Η Εύη Τζανεττή για το βιβλίο του Μίμη Ανδρουλάκη «Πριν σβήσουν τα φώτα»

Το νέο βιβλίο του Μίμη Ανδρουλάκη με τίτλο «Πριν σβήσουν τα φώτα», έχει προκαλέσει ουκ ολίγα σχόλια και ειδικότερα όσα γράφει ο συγγραφέας στο κεφάλαιο με τίτλο «Ύβρις Νο 8», όπου γίνεται αναφορά στο περίφημο - κατά άλλους περιβόητο - φύλλο της «Πανσπουδαστικής Νο 8», με βάση το οποίο ΚΚΕ και ΚΝΕ φαίνεται να είχαν την εκτίμηση ότι η κατάληψη του Πολυτεχνείου οφειλόταν περισσότερο σε προβοκατόρικες ενέργειες παρακρατικών στοιχείων, παρά σε γνήσια φοιτητική αντιστασιακή πράξη. Μία θεωρία, που είχε αποτυπωθεί στη συγκεκριμένη έκδοση της «Πανσπουδαστικής» αν και ο Περισσός επιμένει σταθερά να ισχυρίζεται ότι το φύλλο αυτό δεν κυκλοφόρησε ποτέ από τα δικά του στελέχη.

Με αφορμή το συγκεκριμένο βιβλίο η Εύη Τζανεττή, γνωστή για την αντιδικτατορική της δράση, ως φοιτήτρια της Αρχιτεκτονικής, μέσα από τις τάξεις του φοιτητικού κινήματος κάνει το δικό της σχόλιο το οποίο όπως λέει η ίδια είναι «αφιερωμένο  εξαιρετικά στους εντιμότατους φίλους μου "350 προβοκάτορες του Πολυτεχνείου" και τον Διονύση Μαυρογένη».

Αναφερόμενη στην «Ύβρι Νο 8» σημειώνει πως «στην Πανσπουδαστική Νο8 επιχειρήθηκε η εξόντωση πολιτικών αντιπάλων, μέσω της καταγγελίας τους ως χαφιέδων και πρακτόρων. Αυτό ήταν πρωτοφανές για τα αγωνιστικά ήθη της εποχής και μάλιστα σε καιρό βαθειάς παρανομίας που η ανασκευή τους ήταν πολύ δύσκολη. Αυτό συνιστά ΥΒΡΗ. Το να χαρακτηρίζεις «αστοχία», όπως ισχυρίστηκε ο Θ. Σκαμνάκης, τα παραπάνω, ισοδυναμεί με μια ακόμα μαχαιριά και μάλιστα στοχευμένη και πισώπλατη στον Διονύση Μαυρογένη. Σαν αυτές τις διαδοχικές του Όριεντ Εξπρές, όπως εύστοχα επεσήμανε μια φίλη».

Ακόμη αναφορικά με το ότι ο συντάκτης του κειμένου ήταν ο Κώστας Τζιαντζής ο οποίος έχει φύγει από τη ζωή υποστηρίζει ότι «ο κόσμος τάχει τούμπανο και το ΚΚΕ κρυφό καμάρι. Βέβαια είναι η πρώτη φορά που τα ήδη γνωστά πράγματα επιβεβαιώνονται από «τα μέσα». Όλα αυτά θα ήταν περσινά ξινά σταφύλια και περασμένα ξεχασμένα, μιας και η ιστορία έχει ρίξει στα σκουπίδια παρόμοιες απόψεις και οι λοιδορούμενοι τιμώνται σαν αγωνιστές. Εκτός από ένα λεπτό σημείο. Ότι επί 49 χρόνια, τα παραπάνω παραμένουν ως υλικό ιστορικού αρχείου.

Ο Κώστας Τζιαντζής, ως συντάκτης της Π.8, ασφαλώς και έχει ευθύνη. Όμως, εξέφρασε τις περιρρέουσες απόψεις της ηγεσίας του ΚΚΕ, που έχει και την διαχρονική ευθύνη, εφόσον επικαιροποιεί τέτοια αλητεία επί 49 χρόνια. Κατανοώ την ευαισθησία και τα δάκρυα απέναντι στον αγωνιστή Κώστα Τζιαντζή. Όμως, δάκρυα, ευαισθησία και συγγνώμες, απαιτούνται απέναντι και στον Διονύση Μαυρογένη που κατηγορήθηκε ως χαφιές, τον Νίκο Σιδέρη, τον Δημήτρη Κουμάνταρο, τον Γιάννη Μήλιο, τον Αρτέμη Ροζάκη κ.α. που κατηγορήθηκαν ως πράκτορες του Ρουφογάλη. Η μη καταγγελία της Π.8 αποτελεί ευθύνη των στελεχών της ΚΝΕ, αλλά και του Μίμη Ανδρουλάκη, όσο ήταν εντός των τειχών. Λίγο αργά για δάκρυα Μίμη. Η υστεροφημία και η συνολική αγωνιστική διαδρομή του Κ. Τζιαντζή δεν απειλείται από το καθάρισμα ενός «λεκέ της ιστορίας».

Τέλος η κυρία Τζανεττή καταλήγει λέγοντας πως «η ανακίνηση του θέματος ‘‘Πανσπουδαστική Νο8’’ κρίνεται θετικότατη ως αναγκαία, αν πάρουμε υπόψη ότι «η γενιά» που τα ξέρει από πρώτο χέρι φυλλορροεί, ενώ τα αρχεία μένουν».

Αναλυτικότερα:

ΠΡΙΝ ΣΒΗΣΟΥΝ ΤΑ ΦΩΤΑ.
Αυτοβιογραφία.
Μίμης Ανδρουλάκης.
Εκδόσεις Πατάκη.

ΜΕ ΤΗΝ ΟΜΟΡΦΙΑ ΤΗΣ ΣΦΑΚΑΣ (πικροδάφνη για τους ελάχιστους μη κρητικούς που κυκλοφορούν ακόμα στον πλανήτη) - Κριτική σε κρητικούς και κριτικούς

Ξεπερνώντας μανιχαϊστικές προσεγγίσεις που θέλουν τον συγγραφέα, από enfant gâté του Φλωράκη και ολόκληρου του ΚΚΕ ή τρομερό παιδί της αριστεράς, τουλάχιστον επί μία δεκαετία, να μεταμορφώνεται μέσα σε μια νύχτα, σε γυρολόγο νάρκισσο (ορυκτά καύσιμα σε λελογισμένη ποσότητα για ένα συγγραφέα) ή και γελοίο πρόσωπο (διαδίκτυο). Του καταλογίζουν με αναθέματα και κατάρες, ίσως στέλνοντας μήνυμα σε όσους αποχωρούν από το μαντρί, ψέματα, ανακρίβειες, αοριστίες δίχως πηγές.

Ποια ψέματα, ποιες ανακρίβειες, ποιες αοριστίες, ποιες πηγές. Ελπίζω όχι τους φακέλους της ασφάλειας, κρυφοί άσσοι στο μανίκι, προερχόμενοι από καταγώγια, όπως γράφηκε τελευταία (π.χ. Γιώργος Πετρόπουλος στην ΕΦ-ΣΥΝ). Και τάχατες δεν είναι παρόμοιας με αυτήν της Πανσπουδαστικής, κουκουέδικης προέλευσης έμπνευση, σε μικρότερη κλίμακα, η απάντηση των δεκαπέντε πρώην Κνιτών, όταν «δολοφονούν» ένα πρόσωπο, αμολάν λάσπη την οποία θα τεκμηριώσουν εν ευθέτω χρόνω!!! Ίσως κάποτε μάθουμε, αν και χλωμό το βλέπω.

Θα προσπαθήσω να δω την αυτοβιογραφία και τον συγγραφέα λίγο πιο ψύχραιμα. Το βιβλίο έχει την ομορφιά της σφάκας. Πανέμορφη, αλλά επικίνδυνη. Σε μικρές δόσεις, παρουσιάζει καρδιοτονωτικές ιδιότητες. Εικασίες εμφανίζονται από την αρχαιότητα και για την θεραπεία του καρκίνου. Σε μεγάλες δόσεις, προκαλεί παρενέργειες που φτάνουν μέχρι και τον θάνατο. Μπορεί να λειτουργήσει και ως απωθητικό εναντίον εντόμων, τρωκτικών και ερπετών, κατσαρίδων και ποντικών.

Η αφήγηση χωρίζεται χοντρικά σε δυο ενότητες, με πρώτη τον Άγιο Νικόλα (Κρήτη), παιδικά χρόνια και εφηβεία, και δεύτερη φοιτητιλίκι στην Αθήνα. Γεννημένος το 1951, ξεκινά με ένα ονειρικό ταξίδι στο παρελθόν, λογοτεχνικό εύρημα. Από την αρχαία πόλη Λατώ, την οποία προσδιορίζει ως γενέτειρά του, στην πολυπολιτισμική Αλεξάνδρεια, με αδιευκρίνιστα όρια ανάμεσα στο réel και irréel, αποκαλύπτοντας τις σχέσεις αρχαίας Αιγύπτου Ανατολικής Κρήτης. Συνεχίζοντας, ο ακάματος γυρολόγος απογειώνεται σε περιπλάνηση, αναζητώντας τις ρίζες του σε διάλογο με τον γυιό του που θέτει τις ερωτήσεις.

