«Καμπανάκι» από την Alpha Bank για τη μείωση των κρατικών εσόδων

Μεγάλες και επικίνδυνες διαστάσεις λαμβάνει το πρόβλημα της μείωσης των κρατικών εσόδων, προειδοποιεί η Alpha Bank στο νέο δελτίο οικονομικών εξελίξεών του τμήματος ανάλυσής της, επικεφαλής του οποίου είναι ο οικονομολόγος Μ. Μασουράκης.

Το πρόβλημα αυτό επηρεάζει καθοριστικά την συνέχιση της ομαλής λειτουργίας της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας και, ασφαλώς, την λειτουργία του κράτους και τη διατήρηση της δυνατότητας συνέχισης της προσφοράς των υπηρεσιών ασφάλειας, δικαιοσύνης, διοίκησης, υγείας και παιδείας, εκτεταμένων οικονομικών και κοινωνικών υποδομών, κοινωνικής ασφάλισης κ.ά., σημειώνει η τράπεζα.

Και τονίζει ότι αν επιβληθούν πράγματι απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων (όχι μόνο των επίορκων αλλά και των κανονικών υπαλλήλων), ή αν κοπούν εκ νέου οι συντάξεις και οι παροχές υγείας (από τα πολύ χαμηλά επίπεδα στα οποία έχουν πράγματι περιέλθει), ή αν ακόμη περιοριστεί περαιτέρω η χρηματοδότηση της εκπαίδευσης και αν δεν υπάρχουν χρήματα στο κράτος για την ανακατασκευή των δρόμων, κ.ού.κ., αυτό δεν θα είναι έργο καμιάς Τρόικας. Θα είναι απλώς το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης, και σε μεγάλο βαθμό αδικαιολόγητης, μείωσης των κρατικών εσόδων του κράτους.

Ειδικότερα, το 2012 σημειώθηκε μεγάλη πτώση κατά 3,6% των καθαρών εσόδων της Κεντρικής Κυβέρνησης (ΚΚ), παρά τα μέτρα ύψους άνω των 11,0 δισ. ευρώ που ελήφθησαν για την αύξησή τους. Μάλιστα, τα έσοδα αυτά μειώθηκαν κατά 9,0% και τον Ιαν.’13. Επίσης, το 2012 τα έσοδα από εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία μειώθηκαν κατά 7,2%.

Τέλος, μεγάλη πτώση των εσόδων κατά 45,4% σημειώθηκε τον Ιαν.’13 και στους φορείς του δημοσίου εκτός Κρατικού Προϋπολογισμού.

Ένα σημαντικό μέρος της πτώσης των ανωτέρω εσόδων οφείλεται στην πτώση των πρωτογενών δαπανών της γενικής κυβέρνησης, στο βαθμό που αυτές οι δαπάνες δημιουργούν εισοδήματα που φορολογούνται.

Η μείωση των κρατικών δαπανών σημαίνει μείωση εισοδημάτων και αντίστοιχων φόρων. Επίσης, η ύφεση και η πτώση των πωλήσεων επηρεάζει τις εισπράξεις από τους έμμεσους φόρους και ιδιαίτερα από τον ΦΠΑ και από τους Ειδικούς Φόρους καυσίμων, καπνού και άλλων. Τέλος, η πτώση των κερδών συμβάλλει στην πτώση των εισπράξεων από το φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, τα οποία έχουν ούτως ή άλλως ήδη καταποντιστεί στα 1,7 δισ. ευρώ.

Ωστόσο, όπως σημειώνει η Alpha, όλα τα ανωτέρω δεν δικαιολογούν τη μεγάλη πτώση των εσόδων σε σχέση με τους στόχους που είχαν τεθεί το 2011-2012, διότι στην πραγματικότητα οι παράγοντες αυτοί είχαν ληφθεί υπόψη κατά την κατάρτιση των στόχων. Για το λόγο αυτό και για να επιτευχθούν οι στόχοι για τα έσοδα είχαν επιβληθεί νέοι φόροι, οι οποίοι το 2012 ανέρχονταν στα 11,0 δισ. ευρώ, όπως προαναφέρθηκε.

