Διατάσσεται αποφυλάκιση κρατούμενου για χρέη διότι κρατήθηκε στην ίδια πτέρυγα με ποινικούς

Τομή για το σωφρονιστικό σύστημα και τις «δραματικές» -όπως τις έχει χαρακτηρίσει (και) ο υπουργός Δικαιοσύνης Νίκος Παρασκευόπουλος- συνθήκες στις ελληνικές φυλακές, αποτελεί δικαστική απόφαση με την οποία, για πρώτη φορά, διατάσσεται η αποφυλάκιση κρατουμένου για χρέη επειδή κρατήθηκε στην ίδια πτέρυγα του Κορυδαλλού με ποινικούς κατάδικους και υπόδικους.

 Με την πρωτοποριακή αυτή απόφαση η Δικαιοσύνη αποφαίνεται ότι η Πολιτεία δεν μπορεί να στοιβάζει στα ίδια κελιά πολίτες που αδυνατούν να εξοφλήσουν τα χρέη τους με υπόδικους και καταδικασμένους για εγκλήματα όπως ανθρωποκτονίες, εμπόριο ναρκωτικών, παιδεραστία, εκβιασμούς κ.ά. 

Ερμηνεύοντας τη σχετική νομοθεσία το δικαστήριο, αποφαίνεται ότι οφειλέτες που οδηγούνται στις φυλακές σε εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων επειδή αδυνατούν να καλύψουν απαιτήσεις δανειστών τους -κάτι που συμβαίνει με ολοένα και μεγαλύτερη συχνότητα τα τελευταία χρόνια ελέω κρίσης- «αποτελούν ειδικές κατηγορίες κρατουμένων». Κατά το δικαστήριο «επιβάλλεται να κρατούνται σε χώρο διαφορετικό από εκείνον που κρατούνται οι ποινικοί κατάδικοι ή υπόδικοι». Διαφορετικά, στοιχειοθετείται «προσβολή της προσωπικότητάς τους από τη διαμονή τους με κρατούμενους, που σε αντίθεση με αυτούς, έχουν αναπτύξει εγκληματική συμπεριφορά». 

Σύμφωνα με την απόφαση, ο χώρος των φυλακών όπου θα πρέπει να κρατούνται όσοι δεν μπόρεσαν να αντεπεξέλθουν σε οικονομικές υποχρεώσεις τους, θα «πρέπει να είναι κατά τέτοιον τρόπο διαμορφωμένος, ώστε να μην είναι δυνατή η επικοινωνία του προσωποκρατούμενου με ποινικούς κατάδικους και υπόδικους». Και αυτό -όπως επισημαίνεται- «πρωτίστως προς προστασία της προσωπικότητας του προσωποκρατούμενου, η οποία θίγεται από τον συγχρωτισμό του με ποινικούς κρατούμενους, οι λόγοι κράτησης των οποίων αφορούν, σε αντίθεση με τους λόγους της προσωποκράτησης, στον σωφρονισμό τους και στην πρόληψη τέλεσης και νέων αδικημάτων». 

Η σημαντική αυτή απόφαση (263/2015) εκδόθηκε από το Πολυμελές Πρωτοδικείο Πειραιά, έπειτα από αίτηση πολίτη ο οποίος υποχρεώθηκε να καταβάλει ποσό  46.747,81 (σε αυτό συμπεριλαμβάνονται και οι νόμιμοι τόκοι) σε εκπροσώπους εταιρείας. Υποχρεώθηκε να καταβάλει το ποσό αυτό με δικαστική απόφαση σε εταιρεία ως αποζημίωση για τη ζημία που υπέστη η τελευταία από την έκδοση ακάλυπτης επιταγής. Με την ίδια απόφαση που υποχρεώθηκε για την καταβολή των χρημάτων, του απαγγέλθηκε και προσωπική κράτηση διάρκειας δύο μηνών ως μέσο εκτέλεσής της. 

Ωστόσο, όπως προκύπτει από την απόφαση, δεν μπόρεσε να συγκεντρώσει τα χρήματα, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί στις Φυλακές Κορυδαλλού, όπου κρατήθηκε σε τμήμα της ΣΤ’ πτέρυγας, «εντός της οποίας διαβιώνουν ποινικοί κρατούμενοι, αποκαλούμενο ανεπίσημα Ζ’ πτέρυγα και διακρινόμενο από την υπόλοιπη έκταση της ΣΤ’ πτέρυγας με πρόχειρη κατασκευή και δη διαχωριστικό πλαίσιο-παραπέτασμα». 

Δεν αρκούν τα διαχωριστικά 

Το πρόχειρο, όμως, αυτό διαχωριστικό που επιστρατεύθηκε δεν είναι αρκετό για να θεωρηθεί ότι διαμορφώθηκε σωστά ο χώρος των φυλακών, επισημαίνουν οι δικαστές, αφού, όπως σημειώνουν στην απόφασή τους,  ο κρατούμενος για οφειλές «συγχρωτίζεται με υπόδικους και κατάδικους κρατούμενους της ΣΤ’ πτέρυγας, κατά τη διάρκεια του κοινού με αυτούς προαυλισμού, της σίτισης καθώς και του επισκεπτηρίου».  

Αναφέρουν χαρακτηριστικά οι δικαστές στο σκεπτικό της απόφασης που εξέδωσαν: «Περαιτέρω, με το διαχωριστικό πλαίσιο δεν επιτυγχάνεται η διαμόρφωση, εντός του Καταστήματος Κράτησης Κορυδαλλού, ιδιαίτερου χώρου, δίχως επικοινωνία με τους λοιπούς κατάδικους κρατούμενους, για τη διαμονή σε αυτό (Κατάστημα Κράτησης Κορυδαλλού) του ανακόπτοντος, κρατούμενου σε εκτέλεση, κατά τα προεκτιθέμενα, απόφασης πολιτικού δικαστηρίου, αφού αυτός συγχρωτίζεται με τους λοιπούς υπόδικους και κατάδικους κρατούμενους της ως άνω ΣΤ’ πτέρυγας κατά τη διάρκεια του κοινού, υπό την έννοια του ωραρίου και του χώρου, με αυτούς προαυλισμού, της σίτισης καθώς και του επισκεπτηρίου».

Οι δικαστές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στην Πολιτεία και επισημαίνουν ότι οι κρατούμενοι για οφειλές αναγκάζονται συχνά να παρευρίσκονται «ανάμεσα σε βίαιες συμπλοκές και διαπληκτισμούς μεταξύ των ανωτέρω κρατουμένων (υπόδικων και ποινικών καταδίκων), με αποτέλεσμα να κινδυνεύει άμεσα η σωματική τους ακεραιότητα».

Με το σκεπτικό αυτό και διαπιστώνοντας «προσβολή της προσωπικότητας» του κρατούμενου που προσέφυγε ενώπιόν τους, οι δικαστές έκριναν  ότι στοιχειοθετείται «ακυρότητα της κράτησής του». Ετσι, διατάσσουν την αποφυλάκισή του και καταδικάζουν τις Φυλακές Κορυδαλλού στην καταβολή των δικαστικών εξόδων.