Ακριβαίνουν κι άλλο εννιά στα δέκα δάνεια...

Μετά από 3 χρόνια ακινησίας ο Jean-Claude Trichet με την απόφασή του να αυξήσει τα επιτόκια του ευρώ από το ιστορικά χαμηλό 1% σε 1,25% άνοιξε την πόρτα σε πιο ακριβό χρήμα, με επιχείρημα την καταπολέμηση του πληθωρισμού. Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, θα προβεί και σε περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων εντός του έτους, πιθανότατα δύο, με την επόμενη να τοποθετείται γύρω στον Ιούνιο.

Η επίπτωση της απόφασης αυτής για την Ελλάδα δεν μπορεί παρά να είναι αρνητική, καθώς αυτομάτως οδηγεί σε αναπροσαρμογή των κυμαινόμενων επιτοκίων των δανείων, καθιστώντας το χρήμα ακριβότερο στη χειρότερη οικονομικά συγκυρία.

Θα πρέπει δε να ληφθεί υπόψη ότι ήδη οι ελληνικές τράπεζες, υπό την πίεση της έλλειψης ρευστότητας, στο πλαίσιο των προγραμμάτων ευρείας αναδιάρθρωσης των δανειών πελατών τους, έχουν προ πολλού προχωρήσει σε αυξήσεις των επιτοκίων μέσω αύξησης του spread, μέσα από διμερείς συμφωνίες μεταξύ τράπεζας και πελάτη. Η ανοδική τάση επιβεβαιώθηκε άλλωστε και από την αύξηση του euribor το οποίο από 0,685% πριν ένα χρόνο, βρίσκεται σήμερα στο 1,25% ενώ μόνο από την αρχή του χρόνου αυξήθηκε κατά 25%.

Οι επιπτώσεις της αύξησης της ΕΚΤ για τους δανειολήπτες είναι παραπάνω από προφανείς δεδομένου ότι πάνω από το 90% των δανείων έχουν συναφθεί με κυμαινόμενο επιτόκιο. Ακόμη πιο προφανής είναι η ανησυχία των τραπεζών για τον κίνδυνο περαιτέρω εκτίναξης των επισφαλειών.

Επιπλέον προκειμένου να διατηρήσουν τις καταθέσεις τους, οι τράπεζες έχουν αναγκασθεί επίσης να αυξάνουν σταδιακά τα καταθετικά επιτόκια, με αποτέλεσμα οι αποδόσεις των καταθέσεων προθεσμίας να φθάνουν σήμερα στο 4,20% - 4,30%. Μετά την πάοφαση της ΕΚΤ αναμένεται να αυξηθούν αντίστοιχα και τα επιτόκια απλού ταμιευτηρίου.

Είχαν ακριβύνει ήδη

Ομως, ακόμη και χωρίς την αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, η αγορά πληρώνει αυξημένο κόστος.

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος τον Φεβρουάριο του 2011 όλες οι κατηγορίες δανείων με εξαίρεση τα στεγαστικά δάνεια κατέγραψαν αυξημένο επιοτκιακό κόστος. Συγκεκριμένα, στα καταναλωτικά δάνεια το επιτόκιο διαμορφώθηκε τον Φεβρουάριο στο 14,64% από 14,40% στο τέλος του 2010. Στα επιχειρηματικά δάνεια το μέσο επιτόκιο αυξήθηκε στο 6,90% από 6,79% αντιστοίχως. Στα δάνεια επαγγελματιών το επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 9,72% από 9,57%, στα επιχειρηματικά δάνεια μέχρι 1 εκατομμύριο ευρώ το επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 6,23% από 6,14% που ήταν τον Ιανουάριο, ενώ για μεγαλύτερα ποσά το επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 5,37% από 4,89%.

Στα στεγαστικά, το κυμαινόμενο επιτόκιο υποχώρησε ελαφρώς στο 3,91% από 3,93% τον προηγούμενο μήνα, όμως τώρα αυτόματα θα προσαρμοστεί με βάση την αύξηση κατά 0,25%. Ωστόσο, σε σύγκριση με το Δεκέμβριο του 2010 (3,65%) ήδη είχε αυξηθεί. Το σταθερό για μία πενταετία επιτόκιο της ίδιας κατηγορίας μειώθηκε στο 3,57% από 3,64% τον Ιανουάριο και 3,95% το Δεκέμβριο.

Το πλήγμα πάντως από την αύξηση των επιτοκίων σύμφωνα με διεθνείς οικονομολόγους και αναλυτές, θα είναι σοβαρό για την Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία και την Ισπανία, που παλεύουν με δραστικά μέτρα λιτότητας να θέσουν υπό έλεγχο ελλείμματα και χρέη. Η αύξηση του κόστους δανεισμού θα ενισχύσει τις πιέσεις στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, που ήδη έρχονται αντιμέτωπα με μείωση του εισοδήματός τους και αύξηση φόρων, καταδικάζοντας τις οικονομίες των χωρών που αντιμετωπίζουν δημοσιονομικά προβλήματα, σε παρατεταμένη ύφεση.

Στην Ελλάδα, όπου το δημόσιο χρέος προβλέπεται να σκαρφαλώσει στο 156% του ΑΕΠ ως το 2014, εκτιμάται ότι το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους θα επιβαρυνθεί κατά 1,6% του ΑΕΠ (3,5 δισ. ευρώ περίπου) αν το κόστος δανεισμού στην αγορά αυξηθεί κατά 1% λόγω των αυξημένων επιτοκίων της ΕΚΤ.