Πάγος και στις συντάξεις και μερική απασχόληση

Την εξοικονόμηση περίπου 4 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο (1,5% του ΑΕΠ) προτείνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην κυβέρνηση, ζητώντας συγκεκριμένα μέτρα για να επιτευχθεί ο στόχος που θα φέρει το έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ.

Και μεταξύ των μέτρων προτείνονται η συνέχεια της συγκράτησης των μισθών και η επέκταση του μέτρου και στις συντάξεις, η αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε προϊόντα όπως λ.χ. τα καύσιμα και τα τσιγάρα, η ενίσχυση της μερικής απασχόλησης καθώς και η αναβολή της μείωσης των φορολογικών συντελεστών επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων κατά 1% ετησίως μέχρι να μειωθεί στο 3% του ΑΕΠ το έλλειμμα.

Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομίας κ. Γιάννης Παπαθανασίου σχολίασε την έκθεση με την ακόλουθη δήλωση: «Ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιάννης Παπαθανασίου, με αφορμή τη δημοσίευση της ετήσιας έκθεσης συμπερασμάτων του ΔΝΤ για την ελληνική οικονομία, έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Η κυβέρνηση μελετά και αξιολογεί με προσοχή όλες τις εκθέσεις των Διεθνών Οργανισμών, οι οποίες αφορούν την χώρα μας, ακόμη και όταν δεν συμφωνούμε με ορισμένες προβλέψεις και εκτιμήσεις τους. Σε κάθε περίπτωση, είναι σαφές ότι στα επόμενα δύο χρόνια θα κριθούν πολλά για το παρόν και το μέλλον της Ελλάδας.

Οι αποφάσεις ανήκουν στους Έλληνες.

Ή θα προχωρήσουμε μπροστά με μεγάλες αλλαγές και τομές, για να κερδίσουμε το μέλλον με σιγουριά και αυτοπεποίθηση.

Ή  θα γυρίσουμε πίσω στην αδράνεια, στην αβεβαιότητα και στην μιζέρια.

Η κυβέρνηση Καραμανλή είναι αποφασισμένη να προχωρήσει μπροστά. Να βάλει, όπως πάντα, το εθνικό συμφέρον πάνω απ’ όλα. Να προχωρήσει στα επόμενα δύο χρόνια στις αλλαγές και τις μεταρρυθμίσεις που για 3 ολόκληρες δεκαετίες δεν έγιναν πράξη. Μόνο έτσι θα διασφαλίσουμε το μέλλον της πατρίδας μας».

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πιο συγκεκριμένο, το κλιμάκιο του ΔΝΤ προτείνει ετήσια

δημοσιονομική προσαρμογή της τάξης του 1½% του ΑΕΠ με

μόνιμα μέτρα αρχίζοντας από το 2010. Αυτή η προσαρμογή

είναι απαραίτητη ώστε να τεθεί ο λόγος του χρέους σε

καθοδική πορεία από το 2012. Οι αυτόματοι σταθεροποιητές

θα μπορούσαν να αφεθούν να λειτουργήσουν απρόσκοπτα

κατά τη διάρκεια της δημοσιονομικής προσαρμογής. Η κυβέρνηση θα πρέπει να αντισταθεί στις πιέσεις για παροχές σε ομάδες ειδικών συμφερόντων ή σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας, οι οποίες ενδέχεται να ενταθούν σε δυσμενείς οικονομικές συνθήκες.

Τα μέτρα πρέπει να είναι υψηλής ποιότητας:

Φορολογική πολιτική: Οι προσπάθειες θα πρέπει να επικεντρωθούν στα εισοδήματα που διαφεύγουν της φορολόγησης, τα οποία συμβάλλουν στην αδυναμία των δημοσιονομικών μεγεθών, καθώς και στη δικαιότερη κατανομή του φορολογικού βάρους. Πιθανά μέτρα: 1) η διεύρυνση της φορολογικής βάσης με τη μείωση των εξαιρέσεων και των απαλλαγών, 2) η αποφασιστική πρόοδος στη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών και του ανεπίσημου τομέα της οικονομίας με τη διασταύρωση πληροφοριών και τεκμαρτή φορολόγηση, 3) η περαιτέρω αύξηση επιλεγμένων ειδικών φόρων κατανάλωσης ώστε να προσεγγίσουν τον μέσο όρο της ευρωζώνης, και 4) η αναβολή της προγραμματισμένης μείωσης των συντελεστών φόρου εισοδήματος επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων κατά 1% ετησίως μέχρι το 2014, μέχρι να εξασφαλιστεί ότι το έλλειμμα είναι μικρότερο από 3% του ΑΕΠ.