Τα νέα φορολογικά μέτρα συμπεριελάμβαναν τη μείωση αφορολόγητου ορίου στα 5.000 ευρώ, την έκτακτη εισφορά 1,0%-4,0% στο σύνολο των εισοδημάτων, τον αντικειμενικό προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος, το φόρο επιτηδεύματος, τον ΕΕΤΗΔΕ, την αύξηση των φορολογικών συντελεστών στον ΦΠΑ και στους ειδικούς φόρους στα καύσιμα, κ.ά.. Αυτοί οι νέοι φόροι πληρώθηκαν πράγματι από τους συνεπείς φορολογούμενους (με εξαιρετικά επώδυνες συνέπειες για το διαθέσιμο εισόδημά τους), αλλά όχι και από τους αυξανόμενους συστηματικούς και νέους φοροφυγάδες. Γενικά, η εξέλιξη των φορολογικών εσόδων το 2012 και στις αρχές του 2013 οφείλεται στην περαιτέρω έξαρση της φοροδιαφυγής στην περίοδο αυτή, την οποία έχει ήδη διαπιστώσει με τα αποτελέσματα των ελέγχων του το Υπ. Οικονομικών.

Η τεράστια φοροδιαφυγή αντικατοπτρίζεται, επίσης στην αύξηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του ιδιωτικού τομέα από φορολογικές υποθέσεις και από εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία προς το δημόσιο το 2012 και κατά τον Ιανουάριο του 2013.

Πέραν πάσης αμφιβολίας, λοιπόν, η Ελλάδα αντιμετωπίζει σήμερα μεγάλο πρόβλημα είσπραξης των κρατικών εσόδων, φόρων και εισφορών,  καταλήγει η Alpha Bank. Στη σημερινή συγκυρία, όπου η χώρα δεν έχει τη δυνατότητα δανεισμού από το εξωτερικό, τυχόν μειώσεις εσόδων συνεπάγονται αναγκαστικά απολύσεις και μεγάλη μείωση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, και επίσης, δραστική μείωση των συντάξεων που χρηματοδοτούνται από το κράτος και υπο-χρηματοδότηση των άλλων υπηρεσιών που προαναφέρθηκαν.

Για τους ανωτέρω λόγους, η οποιαδήποτε πρόταση αναμόρφωσης και αναδιάρθρωσης του φορολογικού συστήματος της χώρας, από όπου κι’ αν προέρχεται, θα πρέπει να περιλαμβάνει πολιτικές οι οποίες να αντιμετωπίζουν και να διορθώνουν τα σημαντικά μειονεκτήματα του ισχύοντος φορολογικού συστήματος που οδηγούν στην ταχεία πτώση των εσόδων του κράτους, σημειώνει η τράπεζα. Θα πρέπει να είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε να διευκολύνουν την αντιστροφή της πτωτικής πορείας αυτών των εσόδων από φόρους και εισφορές.

Γενικά, μέτρα που μειώνουν τα φορολογικά έσοδα θα ήταν καταστροφικά στην τρέχουσα, εξαιρετικά κρίσιμη για τη χώρα, περίοδο. Επίσης, το ίδιο καταστροφική είναι και η κάλυψη που παρέχεται από πολλές πλευρές σε αυτούς που δεν πληρώνουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις, ακόμη και από τον ΦΠΑ που τον έχουν ήδη εισπράξει. Από την άλλη πλευρά τα μέτρα αυτά θα πρέπει να συμβάλλουν ουσιαστικά στην πάταξη της φοροδιαφυγής από όπου και αν προέρχεται, όχι μόνο για την αύξηση των κρατικών εσόδων, αλλά κυρίως για την αποκατάσταση της απολύτως αναγκαίας φορολογικής δικαιοσύνης.

Ένα μέρος των πολιτών υφίσταται σήμερα μια πολύ μεγάλη φορολογική επιβάρυνση (ιδιαίτερα το 2012), ενώ ένα άλλο μέρος του πληθυσμού της χώρας απολαμβάνει τις υπηρεσίες που του προσφέρει το κράτος χωρίς να συνεισφέρει στην παραγωγή αυτών των υπηρεσιών, τονίζουν οι αναλυτές.

