Κόντρα Μιχελάκη - δημοσκόπων για τα exit polls

Μείζον θέμα έχει προκληθεί από τις αποκλίσεις των εταιρειών δημοσκοπήσεων την Κυριακή το βράδυ, αμέσως αφού έκλεισαν οι κάλπες.

Τα exit polls στις περισσότερες περιπτώσεις βγήκαν εκτός, σε σχέση με τα τελικά αποτελέσματα προκαλώντας πολιτική αντιπαράθεση μερικές ώρες μετά, ενώ οι δημοσκόποι προσπαθούν να εξηγήσουν τι ακριβώς συνέβη.

Ο υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Μιχελάκης έχει ήδη προτείνει να μην γίνουν exit polls την προσεχή Κυριακή για το δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών και των ευρωεκλογών.

Επίσης, ο υπουργός Εσωτερικών σε επιστολη του προς τον Σύνδεσμο Εταιρειών Δημοσκοπήσεων έθεσε το ερώτημα αν θα ήταν ορθό, προτού γίνει έρευνα για την πρώτη Κυριακή, να γίνουν δημοσκοπήσεις τη δεύτερη: «το λάθος που έγινε την Κυριακή ήταν πολύ μεγάλο. Δημιουργείται αναστάτωση στους πολίτες. Σε εμένα τον ίδιο, πηγαίνοντας στο εκλογικό κέντρο στις 5 το απόγευμα, μου έλεγαν τα αποτελέσματα του exit poll.  Άρα, με ανοικτές τις κάλπες κυκλοφόρησαν φήμες για το εκλογικό αποτέλεσμα. Αυτό πρέπει να διερευνηθεί, γιατί για μια ακόμα φορά συνέβη αυτό το φαινόμενο, υπάρχουν αρμόδια όργανα. Πρέπει να διερευνηθούν οι αστοχίες γιατί επηρεάζουν την βούληση».

Στην αντεπίθεση πέρασε πολύ γρήγορα ο υπεύθυνος της επιτροπής δημοσκοπήσεων του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Πουλάκης.

Ο υπεύθυνος δημοσκοπήσεων του ΣΥΡΙΖΑ δεν αναφέρθηκε μόνο στα exit pols, αλλά επισήμανε πως το πρόβλημα με τις έρευνες αφορά επίσης τις δημοσκοπήσεις που διενεργούνταν όλο το προηγούμενο διάστημα: "Δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε το γεγονός ότι αυτές τις υπαρκτές και αντικειμενικές επιστημονικές δυσκολίες, πολλά ΜΜΕ και πολιτικά κέντρα επιχείρησαν και επιχειρούν να τις εκμεταλλευθούν πολιτικά και επικοινωνιακά για τη δημιουργία εντυπώσεων και τον επηρεασμό της εκλογικής συμπεριφοράς των πολιτών".

Το γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, σχολιάζοντας συγκεκριμένα τις δηλώσεις του κ. Μιχελάκη, εγκάλεσε τον υπουργό Εσωτερικών επειδή, όπως αναφέρει, "θα όφειλε να επεκταθεί και στις λάθος εκτιμήσεις των δημοσκοπικών εταιρειών για τον Δήμο της Αθήνας και την Περιφέρεια της Αττικής, που όλο το προηγούμενο διάστημα έβγαζαν δεύτερη τη Ρ. Δούρου με διαφορά από τον κ. Σγουρό και εκτός δεύτερου γύρου τον Γ. Σακελλαρίδη. Εξάλλου, η κυβέρνηση και τα φίλια προς αυτήν media, έκαναν πολιτική με βάση τα ευρήματα των δημοσκοπικών εταιρειών. Όχι λοιπόν επιλεκτικές ευαισθησίες, αλλά συνολική συζήτηση και διαφάνεια για το καθεστώς λειτουργίας των δημοσκοπικών εταιρειών".

