Τόμσεν: Με το χρέος στο 200%, η Ελλάδα δεν θα τα καταφέρει μόνο με μεταρρυθμίσεις

Το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο και η Ελλάδα δεν θα καταφέρει να αντιμετωπίσει τα προβλήματά της μόνο με μεταρρυθμίσεις και προσαρμογή, επανέλαβε ο ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ, Πολ Τόμσεν, καλώντας την Ευρώπη να προχωρήσει σε ελάφρυνση του χρέους της Ελλάδας και «αδειάζοντας» και εκείνος -μετά την Κριστίν Λαγκάρντ- τον πρόεδρο του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ.

Σε νέες του δηλώσεις από τη Λίμα του Περού, όπου πραγματοποιείται η Συνόδος του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο κ. Τόμσεν προειδοποίησε ότι το ελληνικό χρέος έχει γίνει σε μεγάλο βαθμό μη βιώσιμο, σημειώνοντας πως έχει αυξηθεί άνω του 200% του ΑΕΠ, γι' αυτό και, όπως υπογράμμισε, είναι σχεδόν σίγουρο πως η Αθήνα δεν θα τα καταφέρει με μεταρρυθμίσεις και προσαρμογή.

Σύμφωνα με τον Πολ Τόμσεν, αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα θα χρειαστεί ελάφρυνση χρέους σε μεγαλύτερο βαθμό από αυτόν που εξετάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι τώρα.

«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι από τη στιγμή που το ελληνικό χρέος έχει αυξηθεί άνω του 200% του ΑΕΠ έχει γίνει σε μεγάλο βαθμό μη βιώσιμο. Η Ελλάδα δεν θα τα καταφέρει με μεταρρυθμίσεις και προσαρμογή. Θα χρειαστεί ελάφρυνση χρέους σε μεγαλύτερο βαθμό από αυτόν που εξετάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι τώρα», είπε χαρακτηριστικά.

Σε δηλώσεις του την Παρασκευή ο Γερούν Ντάισελμπλουμ ισχυρίστηκε ότι το θέμα του ελληνικού χρέους δεν είναι επείγον, αφού τα όποια προβλήματα δεν πρόκειται να παρουσιαστούν παρά ύστερα από 15 χρόνια σύμφωνα με την ανάλυση του ESM.  Σύμφωνα με τον επικεφαλής του Eurogroup, οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης, οι μεγαλύτεροι πιστωτές της Ελλάδας, συμφωνούν πως μια ελάφρυνση χρέους για την Αθήνα θα πρέπει να επιτευχθεί μέσω του περιορισμού του κόστους για την εξυπηρέτησης του χρέους στο 15% του ΑΕΠ ετησίως.

Λαγκάρντ: Δεν αρκεί το πλαφόν 15% για τo χρέος

Ωστόσο, χθες, και η  γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου είπε ένα ηχηρό «όχι» στην πρόταση του επικεφαλής του Eurogroup αναφορικά με το  ελληνικό χρέος.

Η κυρία Λαγκάρντ θεωρεί ότι η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους πρέπει να γίνει με τα πρότυπα του ΔΝΤ και δεν συμφωνεί με την άποψη του Ολλανδού υπουργού Οικονομικών, ότι ο προσδιορισμός ενός πλαφόν 15% στις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδος θα επαρκούσε για να καταστεί βιώσιμο το ελληνικό χρέος.

Πιο αναλυτικά, ερωτηθείσα σχετικά με την πρόταση Ντάισελμπλουμ, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου του IMFC στη Λίμα του Περού, η κυρία Λαγκάρντ «άδειασε» τον επικεφαλής του Eurogroup, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Είναι ένα από τα πολλά συστατικά. Αλλά σίγουρα δεν λειτουργούμε στη βάση ενός μεγέθους μιας τέτοιας φύσης καθώς είναι ένας παράγοντας. Η ανάλυση για τη βιωσιμότητα του χρέους είναι πολύ πιο περίπλοκη από την ανάλυση του ποια θα είναι η εξυπηρέτηση του χρέους σε βάθος χρόνου. Σίγουρα στις εκθέσεις που έχουμε δημοσιοποιήσει θα δείτε πως υπάρχει μια οροφή (σ.σ. για το κόστος εξυπηρέτηση του χρέους) αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι το μοναδικό συστατικό που θα εξετάζαμε. Απολύτως όχι».

