Μάριους Κλόπερς, ο CEO που έφτιαξε την μεγαλύτερη μεταλλουργία στον κόσμο

Μήνες ολόκληρους διήρκεσαν τα παζάρια και πολλά ήταν τα πισωγυρίσματα σ’ αυτές τις διαπραγματεύσεις. Τελικά όμως και οι δύο πλευρές βγήκαν κερδισμένες. Τόσο η «Rio Tinto» όσο και η «BHP Billiton» είχαν όφελος από την ένωση των επιχειρήσεών τους στη Δυτική Αυστραλία. Κι αυτό διότι προέκυψε ο μεγαλύτερος μεταλλευτικός όμιλος στον κόσμο. Αρχιτέκτονας και αφεντικό του νέου χαλυβουργικού κολοσσού είναι ο Νοτιοαφρικανός κ. Μάριους Κλόπερς. Ενας CEO που κινείται το ίδιο άνετα τόσο στα ορυχεία της εταιρείας στην Αυστραλία όσο και στη Wall Street

Ο κ. Κλόπερς ανέλαβε καθήκοντα διευθύνοντος σύμβουλου στην «BHP Billiton» τον Οκτώβριο του 2007 και από την πρώτη στιγμή έκανε σαφές ότι είχε μεγάλα σχέδια για την εταιρεία. Η πρώτη του κίνηση, με την οποία δημιούργησε αίσθηση στη χαλυβουργική βιομηχανία, υπήρξε η κατάθεση επιθετικής προσφοράς 190 δισ. δολαρίων για τη «Rio Tinto». Ακολούθησαν μήνες διαπραγματεύσεων και αβεβαιότητας, ώσπου πριν από λίγες ημέρες το ειδύλλιο των δύο εταιρειών είχε αίσιο τέλος.

Σε αντίθεση με τα περισσότερα αφεντικά στη βιομηχανία της χαλυβουργίας, ο κ. Κλόπερς δεν είναι ένας απλός γεωλόγος ο οποίος βρήκε τον δρόμο προς την αίθουσα του διοικητικού συμβουλίου. Το ίδιο άνετα κινείται τόσο στα ορυχεία της εταιρείας στην Αυστραλία όσο και στους διαδρόμους της Wall Street.

Κάτοχος διπλώματος χημικού μηχανικού από το Πανεπιστήμιο της Πρετόρια και ειδικού πρώτων υλών από το Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης, με MBA στο INSEAD, μία από τις καλύτερες σχολές Διοίκησης Επιχειρήσεων της Ευρώπης, τράβηξε αμέσως την προσοχή των ιθυνόντων της βιομηχανίας της χαλυβουργίας.

Πέρα από το εντυπωσιακό βιογραφικό του, η τολμηρή προσφορά του για τη «Rio Tinto», έξι μόλις εβδομάδες αφού πήρε τα ηνία στην BHP, υπήρξε άλλος ένας λόγος που τράβηξε την προσοχή. Θα επρόκειτο μάλιστα για τη μεγαλύτερη συγχώνευση όλων των εποχών, καθώς η βιομηχανία διένυε περίοδο χρυσών αγελάδων, με τις τιμές του σιδήρου να έχουν εκτοξευτεί. Παράλληλα, όμως, είχαν εκτοξευτεί και οι τιμές εξόρυξης λόγω της έλλειψης σε εργατικό δυναμικό και εξοπλισμό, γεγονός που δημιουργούσε προβλήματα τόσο στην BHP όσο και στη «Rio Tinto» και στα απομακρυσμένα ορυχεία τους στην Πιλμπάρα της Δυτικής Αυστραλίας. Η λογική αντίδραση λοιπόν ήταν η συγχώνευση των εκεί επιχειρήσεών τους και ο περιορισμός του κόστους.

Τα χρέη της «Rio» και η αντίδραση της Ευρώπης

Τα εμπόδια για να προχωρήσει το deal ήταν περισσότερα από όσα υπολόγιζε αρχικά ο μίστερ Κλόπερς. Η «Rio» υποστήριζε ότι ο νέος CEO είχε υποτιμήσει την αξία των επιχειρήσεών της στην Πιλμπάρα. Επιπλέον το αφεντικό της εταιρείας, ο κ. Τομ Αλμπανέζι, την είχε... φορτώσει με χρέη 4 δισ. δολαρίων από την αγορά της καναδέζικης «Alcan», βάρος που προβλημάτιζε και τον κ. Κλόπερς.