Η αναζήτηση ξεκινάει από το 1082! Ανδρουλάκηδες, Αλεξάκηδες, Κουνενάκηδες, Πατεράκηδες και Χαρούληδες συμπλέκονται, διαπλέκονται, συμβάλλοντας στην διαμόρφωση του τελικού DNA των Ανδρουλάκηδων σε «μια γενετική λοταρία στα βουνά της Κρήτης». Χωρικά εγκαθίστανται τελικά στους Έξω Ποτάμους Μεραμπέλου με αδιευκρίνιστη αφετηρία είτε από Χανιά μεριά, είτε από Επισκοπή Μυλοποτάμου.

Βεβαίως η διήγηση περιλαμβάνει ιστορική πληροφορία και διανθίζεται με μαντινάδες και ανέκδοτες ιστορίες και παρατσούκλια, ίδιον των Κρητικών. Τα άπειρα τοπωνύμια, ημερομηνίες, ονόματα, χρήσιμα, ίσως για ερευνητικούς λόγους, ταμάμ για εραστές υποθηκοφυλακείων και ληξιαρχείων, κουράζουν και τον πιο καλοπροαίρετο αναγνώστη. Αν δεν το ήξερα το βίτσιο των Κρητικών και από τον αδελφό μου που έτρεχε για τους ίδιους λόγους στο ληξειαρχείο στην Νάξο, απερίφραστα θα έλεγα #Μιμηκόψεκάτι. Η δεξιοτεχνία στην γλώσσα, ρέουσα, δεν σώζει από τον ναρκισσισμό. Ο αυτοσαρκασμός, αν υπήρχε, θα εξισορροπούσε τα πράγματα. Η σφάκα σε overdose.

Με background το πολιτικό γίγνεσθαι της μετεμφυλιακής Ελλάδας περνά τα παιδικά του χρόνια, χρόνια απόλυτης φτώχειας. Εν είδει «αγοράς», με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου, τον Άγιο Νικόλαο, το τσαγκαράδικο του πατέρα του, το μοδιστράδικο της μάνας του και το καπηλειό του Χρύσανθου, ως ‘‘right man in the right place’’, συναντιέται ή έρχεται σ’ επαφή με Μελίνα, Ζυλ Ντασσέν, Νίκο Κούνδουρο, Ειρήνη Παπά, Μαρία Κάλλας, Ωνάση, Τσώρτσιλ, Γεώργιο Παπανδρέου, Μίκη Θεοδωράκη, Σοράγια, Χατζηδάκι και άλλα εντυπωσιακά ονόματα της εποχής. Ειδικά ο Νίκος Κούνδουρος διαπερνά μοιραία όλη του την ζωή.

Εξωσχολικά μορφώνεται και αποκτά σύγχρονη και ύστερη πολιτική γνώση από τις μπαγιάτικες εφημερίδες, χρήσιμες για χαρτί περιτυλίγματος παπουτσιών. Από τις δυνατές στιγμές του βιβλίου. Δεν απαιτείται master ψυχολογίας για να διαπιστώσεις ότι οι διάσημες συναντήσεις του είναι η ατμομηχανή για ένα αναμφίβολα έξυπνο παιδί στο ξεπέρασμα των ταξικών περιορισμών και της φτώχειας. Σε πνίγουν οι καπνοί. Η 21η Απριλίου και η κατάργηση του κοινοβουλευτισμού συμπίπτει με το κλείσιμο του τσαγκαράδικου και το δικό του πέρασμα από τις μπαγιάτικες εφημερίδες, στο βιβλίο και τα μαθηματικά.

