Εμείς και οι Ρουμάνοι!

Αν και η ρήση του Χρήστου Σαρτζετάκη, πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας – επίκαιρη η αναφορά, την ημέρα επανεκλογης του κ. Κάρολου παπούλια στο αξίωμα – περί “έθνους ανάδελφου” για εμάς τους Έλληνες έχει θεωρηθεί ως ιδιαίτερα εύστοχη, εντούτοις φαίνεται πως η οικονομική κρίση και το χάλι της οικονομίας μας έχει βοηθήσει στο να μη νιώθουμε πλέον τόσο μόνοι.

Και οι αδελφοί μας είναι οι Ρουμάνοι! Υπό την έννοια ότι εξακολουθούμε να είμαστε εμείς και εκείνοι οι πλέον “μαύροι” σε όλη την Ευρώπη, την ώρα που οι προσδοκίες των νοικοκυριών στις άλλες χώρες για την οικονομική κατάσταση βελτιώνονται εδώ και 10 συνεχείς μήνες.

Τα συμπεράσματα της έρευνας “Οικονομική Συγκυρία” που δημοσιοποίησε το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών και αφορούν τον Ιανουάριο είναι εξόχως χαρακτηριστικά: στην Ελλάδα, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης υποχωρεί περαιτέρω τον Ιανουάριο, για τρίτο μήνα και διαμορφώνεται στις -47 μονάδες (από -43), στη χαμηλότερη επίδοσή τους από τον περασμένο Ιούλιο.

Ο ελληνικός δείκτης εξακολουθεί να βρίσκεται πολύ χαμηλότερα των αντίστοιχων ευρωπαϊκών (στις -13 και -16 μονάδες αντίστοιχα σε ΕΕ και Ευρωζώνη), ενώ με βάση την επίδοση του Ιανουαρίου, οι Έλληνες είναι οι πλέον απαισιόδοξοι στην Ευρώπη, μετά τους Ρουμάνους. Η υποχώρηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης κατά τον πρώτο μήνα του έτους, προέρχεται από την επιδείνωση όλων των επιμέρους δεικτών. Έτσι εντείνονται οι αρνητικές προβλέψεις της οικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών αλλά και της χώρας το επόμενο 12μηνο, ενώ ενισχύεται και η αβεβαιότητα για την πορεία της ανεργίας.

Αναλυτικότερα:

Σημαντική επιδείνωση των προβλέψεων της οικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών

Οι προβλέψεις των Ελλήνων καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες καταγράφουν σημαντική επιδείνωση για τρίτο συνεχή μήνα. Μόνο το 12% των ελληνικών νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή βελτίωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ ένα 47% προβλέπει επιδείνωση ή σημαντική επιδείνωση.

Ήπια επιδείνωση στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας

Οι προβλέψεις των ελληνικών νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο επίσης χειροτερεύουν αν και ηπιότερα (κατά 2 μονάδες), με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -32 μονάδες και το 54% να αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση. Πάντως ένας στους πέντε εξακολουθεί να προβλέπει μικρή ή μεγάλη βελτίωση στην οικονομική κατάσταση της χώρας και το 20% σταθερότητα.

Αποδυναμωμένη η πρόθεση για αποταμίευση

Η πρόθεση για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες υποχωρεί στην ιστορικά χαμηλότερη επίδοση του δείκτη, στις -59 μονάδες. Μόλις το 16% των ελληνικών νοικοκυριών κρίνει ως πιθανή ή πολύ πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12-μηνο, με τη συντριπτική πλειονότητα (82%) και πάλι να τη θεωρεί ως μη πιθανή ή καθόλου πιθανή.

Περαιτέρω διεύρυνση των δυσμενών προβλέψεων για την εξέλιξη της ανεργίας

Οι δυσοίωνες προβλέψεις των καταναλωτών για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 μήνες, ενισχύονται περαιτέρω τον Ιανουάριο, με το σχετικό δείκτη να ανέρχεται πλέον στις +70 μονάδες, στη δυσμενέστερη επίδοση μετά τον περσινό Απρίλιο. Η συντριπτική πλειονότητα των καταναλωτών (85%) αναμένει ελαφρά ή αισθητή ενίσχυση της ανεργίας το επόμενο 12-μηνο, ενώ μόλις το 5% εξακολουθεί να προσδοκά ελαφρά ή αισθητή μείωση.

