Χιλιάδες μητέρες ανηλίκων χωρίς σύνταξη, εγκλωβισμένες μεταξύ ΙΚΑ και ΟΑΕΕ

Πάνω από 100.000 ασφαλισμένοι, μητέρες ανηλίκων και άνδρες με 35ετία που είχαν το δικαίωμα να κάνουν χρήση των μεταβατικών διατάξεων και να βγουν νωρίτερα στη σύνταξη, εγκλωβίστηκαν εξαιτίας της εγκυκλίου του ΙΚΑ (Δεκέμβριος 2013) και τιμωρήθηκαν με αύξηση ορίων ηλικίας επειδή άλλαξαν ασφαλιστικό φορέα.

Οι περισσότερες είναι γυναίκες, ασφαλισμένες του ΟΑΕΕ που έκλεισαν τα καταστήματά τους εξαιτίας της κρίσης και μεταπήδησαν στο ΙΚΑ, εργαζόμενες ως υπάλληλοι. Στη συνέχεια πολλές έμειναν άνεργες και υπέβαλαν αίτηση για πρόωρη συνταξιοδότηση στο ΙΚΑ, ως ύστατη λύση καθώς ήταν μάταιο να αναζητούν εργασία. 

Όμως το ΙΚΑ τις «έδιωξε» γιατί λόγω της ανεργίας και της αλλαγής ασφαλιστικού φορέα δεν συμπληρώνουν 100 ημέρες ασφάλισης το έτος για τη μειωμένη σύνταξη.

Την αδικία που υφίστανται από το 2011 υπογράμμισε ο πρώην υπουργός κ. Γιώργος Κουτρουμάνης ο οποίος τόνισε ότι «οι γυναίκες χάνουν το δικαίωμα να βγουν στη σύνταξη στα 52, στα 55 ή στα 57 και μένουν εγκλωβισμένες χωρίς δουλειά και σύνταξη, περιμένοντας να συνταξιοδοτηθούν είτε από το ΙΚΑ στα 65 είτε από τον ΟΑΕΕ στα 67» (στον ΟΑΕΕ δεν ισχύουν μεταβατικές διατάξεις για τις μητέρες ανηλίκων).

Η εγκύκλιος που ανατρέπει τις ευνοϊκές μεταβατικές διατάξεις προβλέπει ότι θα εξετάζεται εάν κατά το έτος της εκ νέου επανασύνδεσης του ασφαλισμένου με το Ίδρυμα, συντρέχουν οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που απαιτούνται κατά περίπτωση κατά την υποβολή του συνταξιοδοτικού αιτήματος. Δηλαδή η κατοχύρωση του δικαιώματος δεν μπορεί να λειτουργεί αναδρομικά, με την έννοια της συμπλήρωσης των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης κατά το χρόνο που ο ασφαλισμένος βρίσκεται σε ασφαλιστικό δεσμό με άλλο φορέα, πλην του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ.

Για παράδειγμα, μητέρα ασφαλισμένη αρχικά στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ασφαλίζεται στη συνέχεια στον ΟΑΕΕ μέχρι το 2009, έχοντας ανήλικο τέκνο και 5500 ΗΑ. Εισέρχεται και πάλι στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ το 2011 αλλά το τέκνο έχει ήδη ενηλικιωθεί το έτος 2010. Η ασφαλισμένη, δεν κατοχυρώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα ως μητέρα ανηλίκου, διότι ελλείπει η απαραίτητη προϋπόθεση της ανηλικότητας του τέκνου κατά τη στιγμή της κατοχύρωσης του δικαιώματος κατά τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010. Αυτό σημαίνει ότι η συγκεκριμένη εργαζόμενη χάνει το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθεί στα 52 και παραμένει υποχρεωτικά έως τα 67 για πλήρη σύνταξη και έως τα 62 για μειωμένη.

Πάντως δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ασφαλισμένων που προτίμησαν να αλλάξουν ασφαλιστικό φορέα μεταπηδώντας στο ΙΚΑ από τον ΟΑΕΕ ώστε να βγουν στη σύνταξη με ευνοϊκότερες ασφαλιστικές διατάξεις. Η εγκύκλιος όμως ήρθε αιφνιδιαστικά να τους «τιμωρήσει» ανατρέποντας τα σχέδιά τους.

Να σημειώσουμε ότι η εγκύκλιος είχε εκδοθεί το Μάιο του 2013 και μετά τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν ο διοικητής του ΙΚΑ κ. Ροβέρτος Σπυρόπουλος αναγκάστηκε να την πάρει πίσω για να την επαναφέρει 4 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.