Εμπόριο: Ο χειρότερος Μάρτιος των τελευταίων ετών

Ο χειρότερος Μάρτιος των τελευταίων ετών αποδείχτηκε ο φετινός, καθώς ο τζίρος στο λιανεμπόριο παρουσίασε, σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, θεαματική μείωση κατά 11,3% παρουσίασε ο Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο (όπως δημοσιευόταν μέχρι το Δεκέμβριο 2008, χωρίς να υπολογίζεται η αξία των καυσίμων που σημείωσε ακόμα μεγαλύτερη πτώση). 

Όπως επισημαίνεται σε ανακοίνωση της ΕΣΥΕ, ο Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο, συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων και των λιπαντικών αυτοκινήτων, του μηνός Μαρτίου  2009, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο  Δείκτη του Μαρτίου 2008, παρουσίασε μείωση κατά 17,6%, έναντι αύξησης 12,6% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη  σύγκριση του έτους 2008 προς το 2007. 

Η  μείωση  του Δείκτη Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο, συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων και των λιπαντικών αυτοκινήτων, κατά 17,6% το μήνα Μάρτιο 2009, προήλθε κυρίως από τη μεγάλη πτώση του τζίρου:

- των καταστημάτων ειδών διατροφής κατά 8,1%

- των καταστημάτων πώλησης  καυσίμων και λιπαντικών αυτοκινήτων κατά 53,3%,

-  των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων κατά 9,0%,

- των πολυκαταστημάτων κατά 15,9%

- των καταστημάτων επίπλων-ηλεκτρικών ειδών και οικιακού εξοπλισμού κατά  22,8% και

- των καταστημάτων βιβλίων- χαρτικών και λοιπών ειδών κατά 26,5%. 

«Βελτίωση» βλέπει το ΙΟΒΕ 

Ωστόσο, σύμφωνα με τη μηνιαία έκθεση για την πορεία της ελληνικής οικονομίας που καταρτίζει το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), διαφαίνεται από τον Απρίλιο μια βελτίωση των προσδοκιών. Ειδικότερα, ο δείκτης οικονομικού κλίματος ανήλθε στις 46,4 μονάδες από 43,1 μονάδες το Μάρτιο, γεγονός που αποτυπώνει μια συγκρατημένη αισιοδοξία στην αγορά ότι «τα χειρότερα πέρασαν». 

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, αν και ο δείκτης παραμένει ακόμα σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, η βελτίωση αυτή αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη καθώς ενδεχομένως να σηματοδοτεί την ολοκλήρωση της πτωτικής πορείας του δείκτη. Χωρίς να μπορεί ακόμα να αξιολογηθεί ως ανάκαμψη, φαίνεται ότι οι δυσμενείς προβλέψεις παγιώνονται σε αυτά τα επίπεδα – δεν επιδεινώνονται περισσότερο - και το ενδιαφέρον είναι αν μπορούν πλέον κάποιοι επιχειρηματικοί πυρήνες να υποστηρίξουν μία τάση διεξόδου από το εξαιρετικά απαισιόδοξο κλίμα.  

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ,  το οικονομικό κλίμα, ως πρόδρομος δείκτης της οικονομικής δραστηριότητας, είχε αρκετά νωρίς επιδεινωθεί (ήδη από τον Ιανουάριο), αποτυπώνοντας την επακόλουθη επιβράδυνση στην οικονομική δραστηριότητα και τις δύσκολες συνθήκες στην αγορά.  

Αναλυτικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου, οι επιχειρηματικές προσδοκίες υποχωρούν σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι σε όλους τους τομείς και ιδιαίτερα στο Λιανικό Εμπόριο και τις Υπηρεσίες, ενώ έντονα έχει επηρεαστεί και η καταναλωτική εμπιστοσύνη. Παρόλα αυτά, ελαφρά μεταστροφή των πτωτικών τάσεων παρατηρείται από τον Μάρτιο στους κλάδους της Βιομηχανίας και των Υπηρεσιών, η οποία διατηρείται και τον Απρίλιο, όταν καταγράφεται ήπια άνοδος στις Κατασκευές και οριακά στο Λιανικό Εμπόριο, αλλά και την καταναλωτική εμπιστοσύνη.  

Ο Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης παρουσιάζει πολύ χαμηλές επιδόσεις, έχοντας σημειώσει τη χαμηλότερη τιμή του τον περασμένο Οκτώβριο, όταν διαμορφώθηκε στις -57 μονάδες, ενώ στο πρώτο τετράμηνο του 2009 διαμορφώνεται κατά μέσο όρο στις -53 μονάδες.  

Στη Βιομηχανία, ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών το διάστημα Ιανουαρίου – Απριλίου κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, στις 66 μονάδες κατά μέσο όρο από τις 100 μονάδες το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Η πτωτική πορεία ξεκίνησε ήδη από τον Μάιο του προηγούμενου έτους και οδήγησε τον δείκτη σε ιστορικά χαμηλές τιμές, φαίνεται όμως να ανακόπτεται το δίμηνο Μαρτίου – Απριλίου, καθώς ο δείκτης σταθεροποιείται.  

Στις Κατασκευές, οι προσδοκίες των επιχειρήσεων το πρώτο τετράμηνο του 2009 υποχωρούν επίσης, με το δείκτη να παρουσιάζει μείωση 34 μονάδων σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Στις Κατασκευές, οι προσδοκίες των επιχειρήσεων το πρώτο τετράμηνο του 2009 υποχωρούν επίσης, με το δείκτη να παρουσιάζει μείωση 34 μονάδων σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.  

Τέλος, στις Υπηρεσίες, ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών είχε υποχωρήσει και αυτός σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, ωστόσο φαίνεται να ανακάμπτει με πολύ αργά βήματα. Στους περισσότερους δείκτες δραστηριότητας, διατυπώνονται ιδιαίτερα δυσμενείς απόψεις, με το ποσοστό των επιχειρήσεων που προβαίνει σε αρνητικές, να είναι σημαντικά μεγαλύτερο αυτού που προβαίνει σε θετικές εκτιμήσεις / προβλέψεις. 

Η επιδείνωση πάντως του οικονομικού κλίματος στο τετράμηνο δεν αποτελεί ελληνικό φαινόμενο. Αντίθετα, ο ελληνικός δείκτης συμπορεύεται με τους δείκτες στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίοι έχουν σημειώσει ιστορικά χαμηλά ρεκόρ τους τελευταίους μήνες. Έτσι, για το διάστημα Ιανουαρίου – Απριλίου, ο μέσος δείκτης στην ΕΕ-27 κινείται 14 μονάδες υψηλότερα σε σχέση με τον ελληνικό (από 102 μονάδες την ίδια περίοδο πέρυσι).  

Σε κάθε περίπτωση πάντως, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, η δυσαρέσκεια εντείνεται διαρκώς όλους αυτούς τους μήνες τόσο στην πλευρά των καταναλωτών, όσο και στην πλευρά της παραγωγής, στους περισσότερους τομείς της οικονομίας. Η δυσμενής εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών, έχει δημιουργήσει φόβο και αβεβαιότητα και έχει πλέον αρχίσει να αποτυπώνεται και στα πραγματικά μεγέθη της οικονομίας, ιδίως την απασχόληση και την ανεργία.