Εξασθένηση και της πρόθεσης για μείζονες αγορές

Αξιοσημείωτη πτώση επισημαίνεται και στην πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών, κ.λπ.) τον Ιανουάριο, με το σχετικό δείκτη να κινείται στις -52 μονάδες και τα 2/3 των καταναλωτών να δηλώνουν ότι θα προβούν σε μικρή ή μεγάλη μείωση των δαπανών του, έναντι μόλις 8% που εξακολουθεί να δηλώνει πως θα αυξήσει τις δαπάνες του.

Εντείνονται οι πληθωριστικές προσδοκίες

Οι προσδοκίες ανόδου των τιμών τον Ιανουάριο ενισχύονται, με το δείκτη εξέλιξης των τιμών τους προσεχείς 12 μήνες να διαμορφώνεται στις +22 μονάδες (από +16), στην υψηλότερη τιμή του μετά τον περασμένο Μάρτιο. Το 58% των νοικοκυριών κρίνει πως οι τιμές θα αυξηθούν με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 23% αναμένει ότι θα μείνουν αμετάβλητες ή θα μειωθούν. Στους αντίστοιχους δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη, οι προσδοκίες αποκλιμάκωσης των τιμών είναι σαφώς εντονότερες.

Περαιτέρω άνοδος στο ποσοστό των νοικοκυριών που «μόλις τα βγάζουν πέρα»

Από τις εκτιμήσεις των καταναλωτών για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους, προκύπτει ενίσχυση στο 57% του ποσοστού εκείνων που αναφέρουν ότι «μόλις τα βγάζουν πέρα». Το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα, στο 25-26%, ενώ όσοι αναφέρουν ότι έχουν χρεωθεί περιορίζονται ελαφρώς στο 7% (από 9%), όπως συμβαίνει και με το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους (10% από 13%).

Το 10% θα αγοράσει αυτοκίνητο...

Τον Ιανουάριο, η έρευνα καταναλωτών που διεξάγει το ΙΟΒΕ θέτει τρία επιπρόσθετα ερωτήματα που μετριούνται σε τριμηνιαία βάση, τα οποία εξειδικεύουν ακόμα περισσότερο την πρόθεση για μείζονες αγορές διαρκών καταναλωτικών αγαθών (αυτοκίνητο, κατοικία) και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον ως πρόδρομοι δείκτες για την ιδιωτική κατανάλωση.

Αναλυτικότερα επισημαίνονται τα εξής:

•    Ιδιαίτερα ενισχυμένη εμφανίζεται τον Ιανουάριο η πρόθεση αγοράς αυτοκινήτου εντός των επόμενων 12 μηνών, με το σχετικό δείκτη να φθάνει τις -63 μονάδες, καταγράφοντας άνοδο 10 μονάδων σε σχέση με τη μέτρηση Οκτωβρίου, σε επίδοση σημαντικά ανώτερη των αντίστοιχων ευρωπαϊκών μέσων όρων (-74 και -78 μονάδες αντίστοιχα σε ΕΕ και Ευρωζώνη), αλλά και του μακροχρόνιου μέσου όρου του δείκτη (-66 μονάδες). Το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν ότι είναι αρκετά ή πολύ πιθανό να προβούν σε αγορά αυτοκινήτου το επόμενο 12μηνο προσεγγίζει το 10%.

•    Στην πρόθεση για αγορά ή κατασκευή κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών, καταγράφεται μικρή υποχώρηση, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -90 μονάδες (από -86), σε επίδοση αντίστοιχη πάντως με τις ευρωπαϊκές (-89 και -91 σε ΕΕ και Ευρωζώνη). Έτσι μόλις το 4% (από 5% στη μέτρηση του Οκτωβρίου) θεωρεί πιθανό ή πολύ πιθανό να προβεί σε αγορά σπιτιού τον επόμενο χρόνο.

•    Βελτιώνεται αντίθετα η πρόθεση πραγματοποίησης σημαντικών δαπανών για βελτίωση / ανανέωση της κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -61 μονάδες (από -64), ανώτερα του μακροχρόνιου μέσου όρου του δείκτη (-70 μονάδες), όταν οι αντίστοιχοι ευρωπαϊκοί δείκτες βρίσκονται στις -57 και -60 μονάδες σε ΕΕ και Ευρωζώνη αντίστοιχα. Το 18% (έναντι 15% στη μέτρηση Οκτωβρίου) των ελληνικών νοικοκυριών δηλώνει ότι θεωρεί αρκετά ή πολύ πιθανό να πραγματοποιήσει σημαντικές σχετικές δαπάνες.