Εισοδηματική πολιτική: Η δαπάνη για μισθούς αυξάνεται με γρήγορους ρυθμούς και η κυβέρνηση πρέπει να επισπεύσει τις προσπάθειές της για τη συγκράτησή τους έτσι ώστε να δημιουργήσει χώρο για τον ιδιωτικό τομέα. Επομένως, προτείνουμε να: 1) συνεχιστεί η συγκράτηση μισθών (και να συμπεριλάβει και τις συντάξεις)˙ τέτοιες πολιτικές, δίνοντας το κατάλληλο μήνυμα, θα βοηθούσαν στη συγκράτηση του ρυθμού αύξησης των μισθών και συντάξεων στον ιδιωτικό τομέα, καθώς επίσης και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και 2) να συνεχιστεί η πολιτική περιορισμού των προσλήψεων έτσι ώστε να μειωθεί η δαπάνη για μισθούς. Από το 2010, η κυβέρνηση σχεδιάζει να εφαρμόσει ένα νέο μισθολόγιο για τους νεοπροσληφθέντες, το οποίο αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τον περιορισμό των δαπανών.

Μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης: Οι κοινωνικές μεταβιβάσεις που αυξάνουν τις πιέσεις στον προϋπολογισμό καθώς και η αναλογιστική ανισορροπία του συνταξιοδοτικού συστήματος δημιουργούν την ανάγκη ανάληψης πρόσθετης δράσης. (i) Η μεταρρύθμιση που ξεκίνησε πρόσφατα (με τη συγχώνευση των ταμείων από 133 σε 13) αποτελεί ένα ευπρόσδεκτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση και μπορεί να οδηγήσει σε βραχυπρόθεσμη εξοικονόμηση πόρων αν εφαρμοστεί πλήρως μέσω της έκδοσης και χρήσης του Αριθμού Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ) για όλους τους πολίτες και για όλες τις υπηρεσίες˙ μέσω της διασταύρωσης στοιχείων για την πάταξη της εισφοροδιαφυγής˙ και μέσω της επιτάχυνσης της εφαρμογής του νέου λογιστικού συστήματος και των συστημάτων ηλεκτρονικής μηχανογράφησης. Οι στόχοι αυτής της μεταρρύθμισης θα πρέπει να ποσοτικοποιηθούν και να δημοσιοποιηθούν, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα στο ευρύ κοινό να παρακολουθεί την πρόοδο υλοποίησης. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι μακροπρόθεσμες πιέσεις της πληθυσμιακής γήρανσης στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, (ii) θα πρέπει να χορηγηθούν στην Εθνική Αναλογιστική Αρχή τα αναγκαία μέσα και στοιχεία που θα της επιτρέψουν την κατάρτιση ετήσιας αναλογιστικής έκθεσης για όλα τα ταμεία, με σκοπό την αξιοποίησή της κατά την κατάρτιση του εθνικού προϋπολογισμού του επόμενου έτους. Η έκθεση αυτή θα πρέπει να δημοσιοποιείται, προκειμένου να μπορούν οι πολίτες να έχουν εικόνα της κατάστασης στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. (iii) Παράλληλα, και μέσα από διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους, οι αρχές θα πρέπει να σχεδιάσουν παραμετρικές μεταρρυθμίσεις με ποσοτικοποιημένους στόχους. Οι συνταξιοδοτικές δαπάνες θα πρέπει να εναρμονιστούν με τις εισφορές προκειμένου να διασφαλιστεί η καταβολή των συντάξεων στις επόμενες γενεές. Η μεταρρύθμιση αυτή δεν θα πρέπει να αναβληθεί, δεδομένου ότι η υλοποίησή της πρέπει να γίνει σταδιακά.

ΔΕΚΟ. Οι αρχές θα πρέπει να θέσουν προθεσμία 5 ετών για την εξάλειψη των ελλειμμάτων στις ζημιογόνες δημόσιες επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν πηγή αύξησης του δημοσίου χρέους εκτός προϋπολογισμού.

«ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΙΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ»

Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις μπορούν να βοηθήσουν την Ελλάδα να αξιοποιήσει πλήρως το δυναμικό της

1.        Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να στηρίξουν την ανάκαμψη και να ενισχύσουν τη δυνητική ανάπτυξη της οικονομίας. Ο πληθωρισμός που υπερβαίνει τον μέσο όρο της ευρωζώνης και αντικατοπτρίζει υψηλό διοικητικό κόστος (το οποίο λαμβάνεται από την κυβέρνηση), υψηλά περιθώρια κέρδους (τα οποία λαμβάνονται από τους εργοδότες) και υψηλό κόστος εργασίας (το οποίο λαμβάνεται από τους εργαζόμενους) έχει οδηγήσει σε σημαντικό χάσμα ανταγωνιστικότητας οδηγώντας σε ένα αποτέλεσμα αρνητικού αθροίσματος για το σύνολο της κοινωνίας. Για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας χρειάζονται φιλόδοξες και εις βάθος μεταρρυθμίσεις και στους τρεις παραπάνω τομείς, οι οποίες απαιτούν χρόνο, δέσμευση και γενναίες πρωτοβουλίες προκειμένου να ενισχυθεί η αξιοπιστία και να δοθεί η αναγκαία ώθηση. Κλειδί της επιτυχίας αποτελεί ο διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους, προκειμένου να ενισχυθεί η συμμετοχή και ο βαθμός υιοθέτησης της μεταρρυθμιστικής ατζέντας.

2.        Οι συστάσεις του κλιμακίου του ΔΝΤ είναι οι ακόλουθες:

Η δημόσια διοίκηση χρειάζεται να εκσυγχρονιστεί και να ενισχυθεί η διαφάνεια. Αν και έχει σημειωθεί πρόοδος, συμπεριλαμβανομένης της αποκρατικοποίησης του εθνικού αερομεταφορέα και της αναδιοργάνωσης των σιδηροδρόμων, χρειάζεται μια πιο φιλόδοξη και άμεση ανάληψη δράσης ως προς: (i) τον περιορισμό των δημοσίων οργανισμών, τη μείωση του προσωπικού και των πολιτικών διορισμών σε αυτούς, προκειμένου να περιοριστεί το κόστος και να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα του δημόσιου τομέα, (ii) την επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων για τον περιορισμό των ελλειμμάτων και του δημοσίου χρέους, και (iii) την εναπόθεση μεγαλύτερης εμπιστοσύνης στο ευρύ κοινό με τη δημοσιοποίηση περισσότερων στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των ισολογισμών ΔΕΚΟ και νοσοκομείων με στόχο την ενίσχυση της κοινής αποδοχής.

Περαιτέρω απελευθέρωση των αγορών προϊόντων και υπηρεσιών, μέσα από: 1) τον εξορθολογισμό της νομοθεσίας και της επίσπευσης των δράσεων για τον περιορισμό του διοικητικού βάρους, με στόχο τη δημιουργία ενός αποτελεσματικότερου επιχειρηματικού περιβάλλοντος, 2) την ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων και την αποδέσμευση των δικτύων, τα οποία παρέχουν καίριες εισροές στο σύνολο της οικονομίας, και 3) τη φιλόδοξη υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας Υπηρεσιών για την απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων, του λιανικού εμπορίου και άλλων δραστηριοτήτων που μπορούν να μειώσουν σημαντικά το κόστος παραγωγής.

Οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας αποτελούν το κλειδί για την επίτευξη χαμηλότερου μοναδιαίου κόστους εργασίας. Η αύξηση των δημοσίων δαπανών δεν μπορεί να αντισταθμίσει το υψηλό κόστος εργασίας και να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της ανεργίας. Θα ενθαρρύναμε τις αρχές να: 1) προωθήσουν τη σύναψη τριμερούς κοινωνικού συμβολαίου μεταξύ εργοδοτών, συνδικαλιστικών οργανώσεων και κράτους, για την επίτευξη μεγαλύτερης συναίνεσης στη διαδικασία διαπραγμάτευσης, προκειμένου να δοθεί προτεραιότητα αυτή τη χρονική στιγμή στην αύξηση της απασχόλησης παρά στην αύξηση των αποδοχών, προϋποθέτοντας μια συνεννόηση για συγκράτηση μισθών με αντάλλαγμα επενδύσεις και ενίσχυση της απασχόλησης, και 2) να διευκολυνθεί η μερική απασχόληση, προκειμένου να ενισχυθεί η συμμετοχή των νέων και των γυναικών στην αγορά εργασίας.