Φόβοι για ντόμινο κρίσης σε Πορτογαλία-Ισπανία

Κορυφώνονται οι πιέσεις στην Πορτογαλία να υποβάλλει αίτημα υπαγωγής της στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης με τη Γαλλία και τη Γερμανία να πρωτοστατούν.
 
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Financial Times Deutschland, η ευρωπαϊκή κοινότητα εντείνει τις πιέσεις προς την Πορτογαλία ώστε να προσφύγει άμεσα στο μηχανισμό διάσωσης της ΕΕ και του ΔΝΤ. Η εφημερίδα επικαλείται πηγές της ίδιας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σύμφωνα με τις οποίες ενδεχόμενη προσφυγή της Πορτογαλίας στον μηχανισμό θα ήταν θετική και για την Ισπανία, η οποία έχει μεγάλη έκθεση στην πορτογαλική οικονομία.
 
Πάντως, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Αμαντέου Αλταφάζ διέψευσε ότι υπάρχουν έστω και παρασκηνιακές πιέσεις προς την Πορτογαλία, ενώ και ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Ζοσέ Σόκρατες διαβεβαιώνει ότι δεν ασκούνται πιέσεις προς την κυβέρνησή του.
 
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι δηλώσεις του προέδρου του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ο οποίος εμφανίστηκε βέβαιος ότι η Πορτογαλία θα αποφύγει την άμεση διάσωση.
 
Πολλά πάντως θα κριθούν και από την αντίδραση που θα έχουν οι αγορές και μετά την ψήφιση του προϋπολογισμού «εκτάκτου ανάγκης», όπως έχει ήδη χαρακτηρισθεί, στην Πορτογαλία, ενός προϋπολογισμού που προσομοιάζει αυτών που δημοσιοποίησαν Ελλάδα και Ιρλανδία, υπό την έννοια ότι μεταξύ άλλων προβλέπει μειώσεις 5% στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, αύξηση του ΦΠΑ στο 23% (από 21%) και στόχο την μείωση του ελλείμματος στο 4,6% επί του ΑΕΠ μέσα στο 2011.
 
Σε πρώτη ανάγνωση πάντως οι αγορές επιμένουν να πιέζουν τόσο την Πορτογαλία, όσο και τις υπόλοιπες χώρες του Νότου, με τα spreads των δεκαετών στην Πορτογαλία να ανοίγουν στις 438 μονάδες βάσης, στην Ισπανία στα υψηλότερα επίπεδα από το 2002 και στην Ιταλία σε νέο ρεκόρ έτους. Χαρακτηριστικά σε έρευνα του πρακτορείου Reuters, οι 34 στους 50 αναλυτές εξέφρασαν την άποψη ότι η Λισσαβώνα θα υποχρεωθεί να αναζητήσει στήριξη, καθώς «το κόστος χρηματοδότησης έχει εκτιναχθεί σε απαγορευτικά επίπεδα για τη χώρα». Από τους 34 αναλυτές που απάντησαν θετικά για την Πορτογαλία, οι 4 θεωρούν ότι και η Ισπανία θα εξωθηθεί σε αντίστοιχη κίνηση, κάτι που στηρίζουν και στην πρόταση της Γερμανίας για συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών στο μόνιμο μηχανισμό αντιμετώπισης κρίσεων της ΕΕ.
 

Την ίδια ώρα η γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, επιμένει στην ανάγκη συμμετοχής ιδιωτών επενδυτών στον μόνιμο μηχανισμό της ΕΕ. Όπως είπε οι ιδιώτες πιστωτές που βγάζουν χρήματα από τα υψηλά επιτόκια των δανείων και των ομολόγων, πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
 
 
Με τους σχεδιασμούς του Βερολίνου διαφωνούν ανοικτά ολοένα και περισσότεροι Ευρωπαίοι οικονομικοί και πολιτικοί παράγοντες. Τελευταίος χρονικά ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ρομάνο Πρόντι, ο οποίος καταφέρθηκε εναντίον της Άγκελα Μέρκελ λέγοντας χαρακτηριστικά ότι η Γερμανίδα Καγκελάριος συμπεριφέρεται σαν να είναι οι Γερμανοί μάρτυρες ή θύματα του ευρώ και με τη στάση της τροφοδοτεί την αναταραχή στις αγορές.
 
Αυτές ακριβώς οι αναταράξεις στις αγορές οδήγησαν τον διοικητή της Μπούντεσμπανγκ, Αξελ Βέμπερ, να αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο επέκτασης του ευρωπαϊκού ταμείου χρηματο-οικονομικής σταθερότητας, πάνω από τα 750 δις ευρώ την ώρα που οι NY Times θεωρούν ότι τα κεφάλαια που ήδη διαθέτει το EFSF είναι πολύ λίγα στην περίπτωση που χρειαστεί βοήθεια η Ισπανία.
 
Νερό στο μύλο των σεναρίων για ενδεχόμενη συμμετοχή και ιδιωτών επενδυτών στο μόνιμο μηχανισμό στήριξης ρίχνει και η δήλωση του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Γκουίντο Βέστερβέλε περί σταθεροποίησης του ευρώ από τη δημιουργία ενός μόνιμου και ισχυρού ευρω-ταμείου.
 
Ο χερ Βέστερβέλε είχε στο πλευρό του τη Γαλλίδα ομόλογό του Μισέλ Αλιότ-Μαρί η οποία Μαρί συντάχθηκε με τη γερμανική άποψη για την ανάγκη ενός μόνιμου μηχανισμού αντιμετώπισης κρίσεων στην ευρωζώνη.
 
Σε κάθε περίπτωση το σχέδιο του Βερολίνου για συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών στον μηχανισμό αποτροπής χρεοκοπίας χωρών της ευρωζώνης θα αποτελέσει το κύριο αντικείμενο διαπραγμάτευσης στη Σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις 16 και 17 Δεκεμβρίου, όπου οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα κληθούν να συμφωνήσουν στις λεπτομέρειες για τη λειτουργία του μόνιμου μηχανισμού διάσωσης, που θα διαδεχθεί από το 2013 το υφιστάμενο σύστημα στήριξης. Μέχρι τότε πάντως αρκετοί αναλυτές εξετάζουν το σενάριο της διάσπασης της Ευρωζώνης, με τη Γερμανία όμως να είναι αυτή που θα αποχωρήσει από το ευρώ.