Επιπλέον, τα νέα φορολογικά σχήματα δεν θα πρέπει να θέτουν εμπόδια στην ανάπτυξη της οικονομίας που είναι ο μόνος μηχανισμός που υπάρχει σήμερα για αύξηση της απασχόλησης και για την ταχεία μείωση της πολύ υψηλής ανεργίας, αλλά και για την αύξηση των κρατικών εσόδων χωρίς υπερβολική φορολογική επιβάρυνση των συνεπών φορολογουμένων. Τα νέα μέτρα θα πρέπει να διευρύνουν την φορολογική βάση στη χώρα και όχι να την περιορίζουν.

Ειδικότερα, όσον αφορά στις προτάσεις για κατάργηση του ΕΕΤΗΔΕ (το αποκαλούμενο «χαράτσι»), σημειώνεται ότι ο ΕΕΤΗΔΕ ήταν ο μόνος φόρος στον οποίο δεν υπήρξε φοροδιαφυγή το 2012. Ως αποτέλεσμα, εισπράχθηκαν σημαντικά έσοδα από το φόρο αυτό, ύψους 2,86 δισ. ευρώ το 2012, έναντι 0,49 δισ. ευρώ το 2010. Τα έσοδα αυτά το 2012 επιτεύχθηκαν παρά το ότι τα νοικοκυριά που είχαν πραγματική αδυναμία να πληρώσουν τον φόρο δεν τον πλήρωσαν. Αντίθετα, ο ΕΕΤΗΔΕ πληρώθηκε αυτούσιος ακόμη και από νοικοκυριά με μεγάλη ασυνέπεια στην εκπλήρωση των άλλων φορολογικών τους υποχρεώσεων.

Η κυβέρνηση προωθεί την κατάργηση του ΕΕΤΗΔΕ με στόχο την αντικατάστασή του με έναν ενιαίο φόρο ακινήτων (όχι μόνο των ηλεκτροδοτούμενων), η οποία θα συνίσταται στην επιβολή του σε μεγάλη φορολογική βάση (με αφορολόγητη αντικειμενική αξία κάτω των 100.000 ευρώ και με σχετικά χαμηλούς συντελεστές, επί της κατάλληλα επικαιροποιημένης αντικειμενικής αξίας του ακινήτου). Στην περίπτωση που ο νέος ενιαίος φόρος ακινήτων προσιδιάζει στον ΕΕΤΗΔΕ, όσον αφορά στους συντελεστές, και εφαρμοσθεί σε φορολογική βάση ισοδύναμη με αυτήν του ΕΕΤΗΔΕ, μπορούν να εξασφαλισθούν και τα αναγκαία έσοδα ύψους 3,0 δισ. ευρώ - χωρίς να ασκούνται περαιτέρω καταστροφικές συνέπειες στη λειτουργία της αγοράς ακινήτων. Διαφορετικά δεν υπάρχουν εγγυήσεις για την απαιτούμενη αύξηση των εσόδων, σημειώνει η Alpha.

Από την αξιωματική αντιπολίτευση, ωστόσο, προτείνεται η κατάργηση του ΕΕΤΗΔΕ και η αντικατάστασή του με κάποιο φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας (ΦΜΑΠ) με αφορολόγητο όριο τα ακίνητα αντικειμενικής αξίας έως 300.000 ευρώ ανά άτομο και, προφανώς, με την επιβολή υψηλών συντελεστών φορολογίας στα ακίνητα άνω των 300.000 ευρώ. Μια τέτοια αλλαγή πολιτικής στη φορολογία ακίνητης περιουσίας θα έχει αναπόφευκτα ως συνέπεια την πτώση των εσόδων από τον φόρο ακίνητης περιουσίας σε επίπεδα κάτω των 0,65 δισ. ευρώ (που θα σημαίνει απώλεια κρατικών εσόδων ύψους τουλάχιστον 2,0 δισ. ευρώ, η οποία αντιστοιχεί σε αναγκαστική απόλυση τουλάχιστον 100.000 δημοσίων υπαλλήλων), εκτιμά η Alpha...

Διαβάστε αναλυτικά στο newmoney.gr