ΣτΕ: Αντισυνταγματική η διάταξη που προβλέπει τη συμμετοχή δικαστή στην επιτροπή εξετάσεων

Δεν μπορεί να συμμετέχουν εν ενεργεία δικαστικοί λειτουργοί ως πρόεδροι στην επιτροπή των πανελλήνιων εξετάσεων για την απόκτηση της άδειας του διαχειριστή αφερεγγυότητας, αποφάνθηκε το Συμβούλιο της Επικρατείας το οποίο έκρινε αντισυνταγματική τη σχετική διάταξη του σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος με το οποίο ρυθμίζεται το επάγγελμα του διαχειριστή αφερεγγυότητας.

Ο διαχειριστής αφερεγγυότητας, σύμφωνα με τις τροπολογίες που δέχθηκε ο Πτωχευτικός Κώδικας με το νόμο 4336/2015, είναι ένας από τους παράγοντες του εξωδικαστικού συμβιβασμού  των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων.

Με άλλα λόγια, ως διαχειριστής αφερεγγυότητας ή διαχειριστής ορίζεται το φυσικό πρόσωπο που έχει λάβει άδεια προκειμένου να ασκεί τα καθήκοντα τα οποία, σύμφωνα με τις διατάξεις του Πτωχευτικού Κώδικα, ανατίθενται «στο σύνδικο πτώχευσης, στο μεσολαβητή και ειδικό εντολοδόχο της διαδικασίας εξυγίανσης, στον ειδικό εκκαθαριστή της διαδικασίας ειδικής εκκαθάρισης, καθώς και κάθε άλλη δραστηριότητα για την οποία ορίζεται στη νομοθεσία ότι η άσκησή της ανατίθεται σε διαχειριστή αφερεγγυότητας».

Οι εξετάσεις για την απόκτηση της άδειας του  επαγγέλματος διαχειριστή αφερεγγυότητας θα είναι πανελλήνιες και θα διενεργούνται εντός του τελευταίου τριμήνου κάθε έτους, μετά από προκήρυξη της   που θα δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, τουλάχιστον 40 ημέρες πριν από την ημερομηνία διεξαγωγής τους και θα αναρτάται στο διαδικτυακό τόπο του υπουργείου Δικαιοσύνης.

Στο  πλαίσιο αυτό,  κατατέθηκε στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο για νομοπαρασκευαστική επεξεργασία σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος  το οποίο ρυθμίζει το επάγγελμα του διαχειριστή αφερεγγυότητας, τη συγκρότηση της επιτροπής διαχείρισης αφερεγγυότητας, τις προϋποθέσεις για το διορισμό του διαχειριστή, τη διαδικασία χορήγησης της άδειας του διαχειριστή και του τρόπου διεξαγωγής των σχετικών εξετάσεων, κ.λπ.

Το  Ε΄ Τμήμα του ΣτΕ στην υπ΄ αριθμ. 220/2016 γνωμοδότησή του (πρόεδρος ο αντιπρόεδρος Αθανάσιος Ράντος και εισηγητής ο πάρεδρος Δημήτρης Βασιλειάδης) αναφέρει ότι το επίμαχο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος στο άρθρο 6 προβλέπει ότι με απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης συγκροτείται επιτροπή εξετάσεων στην οποία συμμετέχει, ως πρόεδρος ένας δικαστικός λειτουργός  του Εφετείου Αθηνών ή Πειραιώς ή Θεσσαλονίκης, ο οποίος πρέπει να έχει διατελέσει εισηγητής πτωχεύσεων για τουλάχιστον 3 χρόνια.

Όμως, σημειώνουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος (1.1.2002) απαγορεύεται η ανάθεση διοικητικών καθηκόντων στους εν ενεργεία δικαστικούς λειτουργούς. Κατ΄εξαίρεση επιτρέπεται η συμμετοχή δικαστικών λειτουργών σε «συμβούλια ή επιτροπές πειθαρχικού, ελεγκτικού η δικαιοδοτικού χαρακτήρα», προσθέτουν οι δικαστές.
Κατά συνέπεια, σημειώνεται στην επίμαχη γνωμοδότηση, η διάταξη εκείνη του άρθρου 6 του σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος που προβλέπει την συμμετοχή εν ενεργεία δικαστικού λειτουργού στην εν λόγω επιτροπή εξετάσεων, είναι αντίθετη στο άρθρο 89 του Συντάγματος και  κατά συνέπεια μη νόμιμη. Και αυτό γιατί η επιτροπή εξετάσεων δεν αποτελεί όργανο ελεγκτικού χαρακτήρα.

Οι σύμβουλοι Επικρατείας υπογραμμίζουν στην συνέχεια ότι στη διάταξη του σχεδίου Διατάγματος πρέπει να προβλεφθεί ότι στην επιτροπή εξετάσεων μπορεί να συμμετέχει ως πρόεδρος συνταξιούχος δικαστικός λειτουργός ή καθηγητής ΑΕΙ ή ΤΕΙ.

Τέλος, το ΣτΕ επισημαίνει ότι πρέπει να διαγραφεί η σχετική διάταξη του ίδιου άρθρου 6 που προβλέπει ότι οι υποψήφιοι που θα συμμετέχουν στις εξετάσεις πρέπει να υποβάλλουν, μεταξύ των άλλων, και βιογραφικό σημείωμα.

Και αυτό, γιατί σύμφωνα με τους συμβούλους Επικρατείας, η υποβολή βιογραφικού «δεν αρμόζει σε περίπτωση που καθιερώνεται εξεταστική επιτροπή».