Τι λένε οι δημοσκόποι

Έντονα αντέδρασαν οι δημοσκοπικές εταιρείες στην πρόταση του υπουργού Εσωτερικών, Γιάννη Μιχελάκη. Σε ανακοίνωσή τους, υπενθυμίζουν πως «το exit poll είναι έρευνα και βασίζεται σε δείγμα» και πως «οι έρευνες παράγουν κατά προσέγγιση εκτιμήσεις της πραγματικότητας».

Η ΣΕΔΕΑ προσθέτει πως το πρόβλημα δεν είναι τα exit polls, αλλά ο τρόπος που παρουσιάζονται από τους τηλεοπτικούς σταθμούς: «Αντιλαμβανόμαστε ότι αυτή η κατά προσέγγιση εκτίμηση της πραγματικότητας δεν εξυπηρέτησε ενδεχομένως τις επικοινωνιακές ανάγκες του τηλεοπτικού τρίωρου 19:00-22:00 της Κυριακής, δηλαδή την ανάγκη για εκ των προτέρων γνώση των αποτελεσμάτων της κάλπης».

Ο Κώστας Παναγόπουλος της εταιρείας δημοσκοπήσεων ALCO σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό ΒΗΜΑ, ανέλαβε την ευθύνη λέγοντας: «Εμείς έχουμε την ευθύνη και στο βαθμό που προκαλέσαμε λάθος εντυπώσεις σε κάποιους, έχουμε ευθύνη και σε αυτό». Μάλιστα ο κ. Παναγόπουλος είπε πως έχουν ήδη εντοπιστεί "τρία-τέσσερα σημεία όπου δημιούργησαν το πρόβλημα και με απόλυτη ειλικρίνεια θα σας πως ότι δεν μπορεί κανείς να γνωρίζει αν φταίνε και τα τέσσερα λιγότερο ή περισσότερο. Ενα σημείο είναι η τήρηση του δείγματος, το να επιλέγονται δηλαδή για συμμετοχή στο exit poll όσοι επιλέγονται με βάση το στατιστικό δείγμα που προκύπτει για κάθε εκλογικό δείγμα. Όχι δηλαδή να πηγαίνεις και να συμμετέχεις επειδή το θέλεις. Είναι πολύ σημαντικό να τηρείται αυστηρά ο κανόνας αυτής της επιλογής. Με βάση τα τυπικά δεδομένα που μας έρχονταν, τηρήθηκε. Αλλά τυπικά θα μπορούσε ο συνεργάτης μας να δηλώσει το τυπικό και να μην είναι το σωστό, διότι π.χ. ήταν κουρασμένος ή πιεσμένος".

Ο κ. Παναγόπουλος συνέχισε, λέγοντας πως θα έπρεπε να αποτελέσματα να ανακοινώνονταν στις 8:20, ενώ αποκάλυψε πως έχει προτείνει ήδη στους συναδέλφους του να ανακοινωθούν όλα τα στοιχεία αργότερα.

Είπε σχετικά: "Στις ΗΠΑ δεν ανακοινώνεται αποτέλεσμα exit poll εάν η διαφορά είναι μικρότερη των πέντε μονάδων. Ανακοινώνουμε στις 7 ό,τι σας ανακοινώνουμε κάθε φορά, αλλά εκκρεμούν εκατοντάδες ερωτηματολόγια που δεν έχουν καν συλλεγεί. Στην πραγματικότητα δηλαδή, κανονικά, θα έπρεπε να δίνουμε γύρω στις 8.20 τα exit polls, αφού πρώτα συλλέξουμε και όλα αυτά. Αν λοιπόν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών ανακοινωθούν στις 12, προκειμένου να έχουν κλείσει όλες οι κάλπες σε όλη την Ευρώπη για να αρχίσουν να ανακοινώνονται αποτελέσματα, θα ήταν μια καλή ιδέα -και έχω ήδη στείλει e-mail προς τους συναδέλφους μου γι' αυτό- να μην ανακοινώσουμε το exit polls μόλις κλείσουν οι κάλπες, αλλά όταν έχουμε όλα τα στοιχεία. Ούτως ή άλλως, τα αποτελέσματα θα αρχίσουν να ανακοινώνονται στις 12".