει τους ασθενείς και εκθέτει το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Χώρας μας», επισημαίνει ο αναπληρωτής καθηγητής καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Πριν από λίγες ημέρες ο κ. Σιάσος εκλέχθηκε με ποσοστό 60% αντιπρόεδρος της Ιατρικής Σχολής, δείχνοντας έτσι τη διακομματική αποδοχή της υποψηφιότητά του, αλλά και δικαιώνοντας τον πρόεδρο της Ν.Δ Κυριάκο Μητσοτάκη για την επιλογή του να τον χρήσει ειδικό σύμβουλό του για τα πανεπιστήμια. Τον περασμένο Οκτώβριο, ο κ. Σιάσος παρουσίασε με τον κ. Μητσοτάκη το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας για τα Πανεπιστήμια σε μία ειδική εκδήλωση για τους Πανεπιστημιακούς, ο ίδιος ωστόσο αρνείται κατηγορηματικά να αναμειχθεί με την ενεργό πολιτική, καίτοι στο παρελθόν είχε δεχθεί σχετικές οχλήσεις. «Για εμένα το Πανεπιστήμιο είναι και θα παραμείνει μοναδική προτεραιότητα. Οι συνάδελφοι μου στην Ιατρική Σχολή με εξέλεξαν στην θέση του Αναπληρωτή Προέδρου της μεγαλύτερης και ιστορικότερης Ιατρικής Σχολής γιατί πιστεύουν στο κοινό όραμα μας για ένα καλύτερο Πανεπιστήμιο. Η μεγάλη εμπιστοσύνη τους στο πρόσωπό μου με γεμίζει ευθύνη και αποτελεί βασικό μου στόχο να μην τους απογοητεύσω» σημειώνει, ξεκαθαρίζοντας τη θέση του.