ΑΑΔΕ: Σε εφαρμογή το νέο μοντέλο αξιολόγησης υπαλλήλων και στελεχών

Πρωτοποριακό μοντέλο αξιολόγησης, εφάμιλλο εκείνων που εφαρμόζονται σε διεθνείς οργανισμούς και στην κρατική διοίκηση σε προηγμένες χώρες, αλλά και στις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα που προσφέρουν υψηλές προοπτικές στους εργαζομένους τους, ξεκίνησε να εφαρμόζει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).

Η ηγεσία της έχει θέσει ως προαπαιτούμενο για μια δημόσια υπηρεσία που εισπράττει τους φόρους των πολιτών και των επιχειρήσεων να εφαρμόσει ένα πλήρες, δίκαιο και αποτελεσματικό σύστημα αξιολόγησης. Η αξιολόγηση έχει προβλεφθεί να είναι κυκλική (360°), δηλαδή από προϊστάμενο σε υφιστάμενο (η συνήθης αξιολόγηση), από υφιστάμενο σε προϊστάμενο, οριζόντια (μέσα στην ίδια μονάδα) και να υπάρχει αυτοαξιολόγηση. Εχει φτιαχτεί από υπαλλήλους της ΑΑΔΕ στη βάση βέλτιστων πρακτικών διεθνώς. Στόχος της ΑΑΔΕ μέσω της αξιολόγησης είναι να επιβραβεύσει όσους ξεχωρίζουν και να βοηθήσει όσους υστερούν να γίνουν καλύτεροι, ή αλλιώς, όπως λένε στην Καραγεώργη Σερβίας, «να τους βρούμε μια άλλη θέση, όπου θα μπορέσουν να αποδώσουν καλύτερα. Ούτε τιμωρίες, ούτε απολύσεις».

Για πρώτη μάλιστα φορά η διαδικασία αυτή θα γίνει ηλεκτρονικά, μέσω πλατφόρμας στην οποία κλήθηκαν να ενταχθούν όλοι οι εργαζόμενοι. Στην ιστοσελίδα της η ΑΑΔΕ έχει αναρτήσει αναλυτικό υλικό για να ενημερωθούν όλοι (https://www.aade.gr/menoy/aade/diaheirisi-anthropinoy-dynamikoy).

Ωστόσο οι συνδικαλιστές έφτασαν στο σημείο να συγχαίρουν τους συναδέλφους τους που δεν μπήκαν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της αξιολόγησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, όμως, έχουν ήδη μπει στην πλατφόρμα όλοι οι διευθυντές και συνεπώς η «συνήθης» top-down αξιολόγηση (από πάνω προς τα κάτω) θα γίνει κανονικά. Αυτό που δεν θα γίνει, αν δεν συμμετάσχουν οι απλοί υπάλληλοι, είναι τα υπόλοιπα βήματα της κυκλικής αξιολόγησης (bottom-up, οριζόντια και αυτοαξιολόγηση).  Παρά τα εμπόδια, πάντως, η αξιολόγηση προχωρεί. Ακόμα και αν οι απλοί εργαζόμενοι δεν συμμετάσχουν, θα αξιολογηθούν κανονικά από τους διευθυντές τους.

Αντιθέτως, οι διευθυντές τους δεν θα αξιολογηθούν από τους υφισταμένους τους, όπως καλούνταν να πράξουν! Είναι αυτό ίσως και το κύριο χαρακτηριστικό που κάνει την αξιολόγηση της ΑΑΔΕ να ξεχωρίζει, εισάγοντας νέα ήθη στο Δημόσιο. Οι απλοί εργαζόμενοι χάνουν την ευκαιρία να συμβάλουν στην επιλογή των διευθυντών τους και την ανέλιξη των απλών συναδέλφων τους, καθώς θα οριστούν «με άνωθεν εντολή», αλλά χωρίς το κύρος και την έγκριση που θα τους έδιναν οι υφιστάμενοί τους αν ασκούσαν το δικαίωμα που τους δίνεται να κρίνουν και εκείνοι τους προϊσταμένους στην ιεραρχία.

Νέα ήθη στο Δημόσιο

Στην ΑΑΔΕ επιχειρείται για πρώτη φορά μια καθολική αξιολόγηση με συστήματα που από δεκαετίες εφαρμόζονται σε άλλες χώρες, σε διεθνείς οργανισμούς, αλλά και μεγάλες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα στη χώρα μας. Με βάση τουλάχιστον όσα αναρτώνται δημοσίως στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ, η υποκειμενικότητα στην αξιολόγηση αυτή εξουδετερώνεται από τις πολλές και διαφορετικές γνώμες και τα στοιχεία που συλλέγονται και συνεξετάζονται.

