Παράνομες κρίθηκαν οι απολύσεις στην ΕΡΤ το 2013, όταν έπεσε το «μαύρο»

Όχι μόνο παράνομες είναι οι ομαδικές απολύσεις των 2.915 εργαζομένων που έγιναν τον Ιούνιο του 2013 στην ΕΡΤ, όταν ο τότε υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Σίμος Κεδίκογλου έριξε το «μαύρο» στην κρατική ραδιοτηλεόραση, αλλά υποχρεούται ο διάδοχος φορέας στην άμεση επαναπασχόλησή τους με την απειλή χρηματικής ποινής 100 ευρώ για κάθε ημέρα παράβασης και για κάθε εργαζόμενο.

Αυτό αποφάσισε το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, με πρόεδρο των πρωτοδίκη Χριστόφορο Λινό, και σε αντίθεση με την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία το περασμένο έτος έκρινε ότι οι απολύσεις στην ΕΡΤ δεν υπάγονται στο νόμο για τις ομαδικές απολύσεις.

Ειδικότερα, 198 εργαζόμενοι στην ΕΡΤ, με δικηγόρους την Λέκτορα της Νομικής Σχολής Αθηνών Φωτεινή Δερμιτζάκη και τον Δημήτριο Βασιλείου, προσέφυγαν στο Πρωτοδικείο Αθηνών υποστηρίζοντας ότι οι απολύσεις στην ΕΡΤ που έγιναν το 2013 είναι παράνομες ως αντίθετες στην Ευρωπαϊκή (Οδηγίες 75/129/ΕΟΚ, 92/56/ΕΟΚ και 98/59/ΕΚ) και την Ελληνική νομοθεσία (νόμος 1387/1983) για τις ομαδικές απολύσεις.

Το Πρωτοδικείο έκρινε με την υπ΄ αριθμ. 820/2015 απόφασή του ότι οι 2.915 απολύσεις που έγιναν στον κρατικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα εμπίπτουν στην νομοθεσία περί ομαδικών απολύσεων και επομένως έπρεπε να έχουν τηρηθεί οι προϋποθέσεις του νόμου 1387/1983.

Δηλαδή, σύμφωνα με την επίμαχη νομοθεσία, ο εργοδότης ο οποίος προτίθεται να προβεί σε ομαδικές απολύσεις «οφείλει, πριν προχωρήσει σε αυτές, να προσέλθει σε διαβουλεύσεις με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, προς το σκοπό αποφυγής ή μείωσης των σχεδιαζόμενων απολύσεων, παρέχοντας σε αυτούς κάθε χρήσιμη πληροφορία, αλλά και ανακοινώνοντάς τους, τους λόγους του σχεδίου απολύσεων, τον αριθμό και τις κατηγορίες των υπό απόλυση εργαζομένων και των απασχολούμενων εργαζομένων, το χρονικό διάστημα στο οποίο πρόκειται να γίνουν απολύσεις, καθώς και τα κριτήρια επιλογής των εργαζομένων που πρόκειται να απολυθούν».

Εάν δεν τηρηθούν οι προϋποθέσεις αυτές από την εργοδοτική πλευρά, τότε οι απολύσεις είναι άκυρες.

Η ΕΡΤ, σύμφωνα με την δικαστική απόφαση, «συνιστούσε πέραν πάσης αμφιβολίας επιχείρηση υπαγόμενη στη νομοθεσία περί ομαδικών απολύσεων, αφού παρείχε μεν δημόσια ραδιοτηλεοπτική υπηρεσία, πλην όμως δεν αποτελούσε οργανισμό δημοσίου δικαίου». Δηλαδή, η ΕΡΤ «δεν συνδεόταν με την άσκηση δημόσιας εξουσίας, ως τέτοιας προφανώς νοουμένης της αρμοδιότητας εκείνης να θεσπίζει μονομερώς κανόνες δικαίου», έτσι ώστε να εξαιρείται από την νομοθεσία περί ομαδικών απολύσεων.