Γιατί διαφωνούν οι μεγάλες δυνάμεις για το ελληνικό χρέος

Γενικά το ζήτημα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους κινδυνεύει  να εξελιχθεί
σε πεδίο αντιπαράθεσης των «μεγάλων δυνάμεων», όπως φαίνεται από τις δημόσιες τοποθετήσεις κορυφαίων αξιωματούχων τις τελευταίες ημέρες.

Από τις δηλώσεις που έγιναν στη Λίμα του Περού, όπου διεξήχθη η ετήσια σύνοδος του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, έγινε σαφές ότι το ζήτημα του χρέους έρχεται στο προσκήνιο όπως επιδιώκει η ελληνική πλευρά, αλλά διαμορφώνονται δύο στρατόπεδα, τα οποία έχουν διαφορετικές απόψεις για το ζήτημα.

Από τη μια βρίσκεται το ΔΝΤ, αλλά και οι ΗΠΑ και η Γαλλία, που θεωρούν ότι η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους είναι απαραίτητη. Από την άλλη, το στρατόπεδο των «γερακιών» του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που θεωρούν ότι δεν χρειάζονται δραστικές λύσεις, εκτιμώντας προφανώς ότι είναι καλύτερα το χρέος να παραμένει σε εκκρεμότητα έτσι ώστε να υπάρχει μοχλός πίεσης απέναντι στην ελληνική κυβέρνηση. 

Ορισμένοι αναλυτές, μάλιστα, διαβλέπουν ότι η απόσταση που καταγράφεται ανάμεσα στις δύο πλευρές δεν αποκλείεται να αντανακλά και την ευρύτερη διαμάχη που υπάρχει ανάμεσα στο Βερολίνο από τη μια πλευρά και από την άλλη το ΔΝΤ και τις ΗΠΑ και έτσι ενδεχομένως το θέμα του χρέους να αποτελέσει ένα «πιόνι» στο ευρύτερο γεωπολιτικό σκάκι που βρίσκεται σε εξέλιξη. 

Έχει γίνει ξεκάθαρο τα τελευταία χρόνια ότι οι ΗΠΑ είναι αντίθετες στους χειρισμούς των Γερμανών για την αντιμετώπιση της κρίσης στην ευρωζώνη και ειδικότερα στην αντιμετώπιση της Ελλάδας, ενώ δεν βλέπουν με «καλό μάτι» τις ηγεμονικές τάσεις του Βερολίνου στην Ευρώπη και την τάση του να χειραφετηθεί πολιτικά και διπλωματικά στο διεθνές περιβάλλον. 
Από την άλλη πλευρά, το Βερολίνο και κυρίως η πλευρά Σόιμπλε δεν κρύβει την ενόχλησή του κάθε φορά που οι Αμερικανοί επιχειρούν να παρέμβουν στα ευρωπαϊκά πράγματα και ενδεχομένως να υιοθετεί θέση άμυνας μετά τις  εξελίξεις των τελευταίων μηνών όπως η «προσγείωση» της κινεζικής οικονομίας αλλά και το σκάνδαλο της Volkswagen, εξελίξεις που θα έχουν σοβαρές και μακροχρόνιες επιπτώσεις για την γερμανική οικονομία. 

Πέρα από την πολιτική αντιπαράθεση γύρω από το ελληνικό χρέος, σε τεχνικό επίπεδο, η άποψη που φαίνεται να επικρατεί είναι μια λύση η οποία θα περιλαμβάνει νέα περίοδο χάριτος και επιμήκυνση των δανείων και ένα «πλαφόν» στο ποσό που θα πληρώνει κάθε χρόνο η Ελλάδα για την εξυπηρέτηση των δανείων. Το πλαφόν που έχει συζητηθεί με βάση τις γενικές κατευθύνσεις του ΔΝΤ είναι στο 15% ως προς το ΑΕΠ και το έχει αναφέρει μάλιστα για πρώτη φορά η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ το καλοκαίρι. 

Το ποσοστό αυτό είναι υψηλό, αλλά ήδη φαίνεται ότι υπάρχει ευελιξία και διάθεση για να συζητηθεί από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές και μπορεί τελικά να προσδιοριστεί σε χαμηλότερο επίπεδο.

Το πρόβλημα με το ελληνικό χρέος, πάντως, εντοπίζεται κυρίως στις χρονιές 2022 έως 2024 οπότε οι δαπάνες εξυπηρέτησης είναι ιδιαίτερα υψηλές (από 33 δις. ευρώ το 2022 έως 24 δισ. ευρώ το 2024) και η εκτίμηση εμπειρογνωμόνων είναι ότι εάν δοθεί νέα περίοδος χάριτος και ουσιαστική επιμήκυνση το ζήτημα μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιτυχία.