«Βούτια» επιδόσεων για τους Έλληνες μαθητές

Σύμφωνα με έκθεση του ΟΟΣΑ σχετικά με τις δεξιότητες των 15χρονων μαθητών που παρουσιάστηκε την Τρίτη 3 Δεκεμβρίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες, αυξήθηκε το ποσοστό των 15χρονων Ελλήνων μαθητών με χαμηλές επιδόσεις στην κατανόηση κειμένου, τα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες από το 2009 ώς το 2012.

Σύμφωνα με την μελέτη PISA του ΟΟΣΑ, στην οποία το 2012 συμμετείχαν περίπου 510.000 μαθητές, ηλικίας από 15 έως 16 ετών, από τα 34 κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ, καθώς και από 31 χώρες εταίρους, (πάνω από το 80% της παγκόσμιας οικονομίας), παρατηρείται ότι η ΕΕ, ως σύνολο, υστερεί σημαντικά όσον αφορά στα μαθηματικά, αλλά η εικόνα είναι πιο ενθαρρυντική όσον αφορά στις φυσικές επιστήμες και την κατανόηση κειμένου.

Εξάλλου, τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν, ότι από το 2009, δέκα κράτη μέλη (Βουλγαρία, Τσεχία, Γερμανία, Εσθονία, Ιρλανδία, Ουγγαρία, Λετονία, Αυστρία, Πολωνία και Ρουμανία έχουν επιτύχει σημαντική πρόοδο στη μείωση του ποσοστού των ατόμων με χαμηλές επιδόσεις στις τρεις βασικές δεξιότητες. Ωστόσο, πέντε χώρες της ΕΕ (Ελλάδα, Ουγγαρία, Σλοβακία, Φινλανδία και Σουηδία) κατέγραψαν αύξηση αυτού του αριθμού. Συνολικά, πάντως, η ΕΕ έχει καλύτερες επιδόσεις απ' ό,τι οι Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και οι δύο υστερούν σε σχέση με την Ιαπωνία.

Στην Ελλάδα

Συγκεκριμένα στην Ελλάδα, το ποσοστό των 15χρονων μαθητών με χαμηλές επιδόσεις στην κατανόηση κειμένου ανέρχεται σε 22,6%, έναντι 17,8% στην ΕΕ. Το ποσοστό των μαθητών με χαμηλές επιδόσεις στα μαθηματικά ανέρχεται σε 35,7% (22,1% στην ΕΕ) και στις φυσικές επιστήμες σε 38% (16,6% στην ΕΕ). Επιπλέον, μεταξύ 2009-2012, το ποσοστό των Ελλήνων μαθητών με χαμηλές επιδόσεις στην κατανόηση κειμένου αυξήθηκε κατά 1,3% (-1,9% στην ΕΕ), στα μαθηματικά κατά 5,4% (-0,2% στην ΕΕ) και στις φυσικές επιστήμες κατά 0,2% (-1,2% στην ΕΕ).

Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο στόχος της ΕΕ είναι το ποσοστό των ατόμων με χαμηλές επιδόσεις και στις τρεις δεξιότητες να μειωθεί κάτω από το 15% ώς το 2020.

Στην Ε.Ε.

Σε ό,τι αφορά γενικότερα στην ΕΕ, το ποσοστό των ατόμων με χαμηλές επιδόσεις στην ανάγνωση μειώθηκε από 23,1% το 2006 σε 17,8% το 2012. Μέχρι στιγμής, μόνο επτά χώρες της ΕΕ έχουν επιτύχει το στόχο του 15% (Εσθονία, Ιρλανδία, ΠΟλωνία, Φινλανδία, Ολλανδία, Γερμανία και Δανία), ενώ αξιοσημείωτη πρόοδο έχουν πραγματοποιήσει οι Τσεχία, Γερμανία, Εσθονία, Ιρλανδία, Ουγγαρία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Αυστρία, Πολωνία και Ρουμανία.

Εξάλλου, στα μαθηματικά, τέσσερα κράτη-μέλη της ΕΕ, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Πολωνία και η Ολλανδία είναι μεταξύ των χωρών με τις καλύτερες επιδόσεις παγκοσμίως. Ωστόσο, κατά μέσο όρο στην ΕΕ δεν έχει σημειωθεί καμία πρόοδος, από το 2009, όσον αφορά στη βελτίωση του ποσοστού των ατόμων με χαμηλές επιδόσεις στα μαθηματικά. Σημαντική πρόοδο έχουν σημειώσει η Βουλγαρία, η Εσθονία, η Ιρλανδία, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Αυστρία, η Πολωνία και η Ρουμανία.

Όσον αφορά στις φυσικές επιστήμες, παρατηρείται σταθερή βελτίωση σε επίπεδο ΕΕ. Το σχετικό ποσοστό των ατόμων με χαμηλές επιδόσεις στην ΕΕ μειώθηκε από 20,3 % το 2006 σε 16,6 % το 2012, ενώ δέκα κράτη-μέλη βρίσκονται κάτω από τον στόχο του 15% (Τσεχία, Γερμανία, Εσθονία, Ιρλανδία, Λετονία, Ολλανδία, Πολωνία, Σλοβενία, Φινλανδία και Μ.Βρετανία).

Συμπέρασμα

Αξίζει να σημειωθεί, ότι η ανάλυση του ΟΟΣΑ καταλήγει στο συμπέρασμα, ότι οι πολιτικές, για να είναι αποτελεσματικές, πρέπει να εστιάζονται στη βελτίωση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. «Μετά το επίπεδο αυτό είναι συνήθως πολύ αργά για να αντισταθμιστεί η ευκαιρία που χάθηκε στο σχολείο», αναφέρει η έκθεση.
Η ίδια ανάλυση επισημαίνει, επίσης, ότι η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των μαθητών έχει σημαντική επίπτωση στις επιδόσεις: εκείνοι που προέρχονται από νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος είναι πολύ πιθανότερο να έχουν χαμηλότερες επιδόσεις στα μαθηματικά, τις θετικές επιστήμες και την ανάγνωση.
Άλλοι σημαντικοί παράγοντες περιλαμβάνουν τις κυρίως αρνητικές συνέπειες που συνεπάγεται η προέλευση από οικογένειες μεταναστών, τη σημασία της συμμετοχής σε προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα, καθώς και το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ των φύλων, ως προς τις ικανότητες ανάγνωσης (τα κορίτσια τα καταφέρνουν πολύ καλύτερα απ' ό,τι τα αγόρια).