Το σύστημα αυτό, όπως έχει σχεδιαστεί από υπαλλήλους της ΑΑΔΕ, έρχεται να σπάσει τα στερεότυπο για την αξιολόγηση, καθώς περιλαμβάνει: ■ Αξιολόγηση από προϊστάμενο σε υφιστάμενο «κάθετα», δηλαδή «από πάνω προς τα κάτω» (είναι αυτό που συνήθως όλοι εννοούν ως αξιολόγηση εδώ και δεκαετίες στο Δημόσιο) ■ Αξιολόγηση από υφιστάμενο σε προϊστάμενο, δηλαδή και αντίστροφα «από κάτω προς τα πάνω» ■ «Οριζόντια» αξιολόγηση μεταξύ ομόβαθμων συναδέλφων μέσα στην ίδια μονάδα (360) ■ Αυτοαξιολόγηση για τον ίδιο τον υπάλληλο.

Παγίδα η αποχή

Θα ακυρωθεί όμως τελικά η αξιολόγηση λόγω μαζικής αποχής των εργαζομένων; «Ενδεχομένως να μείνει... κουτσή, αλλά θα ολοκληρωθεί», λένε στελέχη που σχεδίασαν το σύστημα. Αν μπουν στην πλατφόρμα όλοι οι διευθυντές (και πληροφορίες λένε πως αυτό συνέβη ήδη), η συνήθης αξιολόγηση («από πάνω προς τα κάτω») θα διεξαχθεί κανονικά. Αντιθέτως, αυτό που θα συμβεί αν δεν συμμετάσχουν οι απλοί υπάλληλοι, θα είναι να μη ληφθεί υπόψη η γνώμη τους για τους άλλους και τον εαυτό τους - όπως πάντα γινόταν δηλαδή ως τώρα. Και αυτό επειδη οι ίδιοι θα απουσιάσουν στα υπόλοιπα βήματα της νέας αξιολόγησης, δηλαδή «από κάτω προς τα πάνω», «οριζόντια» (360) και στην αυτοαξιολόγηση.


Δήλωση Γιώργου Πιτσιλή στο «ΘΕΜΑ»:  Δεν έρχονται απολύσεις, θέλουμε προσλήψεις»

«Η αξιολόγηση είναι η μεγάλη μας υποχρέωση προς τον Ελληνα φορολογούμενο πολίτη. Είναι ουσιαστικά η επιβεβαίωση του όρκου μας ως δημόσιων λειτουργών να υπηρετούμε το δημόσιο συμφέρον με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Και αυτό το πετυχαίνουμε μέσα από διαδικασίες θεσμικής και προσωπικής επαγγελματικής βελτίωσης, που εν προκειμένω προσφέρει η αξιολόγηση.

Εμείς στην ΑΑΔΕ δημιουργήσαμε μια αντικειμενική διαδικασία αξιολόγησης για όλους τους εργαζομένους. Δεν στηρίζεται μόνο στα κριτήρια που τα ίδια τα στελέχη της ΑΑΔΕ έθεσαν, αλλά στη γνώση του οργανισμού, στις ανάγκες του και βέβαια στις προσθήκες διεθνώς επιτυχημένων πρακτικών.

Η αξιολόγηση είναι στην ουσία αρωγός του υπαλλήλου, σύμβουλος του εργαζόμενου για την επαγγελματική του πορεία και την κατάρτισή του, αλλά και η βοήθεια που θα χρειαστεί για να πετύχει τους στόχους του. Είναι μία διαδικασία επιλογών και ενδυνάμωσης του εργαζόμενου.

Κάποιοι διαδίδουν ψευδώς ότι η αξιολόγηση φέρνει απολύσεις. Να θυμίσω σε όλους αυτούς ότι η ΑΑΔΕ εδώ και δύο χρόνια ζητάει προσλήψεις. Δηλαδή, ενώ δεν έχουμε αρκετό ανθρώπινο δυναμικό, θα απολύσουμε ήδη ενεργά στελέχη και υπαλλήλους που ήδη προσφέρουν;

Για μας ο κάθε εργαζόμενος είναι μοναδικός, είναι άξιος λόγου. Θέλουμε να έχει όλα τα εφόδια να προχωρήσει μπροστά, χωρίς “μεσολαβητές”, αλλά με την αξία του».