Η δεύτερη ενότητα, όπως είπαμε, αφορά την Αθήνα, τον ίδιο ως φοιτητή, την αντίσταση στην χούντα και το Πολυτεχνείο. 1969 στην Αθήνα λοιπόν. «Ποτέ δεν θα ξαναείχαμε τόσο ισχυρή την αίσθηση πληρότητας, καθώς και την πεποίθηση ότι ένας καλύτερος κόσμος είναι εφικτός». Ποιος από τους «ήμουν ένας απ’ αυτούς» δεν έχει νοιώσει παρόμοιο συναίσθημα; Φοιτητική ζωή με όλα τα συνεπακόλουθα. Συγκεντρώσεις στα σπίτια, συζητήσεις, Λεύκα, Αλκυονίδες, Στούντιο, μαρξιστικά διαβάσματα. Το ‘‘the right man in the right place’’ τον ακολουθεί στις διασταυρώσεις του με ανθρώπους. Από την απόδραση του Αλέκου Παναγούλη, τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, μέχρι την αδελφή(!) του υπανθρώπου Ιωαννίδη, που προσωπικά θεωρούσα ανάδελφο δίχως μάνα και πατέρα.

Ο Μήτσος Μουρτζίκος, δεύτερος μοιραίος άνθρωπος στην ζωή του, τον στρατολογεί στο ΚΚΕ, διακόπτοντας αναζητήσεις σε αριστερές μικροομάδες. Κομματικές διεργασίες, στρατολογίες, συνάντηση με την κνίτικη παρέα της πλατείας Μαβίλη και τον Κώστα Τζιαντζή, μελλοντικό γραμματέα της σπουδάζουσας.

Παρά το ότι του αναγνωρίζει γοητεία, τον θέλει «να απέχει από την εργατική τάξη, όσο ο ουρανός από την γη», ενώ «δεν έχει διαβάσει το Κεφάλαιο!!!» (πώς το ξέρει; περίεργο ακούγεται όταν κι η τελευταία ΦΕΑ, Φοιτητικές Επιτροπές Αγώνα, έκανε αυτομόρφωση για το Κεφάλαιο). Δεν ξέρω πόσες φορές αναφέρει ότι είναι απόφοιτος Αναβρύτων, αφήνοντας να διαφανεί κάποιος ταξικός φθόνος, αντί για υπεροχή και πλεονέκτημα της δικής του χαμηλής προέλευσης μέσα «στο κόμμα του Λαού και της εργατικής τάξης». Λες κι ήταν λίγοι οι γόνοι, διανοούμενοι από αστική, έως μεγαλοαστική τάξη και τα κολεγιόπαιδα στην πρωτοπορία του φοιτητικού κινήματος, overdose σφάκας.

Στο μεταξύ, φούντωμα του κινήματος, πρώτο Πολυτεχνείο, δίκη των έντεκα, στρατεύσεις, ανάμεσα σ’ όλες και η δική του, καθώς και η σύλληψή του και το τετ α τετ με τον αρχιβασανιστή Μάλλιο. Οι σχετικές «περιποιήσεις» στην ασφάλεια και η κατάληξη σε Καβάλα και Ελευθερούπολη σαν αναγκαστικά στρατευμένος. Έπεται το τριήμερο του Πολυτεχνείου, η διακοπή στράτευσης και η εκλογή του στην συντονιστική. Η περιγραφή του τριημέρου, και ειδικά της Παρασκευής, από τις πιο δραματικές που έχω διαβάσει, κι έχω διαβάσει πολλές. Βεβαίως το χούι δεν τον εγκαταλείπει.

Το ΕΓΩ υπερτερεί του «ήμουν ένας από αυτούς». Οποία πέτρα και να σηκώσεις βρίσκεται από κάτω, υπερτονίζοντας τον ρόλο του.
Και φτάνουμε στην περίφημη Πανσπουδαστική Νο8, που σήκωσε θύελλες διαμαρτυριών, όμοιες με παραλήρημα παραθρησκευτικής σέχτας (διαδίκτυο). Ο Μίμης Ανδρουλάκης είπε τρία πράγματα, ήδη γνωστά στον κόσμο της αριστεράς της εποχής εκείνης.

-Στην Πανσπουδαστική Νο8 επιχειρήθηκε η εξόντωση πολιτικών αντιπάλων, μέσω της καταγγελίας τους ως χαφιέδων και πρακτόρων. Αυτό ήταν πρωτοφανές για τα αγωνιστικά ήθη της εποχής και μάλιστα σε καιρό βαθειάς παρανομίας που η ανασκευή τους ήταν πολύ δύσκολη. Αυτό συνιστά ΥΒΡΗ. Το να χαρακτηρίζεις «αστοχία», όπως ισχυρίστηκε ο Θ. Σκαμνάκης, τα παραπάνω, ισοδυναμεί με μια ακόμα μαχαιριά και μάλιστα στοχευμένη και πισώπλατη στον Διονύση Μαυρογένη. Σαν αυτές τις διαδοχικές του Όριεντ Εξπρές, όπως εύστοχα επεσήμανε μια φίλη.