 

Επιπλέον –συνεχίζει η πρωτόδικη απόφαση– από τη νομοθεσία που καθόριζε τους κανόνες λειτουργίας της ΕΡΤ προκύπτει ότι στην πραγματικότητα η ΕΡΤ «διέθετε και κερδοσκοπικό χαρακτήρα, δοθέντος ότι είχε τη δυνατότητα να εκμεταλλεύεται τις παραγόμενες από την ίδια ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές της και να αναπτύσσει επιχειρηματικές δραστηριότητες μέσω των θυγατρικών της, ενώ εισέπραττε έσοδα από διαφημίσεις και από κάθε άλλη πηγή και επομένως δρούσε σύμφωνα με τους κανόνες της ελεύθερης οικονομίας, όπως άλλωστε έχει γίνει δεκτό και με την 12/2013 απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου». Επικαλέστηκε μάλιστα το Πρωτοδικείο για ενίσχυση της κρίσης του και σχετική απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σε άλλο σημείο της απόφασης σημειώνεται ότι η αρνητική απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας που εκδόθηκε για την ΕΡΤ δεν παράγει δεσμευτικό δεδικασμένο για τα πολιτικά δικαστήρια, τα οποία μπορούν να ελέγξουν-δικάσουν υποθέσεις με το ίδιο αντικείμενο, και πολύ περισσότερο όταν οι προσφεύγοντες στα δικαστήρια είναι διαφορετικά πρόσωπα.

Η πρωτόδικη απόφαση καταλήγει ότι οι αγωγές των απολυμένων πρέπει να γίνουν δεκτές λόγω παράβασης της νομοθεσίας περί ομαδικών απολύσεων και παράλληλα υποχρεώνει το Δημόσιο να απασχολεί τα πρόσωπα που προσέφυγαν στην Δικαιοσύνη «με την ειδικότητα και κατά τους όρους που ίσχυαν πριν την απόλυσή τους και με την απειλή επιβολής χρηματικής ποινής, ύψους 100 ευρώ, υπέρ καθενός και για κάθε ημέρα παράβασης της υποχρέωσης αυτής».

Παράλληλα, κηρύσσει την απόφαση προσωρινά εκτελεστή ως προς τους 198 απολυμένους της συγκεκριμένης απόφασης. Δηλαδή σε περίπτωση μη άμεσης επαναπασχόλησής τους, υποχρεούται ο διάδοχος φορέας να πληρώνει για κάθε έναν από αυτούς 100 ευρώ για κάθε ημέρα άρνησης επαναπασχόλησής τους.

Δηλώσεις των δικηγόρων των 198 απολυμένων

 

Η  κυρία Δερμιτζάκη  και ο κ. Βασιλείου που χειρίστηκαν την υπόθεση των 198 επεσήμαναν ότι «πριν από σχεδόν ένα έτος το ΣτΕ έκρινε σε Ολομέλεια ότι δήθεν στην περίπτωση της ΕΡΤ Α.Ε. δεν ήταν εφαρμοστέο το ευρωπαϊκό δίκαιο των ομαδικών απολύσεων, με το επιχείρημα ότι η ΕΡΤ Α.Ε. ασκούσε δημόσια εξουσία, και ως εκ τούτου -αν και ανώνυμη εταιρεία- προσιδίαζε σε φορέα δημοσίου δικαίου».

Όμως η απόφαση αυτή, συνεχίζουν οι δύο νομικοί παραστάτες των απολυμένων- «τουλάχιστον ως προς το σκέλος αυτό, δεν ήταν αναμενόμενη, αφού αγνόησε όχι μόνο το σαφές γράμμα και το πνεύμα της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τις ομαδικές απολύσεις και την πάγια νομολογία τού κατ' εξοχήν αρμοδίου επί των σχετικών θεμάτων Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), αλλά ακόμη και την ad hoc απόφαση με την οποία το ΔΕΕ είχε κρίνει προ πολλού ότι η ίδια η ΕΡΤ Α.Ε. δεν ασκούσε δημόσια εξουσία».

Η απόφαση αυτή του ΣτΕ, σημειώνουν οι δύο δικηγόροι,  «προκάλεσε μεγάλη σύγχυση τόσο ως προς τη δεσμευτικότητά της για τα πολιτικά δικαστήρια που εκλήθησαν να κρίνουν επί υποθέσεων απολυμένων της ΕΡΤ Α.Ε. όσο και ως προς τη νομιμότητα των απολύσεων καθ' εαυτήν».

Με την απόφασή του το Πρωτοδικείο Αθηνών «βάζει τα πράγματα στη θέση τους, ξεκαθαρίζοντας τόσο ότι η ως άνω απόφαση του ΣτΕ δεν είναι δεσμευτική για τα πολιτικά δικαστήρια, όσο και ότι  η ΕΡΤ Α.Ε., με βάση τη νομολογία του ίδιου του ΔΕΕ, δεν ασκούσε δημόσια εξουσία, και επομένως οι απολύσεις που έλαβαν χώρα ήταν παράνομες, αφού παραβίασαν το ευρωπαϊκό δίκαιο των ομαδικών απολύσεων».