Η οικονομική κρίση που ακολούθησε επιβάρυνε την κατάσταση και η προσφορά τριών μετοχών της BHP έναντι μίας της «Rio» κατέληξε μέχρι τον Νοέμβριο του 2008 να αξίζει 66 δισ. δολάρια. Ανησυχίες υπήρχαν επίσης και για την αντίδραση των ελεγκτικών αρχών της Ευρώπης μπροστά στη δημιουργία ενός μεταλλευτικού κολοσσού. Ετσι, ο κ. Κλόπερς αναγκάστηκε τελικά να αποσύρει την προσφορά του, με σημαντικό κόστος για την BHP, αλλά και για την υπόληψή του.

Σύντομα τα φώτα της δημοσιότητας τράβηξε μία άλλη συναλλαγή ανάμεσα στη «Rio Tinto» και την κινεζική «Chinalco», η οποία έτεινε να γίνει ο μεγαλύτερος μέτοχος στη «Rio», θωρακίζοντάς την από μελλοντικές επιθετικές προσφορές. Ο κ. Κλόπερς, θορυβημένος από την προοπτική αυτή, προσπάθησε να μπλοκάρει τη συμφωνία. Τελικά, όμως, ήταν οι αντιρρήσεις των μετόχων της «Rio Tinto» που οδήγησαν τις διαπραγματεύσεις σε ναυάγιο.

Τι προβλέπει το deal

Ο μίστερ Κλόπερς φυσικά δεν άφησε τη νέα ευκαιρία ανεκμετάλλευτη, αλλά έσπευσε να καταθέσει νέα πρόταση στη «Rio» για τη συνένωση των επιχειρήσεών τους στην Πιλμπάρα. Η BHP θα καταβάλει το ποσό των 5,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων στη «Rio» για να συμβάλει στο εγχείρημα κατά 50%.

Τα ορυχεία των δύο εταιρειών θα εφοδιάζουν με σιδηρομεταλλεύματα σε ίσα μεγέθη τα πλοία και των δύο και θα παραδίδουν το εμπόρευμα στους πελάτες τους.

Από τη συνεργασία αυτή οι δύο πλευρές αναμένεται να εξοικονομήσουν περί τα 10 δισ. δολάρια, ενώ το μεγαλύτερο όφελος θα προκύψει από συγχώνευση των σιδηροδρομικών δικτύων τους που θα μειώσει τα δρομολόγια για τη μεταφορά των εμπορευμάτων και κατά συνέπεια το κόστος. 

(Who is Who)

• Η «BHP Billiton» προέκυψε από τη συγχώνευση της αυστραλέζικης BHP και της βρετανικής «Billiton» το 2001
• Το 1985 συστήνεται η «Broken Hill Proprietary Company» ή BHP, η οποία διαχειρίζεται ορυχεία αργύρου και μόλυβδου στη Νέα Νότια Ουαλία
• Το 1915 η εταιρεία ξεκινάει την εκμετάλλευση χάλυβα και μεταφέρει τα γραφεία της στη Μελβούρνη. Γίνεται γνωστή με το παρατσούκλι «Μεγάλος Αυστραλός»
• Τη δεκαετία του ’60 η BHP επεκτείνει τις δραστηριότητές της στην άντληση πετρελαίου και στην εξόρυξη χαλκού
• Οι ρίζες της «Billiton» τοποθετούνται στο 1860. Η εταιρεία αρχικά ασχολούνταν με την εξόρυξη μόλυβδου, κασσίτερου και βωξίτη
• Το 1970 η «Royal Dutch/Shell» εξαγόρασε την εταιρεία και επιτάχυνε την ανάπτυξή της
• Το 1994 το τμήμα της «Billiton» εξαγοράστηκε από την «Gencor» και το 1997 ανεξαρτητοποιήθηκε