-Τα μέλη και στελέχη της ΚΝΕ συμμετείχαν με πάθος στο Πολυτεχνείο, υπερβαίνοντας κομματική γραμμή.

-Ο Κώστας Τζιαντζής είναι ο συντάκτης του κειμένου.

Σιγά τις αποκαλύψεις. Ο κόσμος τάχει τούμπανο και το ΚΚΕ κρυφό καμάρι. Βέβαια είναι η πρώτη φορά που τα ήδη γνωστά πράγματα επιβεβαιώνονται από «τα μέσα». Όλα αυτά θα ήταν περσινά ξινά σταφύλια και περασμένα ξεχασμένα, μιας και η ιστορία έχει ρίξει στα σκουπίδια παρόμοιες απόψεις και οι λοιδορούμενοι τιμώνται σαν αγωνιστές. Εκτός από ένα λεπτό σημείο. Ότι επί 49 χρόνια, τα παραπάνω παραμένουν ως υλικό ιστορικού αρχείου.

Ο Κώστας Τζιαντζής, ως συντάκτης της Π.8, ασφαλώς και έχει ευθύνη. Όμως, εξέφρασε τις περιρρέουσες απόψεις της ηγεσίας του ΚΚΕ, που έχει και την διαχρονική ευθύνη, εφόσον επικαιροποιεί τέτοια αλητεία επί 49 χρόνια. Κατανοώ την ευαισθησία και τα δάκρυα απέναντι στον αγωνιστή Κώστα Τζιαντζή.

Όμως, δάκρυα, ευαισθησία και συγγνώμες, απαιτούνται απέναντι και στον Διονύση Μαυρογένη που κατηγορήθηκε ως χαφιές, τον Νίκο Σιδέρη, τον Δημήτρη Κουμάνταρο, τον Γιάννη Μήλιο, τον Αρτέμη Ροζάκη κ.α. που κατηγορήθηκαν ως πράκτορες του Ρουφογάλη. Η μη καταγγελία της Π.8 αποτελεί ευθύνη των στελεχών της ΚΝΕ, αλλά και του Μίμη Ανδρουλάκη, όσο ήταν εντός των τειχών. Λίγο αργά για δάκρυα Μίμη. Η υστεροφημία και η συνολική αγωνιστική διαδρομή του Κ. Τζιαντζή δεν απειλείται από το καθάρισμα ενός «λεκέ της ιστορίας».

Φυτέψτε σφάκες στην αυλή σας για να μην έχετε ποτέ κατσαρίδες, ποντίκια και χαφιεδολογία. Φυλαχτείτε, το μέλλον θα’ χει πολλή πραχτορολογία για αντίκρουση (Ανδρουλάκη).

Το βιβλίο κλείνει με επιτυχημένη ανασκευή αναθεωρητικών απόψεων που κυκλοφορούν κατά καιρούς γύρω από το Πολυτεχνείο, όπως πολύ ωραία ανέπτυξε και ο Κ. Λαλιώτης κατά την παρουσίαση του βιβλίου. Μακριά από χαρακτηρισμούς περί «παλίμψηστου» για το Πολυτεχνείου που αποτελεί δουλειά ύστερων ιστορικών, απεμπλεγμένων συναισθηματικά από το γεγονός, σαφώς το βιβλίο έχει θετικό πρόσημο και αποτελεί πλούσια πηγή για αυτούς.

Η ανακίνηση του θέματος ‘‘Πανσπουδαστική Νο8’’ κρίνεται θετικότατη ως αναγκαία, αν πάρουμε υπόψη ότι «η γενιά» που τα ξέρει από πρώτο χέρι φυλλορροεί, ενώ τα αρχεία μένουν. Τέλος, αν και όχι πλήρης, αξιόλογη είναι και η τράπεζα ονομάτων συμμετεχόντων Τον ευχαριστώ που συμπεριέλαβε σ’ αυτήν, τον αδελφό μου και μένα.




Ειδήσεις σήμερα:

Αγρίνιο: Ξεκληρίστηκε η οικογένεια του Νικολόπουλου από το πενταπλό φονικό

Πάτρα: Εγκεφαλικά νεκρός ο 6χρονος Θωμάς από τα Γρεβενά - Δωρίζουν τα όργανά του

Τζιανλούκα Βιάλι: Πέθανε στα 58 του χρόνια ο Ιταλός θρύλος