Κοινοτικό πρόγραμμα για την απασχόληση των γυναικών στις νέες τεχνολογίες

                    Μια «επανάσταση» στο χώρο της ψηφιακής εργασίας και οικονομίας προετοιμάζεται στην Ευρώπη, η οποία αναμένεται να προσφέρει άμεσες λύσεις στο πρόβλημα της καλπάζουσας ανεργίας που καταγράφεται σε πολλά κράτη-μέλη και δίνοντας κρίσιμη ώθηση στην ανάπτυξη εν όψει των στρατηγικών στόχων που έχουν τεθεί έως το 2020.
                   Η διεθνής οικονομική κρίση έδειξε τα «δόντια» της και στην Ευρώπη τα τελευταία πέντε χρόνια, σπρώχνοντας προς τα κάτω το ΑΕΠ, πλήττοντας τη βιομηχανία, συρρικνώνοντας κατά €350 δις ευρώ τις επενδύσεις, και εκτοξεύοντας ανοδικά την ανεργία. Τρία εκατομμύρια θέσεις εργασίες χάθηκαν μόνον στον τομέα της βιομηχανίας, ενώ τα ποσοστά της ανεργίας στα περισσότερα κράτη-μέλη βρίσκονται σε μη-αποδεκτά επίπεδα.
                     Τον περασμένο Σεπτέμβριο η ανεργία στην ευρωζώνη ανήλθε στο 12,2% σύμφωνα με την Eurostat, μετά από συνεχιζόμενη ανοδική πορεία που ξεκίνησε τον Απρίλιο 2011. Σήμερα, 19,5 εκατομμύρια Ευρωπαίοι δεν έχουν απασχόληση, αριθμός που αποτελεί ιστορικό υψηλό. Η ανεργία, ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους, συνεχίζει να απειλεί την οικονομική ανάκαμψη στην ΕΕ, σύμφωνα με τον Επίτροπο Απασχόλησης Λάζλο Άντορ, ο οποίος επεσήμανε τον κίνδυνο να υπάρξει «μια χαμένη γενιά».
                     Και ενώ το ευρωπαϊκό τοπίο της ανάπτυξης εμφανίζεται δυσοίωνο, ο τομέας των ψηφιακών τεχνολογιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση εμφανίζει θετικό αναπτυξιακό πρόσημο, δημιουργώντας περίπου 120.000 νέες θέσεις εργασίας κάθε χρόνο. Οι προβλέψεις από την εφαρμογή σεναρίων προοπτικής για την ευρωπαϊκή αγορά εργασίας, δείχνουν έως και 800.000 κενές θέσεις στον τομέα των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ), μέχρι το 2015.
                       Η μελέτη στοιχείων και δεικτών που αποτυπώνουν τις εντυπωσιακές δυνατότητες των ΤΠΕ για την απασχόληση πυροδότησε σημαντικές πολιτικές αποφάσεις στις Βρυξέλλες. Τον περασμένο Μάρτιο ανακοινώθηκε από τον ίδιο τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοσέ Μανουέλ Μπαρόζο, μια νέα δράση που τίθεται σε εφαρμογή από την Επιτροπή με τίτλο «Μεγάλος Συνασπισμός για την Ψηφιακή Εργασία» (Grand Coalition for Digital Jobs). Πρόκειται για την ανάπτυξη μιας νέας μορφής πολυμερούς εταιρικής σχέσης μεταξύ Ευρωπαϊκής Επιτροπής, φορέων του δημόσιου, της αγοράς πληροφορικής και κοινωνικών φορέων, όπου οι εταίροι δεσμεύονται για το σχεδιασμό και υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου πολιτικών με στόχο να αξιοποιηθούν οι ψηφιακές τεχνολογίες και να συνδεθούν πιο αποτελεσματικά στην αγορά εργασίας.
                       Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην προσπάθεια συσπείρωσης και κινητοποίησης των κρατών-μελών στη συγκεκριμένη στρατηγική προτεραιότητα, κάλεσε τα κράτη-μέλη σε δράσεις «συμμαχιών», σε εθνικό επίπεδο.
Στην Ελλάδα, η πρώτη «ψηφιακή συμμαχία» είναι ήδη σε φάση πυρετώδους προετοιμασίας και μάλιστα σε έναν χώρο που πλήττεται δραματικά από την ανεργία: στην απασχόληση γυναικών. Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, με πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματέως κ. Βάσως Κόλλια, ανέλαβε κεντρικό ρόλο στη δημιουργία συμπράξεων με στόχο να ενθαρρύνουν τις γυναίκες να ακολουθήσουν επαγγελματικές επιλογές στον τομέα των ψηφιακών τεχνολογιών. Συναντήσεις συνεργασίας με αρμόδιους φορείς έχει ήδη ξεκινήσει η Γενική Γραμματέας κ.Βάσω Κόλλια, με επίκεντρο την υπογραφή πρωτοκόλλου συνεργασίας με τίτλο: «Ψηφιακή Συμμαχία για τη γυναικεία απασχόληση βασισμένη στις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών» κατά το πρότυπο της δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι συναντήσεις με φορείς του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, περιστρέφονται γύρω από τη διερεύνηση θεμάτων που έχουν επιλεγεί ως τομείς αιχμής και αφορούν: την προσέλκυση περισσοτέρων κοριτσιών στην Επιστήμη, την Τεχνολογία, τη Μηχανική και τα Μαθηματικά, την ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας στις ψηφιακές τεχνολογίες και την ψηφιακή οικονομία, την ενίσχυση της παραμονής των γυναικών στην αγορά εργασίας των ΤΠΕ, την καταπολέμηση στερεοτύπων που εμποδίζουν τη θετική πρόσληψη από γυναίκες και κορίτσια των ψηφιακών τεχνολογιών ως επιλογή επαγγελματικής σταδιοδρομίας, και τέλος, την ενσωμάτωση της οπτικής του φύλου στις σπουδές ΤΠΕ και στην αντίστοιχη αγορά εργασίας.
                      Όπως διευκρίνησε, με δήλωσή της η Γενική Γραμματέας Ισότητας των Φύλων, κ.Βάσω Κόλλια, «Τα τελευταία χρόνια, καθώς μέρα με τη μέρα η χώρα βίωνε εντονότερα την κρίση, ένα μέρος του κοινωνικού συνόλου βυθίστηκε σε μία απαισιόδοξη στάση ζωής. Κάποιοι από τους συνανθρώπους μας δεν αναζήτησαν λύσεις πιστεύοντας ότι δεν υπάρχουν. Όμως, θέλω να στείλω ένα μήνυμα αισιοδοξίας, βασισμένο σε απτά στοιχεία. Βλέπουμε να φθάνει ένα κύμα ευκαιριών που δημιουργεί πολλές και ποιοτικές θέσεις απασχόλησης σε αντικείμενα νέων τεχνολογιών, αλλά και ευνοϊκές συνθήκες για ψηφιακή επιχειρηματικότητα. Τη σημασία της ψηφιακής οικονομίας για τη χώρα έχει επανειλημμένα τονίσει και ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα της καινοτομίας και της τεχνολογίας. Θεωρώ ότι αυτή τη στιγμή είναι πολύ σημαντικό να βοηθήσουμε τους Έλληνες και ιδιαίτερα τις γυναίκες που αποδεικνύονται πιο ευάλωτες στην κρίση, να αδράξουν τις νέες ευκαιρίες. Θα επιδιώξουμε μια «φυγή προς τα εμπρός», μέσα από μια σύγχρονη πολιτική ισότητας με σαφείς αναπτυξιακούς στόχους, με στόχο να δημιουργήσουμε οικονομικές και επαγγελματικές διεξόδους για τις γυναίκες».
                     Οι δυνατότητες βελτίωσης των δεικτών της γυναικείας απασχόλησης είναι σημαντικές, καθώς σήμερα στην Ευρώπη από ένα εργατικό δυναμικό 7.000.000 εργαζομένων στην αγορά των ψηφιακών τεχνολογιών, μόνο το 30 % είναι γυναίκες. Είναι ενδεικτικό ότι από κάθε 1000 γυναίκες πτυχιούχους στην Ευρώπη, μόνο 29 είναι κάτοχοι πτυχίου στον τομέα της πληροφορικής. Από αυτές τις 29, μόνο 4 απασχολούνται στον τομέα των ΤΠΕ. Tο πρόβλημα της έλλειψης επαγγελματικού ενδιαφέροντος των γυναικών για τις ψηφιακές τεχνολογίες ξεκινά αρκετά νωρίς. Μικρός μόνο αριθμός κοριτσιών εκδηλώνει την επιθυμία να ασχοληθεί επαγγελματικά με τον τομέα της τεχνολογίας, παρά το γεγονός ότι γυναίκες και κορίτσια είναι οι ίδιες χρήστες των εργαλείων των ΤΠΕ. Ακόμη, οι γυναίκες εμφανίζονται ιδιαίτερα ευάλωτες στο πρόβλημα του «χάσματος δεξιοτήτων», δηλαδή της διευρυνόμενης ψαλίδας μεταξύ των προσόντων που διαθέτουν με εκείνα που ζητά η διαρκώς εξελισσόμενη αγορά εργασίας. Σύντομα, το 90% των επαγγελμάτων θα απαιτούν κάποιο ελάχιστο επίπεδο ψηφιακού εγγραμματισμού.
                  Η ελληνική προσπάθεια που ξεκίνησε η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων είναι εναρμονισμένη με την πρωτοβουλία που ανέλαβε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Διεθνής Ένωση Τηλεπικοινωνιών (ITU ), με τίτλο Girls in ICT, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η έλλειψη ενδιαφέροντος γυναικών να σταδιοδρομήσουν σε τομείς ΤΠΕ.
Η δημιουργία μιας Ψηφιακής Συμμαχίας για τη γυναικεία απασχόληση από τη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων φαίνεται να διαθέτει πολλές προοπτικές. Η συγκυρία είναι θετική και η ανάγκη σχεδιασμού πολιτικών και δράσεων, άμεση. Όμως αυτό που αναδύεται με σαφήνεια είναι ότι οι επαγγελματικές προοπτικές ανδρών και γυναικών θα είναι σύντομα άρρηκτα συνδεδεμένες με υψηλή επάρκεια σε ψηφιακές δεξιότητες.